TẠI SAO KHI NGƯỢC CHIỀU GIÓ THUYỀN BUỒM
VẪN CÓ THỂ TIẾN VỀ PHÍA TRƯỚC?
Trên mặt nước trong xanh như bầu trời, gió thổi mạnh, cảnh trăm thuyền lớn, nhỏ đua nhau chạch và đạp mây cưỡi sóng là cực kỳ hùng vĩ. Lúc đó, phải chăng bạn đã chú ý tới: khi thuyền buồm đang dương buồm tiến về phía trước, ngoài có thể chạy nhanh khi xuôi gió, mà khi ngược gió cũng có thể tiến về phía trước. Chúng ta đều biết, thuyền buồm chạy nhanh khi xuôi gió là đưa vào lực tác dụng của gió đối với buồm để đẩy cho thuyền tiến về phía trước, nhưng ở điều kiện ngược gió, tại sao thuyền buồm vẫn có thể tiến về phía trước.
Thực ra, đi thuyền khi ngược gió cũng là đưa vào gió làm động lực của thuyền, điều này yêu cầu các thủy thủ phải điều chỉnh tốt phương vị của thân thuyền và buồm, lợi dụng khéo léo nguyên lý tổng hợp và phân giải của lực để gió phát huy lực.
Giả thiết có một cơn gió ngược rất mạnh từ phía trước thổi đến, các thủy thủ trên tàu lợi dụng tình thế phân đầu tàu và mặt buồm điều chỉnh đến hai phương hướng khác nhau là B và P, để ứng chiến với làn gió ngược này. Gió thổi trên buồm, sức gió phân giải thành hai lực P và R vuông góc với nhau. Trong đó lực P thổi đung đưa men theo mặt buồm, không hề đem ảnh hưởng đến thuyền buồm, một lực R khác tác dụng thẳng góc lên mặt buồm áp lực R chính này lại có thể phân thành hai lực A và B vuông góc lẫn nhau. Nhưng lực A vuông góc vừa hợp với thân thuyền, lực này theo hướng ven ngang tác động cho thuyền đi, lại do trên hướng ngang, lực cản của nước với thuyền rất lớn, mà lực A đẩy thuyền chạy theo hướng ven ngang và lực cản của nước với thuyền mất tương đối. Hướng theo chiều đọc ven thuyền của lực B khác thuộc R' chính là lực này đã tạo nên động lực để cho thuyền tiến lên phía trước. Nói một cách tổng hợp, khi thủy thủ điều chỉnh cho thuyền và buồm đến nơi phù hợp tốt, thuyền buồm dưới tác dụng tổng hợp của lực cản giữa ngược gió và nước, trái lại còn nhận được động lực để tiến lên phía trước. Lúc này, mặc dù thuyền tiến về phía trước nhưng do mũi thuyền nghiêng lệch về một góc nên thuyền nhỏ sẽ bị lệch hướng đi. Điều này không phải lo lắng, đợi cho thuyền đi được một khoảng cách thì lại chuyển mũi thuyền và buồm theo hướng khác để chờ đợi ngược gió vẫn có thể nhận được lực từ luồng gió ngược. Do đó, khi chúng ta nhận thấy thuyền nhỏ trong đợt gió ngược đều tiến về phía trước men theo hình chữ S cong.
Khi thuyền buồm đi trong chiều ngược gió, làm thế nào để điều chỉnh cho thuyền và buồm ở vị trí tốt nhất để có được động lực lớn nhất trong chiều ngược gió? Thực nghiệm cho thấy rõ, nếu điều chỉnh mặt buồm tới đường phẳng của góc kẹp giữa gió và thân thuyền thì thuyền buồm có thể nhận được động lực lớn nhất. Có thể điều chỉnh mặt buồm tới đường phẳng của góc kẹp giữa gió và thân thuyền thì đó không phải là một chuyện dễ dàng, điều này hoàn toàn phụ thuộc vào kinh nghiệm lái thuyền nhiều năm của các thủy thủ, được gọi là: lái ''thuyền ngược gió'' không hề bị lùi.
