Người Bên Này Trời Bên Ấy Truyện 14

Đêm trước lễ hội, gã không biết ngày mai gã sẽ giàu. Cả hai túi tiền vàng mà những phú thương trong phố thị cũng phải mơ.

Gã cũng không biết rõ ngày mai có lễ hội gì. Chỉ nghe mang máng rằng Alexander Đại đế sẽ tổ chức dạ tiệc trong thành Persepolis. Dân chúng ngoài thành đồn nhau thế. Xôn xao đồn. Háo hức đồn. Hóng hót đồn. Ngong ngóng đồn.

Ngong ngóng thật. Phận con dán ngoài thành, chẳng được miếng thịt miếng xôi mà vẫn ngóng vào. Dân cũng nhanh quên. Hai cháng rồi Alexander Đại đế đến chiếm thành. Vua quan đám bị bắt, đám bỏ chạy, đám tủ thương, đám ớ lại theo giặc. Trong thành ngoài thành xáo trộn. Mọi thứ đang còn tơi bời ngổn ngang ra như thế, mà nghe sắp có yến tiệc vẫn háo hức ngóng chờ.

Lời đốn đại không sai. Nãm 330 trước Công nguyên, Alexa.nd.er Đại đế từ xứ Macedonia đến chiếm được thành Persepolis. chiếm dễ dàng. Đế chế Ba Tư dệ nhất sau hơn hai trăm năm oanh Liệt giờ chi còn là một cơ ngơi tan tác. Trước đó tấm năm, năm 338 trước Công nguyên, Alexander Đại đế đả đảnh chiếm dược xứ Hy Lạp. Bờ cõi của ngài như vậy dã mở rộng khip thiên bạ. Cũnggiàu sang nhất thiên hạ. Thành Persepolỉs của xứ Ba Tư vốn nổi tiêng là giàu sang nhất dưới gấm trời. Ngài chọn chỗ này làm nơi nghi chân tnỉớc khi hành binh tiếp san^phía Ân Độ. Giàu sang hưng thịnh thì củng chí là chỗ nghỉ chân. Hai thảng rồi.

Gã được dẫn vào rrong thành. Bỏ lẫn vào giữa đám cầm ca hát xướng, đám nghệ sĩ sẽ làm vui cho yến tiệc đêm nay. Phần nào đó gã cũng là nghệ sĩ. Nghệ nhân thì đúng hơn. Phố thị ngoài thành dân chúng nhiều người biết gã. Gã nổi danh là tay làm ảo thuật thổi lửa. Phù. Một tia lửa phun ra từ miệng gã. Cái miệng ngậm một ngụm dầu ô liu. Phù. Tia dầu xoẹt tới trong chóp mắt. Tia dầu vọt qua cây đuốc trên tay gã mà bắt lửa cháy bùng lèn thành một luồng thẳng băng. Đám người xem ồ à vỗ đùi ném tới tấp những đồng xu vào chiếc tay nải mở toang đặt trên mặt đất.

Chỉ là những đồng xu lẻ. Đủ ăn đủ mặc. Đủ cho những ly rượu xoa dịu những bỏng rát nhưc mỏi sau một ngày lê la trong chợ và lang thang trong phố thị. Đủ cho đôi lần ôm ấp giai nhân trong những khu phố đèn đỏ lờ mờ. Không đủ cho rủi ro nghề nghiệp nếu chẳng may. Có người làm nghề ảo thuật rhổi lửa như gã, chỉ một sơ suất, bỏng mặt bỏng mòi, cháy trụi cả ràu, giờ đi đâu cũng giơ ra bộ mặt sẹo hồng sẹo trắng, đàn ỏng không râu xứ này nhir đán bà không ngực.

Gã không bao giờ nghĩ đến tai họa. Gã chí tơ tướng cô nàng ở căn lầu đổi diện. Nàng là con một bác thợ may trong phố thị. Vừa mới sáng nay, nàng mở cửa sổ nhìn xuống đường. Tò mò một chút. Băn khoăn một chút. Tiểu đội vệ binh kia rầm rập đến bắr gã đi đâu. Họ bắt gâ mang theo cả cái tay nải đựng bộ đồ nghề thổi lửa. Mắt gã nhin lên gặp mắr nàng. Dưới nhìn lên. Trên nhìn xuống. Dưới hoang mang. Trên hiếu kỳ. Dưới gửi một lòi hứa hẹn. Trên buông xuống một cáu ngập ngùng để yên xem sao.

