Mật Mã Tâm Linh Chương 2
Có thể để tôi khóc cùng bạn được không?
Tình yêu của tôi tại sao luôn kết thúc dù không có vấn đề gì?
Khi tôi mở phòng tư vấn, một hôm có một cô gái xinh đẹp tìm đến. Ngoại hình của cô ấy xem ra không có gì phải chê trách: Thân hình đẹp, đầy nữ tính, nhưng không hở hang. Làn da có một vẻ đẹp vừa sáng vừa mịn như ngọc trai, trắng nhưng không lóa mắt, từ đầu đến chân đều đẹp, không hề có một sự khác biệt nào, có thể thấy đây là một cô gái có vẻ đẹp tự nhiên chứ không hề đẹp do trang điểm phấn son. Thân hình đầy đặn kết hợp với làn da trắng, chỉ có điều miệng cô ấy hơi rộng, so với hình tượng chuẩn của phụ nữ Trung Quốc thì hơi khác một chút, nhưng tôi biết hiện nay miệng rộng là biểu tượng của sự gợi cảm. Một túi trang điểm màu xanh chuyên nghiệp, đôi chân thon dài, chiếc váy trên đầu gối hơi bó sát, chúng tôi đều gọi cô ấy là Tử Di.
Tử Di khẩn khoản nói: “Tôi trở về từ nước ngoài, tôi biết bác sĩ tâm lý là làm việc gì, không nhất định phải là những câu hỏi lớn, ví dụ như bệnh trầm uất hay là muốn tự sát mới phải đến đây. Trong mắt mọi người tôi là một người rất bình thường, thậm chí là quá bình thường. Tôi muốn hỏi cô cũng là một câu hỏi hết sức bình thường, đó là tình yêu của tôi tại sao luôn kết thúc mà không hề có vấn đề gì? Khi mới bắt đầu mọi chuyện đều rất tốt đẹp, cả hai bên đều hợp nhau. Thế nhưng sau khi tiếp xúc lâu dài thì các bạn trai đều rút lui hết. Thật sự là, không phải tôi không đồng ý mà đều là bọn họ tự rút lui trước. Cô có thể thấy kết quả như thế đả kích tôi mạnh mẽ thế nào, có thể không hẳn là đả kích mà có lẽ là hiếu kỳ. Tôi sao chứ? Lẽ nào tôi không xứng với bọn họ sao? Tất cả mọi mặt của tôi đều rất tốt, nói thật, hẹn hò với bọn họ là tôi đã hạ mình rồi. Tôi có bằng cấp nước ngoài, thu nhập cao, tự mình đã có nhà có xe, ngoại hình cô cũng thấy rồi đấy, không phải tôi tự cao thế nhưng trăm người mới có một. Hơn nữa, tôi cũng đã làm ra vẻ yếu hơn”.
Tôi hơi ngạc nhiên, tôi hỏi lại: Làm ra vẻ yếu hơn là sao?
Cô ấy nói: “Đúng, tôi luôn nói thu nhập của tôi thấp hơn năm lần bình thường, nếu không thì cao quá sẽ khiến cho đàn ông cảm thấy tự ti. Tôi cũng đồng ý đi cùng bạn trai đến những quán cơm nhỏ, bình thường tôi mà đi công tác thì đều ăn ở nhà hàng, khách sạn 5 sao. Tôi không sợ khổ thế nhưng nếu có cơ hội thể hiện thì tôi sẽ dành cho bọn họ… Khi hẹn hò không lâu tôi thường thúc giục bọn họ mua quà sinh nhật cho người lớn trong nhà. Không phải là tôi cố ý làm ra vẻ con ngoan, cháu hiền mà thực sự là tôi cũng thường làm như thế với bố mẹ mình, tôi hi vọng mọi người có một trái tim nhân hậu… Cô nói xem tôi làm thế có điều gì không đúng chứ? Tôi thực sự không hiểu”.
Bây giờ, không chỉ Tử Di không hiểu mà ngay cả tôi cũng cảm thấy đầu óc bùng nhùng. Tôi nghĩ, hay là các chàng trai kia có mắt như mù, một cô gái tốt như thế tại sao lại không trân trọng chứ?
Quá trình cần thiết của tư vấn tâm lý đó là lần thứ nhất, thứ hai gặp mặt, chúng tôi chỉ tìm hiểu lẫn nhau, thiết lập mối quan hệ tín nhiệm lâu dài, lúc gần về Tử Di lấy ví tiền ra nói muốn tặng tôi một món quà, tôi nói, cô ấy đã đóng đủ tiền phí theo quy định rồi, tôi không thể tiếp tục nhận quà được nữa. Cô ấy cười và nói, đây không phải là một món quà bình thường, tôi nhất định phải nhận. Nói xong cô ấy đưa cho tôi một tấm ảnh. Đó là một tấm ảnh nghệ thuật của cô ấy, Tử Di trong ảnh còn lộng lẫy hơn nhiều. Tôi chỉ còn cách nhận lấy, từ chối nhận ảnh của người khác ngay trước mặt họ không khác gì tuyên chiến cả.
