Ngồi trong phòng làm việc ở phòng áp mái, dưới ánh sáng một ngọn đèn duy nhất, anh say sưa sửa lại những bức phác thảo mới nhất của mình. Như thường lệ, Philip tranh thủ những ngày cuối tuần. Anh đã trang trí những phòng làm việc này theo phong cách vùng Adirondacks. Dãy tủ sách có trổ lỗ hổng kê sát bức tường bên phải. Bên tay trái hai chiếc ghế bánh lớn bằng da đã sờn, ở giữa là một chiếc bàn nhỏ một chân làm bằng cây bulô và một chiêc đèn cây bằng sắt uốn cho người ta cảm giác tiện nghi, thoải mái. Ngay giữa căn phòng, bên dưới chiếc cửa sổ nhỏ trổ trên mái nhà tỏa xuống xung quanh một thứ ánh sáng đặc biệt là chiếc bàn làm việc của anh có hình dạng một khối lập phương lớn bằng gỗ trắng. Có đủ chỗ cho sáu người ngồi thoải mái. Thỉnh thoảng, anh ngước mắt lên và nhìn về phía cánh cửa sổ bằng kính đang rung lên dưới sức mạnh của gió.
Trước khi vùi đầu trở lại vào những bức vẽ, anh đưa mắt nhìn bức hình của Susan để trên kệ sách. Bao nhiêu thời gian đã trôi qua kể từ ngày đám cưới của anh. Ở chính giữa bàn có một chiếc hộp nhỏ cũ kĩ đựng tất cả những lá thư của cô. Chiếc hộp được khóa lại, nhưng chìa khóa vẫn luôn được để ngay trên nắp hộp. Bao nhiêu năm đã trôi qua trong suốt khoảng thời gian họ không hề viết thư cho nhau? Bảy năm, tám năm hay cũng có thể đã chín năm? Trong góc phòng, một chiếc thang dẫn xuống tầng dưới nơi có các phòng ngủ, chúng đã tìm trong bóng tối nhập nhoạng cuối giờ chiều của một ngày không hề có ánh sáng. Chiếc cầu thang bằng gỗ trắng nằm đối diện với của ra vào phía tầng trệt thành hai không gian sống riêng biệt. Mary ngồi suốt buổi chiều bên chiếc bàn lớn trong khu bếp theo phong cách Mỹ, chầm chậm lật từng trang của một cuốn tạp chí, để mặc cho suy nghĩ của cô đi tha thẩn. Qua chiếc cửa lùa, cô nhìn Thomas, cậu con trai năm tuổi của họ đang say sưa với một trò điện tử, rồi cô đưa mắt nhìn về phía đồng hồ treo tường hình tròn ở ngay phía trên bếp ga. Đã 18 giờ, cô gấp cuốn tạp chí lại, đứng lên, đi vòng qua quầy bar và bắt đầu chuẩn bị bữa tối. Nửa giờ đồng hồ sau, cũng như những buổi tối khác, Philip đi xuống nhà và giúp cô làm nốt công việc chuẩn bị bàn ăn. Sau khi đã ôm hôn cô, hai "người đàn ông" của cô ngồi vào chỗ của mình. Thomas là người nói nhiều nhất, cậu say sưa bình luận về ván cuối cùng của game, cậu phải chiến đấu chống lại những người ngoài hành tinh đang tìm cách tràn qua màn hình ti vi.
Cuối bữa ăn, Philip một lần nữa cố gắng thử dạy Thomas chơi cờ vua, nhưng cậu bé thấy thật ngớ ngẩn khi con tượng chỉ di chuyển duy nhất theo đường chéo, và cái duy nhất "hay hay" chẳng phải là cho tất cả quân tốt tiến lên cùng lúc để tấn công pháo đài đó sao? Cuối cùng, nỗ lực dạy con chơi cờ vua của Philip kết thúc bằng một ván bài mistigri(1). Muộn hơn một chút, khi cậu bé đã được bọc kín trong chăn và câu chuyện của buổi tối hôm đó đã kể xong, Philip lại xuống nhà chúc vợ một buổi tối vui vẻ rồi quay trở lại phòng làm việc của mình. "Anh muốn làm việc thêm một chút nữa để dành thời gian ngày mai cho em và con", anh giải thích trước nụ cười của Mary. Sau đó "một lúc", anh đến bên vợ khi đã thiu thiu ngủ, để ở trong vòng tay dịu dàng của cô.