Ngày nào củng vậy, lúc nào cũng vậy, hễ nàng mớ cửa sổ nhìn xuống là cả không gian xung quanh gã bỗng thơm nức lên. Đấy là vì trước đó gã không còn tâm trí nào nghĩ là không gian xung quanh vốn đã thơm. Thành phố của hương thơm. Tham nức hoa hồng hoa huệ hoa dạ lan dạ lý. Một mùi hương hòa trộn lúc nào cũng lơ lửng trong không gian. Phố thị được ướp trong hương hoa hương liệu. Nhưng chỉ đến khi cô nàn^ con bác phó may mớ cứa sổ chì toàn bộ hương thơm mới ập vào mặt gã. Ập. Thình lình. Xây xẩm cả mặt mày.

Xây xẩm rồi, ngày nào cũng vậy, lúc nào cũng vậy, gã râm niệm sẽ sang gặp bác phó may xin dẫn lễ cưới con gái bác. Cưới, được thòi. Dẫn lễ, nói nghe rhì dễ. Nghĩ lại chì thu nhập ảo thuật thổi lửa lừng danh phố thị của gã chỉ đủ tích cóp những đồn^ bạc lẻ. Gã đã có lần ngỏ lời với cô nàng. Nàng bảo, được thôi, thiếp sẽ lấy chàng nếu chàng lo đủ mộc trăm đồng tiền vàng dẫn lễ. Đùa. Đùa dai. Một ké như gã, có mà một trăm cuộc đời nữa.

Nhưng đêm nay gã sẽ có một trăm đồng tiền vàng. Hơn thế một chút.

Thành Persepolis. Bắt đẩu ảượcDarius Đại đế xây dựng từ năm trảm năm trước Côngnguyên, các đời vua tiếp nỗi mờ rộng và hoàn thiện trong hơn một trảm nãm mươi năm tiếp theo. Đế chế Ba Tư đang hổi bành rộng. Trên những cầu thang dãn lên cung điện Apadana còn lưu những bức phủ điêu trên đả, miêu tả hai mươi tám sứ thẩn của hai mươi tám nước chư hấu. Họ tay nắm tay biểu thị tỉnh đoàn kết hữu nghị. Họ dắt theo mang theo cống vật cung tiến lên hoàng đế Ba Tư. Hai mươi tám nước chư hấu, từ Ethiopia mãi bên châu Phi, đến 'IhỔNhĩ Kỳ nối liền Ẩu - A, đến Syria ở Tây Á. Các phái đoàn phương xa đến được dưa vào thành (ịua Toàn Xứ Môn cánh cổng cho mọi nước, vào cungApadana, viếng Bách Trụ Cung lâu đài một tràm cột, rồi sứ thẩn nghi tại

Quán Sứ... Cung điện dền dài miếu mạo, tất thảy đều bằng cẩm thạch trâng, diểm xuyết những hàng cột cấm thạch ngọc bích, những cẩu thang sa thạch hổng thắm. Thiết kẽ Ba Tư, linh hồn Ba Tư, mà nghệ thuật thì hòa trộn cùa nhiêu xứ. Họa sĩ trang trí và nghệ nhân trên toàn cõi đến, mang theo trưbnị phải nghệ thuật cùa họ, đưực hoàng dế Ba Tư rụng lượng chấp nhận hẽt, thành ra một sản phẩm nghệ thuật của cả thế gian.

Đó chính xác là điều Alexander Đại đế đang ưu tư lúc này. Những hàng cột đá trắng Hy Lạp kia, những phù điêu phong cách La Mã kia, những màu sác lộng lẫy Thổ Nhĩ Kỷ và Sỵria kia, những chạm khắc tiểu họa Ba Tư kia, sao pha trộn vào đãỵ, ớ xứ này, thì phút chốc một linh hồn Ba Tư bay vút lên, tẩm ướp, thấm đẫm, rràn trề. Như mùi hương đang tràn ngập trong khắp thành Persepolis. Ba Tư là xứ khòng sao đồng hóa được. Một linh hồn lạ đến đây, dừng chân lại đây, nấn ná năm này rháng khác ớ đây, đế rồi cuối cùng bị đồng hóa ngược trở lại cho mà xem.

Hoàng đế truyền:

-   Nghe đồn ngưai giỏi chơi vói lửa. Chơi ta xem.

Gã ảo thuật run. Trẻ trai. Cường tráng. Giỏi chơi với lửa, như lời hoàng đế Alexancỉer. Nhưng lúc này gã có hơi run. Gã không ngờ bỗng nhiên được vào trong thành, được ra mắt vị hoàng đế khét tiếng, được biểu diễn cho hoàng đế xem, cho các tướng lĩnh quần thần xem, cho các sứ thần chư hầu xem.

