Ngôi nhà nhỏ trên thảo nguyên Chương 11
CÔ WILDER DẠY HỌC
Vào ngày khai trường, Laura và Carrie rời nhà thật sớm. Các cô mặc những chiếc áo vải bông đẹp nhất có in hình các nhánh cây, vì theo Mẹ thì bề nào những chiếc áo cũng bị chật trước mùa hè tới. Các cô kẹp sách dưới cánh tay và Laura xách theo chiếc ca thiếc đựng thức ăn cho bữa trưa.
Hơi lạnh ban đêm vẫn đọng trong ánh nắng sớm. Dưới bầu trời xanh cao vút, màu xanh của đồng cỏ nhòa nhạt trong một lớp màu nâu nhạt và màu tím hoa cà. Gió thổi nhẹ trên đồng mang theo mùi thơm của cỏ úa và mùi hăng nồng của những bông hướng dương dại. Dọc đường đi, những bông hoa vàng nghiêng ngả và những đám cỏ dày khẽ va đập vào chiếc ca thiếc đang đung đưa. Laura bước theo một vệt bánh xe và Carrie đi theo một vệt bánh xe khác. Carrie nói:
- Em hy vọng cô Wilder sẽ là một cô giáo giỏi. Chị có nghĩ vậy không?
Laura nhấn mạnh:
- Chắc Bố cũng nghĩ vậy, vì Bố ở trong ban giám hiệu. Cũng có thể cô ấy được thuê dạy vì là chị gái của Wilder. Ô, Carrie, em còn nhớ những con ngựa nâu tuyệt đẹp chứ?
Carrie phát biểu:
- Việc anh ta có những con ngựa đó đâu có khiến cho chị gái anh ta thành dễ thương được. Nhưng có thể cô ấy vẫn dễ thương.
Laura nói:
- Dù sao, cô ấy cũng biết cách dạy học. Cô ấy có chứng chỉ giáo viên mà.
Laura thở ra,nghĩ tới việc cô cần phải học hành chăm chỉ. Cô cần phải cố học để có được tấm chứng chỉ giáo viên.
Phố Main Street đã thành dài hơn. Lúc này từ mé bên kia đồng cỏ tới bên căn nhà của Bố là một khu chuồng ngựa mới được dựng lên để cho mướn. Phía cuối phố xa tắp đang vươn cao sừng sững một cỗ máy chuốt hạt mới ở bên kia đường sắt. Carrie thắc mắc:
- Tại sao giữa căn nhà của Bố và khu chuồng ngựa cho thuê, tất cả những khu đất đều còn trống?
Laura cũng không biết. Dù sao, cô thích đồng cỏ hoang ở đó. Những đống cỏ khô mới của Bố đứng đầy quanh nhà kho. Bố không cần phải kéo cỏ khô từ nông trại về để đốt trong mùa đông này.
Cô và Carrie quẹo về phía tây theo phố Second Street. Phía bên kia trường học, nhiều căn lều nhỏ mới được dựng lên nằm rải rác. Một nhà máy xay bột mới đang khua động náo nhiệt gần đường sắt và bên kia những lô đất trống giữa phố Second Street và phố Third Street, chiếc khung của ngôi nhà thờ đang dựng trên đường Third Street đã hiện ra. Nhiều người đàn ông đang làm việc tại đó.
Tụ tập gần cửa trường học là một đám đông học sinh gồm rất nhiều người lạ. Carrie rụt rè chùn lại và đầu gối Laura như bị nhũn xuống nhưng cô phải can đảm vì Carrie nên cố mạnh dạn bước tới. Lòng bàn tay cô đẫm mồ hôi khi có nhiều con mắt nhìn về phía cô. Chắc phải có tới hai mươi học sinh trai, gái.
Laura gom hết can đảm bước thẳng tới và Carrie theo sát phía sau. Đám con trai đứng hơi lui lại ở một phía và đám con gái đứng ở phía khác. Có vẻ như Laura khó làm nổi cái việc thật đơn giản là bước tới những bậc cửa trường học.