Mãi đến lúc bình minh cơn mưa mới chịu tạnh, những vỉa hè còn ướt nước mưa ánh lên trong ánh sáng nhơt nhạt của buổi sáng sớm. Thomas đã ra khỏi giường và đi xuống phòng khách. Mary nghe thấy tiếng bước chân trên cầu thang. Cô khoác lên người chiếc áo choàng bông dùng sau khi tắm vứt ở cuối giường. Khi tiếng chuông cửa reo lên, cậu bé đã đến cuối cầu thang. Cậu đặt tay lên tay nắm định mở cửa.
- Tom, mẹ đã dặn con cả trăm lần là đừng có tự mở cửa.
Nghe tiếng gọi, cậu bé quay người lại nhìn mẹ. Cô bước xuống bên con, đẩy cậu bé đứng ra phía sau mình và mở cửa. Đứng trước thềm nhà là người phụ nữ mặc bộ vest màu xanh nước biển, đứng thẳng như một cây gậy, vẻ nghiêm trang trở lên lạc lõng trong không khí của buổi sáng Chủ nhật mùa thu này.
Mary nhướn lên một bên lông mày trái, cô chăm chú thực hiện cử chỉ mà mọi khi vẫn khiến chồng cô mỉm cười và cậu con trai phá lên cười. Cử chỉ này đã thành một thói quen để biệu lộ sự ngạc nhiên của cô.
- Đây là nhà của ông Nolton phải không ạ? Người phụ nữ không quen biết nói thế.
- Và cũng là nhà của bà Nolton!
- Vào một buổi sáng Chủ nhật, trước cả khi người đưa sữa ghé qua, chẳng có gì có thể tự nhiên hơn nữa!
Người phụ nữ không có vẻ gì là muốn kết thúc phần giới thiệu dang dở của mình, cũng chẳng có ý đinh xin lỗi vì sự đến thăm đường đột vào lúc sáng sớm này. Chị ta nhất định muốn gặp Philip, chị cần gặp Philip ngay lập tức. Mary muốn biết vì lý do gì mà người phụ nữ này muốn đánh thức Philip dậy vào buổi sáng duy nhất trong tuần mà anh có thể nghỉ ngơi. Dưới mắt cô, "tôi cần gặp anh ấy" chưa phải là lý do đủ thuyết phục, cô lạnh lùng mời chị ta quay trở lại vào một thời điểm thích hợp hơn.
Người phụ nữ khẽ đưa mắt nhìn về phía chiếc xe hơi đậu trước nhà và lặp lại một lần nữa yêu cầu của mình.
- Tôi biết rằng bây giờ còn rất sớm đối với gia đình cô, nhưng chúng tôi đã đi suốt cả đêm qua, và máy bay của chúng tôi sẽ khởi hành trong vài giờ nữa. Chúng tôi không thể chờ được.
Lúc đấy Mary mới để ý đến chiếc xe đậu ở trước nhà cô. Một người đàn ông vạm vỡ cầm lái. Có một người phụ nữ khác ngồi đằng trước, tì trán vào kính trước của xe. Cô gái ở cách quá xa nên dù có nheo mắt lại, Mary cũng không thể nhìn rõ từng nét trên gương mặt cô. Tuy vậy, Mary có cảm giác ánh mắt của họ đang giao nhau. Vài giây lơ đãng đủ để người phụ nữ lạ mặt tìm cách xông vào nhà. Chị ta lớn tiếng gọi tên Philip, Mary lập tức đóng sập cửa trước mặt chị.
- Có chuyện gì vậy?
- Em không biết, một cô ả điên khùng đòi gặp anh, cô trả lời giọng bực tức, và tất nhiên cô ta không muốn thú nhận với em cô ta là một trong những người tình cũ của anh, trừ khi người đó chính là cô bạn gái ngồi chờ cô ta trong chiếc xe hơi đằng trước cửa nhà chúng ta!