Gã cúi xuống lấy bình dầu ô liu, súc miệng một ngụm rồi nuốt đánh ực. Gã không dám nhổ ngụm súc miệng ra. Trước mặt hoàng đế và các đấng bậc. Gã tu thêm một ngụm nữa. Ngụm này là để hành nghề. Nghề. Nghiệp. Lúc này bẩn năng nghề nghiệp mới nổi lên. Trăm hay không bằng tay quen. Gá lấy lại được thói quen Gã không run nữa.

Phù. Gã thổi ngụm dầu ô liu bay qua ngọn đuốc lửa trên tay. Luồng lửa cháy bùng phun thẳng tắp ra xa. Ổ ô. A a. Những tiếng xì xào cán thưởng bật lên

Alexander Đại đế rhầm nghĩ, cái xứ lạ kỳ. Tất thẩy dân chúng đều thờ lửa. Thần Lửa Ahura Mazda. Bên Hy Lạp mà hoàng đế vừa mới chinh phục được, cũng có những ngôi đền thờ ngọn lửa, nhưng không phải là côn giáo như ở đây. Thờ gì không thờ, sao lại thờ lửa.

Hỏa giáo. Tôn giảo lâu đời bậc nhất của nhân loại. Giảo sĩ Zarathustm lập ra nó từ bơn một nghìn năm trước Công nguyên. Được tín thờ khắp xứ Ba Tư. Đấng tối cao là Thần LửaAbura Mazda. Tín đổ có tục thiên táng. Đế tử thi trong Tháp Binh Yên trên đinh núi cho kên kền và quạ phân ria, rối thu nhặt xương cất giữ trong tháp.

Người ta không chôn tủ thi đê’ Làm ồ uế ảất, không bỏ tử thi xuống sông đê'làm ỏ uễ nước, không hỏa tảng dể Lìm ố uế lửa. Đát nước lửa là thiêng liêng. Khi vẽ giời thì linh hổn là một ông già râu dài biểu tượng sự uyên thàm. Õng già mang đôi cánh có ba lớp lông vũ, dấy là tam bảo: thiện ỷ, thiện ngữ, thiện hành -ỷ n

Hoàng đế Alexander đang nhìn vào bức phù điêu trên tường đá. Biểu tượng linh hồn bay về giời của Hỏa giáo. Nó cũng là hình ảnh vinh quang cất cánh. Linh hồn, vinh quang đều bay lên. Còn một thứ nữa cũng có thể bay lên là lửa. Lửa củng bay lên.

Hoàng đế truyền:

-  Có trò gì độc đáo nữa thi choi đi. Trẫm thưởng.

Hoàng đế đưa mắt cho vị quan trồng coi ngân khố. Ông này đưa mắt cho một kẻ dưới quyền. Kẻ nọ ném cho gã ảo thuật một túi tiền. Lách cách tiếng những đồng tiền vàng.

Thêm lách cách tiếng những ly vàng ly bạc chạm vào nhau. Rượu tuôn trào trong một đêm yến tiệc như thế này. Những binh rượu xếp đầy crên sân. Dạ tiệc ngoài trời, trước mặt hoàng cung, rượu không chỉ tưới vào những cái miệng khô khát mà còn lênh láng sân rồng.

Nghệ sĩ thướng có những phúc xuất thần. Một ý tướng như cái hạt nằm ủ sẵn đâu đó trong ý thức, bỗng nhién nảy mầm đanh tách. Như là vò thức. Một giá trị nghệ thuật náy mầm. Náy bật ra. Gã ảo thuật nhìn những vò rượu bằng đất nung. Rượu đầy ăm ắp. Những vò rưạu xếp cách quãng, cách nhau một mét. Đều tăm tắp. Gã đã nghĩ ra một tiết mục mới_ể

Gã ẩo thuật quỷ xuống ngang tầm miệng vò rượu. Luồng dầu ô liu từ mồm gã phụt ra. Dầu mang theo lửa. Lửa cũng bay thành luồng xót qua bề mặt vò rưạu này rồi vút tới, ập thẳng vào miệng vò rượu phía trước. Cách một mét. Phùùù. Cả hai cái vò rượu cháy bùng lên.

Ồôôôôòô. Aaaaaaa. Những tiếng rán thưởng dậy lên. Lần này hân hoan không kìm nén.

Gã ảo thuật được đà. Gã lại tiến lên những vò rượu phía trước. Gã lại quỳ xuống ngang rầm miệng vò. Phùùù. Gã thổi. Phùùù. Phùùù. Phùùù. Gã thổi liên tiếp. Chính xác. Không một lần chệch. Không sai một li. Không một sợi râu mép râu cằm nào của gã bị dính lửa. Không một mảy may mùi khét của ràu cháy.