Đúng lúc đó, thình lình cô nhìn thấy Mary Power và Minnie Johnson. Đó là những ngườ i quen biết vì học đã cùng tới trường vào mùa thu vừa qua trước khi có các trận bão tuyết. Mary Power lên tiếng:
- Chào Laura Ingalls!
Đôi mắt sậm tối của cô tươi hẳn lên khi nhìn thấy Laura và khuôn mặt đầy tàn nhang của Minnie cũng thế. Lập tức Laura cảm thấy vững vàng. Lúc nào cô cũng thấy mến Mary Power. Minnie nói:
- Tụi này đã chọn chỗ ngồi ở cạnh nhau. Sao bồ không ngồi ngang với tụi mình ở bên kia lối đi?
Các cô cùng bước vào trong trường. Sách vở của Mary và Minnie đã đặt trên chiếc bàn phía sau sát vách bên dãy dành cho con gái. Laura đặt sách của mình lên chiếc bàn phía bên kia lối đi. Hai chỗ ngồi phía sau này là những chỗ ngồi tốt nhất. Dĩ nhiên, Carrie phải ngồi gần cô giáo hơn cùng những cô học trò nhỏ hơn. Cô Wilder đang đi xuống dọc theo lối đi giữa các hàng bàn. Mái tóc cô màu xậm, cặp mắt màu xám. Cô có vẻ là một người rất duyên dáng. Chiếc áo màu xám đậm của cô rất hợp thời trang, giống như chiếc áo đẹp nhất của Mary, phía trước thẳng khít với một dải viền xếp nếp vừa chạm sàn nhà và chiếc váy ngoài phủ choàng phùng lên phía trên vạt áo sau.
Cô nói một cách hài lòng:
- Các em gái đã chọn xong chỗ ngồi, phải không?
- Dạ, thưa cô.
Minnie Johnson nói một cách e dè, nhưng Mary Power tươi cười lên tiếng:
- Em là Mary Power còn đây là Minnie Johnso n và Laura Ingalls. Nếu được phép thì chúng em xin được giữ những chỗ ngồi này. Chúng em là mấy nữ sinh lớn nhất trong lớp.
Cô Wilder nói rất vui vẻ:
- Được, các em cứ ngồi ở đây.
Cô đi tới cửa và rung chuông. Học sinh chen nhau bước vào cho tới khi các ghế ngồi đầy gần hết. Bên phía con gái chỉ còn một chỗ ngồi bỏ trống. Bên phía con trai, tất cả ghế ngồi ở phía sau đều không có người ngồi vì đám học sinh con trai lớn chỉ có thể tới trường vào khóa học mùa đông. Lúc này các cậu đang bận làm việc trong nông trại.
Laura thấy Carrie rất vui sướng ngồi ở phía trước cạnh Mamie Beardsley gần hàng ghế dành cho các học trò con gái bé nhất. Rồi cô bỗng nhìn thấy một cô gái lạ đang rụt rè giữa lối đi. Cô gái cùng trạc tuổi Laura và đang e thẹn. Vóc dáng cô ta nhỏ nhắn, mảnh mai. Cô ta có cặp mắt lớn màu nâu nhạt trên khuôn mặt tròn nhẹ nhàng, mái tóc đen hơi gợn sóng với những lọn tóc ngắn xõa quanh trước trán. Mặt cô đỏ bừng vì bối rối. Cô liếc nhìn Laura một cách rụt rè. Nếu không có Laura quyết định kéo cô ấy ngồi chung thì chắc chắn cô ấy sẽ phải ngồi một mình trên chiếc ghế trống. Rất nhanh Laura mỉm cười và vỗ vào chiếc ghế bên cạnh cô.
Cô Wilder nhắc tất cả giữ trật tự rồi cô lấy sổ ký danh đi từ bàn này qua bàn khác để ghi tên học sinh. Cô bạn chung bàn với Laura nói tên cô là Ida Wright nhưng vẫn được gọi là Ida Brown. Cô là con nuôi của vợ chồng giáo sĩ Brown. Giáo sĩ Brown là mục sư thuộc Giáo Đoàn mới chỉ vừa tới thị trấn. Laura biết Bố Mẹ không ưa vị mục sư này lắm, nhưng chắc chắn cô rất thích Ida.