- Anh đang không hiểu em đang nói gì. Thomas đâu rồi? - Anh vừa hỏi vừa bước xuống, nét mặt sa sầm.
- Ở Thượng nghị viện, nó có một bài tham luận phải đọc sáng nay!
Anh bước đến bên Mary, vừa đi vừa ngáp, hôn lên trán cô và mở cửa. Người phụ nữ ban nãy vẫn đứng đó, không nhúc nhích dù chỉ một xăngtimét.
- Tôi rất tiếc vì đã đánh thức gia đình dậy như thế này, nhưng tôi nhất định phải nói chuyện với anh.
- Tôi nghe đây, anh trả lời xẵng giọng.
- Tôi cần nói chuyện riêng! Chị ta nói thêm.
- Thì chúng ta đang nói chuyện riêng đây, trước mặt vợ tôi.
- Người ta đưa ra cho tôi những lời yêu cầu rất cụ thể.
- Về việc gì?
- "Nói chuyện riêng" là một trong những yêu cầu đó.
- Philip hướng một cái nhìn dò hỏi về phía Mary, cô đáp lại bằng một cái nhướng mày rất riêng của cô, gọi cậu con trai đến ăn sáng ngay lập tức và bỏ vào trong bếp. Anh đưa người phụ nữ mặc bộ màu xanh da trời vào phòng khách, chị ta khép lại cánh cửa lùa phía sau lưng, cởi khuy áo vest và ngồi vào chiếc ghế bành.
Philip vẫn chưa xuất hiện trở lại. Mary dọn sạch bàn ăn sáng, một mắt vẫn liếc nhìn chiếc đồng hồ trên tường đang nhích từng phút qua chậm chạp. Cô đặt chiếc tô vừa dùng để ăn sáng vào bồn rửa chén và đi về phía phòng khách, quyết định sẽ chấm dứt cuộc nói chuyện có vẻ như không có hồi kết thúc. Đúng lúc cô đi ngang qua cầu thang, cánh cửa phòng khách mở ra. Philip bước ra đầu tiên, Mary dấn bước định tiến về phía anh nhưng cử chỉ ra hiệu của anh đã ngăn cô lại. Người phụ nữ gật đầu chào cô và bước ra cửa đợi anh. Anh chạy lên gác và vài giây sau quay trở xuống, mặc một chiếc quần bằng vải và một chiếc áo len chui cổ đan những mắt lớn. Anh đi ngang qua trước mặt người vợ đang đứng ngạc nhiên sửng sốt, thậm chí cũng không đưa mắt nhìn cô. Vừa ra khỏi nhà, anh quay người lại ra hiệu cho cô đợi anh ở trong nhà. Cô chưa bao giờ thấy anh có vẻ cương quyết như lúc này.
Từ khung cửa sổ nhỏ cạnh cửa ra vào, Mary nhìn thấy anh đi theo người phụ nữ sẽ còn khuấy động cuôc sống của gia đình cô nhiều hơn là những gì đang diễn ra trong buổi sáng Chủ nhật này.
Người phụ nữ nãy giờ ngồi đợi anh phía bên tay phải của người lái xe bước ra khỏi xe hơi. Philip đứng im và nhìn cô ta thật lâu. Cô ta tránh ánh mắt của anh, mở cửa sau của xe ra và vào ngồi vào băng ghế sau. Ngay sau đó, Philip đi vòng qua phía bên kia chiếc xe để ngồi vào cạnh cô gái. Một làn mưa mỏng như bụi bắt đầu rơi xuống. Mary không thể nhìn rõ những gì diễn ra ở phía bên trong chiếc xe, cũng không thể xua đi nỗi lo lắng đang xâm chiếm cô.
- Mà họ đang làm gì vậy chứ, quỷ tha ma bắt!
- Ai cơ ạ? Thomas trả lời, không rời mắt khỏi màn hình ti-vi.
- Bố của con, cô thì thào.