Dãy vò rượu xếp xung quanh sán rồng bắt lửa cháy bùng lên. Dãy vò men theo sân mà tạo hình chữ nhật.

Lứa cũng tạo hình chữ nhật ngay trước mặt hoàng đế và quan khách. Không có chú ý mà mộr đêm hội hoa đăng bất ngờ tạo ra trong sân hoàng cung.

Cái xứ lạ kỳ. Hoàng đê Alexander nghĩ. Thờ gi không thờ mà lại thờ lửa. Chơi gì không chơi mà lại chơi lửa. Ngài nhìn sang bức phù điêu lối lên cầu thang cung điện. Hình hoàng đê Xerxes ngồi trên ngai. Sau lưng ngài là hoàng thái tứ Darius sẽ kế ngôi. Đều là gần hai trăm năm trước rồi. Vinh quang đã thành dĩ vãng rồi. Thần dân của họ lúc này đang phấp phỏng ngoài thành kia, chưa biết số phận minh sẽ ra sao. Thần dân của họ đang quỳ trước tùng cái vò rượu mà thổi lửa làm vui kia. Được một túi tiền mà cúc cung hạ tiện thế kia. Thướng. Thưởng thêm cho hắn. Một túi tiền nữa được quăng đến. Gã ảo thuật đưa tay đón bắt túi tiền, lận ngay vào lưng quần, trong khi mồm gã vẫn chúm lại thổi lửa về cái vò đằng trước. Vẫn không sai một li.

Lừa. Một trăm năm mươi năm trước, tức là năm 480 trước CÁmgngnyên, hoàngđêBa TưXerxesđã đấnbsang đến Hy Lạp. Đánh mãi mà chiến thắng vẫn cứ dây dưa không đén, ngài diên Hết dốt thành Atbens. Có khỉ lửa vừa là tín ngưỡng, vừa. là trò chơi, vừa Là cảch xử lý của vua chúa và dân chúng xứ Ba Tíỉ cũnị nên.

Đốt thành Athens. Đốt. Nghiệt ngã và tàn bạo nhí. Alexander Đại đế nghĩ. Nhưng chơi dao có khi đứt tay. Choi lứa có khi bị thiêu vì lửa. Lừa đang rừng rực lao thẳng tới hướng này, chí cần gió đổi chiều, lứa sẽ tạt ngược trở lại. Lứa sẽ thiêu ngược trở lại kẻ đã chàm lửa.

Quan khách vẫn ô ô a a vói trò ngậm dầu phun lứa. Rượu lênh láng trên sân nhưng lửa chí cháy trên những miệng vò đầy. Đó là cái tài của gã ảo thuật. Sao cũng là rượu mà lửa chỉ cháy ớ trẽn chứ không cháy ở dưới. Hoàng đế lại nghĩ. Đám quan khách cũng đã say rồi. Có những vị khòng ngồi được nữa mà nằm lăn ra sân, tay chới với bứt những trái nho trái ô liu trái chà là trên đĩa. Nằm mà vẫn ô ô a a thích thú.

Lạ nhỉ. Cái xứ này. Alexander Đại đế lại ngh_ĩ. Ngồi đã mỏi, ngài duỗi chân ra. Bàn chân trái của ngài còn cách cái vò rượu mấy phán. Ngài duỗi thêm ra nữa. Còn cách vài phân. Mỏi thậc. Ngài ngáp và dịch lên một tí, duỗi thêm cái chân một tí. Lần này chân ngài chạm vào thành vò rượu. Nó tì vào đó một lát cứ như cái chân cũng biết ngẫm nghĩ. Nghĩ ngợi, vẩn vơ. Lạ nhỉ, cái xứ này. Ngài duỗi chân mộr cái thật mạnh. Thật sảng khoái.

Cái vò rượu đổ về phía trước. Cả một vò lửa quật vào cái vò đằng trước, vỡ toang. Cái vò kia cũng vỡ toang. Lửa tràn ra, lửa gặp rượu lênh láng trên sân, rượu bắt lửa cháy bùng bùng. Cháy rùng rực khắp sản rồng.

Ô ỏ ô. A a a. Không phải tiếng tán thướng thích thú mà là tiếng rú rít hoảng loạn. Quan khách xô nhau chạy. Những ngài say không chạy được thì bò lổm ngổm trên sân. Lửa cháy thành hình chữ nhật quanh sân, lứa lan nhanh vào cầu thang, bén lên những hàng cột cẩm thạch. Đâu đâu cũng luênh loang rượu và lửa.