Cô Wilder đã đặt cuốn sổ ghi tên lên bàn giấy và sẵn sàng mở đầu buổi học thì cửa lớp lại mở ra. Tất cả đều nhìn lên người đến trễ trong ngày khai trường. Laura không tin nổi ở mắt mình. Cô gái vừa bước vào chính là Nellie Oleson ở Suối Plum thuộc Minnesota.
Cô ta cao hơn Laura và mảnh mai hơn nhiều. Cô ta giống như một cây liễu trong khi Laura như một con ngựa Pháp nhỏ tròn lẳn và chắc nịch. NhưngLaura nhận ra cô ta ngay tức thì dù đã hơn hai năm xa cách. Mũi Nellie vẫn hếch cao khịt khịt, những con mắt nhỏ vẫn khép lại và miệng cô luôn kiểu cách đoan trang.
Nellie là cô gái từng chế giễu Laura và Mary do các cô chỉ là gái quê trong khi cha cô ta là một chủ cửa hàng. Cô ta từng nói năng hỗn xược với Mẹ và rủa xả con chó săn khôn ngoan trung thành lúc này đãchết rồi là Jack. Cô ta tới trường trễ nhưng đứng nhìn bằng ánh mắt coi ngôi trường không xứng với mình. Cô ta mặc chiếc áo màu nâu vàng nhạt với những dải viền xếp nếp sâu quanh khắp gấu váy, quanh cổ và thả thòng xuống từ các ống tay áo rộng. Ngay trước cổ cô ta là một lớp đăng ten.
Mái tóc thẳng màu vàng của cô ta được kéo một cách mềm mại ngược về phía sau khuôn mặt dài và kết thành búi lớn. Cô nghiêng đầu lên cao và khinh khỉnh nhìn qua dưới mũi. Cô nói với cô Wilder:
- Em thích ngồi ở phía cuối phòng.
Cô ném cho Laura một cái nhìn hống hách và nói:
- Bước ra, tôi ngồi chỗ này.
Laura ngồi ngay lại một cách kiên quyết hơn và nhìn xéo Nellie đang đứng ở phía sau. Cả lớp đều nhìn cô Wilder coi cô xử ra sao. Cô Wilder hắng giọng một cách bối rối. Laura tiếp tục nhìn Nellie cho tới lúc Nellie quay mặt đi. Cô ta nhìn Minnie Johnson rồi hất đầu về phía chiếc ghế của Minnie, nói:
- Chỗ này cũng được.
Cô Wilder hỏi:
- Em có chịu chuyển chỗ không, Minnie?
Nhưng cô nói là Minnie vẫn có thể ngồi tại đó. Minnie trả lời một cách từ tốn:
- Dạ, thưa cô.
Cô chậm rãi thu xếp sách vở, bước lên trước tới chỗ chiếc ghế trống. Mary Power ngồi bất động và Nellie đứng chờ trong lối đi. Cô ta không chịu đi vòng sau chiếc ghế để tới chỗ của Minnie.
Cô Wilder lên tiếng:
- Nào, Mary, nếu em bước ra nhường lối cho người bạn mới của chúng ta thì chúng ta đã giải quyết xong mọi việc.
Mary đứng lên. Cô nói vắn tắt:
- Em sẽ tới ngồi cùng với Minnie. Thà là thế.
Nellie mỉm cười ngồi xuống. Cô ta đã có chỗ ngồi tốt nhất trong phòng và chiếm riêng cho mình trọn chiếc bàn. Laura khấp khởi một cách xấu xa khi nghe cô ta nói với cô Wilder rằng cha cô ta đang sống trong một nông trại ở phía bắc thị trấn. Vậy là lúc này chính Nellie đã là một cô gái quê. Thình lình Laura lại nhớ ra rằng Bố sẽ dọn về sống tại thị trấn vào mùa đông và như thế thì cô và Carrie lại là con gái thị trấn. Cô Wilder rập chiếc thước kẻ trên mặt bàn và nói:
- Chú ý, các em! Rồi cô bước vào bài diễn văn, cố mỉm cười suốt lúc nói. Cô nói:
- Bây giờ tất cả chúng ta đã sẵn sàng tại đây để bắt đầu khóa học và tất cả chúng ta sẽ nỗ lực tối đa để đạt thành công, phải không? Các em đều biết các em có mặt tại đây là để học thật nhiều và tôi có mặt tại đây là để giúp các em. Các em không nên coi tôi như một người trao công việc mà hãy coi tôi như một người bạn. Tất cả chúng ta sẽ trở thành những người bạn tốt nhất của nhau, tôi tin chắc như thế.