Số lần đến tư vấn là một tuần một lần. Mấy hôm sau đó tôi thường ngây người nhìn bức ảnh của Tử Di. Một cô gái xinh đẹp thế này lại có khả năng phải cô đơn đến già, vấn đề là ở đâu chứ?
Cuối cùng, tôi đã tìm được một hướng. Lần sau khi Tử Di đến, tôi nói hình như cô rất thích chụp ảnh phải không? Cô ấy nói, đúng thế, ai cũng muốn lưu giữ tuổi thanh xuân của mình mà. Tôi nói, nếu không có gì bí mật thì lần sau cô có thể chụp ảnh phòng cô cho tôi xem được không? Đặc biệt là màu sắc trên tường. Cô ấy nói, chuyện ấy không có gì khó cả. Cô ấy trang trí rất đẹp, cũng rất thoải mái, mỗi một phòng có màu sắc đều không giống nhau. Mà cô cần những tấm ảnh đó làm gì? Tôi cười và nói, tôi cũng muốn trang trí phòng, tôi đoán phòng cô rất đẹp nên muốn học tập một chút. Mấy hôm sau, Tử Di gửi ảnh nhà cô ấy cho tôi qua email. Xem ra cô ấy rất cẩn thận, góc nào cô ấy cũng chụp cho tôi xem.
Lần sau Tử Di đến, tôi nói với cô ấy: “Hãy để tôi đoán xem thời gian các bạn trai rời xa cô nhé!” Cô ấy nói, được, bác sĩ tâm lý cũng biết xem bói sao?
Tôi nói điều này không có liên quan gì đến xem bói hết, chỉ là có liên quan đến sự suy đoán của tôi thôi. Tôi đoán thời gian ban đầu khi hẹn hò với cô, cả hai bên đều cảm thấy rất tốt. Sau đó nơi hẹn hò của hai người từ công viên, quán cà phê, là những nơi công cộng, sau đó chuyển đến những nơi riêng tư hơn.
Tử Di nói, cô nói hoàn toàn đúng. Chúng tôi không thể cứ đi mãi ở ngoài đường được. Bọn họ thường mời tôi đến nhà họ chơi, thế nhưng khi mối quan hệ chưa đi đến sự chắc chắn tôi không muốn sớm gặp người nhà họ, làm như vậy khiến cho sự lựa chọn của mình trở nên rất hẹp. Tôi hy vọng chuyện hôn nhân luôn nằm trong tay hai đứa, đó mới là tự do lớn nhất. Nhà họ tôi không đi thì đến nhà tôi sẽ thoải mái hơn. Hơn nữa, trong sách dạy con gái khi yêu đương không nên đến một nơi xa lạ, nên đến nơi mình đã quen thuộc. Cô nói xem, có nơi nào quen thuộc hơn là nhà mình chứ? ở nhà tôi, tôi cảm thấy an toàn, cảm thấy tự do.
Tôi gật đầu thể hiện sự đồng ý. Tôi nói, thế nhưng bi kịch cũng bắt đầu sau đó. Khi cô nghĩ rằng tình yêu ổn định phát triển thì cũng chính là lúc phía bên kia muốn rút lui…
Tử Di nói, làm sao cô biết? Đúng là như thế… Tôi cảm thấy không hiểu, tôi không ngừng hỏi tại sao, vì cái gì thế nhưng bọn họ không nói, ép đến cùng họ nói một câu: Em nhất định phải tìm được người đàn ông tốt hơn anh! Câu này là sao chứ, ngay cả một câu chân thành cũng không có dũng cảm mà nói. Tử Di giận dữ. Nói thật, ngay cả khi Tử Di giận dữ cũng vẫn rất xinh đẹp.
Tôi nói, tôi đã đoán ra một điều.
Tử Di rất ngạc nhiên, cô ấy nói, có phải cô quen một trong số họ không?
Tôi nói, tôi không quen. Thế nhưng tôi có ảnh.
Tử Di thực sự là một người rất có hứng thú chụp ảnh, cô ấy ngay lập tức lấy lại tinh thần, cô vội hỏi ngay, là ảnh của ai?
Tôi lấy một bức ảnh đã rửa và đặt lên trên bàn, Tử Di nhìn và nói, bức ảnh này có gì đẹp chứ? Đây không phải là ảnh nhà tôi gửi cho cô sao?