Gã ảo thuật hoảng. Chua bao giờ gã tính sai một li. Lửa ớ đâu ra mà gã không biết. Thiện nghệ như gã mà không hiểu nổi mình không phun lửa ra thì lửa ở đâu đến. Phen này thi chết cả lò nhà gã. Tội to. Nghĩ đến thế mà gã vẫn xông đến túm gáy một ỏng quan trong triều bò lê bò càng. Lôi ông ta đi. Lửa đã trùm khắp xung quanh. Đúng lúc ấy thì hai túi tiền vàng roi khỏi lưng quần. Gã đã chạy qua mà lứa thì đang hung hãn tràn tới, chặn đứng đường quay trở lại. Gã nhìn hàng rào lửa sau lưng. Gã nhìn ông quan lả đi dưới tay mình. Rồi trùm lên tấc cả là hương hoa ngập tràn phố thị Trùm lèn trên ấy là gương mặt cô nàng con bác phó may.

Gã buông tay cho ông quan rơi xuống mặt sân bỏng rát. Gã lao ngược trớ lại hàng rào lửa quờ quạng nhặt hai túi tiền. Lựa chọn. Phút hiểm nghèo bao giờ cũng chỉ cho người ta một lựa chọn.

Thành Persepolis cháy suốt mấy ngày trời. Alexander Đại đẽ không cho pbép bất cứ một cố gắng nào dập lửa.

Không được lấy nưởc trong bào nước bao quanh thành. Không được ai xông vào, chi có thề' chạy ra mà thôi. Nbiểu người kkồng chạy ra được, chết mất mấy quan tưởng trong triểu. Chết bao ông sứ thần trong đảm vài chục nước chư hầu.

Những cung điện bằng cẩm thạch thì cháy làm sao ? Lửa nung nóng những hàng cột đlá, những bức tường đả, làm cho tẩm xà bằng chì và sắt nóng chảy. Vòm mải bằng câm thạch thì vòm mái cũng sập xuống. Những vật liệu bền vững cũng phút chốc tan tành.

Những năm 1930, các nhà khảo cổ học phương Tầy và Iran mời khai quật được khu thành Persepolis. Những cột đá trắng bị vùi trong đát cát sa mạc hơn 2.200 năm bắt đầu phơi lộ. Trong khu di tích, người ta còn thấy cả những đổng tiên vàng nóng chảy.

Đó là mấy đồng tiền vàng gã ảo thuật đánh rơi. Chí mấy đồng thôi. Gã đã cứu được gần đủ cả hai túi tiền thưởng của hoàng đế Alexander.

Chi mấy ngày sau, đoàn quân binh mã của Alexander Đại dễ ra đi. Ba nghìn con lạc đà chất đẩy tiền vàng châu báu của thành Persepolis đưa vẽ xứ Macedonia cùa hoàng dế. Trước đêm yến tiệc, ngài dã cho khoâng sạch ngân khó trong thành. Trước đêm yến tiệc, ngài đã cho quân đi bóc hét từng lớp vàng lá dát trên hàng cột, dát trên những tâm phù diêu. Trước đó nữa, quan trưởng ngân khố của triẽu đinh Ba. Tư là Tridates dà dê xuất giao nộp toàn bộ châu báu, ẩổi lấy việc Persepolis không bị hủy diệt. Nhưng Alexander Đại dễ đã bác bỏ thẳng thừng.

Mấy tháng sau vụ cháy thành, ở phố thị bên ngoài Pcrscpolis có một đám cưới. Cô dâu là cô nàng con bác phó may. Chú rể là một người luôn quấn khăn trùm đầu và che mặt. Qua vóc dáng thì đoán đó là một người trẻ trai vạm vớ. Chỉ có cô dâu mới biết mặt gã. Một cái mặt đầy sẹo, sẹo hồng sẹo trắng. Chằng chịt. Mồm chum chúm như thổi lửa. Cô dâu nàỵ đã từng ra điều kiện một trăm đồng tiền vàng cho gã ảo thuật đẹp trai, nhưng đồn rằng gã nọ không thực hiện được, rồi gã cũng biến mất sau đêm hóa hoạn. Còn chú rể này chẳng biết người từ đâu tới, chú ta đến đặt trên bàn trước mặt bác phó may hai túi tiền vàng, đủ một trăm đồng. Đẹp không mài ra mà ăn được. Vàng thì có thể. Có thể mài ra. Mà sống.

Mời các bạn theo dõi tiếp!