Mấy cậu bé tỏ ra lúng túng và Laura cũng vậy. Cô chỉ mong cô Wilder ngưng nói. Cô không thể nhìn nụ cười kéo dài mãi của cô Wilder. Nhưngcô Wilder tiếp tục nói với nụ cười không tắt:
- Không ai trong chúng ta lại bất lương và ích kỷ bao giờ, phải không? Tôi tin chắc rằng không một ai trong các em sẽ ngỗ ngược nên cũng cần xua đuổi những ý nghĩ về hình phạt ở đây, trong ngôi trường hạnh phúc của chúng ta. Tất cả chúng ta sẽ là bạn của nhau, thương yêu nhau và giúp đỡ lẫn nhau.
Rồi cuối cùng, cô nói:
- Các em có thể gom sách lại.
Buổi sáng đó không có bài tập đọc vì cô Wilder phải phân lớp cho học trò. Laura cùng Ida, Mary Power, Minnie và Nellie Oleson là những nữ sinh lớn nhất. Các cô được xếp vào lớp cao nhất và toàn thể số còn lại thuộc một lớp cho tới khi đám con trai lớn đi học.
Trong giờ nghỉ, tất cả phân thành nhóm để làm quen với nhau. Ida rất ấm áp và thân mật như cô ta đã bộc lộ. Cô nói:
- Tớ chỉ là một đứa con nuôi. Má Brown đưa tớ ra khỏi một viện mồ côi, nhưng Má phải thương tớ thì mới làm vậy chứ, các bồ có nghĩ vậy không?
Laura nói:
- Đương nhiên là bà ấy phải thương bồ thì mới làm thế.
Cô hình dung Ida là một cô bé hết sức dễ thương với những lọn tóc đen nhánh và những con mắt lớn, màu nâu luôn tươi cười. Nhưng Nellie muốn tất cả phải chú ý đến cô ta. Nellie nói:
- Mình thật sự không hiểu nổi là có thích sống ở đây không. Gia đình mình từ miền Đông tới. Bọn mình không quen sống ở một nơi thô lậu bên những con người thô kệch thế này.
Laura nói:
- Bồ tới từ miền tây Minnesota, cùng nơi với bọn tớ mà.
Nellie phủi ngay xứ Minnesota khỏi bàn tay của cô ta:
- Ô, chỗ đó! Mình chỉ ở tại đó một thời gian ngắn. Mình tới đây từ miền Đông, từ bang NewYork.
Mary Power nói gọn:
- Tất cả chúng ta đều đến từ miền Đông. Thôi, ra ngoài đi dạo dưới nắng đi.
Nellie nói:
- Chúa ơi, không được đâu! Thứ gió này sẽ làm nám da các bồ hết!
Tất cả đều rám nắng, ngoại trừ Nellie và cô ung dung nói tiếp:
- Mình có thể sống ở cái vùng thô lậu này một thời gian ngắn, nhưng mình sẽ không thể làm hư nước da của mình. Tại miền Đông, một phụ nữ luôn giữ cho da của mình trắng trẻo và các bàn tay thật nuột nà.
Các bàn tay của Nellie quả là trắng và thon thả. Dù sao thì cũng không còn thời giờ để ra ngoài. Giờ nghỉ đã trôi qua. Cô Wilder đã bước ra cửa rung chuông.