Tôi nói, đúng thế. Nhà cô, cô sẽ cảm thấy rất tự nhiên. Thế nhưng thứ mà cô cảm thấy thân thuộc nhất thì cô cảm thấy không nhất thiết phải hiểu rõ chúng. Cô nhìn bức tường này đi…
Trên tất cả bức tường đều treo ảnh cỡ lớn của Tử Di. Có ảnh điệu, ảnh buồn, có ảnh suy tư, có ảnh chờ đợi… Tôi nói “trên tất cả bức tường” không hề nói khoác, ngay cả trên nắp thùng rác ở nhà vệ sinh cũng có ảnh của Tử Di. Ngay cả một nơi như thế này, không cẩn thận là không sạch sẽ.
Tử Di là một cô gái thông minh, cô ấy sẽ nghĩ, điều này có gì không đúng chứ? Đây là nhà của tôi cơ mà.
Tôi nói, đúng thế, nếu đây mãi mãi là nhà của một mình cô thì có thể những vấn đề này không lớn lắm. Thế nhưng, khi bạn để một người khác bước vào một ngôi nhà trong không khí thuộc về riêng bạn thế này, người đó sẽ có cảm giác rất ức chế. Đây là nơi nhất thống thiên hạ của cô, không có chỗ cho người khác hít thở…
Câu chuyện của Tử Di dừng lại ở đây, kết quả thế nào mọi người đều có thể hiểu được. Sau này, cô ấy kết hôn, và rất vừa ý với người chồng của mình. Cô ấy gọi điện thoại cho tôi, nói, tôi biết quy định của bác sĩ tâm lý đó là không được có quan hệ thân mật với khách hàng. Nếu tôi mời cô đến dự đám cưới của tôi, thì sau này có việc gì cũng rất khó nhờ vả cô. Vì thế, để sau này có chuyện gì khó khăn tìm đến cô giúp đỡ cho nên tôi chỉ còn cách gọi điện báo tin mừng cho cô thôi.
Tôi nói, được, chúc mừng cô.
Cho đến hôm nay tôi không hề nhận được yêu cầu giúp đỡ của Tử Di, chắc là, mọi chuyện với cô ấy đều tốt đẹp.
Nếu như bạn có nhiều bức ảnh đẹp thì đừng bao giờ biến nhà mình thành phòng triển lãm tranh ảnh. Điều đó vô tình là một loại cảm giác giày vò người khác, là tín hiệu độc tôn của riêng mình, nói rõ là nơi đó, thế giới đó thuộc về riêng bạn, khiến người khác phải dừng bước. Người phụ nữ cao ngạo, tự sướng khi khiến cho người khác khen ngợi cũng là lúc khiến người khác cảm thấy xa cách. Nam giới và nữ giới đều nên “kính nhi viễn chi” (kính cẩn nhưng xa rời” với những người tự tôn thái quá.
Tại sao có rất nhiều cô gái ưu tú đều kêu than vì không tìm được bạn đời phù hợp?
Đừng nên coi nhẹ những người thân thuộc bên cạnh bạn, kho báu luôn luôn ẩn giấu bên cạnh bạn. Người coi nhẹ trước mắt, mơ mộng viển vông thường là những người coi nhẹ bản thân mình. Khi bạn coi thường chính bạn thì bạn cũng coi thường những người xung quanh.
Rất nhiều người kêu than là không tìm được người phù hợp. Bọn họ chờ đợi sự ưu tú, không ngừng cọ xát. Người phụ nữ ưu tú thì luôn hy vọng tìm được một người ưu tú hơn mình mà không biết trong quá trình này chờ đợi không phải là cách làm hay nhất. Khi bạn tìm kiếm, có rất nhiều cô gái nhanh mắt hơn đã hái quả xanh cho vào giỏ của mình để cho nó chín.
Một cô gái muốn tìm một chàng trai, giống như một cái bulong phải tìm một cái ốc vít. Cách so sánh này tuy không có liên quan trực tiếp lắm nhưng lại phù hợp với không khí xã hội công nghiệp hiện nay.
Tôi cảm thấy phụ nữ lớn tuổi thường coi nhẹ một hiện thực cơ bản. Tôi nói như vậy không có nghĩa là cười chê trí tuệ của họ mà là có mấy lần tôi giảng giải đạo lý này cho họ nghe, gương mặt họ đều tỏ ra ngạc nhiên khiến tôi vô cùng đau lòng. Vì thế, tôi không cảm thấy phiền khi nói lại điều đó một lần nữa ở đây, nếu như bạn đã biết trước rồi thì có thể bỏ qua bài này.