Nhưng cậu bé đang mải mê với trò chơi gần như không chú ý gì đến mẹ mình nữa. Nếu theo những cử động của cánh tay anh mà đoán, Philip đang rất xúc động. Cuộc nói chuyện bí hiểm có vẻ như không bao giờ chịu kết thúc, và Mary đang nghĩ đến chuyện đi lên gác mặc áo ấm vào để ra chỗ xe đậu thì bỗng nhiên cô lại thấy anh xuất hiện. Anh đứng bên kia xe, người anh bị che khuất một nửa. Anh đưa cánh tay ra hiệu cho cô có vẻ như muốn nói tạm biệt. Đang sẵn hoài nghi, Mary giậm chân vì sốt ruột khi thấy chồng của mình lại leo lên chiếc Chrysler.
- Tom, đi tìm ẹ ống nhòm của con ngay lập tức!
Trước giọng nói căng thẳng của mẹ, Thomas hiểu không phải lúc để tranh luận. Cậu bé bấm nút "tạm dừng" trên bộ điều khiển rồi co chân chạy nhanh lên gác. Cậu nín thở chúi đầu vào trong rương đựng đò chơi của minh để tìm đôi ống nhòm, và cả những vật dụng khác không thể thiếu mà mẹ của cậu không nghĩ đến.Vài phút sau, sau khi đội lên đầu chiếc mũ sắt, khoác lên người chiếc áo chống đạn và chiếc áo lưới nguỵ trang màu xanh lá cây, quàng qua vai băng đạn và giắt vào thắt lưng đủ bộ sao bằng cao su, bi đông đựng nước, súng lục và máy bộ đàm, cậu xuất hiện phía sau Mary, đưa cánh tay trái lên chào mẹ của mình.
- Con đã sẵn sàng, cậu nói trong thế đứng nghiêm.
Không mảy may chú ý đến cách ăn mặc của cậu con trai, cô giật chiếc ống nhòm từ tay cậu bé. Với độ phóng đại quá thấp và vô số những vết xước trên mặt kính, cặp ống nhòm không giúp cô nhìn rõ hơn được là mấy. Cô chỉ lờ mờ nhìn thấy chồng của cô đang bị người phụ nữ kia che khuất. Anh đang nghiêng người về phía trước, như thể anh sắp gục mặt xuống đầu gối. Cuối cùng nỗi lo lắng đã chiến thắng sự kiên nhẫn của cô, cô bước ra thềm nhà, hai tay chống lên hông. Chiếc xe bắt đầu nổ máy và Mary cảm thấy tim mình đập nhanh hơn. Cửa xe mở ra và Philip lại xuất hiện dưới mưa; cô chỉ nhìn thấy đầu anh, cả người anh bị chiếc xe che khuất. Một lần nữa anh ngập ngừng đưa tay phải phác một cử chỉ, động thời lùi lại phía sau một bước, và chiếc xe từ từ rời khỏi đó. Mary quan sát Philip, anh đứng bật động giữa con phố vắng vẻ, lặng đi trong tiếng động duy nhất của những giọt mưa đập xuống mặt đường.
Cô không thể hiểu được những gì đang nhìn thấy trước mắt.
Cánh tay Philip đang dang ra, nối tới một bàn tay nhỏ bé đang nắm chặt lấy tay anh. Chiếc túi vải mà cô bé mang ở tay bên kia chắc hẳn không nặng lắm. Đó là lần đầu tiên Mary nhìn thấy cô bé với quả bóng đỏ, trong một ánh sáng mờ nhạt nơi mà thời gian dường như ngừng lại. Mái tóc đen rối bời rớt nhẹ xuống bờ vai cô bé, nước mưa chảy dài trên làn da với nước da lai ngăm đen của em. Cô bé có vẻ không thoải mái lắm trong bộ quần áo khá chật.
Dưới cơn giông bắt đầu gầm gừ, hai người đi từng bước chậm chạp về phía ngôi nhà. Khi cả hai đứng phía dưới mái che, Mary lập tức định chất vấn, nhưng anh đã cúi đầu xuống, cố giấu đi nỗi buồn trong lòng.
- Đây là Lisa, con gái của Susan.
Trước cửa ngôi nhà của họ, một cô gái chừng chín tuổi đăm đăm nhìn Mary.