Tại nhà tối hôm đó, Carrie nói ríu rít về chuyện trong ngày ở trường học cho tới khi Bố nói rằng cô huyên thuyên như một con giẻ cùi xanh. Hãy để Laura nói một tiếng đi. Tại sao con im lặng vậy, Laura? Có chuyện gì không ổn? Lúc đó Laura mới kể về Nellie Oleson cùng tất cả những điều cô ta nói và làm. Cô kết thúc:
- Cô Wilder không nên để cho Nellie dành chỗ của Mary Power và Minnie.
Mẹ khẽ nhắc nhở cô:
- Con không bao giờ được chỉ trích cô giáo, Laura.
Má Laura nóng bừng lên. Cô biết được đi học là một dịp may cực lớn. Cô Wilder có mặt ở trường là để giúp cô học hành nên cô phải hết sức biết ơn và không khi nào được chỉ trích hỗn hào. Cô chỉ cần cố gắng làm bài cho thật tốt và lo hoàn thiện cách xử sự của mình. Tuy nhiên, cô vẫn không thể không nghĩ:
- Dù chỉ cần như thế, cô ấy vẫn không thể làm vậy!Đó là không công bằng.
Bố nói giỡn:
- Vậy là gia đình Oleson từ bang New York tới, đúng không? Điều đó cũng không phải là khoác lác quá.
Lúc đó Laura nhớ ra Bố đã từng sống ở New York khi còn là một cậu bé.
Bố tiếp tục nói:
- Bố không biết có chuyện gì xẩy ra, nhưng Oleson đã thành tay trắng ở Minnesota. Bây giờ ông ta chẳng còn một thứ gì ngoại trừ mảnh đất trại được cấp và người ta kể với Bố rằng gia đình ông ta phải về miền Đông để giúp cho ông ta cầm cự vì ông ta không thể trông cậy vào mảnh đất trại cho tới khi thu hoạch được mùa vụ. Có lẽ Nellie cảm thấy cần phải huênh hoang một chút để giữ thể diện. Bố không bận tâm về chuyện đó, Laura.
Laura cãi:
- Nhưng quần áo của nó rất đẹp. Và nó không hề phải nhúng tay vào một công việc gì, mặt và hai bàn tay nó trắng bóc.
Mẹ nói:
- Con biết là con có thể đội mũ. Còn quần áo đẹp thì có thể mới lấy từ trong thùng ra và có lẽ nó giống như cô gái trong bài ca hết sức hoàn hảo với một cặp vòng đeo cổ nhưng không có một chiếc giầy để mang.
Laura cho rằng cô nên thông cảm cho Nellie nhưng cô không làm thế. Cô mong rằng Nellie Oleson cứ ở lại vùng suối Plum.
Bố đã rời bàn ăn kéo ghế tới gần khung cửa ra vào mở rộng. Bố nói:
- Lấy đàn cho Bố, Laura. Bố muốn chơi thử một bài mà Bố đã nghe một chàng trai hát. Anh ta đã huýt gió hòa theo. Bố tin rằng tiếng đàn sẽ ăn đứt tiếng huýt gió của anh ta.
Laura và Carrie rửa chén đĩa thật nhẹ nhàng để không lọt mất một nốt nhạc nào. Bố hát, trầm giọng và ngân dài, hòa theo tiếng đàn ngọt ngào trong trẻo.
Xin tới cùng tôi, xin tới cùng tôi
Khi nghe thấy cất lên lần thứ nhất
Lời kêu thương ai oán trên đời
Cây đàn trỗi lên âm vang mấy tiếng“ai oán trên đời” bốc cao và kéo dài như từ họng một con chim rồi cây đàn đáp lại,“ai oán trên đời”. Gần kề và năn nỉ, “ai oán trongđời” rồi nhẹ nhàng lan xa để trở lại gần hơn, “ai oán trong đời”, cho tới khi tất cả làn ánh sáng chạng vạng đầy ắp những tiếng chim cầu nài.
Ý nghĩ của Laura thoát dần khỏi những vòng rối để trở nên nhẹ nhàng êm ả. Cô nghĩ:
- Mình sẽ phải tử tế. Không thể có chuyện oán ghét Nellie Oleson. Mình phải tử tế.