Tề My đã ba mươi tuổi, đó là một cô gái rất tốt. Gương mặt thanh tú của cô ấy không có chỗ nào để chê cả, chỉ có điều là ở đuôi mắt đã có nếp nhăn. Cô ấy là thạc sĩ xã hội học, đang làm việc ở một đơn vị rất có tiếng. Cô ấy nói, cô ấy không hiểu tại sao những chàng trai có điều kiện lại vội vàng “xử lý” bản thân mình sớm thế, sao không đợi các cô ấy chứ?
Tôi hỏi, Tề My sinh năm bao nhiêu?
Cô ấy đáp, năm nay là năm 2008, tôi ba mươi rồi. Cô có thể tính được tôi sinh năm nào mà?
Tôi nói, tôi muốn cô tự nói với tôi.
Tề My lí nhí đáp, tôi sinh năm 1978.
Tôi nói, cô muốn tìm các chàng trai tầm từ bao nhiêu tuổi?
Cô ấy đáp, tuổi tác không nên cao quá, tốt nhất là cao hơn tôi năm tuổi.
Tôi nói, có thể chọn chàng trai nhỏ tuổi hơn cô được không?
Cô ấy suy nghĩ một lúc rồi nói, nhiều nhất là kém tôi hai tuổi.
Tôi nói, được rồi, yêu cầu với các chàng trai về tuổi tác coi như chúng ta đã tính xong. Họ sinh vào khoảng năm 1963 đến 1980.
Tôi nói tiếp, thế cô có yêu cầu gì về chiều cao của họ không?
Tề My nói, đương nhiên là có yêu cầu rồi. Tôi cao 1m70, thì bọn họ không thể thấp hơn tôi rồi. Hơn nữa nếu tính cả chiều cao của giày cao gót, nếu tính tôi không đi loại giày quá cao, ba phân là được rồi. Mùa hè tôi còn đội loại mũ điệu đà nữa, thế nên ít nhất bọn họ cũng phải cao tầm 1m80 trở lên.
Tôi nói, được, tôi đều ghi lại rồi, thế còn học vấn sao?
Tề My cười và nói, điều này cần phải hỏi sao? Tôi là thạc sĩ rồi, bọn họ chí ít cũng phải như tôi, tốt nhất là tiến sĩ, hoặc sau tiến sĩ gì đó.
Tôi nói tiếp, còn gì nữa không?
Tề My nói, đương nhiên là còn rồi. Người ấy phải là người thành phố, nếu không có một đám người họ hàng nghèo khổ ở quê thì nhà tôi phải mở cả khách sạn chắc? Bố mẹ phải là thành phần trí thức, tốt nhất là giáo sư. Không nên là quan viên, nếu không quan viên một khi về hưu rồi thì chẳng là cái gì cả. Bọn họ phải có nhà, ít nhất cũng phải có một phòng khách ba phòng riêng, nếu sau này có con cái, phải thuê cả bảo mẫu nữa thì sẽ ở đâu chứ? Phải nghĩ mọi thứ cho chu toàn. Phải có xe, tuy không cần là BMW Mercedes Benz thế nhưng phải là Xiali hoặc Jetta mới được.
Suzuki hoặc là Camry cũng tạm. Phải thích thể thao, không được có bụng bia, chân vòng kiềng… toàn diện phải hoàn hảo, nhân cách phải tốt, không được hút thuốc, không được uống rượu, không chơi bài bạc… thu nhập một năm phải trên 250 triệu.
Tề My nói một hồi, hình như còn muốn bổ sung thêm gì nữa, tôi vội nói chúng ta nên dừng lại ở đây, tôi muốn nói lại một lượt cho cô ấy xem còn thiếu gì nữa không.
Chàng trai này có tuổi đời từ hai mươi tám đến ba mươi lăm, cao 1m80, học vấn từ thạc sĩ trở lên, nhà ở thành phố, có nhà có xe. Nhân phẩm tốt, tướng mạo đẹp, thu nhập cao, công việc ổn định, không có thói quen xấu, trung thành với vợ…
Tề My cười lớn và nói, tôi không nói là phải trung thành với vợ.
Tôi nói, chả nhẽ cô chấp nhận lấy một người chồng không trung thành sao?
Tề My nói, tôi không nói thế không có nghĩa là tôi không yêu cầu. Tôi cảm thấy trung thành không nói bằng lời được.
Tôi nói, chàng trai như thế này đã được chưa?
Tề My nói, đương nhiên là được rồi. Đây là chàng trai tiêu chuẩn tôi mất bao năm mới đặt ra được, không có gì để chê cả.
Tôi nói, cô tìm theo mục tiêu này cho đến bây giờ vẫn còn độc thân, xem ra cô vẫn chưa tìm thấy.
Tề My nói, tôi tìm được một người.
Tôi nói, thế tại sao cô không giữ lấy anh ấy, rồi lấy anh ấy?
Tề My thở dài, khi tôi tìm được anh ấy thì anh ấy đã là chồng của người khác rồi. Tôi không thể làm việc không có đạo lý. Hơn nữa, tôi đã bày tỏ tình yêu với anh ấy nhưng anh ấy không chấp nhận. Bởi vì những người như thế thường có trách nhiệm với gia đình.
Tôi nói, Tề My, chúng ra có thể đưa ra kết luận ngay bây giờ. Cô cảm thấy người đàn ông như thế này là người tốt, tôi cũng cảm thấy thế, thế nhưng tỉ lệ những chàng trai như thế này trong xã hội là rất hiếm hoi. Con trai Trung Quốc có chiều cao trung bình là 1m697, những năm gần đây Trung Quốc bồi dưỡng thạc sĩ, tiến sĩ tổng cộng có 100 vạn người, chỉ chiếm dưới 1% tổng dân số. Trong đó bao gồm cả nữ giới. Yêu cầu về chiều cao, học vấn của cô đã xóa bỏ đi tư cách của rất nhiều người. Sau đó lại còn tính đến hộ khẩu thành phố, có xe có nhà, mức lương, hoàn cảnh gia đình… Nói một cách bi quan, tôi cảm thấy trong 1.000 chàng trai chưa vợ cũng khó mà chọn được một người. Tỉ lệ này là quá thấp.
Nói thật lòng, xét về phương diện tâm lý của tình yêu, con trai và con gái là như nhau. Con trai không nhất định sẽ tìm một người phụ nữ có địa vị, có học vấn, có thu nhập cao làm vợ, bọn họ có thể coi trọng sự dịu dàng, quan tâm, hiền thục và hòa thuận hơn. Đối với những người phụ nữ có yêu cầu cao như thế thì càng có yêu cầu cao, gặp gỡ càng khó, cứ liên tục như thế, cuộc sống không ngừng nghỉ rồi cứ theo đuổi mãi không ngừng.
Nói một câu không khách khí thì cô biết chàng trai này có điều kiện tốt như vậy thì người khác cũng biết. Đây không phải là một bí mật, không thể che dấu được mà nó bày ra đó một cách công bằng, người qua đường cũng biết. Những cô gái muốn coi hôn nhân như là “được sinh ra lần thứ hai” để thay đổi vận mệnh của mình, thì trên thế giới này không hiếm. Bọn họ càng có xúc giác nhạy cảm và bản năng cầu sinh nhạy cảm hơn, họ có trí tuệ và nhu cầu sinh tồn toàn diện hơn, bọn họ luôn mưu lược sớm hơn, ra tay nhanh hơn, phát hiện khả năng tiềm tàng nhanh hơn. Chưa nói đến chuyện Tề My yêu cầu đều là thành phần ưu tú ai cũng biết.
Nghĩ ngợi một chút, nếu như ở chợ có một loại rau cải canh vừa xanh, vừa non vừa ngon vậy thì có phải các bà nội trợ dậy sớm đã mua được nó và cho vào giỏ rồi không? Đây là quy tắc của hôn nhân, cô đã mất đi cơ hội lựa chọn trước cho nên bây giờ cô nên thiết lập một kế hoạch mới cho mình đi là vừa.
Tề My nói, tôi không muốn chịu ấm ức.
Tôi nói, đó không phải là chịu ấm ức mà là điều chỉnh bản thân cho hợp lý.
Tề My nói, tôi không biết nên điều chỉnh tiêu chuẩn nào cho bản thân mình nữa.
Tôi nói, dễ điều chỉnh nhất chính là chiều cao của họ.
Tề My nói, tôi nghĩ đây là điểm không thể thương lượng được.
Tôi nói, tại sao?
Tề My lắc đầu thở dài, chiều cao không phải một lúc này lúc kia có thể bỏ đi được, chỉ cần mở mắt ra là nhìn thấy. Một người thấp cứ đi đi lại lại trước mặt mình, khiến bản thân bực mình lắm chứ!
Tôi nói, đó là cảm nghĩ tâm lý của cô thôi. Trên thế giới có rất nhiều người có chiều cao thấp thế nhưng lại làm được những việc to lớn, ví dụ như Đặng Tiểu Bình, điều này tôi không cần phải nói nhiều nữa. Tôi muốn hỏi cô là con gái khi chọn bạn đời tại sao đều muốn chọn người cao to?
Tề My đáp, vui tai vui mắt mà.
Tôi nói, đó chắc chắn là một trong những nguyên nhân rồi. Thế nhưng không phải là nguyên nhân quan trọng nhất. Hơn nữa, điều này về lâu về dài cũng hình thành nên văn hóa. Trên thế giới cũng không có quy định nói người càng cao thì càng tốt.
Tề My nói, điều này tôi không hiểu lắm. Cô nói cho tôi biết vì sao đi, có thể giúp tôi sớm lấy được chồng đấy.
Tôi nói, con người tại sao lại thích các chàng trai cao to, điều này bắt nguồn từ việc tiến hóa của nhân loại. Trong thời kỳ cổ đại xa xưa, điều kiện rất khó khăn, dường như không có công cụ gì. Khi con người săn bắt và bảo vệ ngôi nhà của mình thì đương nhiên các chàng trai cao to sẽ chiếm ưu thế hơn. Bọn họ có nhiều cơ hội sống hơn. Nếu như chịu sự tấn công của thú giữ thì dựa vào chân dài, thân cao họ có thể chạy xa hơn, như vậy thì sẽ có nhiều cơ hội chạy thoát hơn. Là một người phụ nữ thế hệ sau, vì sự đảm bảo an toàn cho bản thân và thế hệ sau, đương nhiên chọn những chàng trai cao to sẽ đảm bảo hơn. Quan niệm này được truyền từ đời này sang đời khác, người phụ nữ hiện đại tiếp nhận quan niệm này một cách thụ động mà không hề suy nghĩ xem nó có bao nhiêu phần trăm phù hợp.
Tề My suy nghĩ và nói, trí tuệ của người cổ đại đến hôm nay lẽ nào đã lạc hậu rồi sao?
Tôi nói, thời gian trôi qua thì hoàn cảnh cũng thay đổi. Cho dù là ở thời cổ đại, muốn đạt được sự an toàn lớn nhất không phải chỉ dựa vào sự ưu việt của thể lực là có thể tồn tại được, mà phải dựa vào sự linh hoạt của bộ não và thân thủ, điều này không có gì nghi ngờ cả. Một trong những bằng chứng đó là một số chàng trai thấp bé không hề bị quy luật của cuộc sống đào thải, bọn họ vẫn tồn tại một cách mạnh mẽ, hơn nữa sự ưu việt của đầu óc họ càng ngày càng thể hiện rõ. Cho đến bây giờ, nếu bỏ qua sự giúp đỡ của khoa học kỹ thuật, chỉ đơn thuần dựa vào thể lực của mình để đạt được hiệu quả, lợi ích công việc lớn nhất thì càng ngày càng ít. Ngược lại những việc cần động não và dùng trí tuệ càng ngày càng nhiều. Ví dụ như sử dụng máy tính, cô không thể nói một chàng trai cao 1m80 sẽ có thao tác nhanh hơn chàng trai 1m60. Ví dụ tiếp như một phương pháp thiết kế và sáng tạo tốt nhất không có quan hệ gì với chàng trai cao hay thấp cả… cũng chính vì thế trong xã hội hiện đại thì chuyện chiều cao nên để nó biến mất dần đi… Tề My phản bác lại, cô nói cũng đúng thế nhưng không hề toàn diện. Nếu tôi nói cho người khác tôi đang tìm bạn trai thấp hơn tôi, vậy tôi sẽ bị người ta cười chết mất?
Từ trong những lời phản bác của Tề My tôi đã thấy được ánh sáng. Tề My đã bắt đầu suy nghĩ một cách nghiêm túc về vấn đề này.
Tôi nói, cô nói không sai. Bây giờ sức mạnh của truyền thông rất lớn, bọn họ thường dùng những chàng đẹp trai mời lên truyền hình, ép người ta phải nhìn. Hình ảnh đó phù hợp với kết quả trong tiềm thức của mọi người, ngược lại điều đó từ trong tiềm thức trở thành việc có thể thực hiện được, trở nên sinh động, chân thực trên màn hình. Là một người hiện đại, phải có con mắt nhìn đời, nhìn rõ sự thật mọi chuyện đằng sau lớp ánh sáng đấy, sau đó cứ theo trái tim mà làm mọi việc của mình.
Tề My im lặng một hồi không nói gì. Sau đó cô ấy nói mình đã hiểu, và sẽ thử xem thế nào.
Tôi nói, được, tên của cô rất hay, chúc cô sẽ tìm được một nửa của mình, để câu thành ngữ “Cử án tề my”(1) tìm được nửa vế còn lại.
Hoa hồng nở ở trong mỗi tự điển đều khác nhau Thông thường các chàng trai khi yêu đều nói không hiểu tại sao bạn gái mình vì một câu nói, một việc nhỏ nhặt mà có thể cãi nhau rồi đòi chia tay, hoặc là áp dụng chiến tranh lạnh, chẳng có lý do gì.
Có một lần, ở trung tâm tư vấn tôi có tiếp nhận một chàng trai vì thất tình nên vội vàng tìm đến tôi, tên là Tiểu Canh. Tiểu Canh nói thẳng vào vấn đề chính luôn, cậu nói: “Tôi đến đây không phải để giải quyết vấn đề gì về tâm lý cả mà chỉ là muốn hỏi tôi nên làm cách gì để bạn gái tôi hồi tâm chuyển ý? Nói cách khác tôi không muốn nói với cô trong lòng tôi nghĩ chuyện gì, bởi vì tôi nghĩ những chuyện đó không quan trọng, quan trọng là trong lòng cô ấy đang nghĩ gì? Nếu cô cũng không biết vậy thì cô hãy đoán giúp tôi, trong lòng cô ấy đang nghĩ gì?”
Tôi thấy Tiểu Canh vội vã đến mức nói đi nói lại mấy lần mà vẫn chưa nói tên cô ấy, tôi hỏi thế cô ấy tên gì?
Tiểu Canh nói, cô ấy tên là Kiều Ngọc. Tôi nói, Tiểu Canh đừng có lo lắng quá, chuyện cứ từ từ nói.
Tiểu Canh và Kiều Ngọc là một đôi. Trước lễ tình nhân một khoảng thời gian dài, Tiểu Canh nói sẽ mang lại cho Kiều Ngọc một điều bất ngờ. Kiều Ngọc nói, anh sẽ tặng em 99 đóa hoa hồng chứ? Anh gửi đến công ty em, để em được một lần cảm nhận ánh mắt ngưỡng mộ của mọi người. Chưa đợi Tiểu Canh đồng ý, Kiều Ngọc đã đổi ý, cô nói, thôi, em không cần nhiều thế, xa xỉ quá, chỉ cần 9 bông là được rồi. Có điều, nhất định phải gói đẹp một chút nhé! Tiểu Canh đồng ý ngay, tuy cậu xuất thân từ nông thôn thế nhưng hiện nay là quản lý của một công ty rất lớn, thu nhập không tồi chút nào.
Công việc của Tiểu Canh rất bận, nên không đặt trước hoa hồng. Cho đến hôm 14/2, không ngờ hoa hồng lại đắt đến thế, Tiểu Canh nghĩ nó không đáng giá cho nên không mua. Đến nửa đêm, khi hoa sắp nát rồi cậu mới đi mua. Cậu nghĩ thầm trong lòng là ăn tối dưới ánh nến, chỉ cần hoa hồng màu đỏ là được rồi, lại được gói trong giấy bọc đẹp như thế, đều như nhau cả. Bọn họ đã đến lúc nói chuyện hôn nhân rồi cho nên cần phải tiết kiệm, không nên lãng phí chúng vào việc mua hoa.
Kiều Ngọc chờ đợi ngày đó lắm, chờ đợi nhận được chín đóa hoa tươi đẹp được gói gọn gàng, thế nhưng cô chỉ cần nhìn một cái là biết hoa Tiểu Canh mua là loại hoa thanh lý. Cô vẫn còn nghĩ cho cậu nên không nói gì trước mặt mọi người. Khi vừa thoát khỏi tầm mắt mọi người cô liền ném ngay bó hoa xuống đất, cô tức giận dẫm lên nó rồi nói bản thân mình cũng như hoa, như hàng thứ phẩm. Trong mắt Tiểu Canh bản thân mình cũng là hàng thanh lý, tình yêu của bọn họ cũng là hàng thanh lý, không đáng để nhận hoa hồng cao cấp. Rồi nói Tiểu Canh kẹt xỉ, những ngày sau này không thể nào mà chịu được nữa.
Tiểu Canh oan ức nói, “tôi không thể hiểu được tại sao bao nhiêu lời thề non hẹn biển thế mà lại không bằng mấy cánh hoa hồng héo ấy? Hơn nữa, người bình thường đều không nhận ra được, thế mà cô ấy lại làm ầm lên như thế. Tôi cũng rất đau lòng chứ, cũng giận lắm chứ, tôi nản rồi, trong mắt cô ấy tôi là một kẻ keo kiệt, tính toán, không cần nữa thì thôi. Thế nhưng mấy hôm nay tôi nghĩ đi nghĩ lại, cô ấy là người lựa chọn tốt nhất để làm vợ, cho nên tôi rất muốn có lại cô ấy. Bước đầu tiên kế hoạch của tôi là: Tìm một khách sạn năm sao ở đảo Hải Nam, đặt một căn phòng hướng ra biển, sau đó đợi khách sạn gửi chìa khóa sang. Sau đó tôi đặt hai tấm vé máy bay ở bên này. Khi những việc này chuẩn bị xong xuôi tôi sẽ gửi vé máy bay và chìa khóa đến công ty của cô ấy, thể hiện tình cảm của tôi với cô ấy. Cô xem thế có được không?”.
Đây là một câu hỏi thế nhưng Tiểu Canh hy vọng có thể nghe thấy tiếng đồng ý từ tôi, ánh mắt cậu ấy nhìn tôi. Thực sự tôi không muốn dội gáo nước lạnh vào cậu ấy thế nhưng chính vì cách yêu của cậu ấy mà tôi không thể nào không nói ra sự thật.
Tôi cố gắng nói một cách chậm rãi, để cậu ấy có thời gian chuẩn bị tâm lý. Tôi nói, hãy tha thứ cho tôi, tôi cảm thấy cách làm của cậu chẳng ra thế nào cả.
Cậu ta tức giận nói, tại sao phụ nữ các cô và đàn ông chúng tôi nghĩ chẳng giống nhau chút nào thế.
Tôi không để ý đến thái độ của cậu ta, tôi nói, đầu tiên, một đóa hoa hồng trong tự điển của cậu đại diện cho điều gì?
Tiểu Canh nghĩ mãi cũng không ra đáp án, hoa hồng thì là hoa hồng, một đóa hoa mà thôi. Các nữ sinh bây giờ đặt cho hoa hồng nhiều thứ tưởng tượng và lãng mạn quá, thực ra đều là mù quáng. Hoa là hoa, vô tri vô giác, nở hai hôm là tàn. Cái gì mà 99 đóa hồng là đại diện cho tình yêu lâu dài, mãi mãi. Tất cả đều là do người bán hàng bịa ra. Ai mắc lừa người đó là tên ngốc.
Tôi nói, tôi có thể hiểu được định nghĩa của cậu về hoa hồng. Tôi cũng rất tán thành ý kiến của cậu về hoa hồng. Hoa là hoa thôi mà, rất đơn giản.
Tiểu Canh nghe thấy có người tán thành với ý kiến của mình nên tâm trạng cũng dịu xuống, cậu nói những người thiên về vật chất đều có cách nghĩ như vậy cả.
Tôi nói, thế bạn gái của cậu nghĩ về hoa hồng như thế nào?
Cậu ấy nói: “Tôi biết. Trước đây Kiều Ngọc nói với tôi rất nhiều lần rồi. Cô ấy nói hoa hồng là tín vật của tình yêu, một người con gái trong khi yêu nếu như không nhận được một đóa hoa hồng thơm nức lòng thì coi như uổng phí một đời làm con gái”.
Tôi nói: “Không phải cậu nói Kiều Ngọc là người phù hợp để làm vợ cậu sao? Nếu như cô ấy ngày nào cũng muốn cậu tặng hoa, tôi thấy cũng rất lãng phí.
Tiểu Canh thấy tôi không có ý lạc quan liền quay sang phản bác lại tôi, cậu nói: “Không cho phép cô nói Kiều Ngọc như thế. Thực ra cô ấy là người rất biết cách sống, chỉ có điều khi yêu cô ấy thích những chuyện lãng mạn, tình cảm”.
Câu trả lời thế này rất đúng ý của tôi. Tôi nói: “Đúng thế. Hoa hồng nở trong tự điển của cậu và hoa hồng nở trong tự điển của cô ấy hoàn toàn có ý nghĩa khác nhau. Hoa hồng nở trong tự điển đều khác nhau. Cậu thì cho rằng đó là một bông hoa bình thường thế nhưng cô ấy thì lại gửi gắm rất nhiều lý tưởng và giá trị ở đó”.
Tôi nói tiếp: “Con gái thích hoa thực ra đã có lịch sử từ lâu đời rồi. Từ thời cổ đại xa xưa, mọi người sống với nước với cỏ, ăn cơm với trời, cuộc sống rất bấp bênh. Nếu như nhìn thấy hoa ở xung quanh nơi ở, thì không khác gì nhìn thấy hi vọng. Bởi vì sau khi hoa tàn sẽ có rất nhiều quả được rụng xuống, đợi một thời gian sau là có thể thu hoạch. Vì thế trong ký ức xa xưa của con người, niềm yêu thích với hoa chính là một yêu cầu về vật chất và an toàn. Chỉ có điều, thời gian trôi đi mọi người cũng quên đi điều đó, khi nhìn hoa chỉ đơn thuần là thích thú mà thôi. Hoa bình thường nếu như đẹp thì lại không có hương thơm. Nếu như hoa có hương thơm nức lòng người thì cánh hoa lại mỏng manh, nhạt nhẽo, cả hai loại không có gì hoàn mỹ cả. Điều này cũng là do bản năng của thực vật, chúng phải thu hút côn trùng, mượn hướng gió mới có thể mang phấn hoa đi xa, để làm giống cho đời sau. Thông thường chