Chương 1 Con Chồn Hôi Ma Quỷ Conradin đã được mười tuổi, và sự chẩn đoán của vị y sĩ là dứt khoát, rõ ràng: thằng bé chỉ còn sống được năm năm nữa thôi. Vị bác sĩ này là một người rất hiền lành, rất tự phụ và người ta đã không đặt quá nhiều tầm quan trọng vào ý kiến của ông, ngoại trừ bà Ropp. Và bà Ropp thì chính bà ta lại có nhiều tầm quan trọng.
Bà Ropp là chị họ của Conradin, và cũng là người giám hộ của nó nữa. Trước mặt thằng bé bà ấy là tiêu biểu cho gần tới ba phần năm thế giới; đó là một điều thiết yếu, khó chịu và rất thực tại; chỗ hai phần năm còn lại cho Conradin và nó đã lấy trộm của bà Ropp là cái phần thầm kín trong óc tưởng tượng của nó. Conradin có linh cảm rằng một ngày này hay một ngày khác, cuối cùng thì nó sẽ gục ngã dưới sức nặng kinh khiếp của những việc cực nhọc và không thể tránh khỏi được những tật bệnh, sự thiếu tình thương, sự độc ác. Lẽ ra nó đã gục ngã từ lâu rồi, nếu óc tưởng tượng của nó không trở nên phong phú vì được sự cô quạnh làm cho bén nhọn thêm.
Ngay cả vào lúc tự vấn lương tâm cẩn trọng nhất, bà Ropp cũng không bao giờ thú nhận là bà ghét Conradin. Không bao giờ bà nhìn nhận rằng làm trái ý nó “vì lợi ích của nó” là một trong những thú vui thầm kín của bà.
Conradin hận thù bà với sự tuyệt vọng thầm kín mà nó đã che dấu được một cách khôn khéo. Những sự thích thú nhỏ mà nó tự tạo ra không cho bà giám hộ của nó biết đều mang một tính cách mẫn nhuệ xảo diệu nhất. Bà Ropp đã bị vĩnh viễn gạt ra ngoài cái vương quốc của trí tưởng tượng của nó, như là một vật đáng ghét có thể sẽ hủy hoại sự hài hòa của nó.
Trong ngôi nhà của bà Ropp có một số lớn các cửa sổ mở ra một khu vườn âm u và không có sự vui tươi, ở đó có vài cây ăn quả còi cọc, những cây này Conradin không có quyền đụng chạm tới, những cây này nở hoa được trên mảnh đất còm cõi, hoang phế này cũng đã là một kỳ tích rồi. Còn về những quả trong vườn, chắc chắn là người ta sẽ không tìm ra một nhà trồng tỉa nào dám trả mười si- ling để mua tất cả vụ thu hoạch.
Tụy nhiên, trong một góc vườn bị quên lãng, bị che khuất một nửa phía sau một lùm cây ủ rũ, có một chỗ chứa đồ được cải dụng: vương quốc của Conradin chiếm ngự toàn bộ giữa các bức tường. Để làm bầu bạn, nó có một đoàn những hồn ma quen thuộc sổng ra từ những truyện lịch sử hay xông ra với đầy đủ võ khí từ đầu óc nó.
Nhưng nó cũng có hai tên bạn đang sống thực sự: một con gà mái già xứ Houdan đã bị vặt lông hết một nửa mình, với con gà này nó đã có một tình thương không giới hạn. Và mãi ở trong góc tận cùng của các nhà chứa đồ trong một cái chuồng lớn có chấn song sắt, một con chồn hôi lớn mà bạn nó, thằng bé con nhà hàng thịt, đã lén lút mang tới cho nó để đổi lấy vài đồng tiền được gom góp từ lâu.
Với con vật mình dài, nhanh nhẹ có những cái răng nhọn hoắt này, Conradin có một cảm giác phức tạp: gồm cả sự sợ hãi và sự cảm mến. Đó là cái kho tàng quí báu nhất của nó. Chỉ nguyên sự có mặt của nó trong căn nhà chứa đồ, cũng đã tạo thành một sự kỳ bí, và một niềm vui đáng sợ khiến cho nó phải bằng mọi giá dấu diếm người đàn bà; như khi có một mình, nó thường gọi là bà chị họ nó.
Và một ngày kia nó tìm cho con vật một cái tên khủng khiếp và tráng lệ - và cũng từ ngày hôm đó con vật trở thành ông thánh và Conradin thờ phụng nó.
Người đàn bà, cả bà ấy nữa, cũng có một tôn giáo và mỗi tuần một lần, bà ấy đi nhà thờ. Bà ấy dắt Conradin đi theo bà ấy, nhưng nó hoàn toàn hờ hững với buổi thánh lễ.
Trái lại, mỗi ngày Thứ năm, trong cái yên lặng sâu thẳm của nhà chứa đồ, và trong mùi mốc meo, Conradin đã cử hành với một sự thần bí thiêng liêng việc thờ phụng Sredni Vashtar - vị chồn hôi vĩ đại. Tùy theo từng mùa, những đóa hoa đỏ hoặc những trái cây đỏ sẫm được đặt trước cái chuồng, cái chuồng này có dáng cách một cái hương án. Vào dịp những ngày hội lớn, bột của trái nhục đậu khấu được rắc lên mặt đất - và muốn cho đồ lễ được vừa lòng Sredni Vashtar thì điều thiết yếu là nhục đậu khấu phải được lấy trộm của người đàn bà.
Những lễ hội lớn này không được cử hành vào những ngày nhất định và thường diễn ra vào dịp một sự cố nhất thời. Một bận, bà Ropp bị đau răng dữ dội trong ba ngày, Conradin kéo dài những ngày lễ hội trong suốt ba ngày đó và cuối cùng nó tin rằng nó nhờ ơn vị Sredni Vashtar vĩ đại mới có trận đau răng điên cuồng kỳ diệu này để loại mụ đàn bà ra khỏi tình trạng tác hại. Nếu cơn đau còn kéo dài thêm một ngày nữa thì kho chứa nhục đậu khấu đã cạn kiệt.
Con gà mái Houdan đã không bao giờ tham dự buổi lễ dành cho ông Chồn Hôi Vĩ đại. Đã từ lâu rồi, Conradin cho rằng nó là theo phái a- ma- bắp- tít (một phái trong Gia tô giáo đòi hỏi người theo đạo phải làm phép tẩy lễ lần thứ hai, ngoại trừ sự tẩy lễ lúc mới sơ sinh). Không phải là nó có một chút ý niệm nào về tôn giáo này, nhưng vì bà Ropp cho rằng tôn giáo đó là khả kính, nên Conradin chỉ có thể liệt điều khả kính này vào sự khinh bỉ.
Cuối cùng thì bà Ropp cũng khám phá ra sự hấp dẫn mà cái nhà chứa đồ đã hành xử trên đứa học trò của bà. “Việc này không thể nào tốt lành cho nó. Khi nó làm những việc vớ vẩn trong cái nhà chứa đồ này vào bất kỳ lúc nào”. Và một buổi sáng, trong lúc điểm tâm, bà nói cho Conradin biết rằng con gà mái xứ Houdan đã được bán rồi và người mua đã mang nó đi ngay ngày hôm đó.
Với cặp mắt lồi lên vì cận thị, bà nhìn kỹ nét mặt của thằng nhỏ. Bà chờ đợi thấy nó bùng lên sự điên cuồng hay nỗi tuyệt vọng và đã chuẩn bị sẵn những lời quở mắng và la rầy. Nhưng Conradin không nói gì cả, nó chẳng có gì để nói cả.