- Mẹ đã chết rồi.
Mary lùi lại nhường lối cho hai người vào nhà. Khi thấy họ đi tới, Thomas lập tức trở lại tư thế nghiêm. Mary nhìn Philip vẻ dò hỏi.
- Hẳn em đã bỏ lỡ mất một chương của câu chuyện, nhưng giờ anh sẽ tóm tắt lại cho em nghe!
Cổ họng se lại, anh không hề tìm cách cố gắng mở lời. Anh chỉ chìa tay đưa cô lá thư mà anh đang cầm trên tay, và, không chờ đợi thêm nữa, anh đi lên gác thay đồ cho cô bé. Mary nhìn họ khuất trong hành lang và tìm kiếm phần đầu của câu trả lời trong lá thư mà cô vừa mở ra.
Philip của em,
Nếu như những dòng chữ này đến tay anh thì có nghĩa là em đã đúng. Với cái tính rất xấu của em, em không thể nói ra điều đó với anh vào đúng thời điểm, nhưng cuối cùng, em đã nghe lời anh và chấp nhận có đứa con này, đứa con mà em không biết bố của nó là ai. Đừng lên án em, cuộc sống ở đây khác xa với những gì anh có thể tưởng tượng ra, vì ngày tháng trôi qua khắc nghiệt đến mức đôi khi người ta có nhu cầu đi tìm sự an ủi trong vòng tay của những người đàn ông qua đường. Để cứu mình thoát khỏi sự khủng hoảng, khỏi cảm giác bỏ rơi chính mình, khỏi nỗi sợ cái chết ám ảnh, khỏi nỗi tuyệt vọng vì cô đơn ngu xuẩn, đôi khi, em cần được cảm thấy trong mình dâng lên sự ấm áp của họ, và cũng để em nhớ ra là mình đang sống. Hằng ngày đối mặt với cái chết đồng nghĩa với việc sống với một nỗi cô đơn sâu thẳm gặm nhấm ta, một căn bệnh truyền nhiễm. Em đã lặp đi lặp lại với mình cả trăm lần rằng người ta không thể tạo ra cuộc sống ở giữa cái thế giới này, thế nhưng khi bụng em ngày càng tròn lên, em bắt đầu muốn được tin vào những gì anh nói. Mang Lisa trong bụng đối với em như thể tìm lại được không khí khi đang chìm dưới đáy nước, như một nhu cầu trở nên mãnh liệt không thể thiếu. Thế mà, như anh đã thấy đấy, tự nhiên đã mạnh lơn lý trí của em. Anh có nhớ điều anh đã hứa khi ở Newark, rằng "nếu có chuyện gì xảy đến với em" anh sẽ luôn ở đó? Philip của em, nếu anh đọc được những dòng này, điều đó có nghĩa là một chuyện gì đó thực sự đã xảy đến với em! Em đã tin vào anh, và em đã chấp nhận có Lisa với niềm tin tưởng chắc chắn rằng nếu em không thể tiếp tục được nữa, anh sẽ thay thế vai trò của em. Hãy tha thứ cho em vì đã chơi cái trò xấu xa này với anh. Em chưa gặp Mary, nhưng qua những lời anh kể, em biết rằng cô ấy sẽ đủ sự rộng lượng để yêu thương nó. Lisa là một đứa trẻ hoang dại, những năm tháng đầu tiên của cuộc đời nó đã không phải là không thời gian vui sướng nhất. Hãy thuần hóa nó, hãy mang đến cho nó tình yêu mà từ nay em không thể dành cho nó được nữa, em trao nó cho anh, một ngày nào đó hãy nói với nó rằng mẹ của nó đã từng và sẽ mãi mãi tồn tại trong ký ức của anh, em hi vọng như thế, như là người bạn đồng hành cùng chia sẻ những bí mật của anh. Em đang nghĩ về hai người, em hôn anh, Philip của em. Em mang theo những ký ức đẹp nhất trong cuộc đời em, ánh mắt của Lisa và những tháng ngày niên thiếu của chúng ta.
Susan
Chú thích:
(1) Một dạng bài gần với bài Tây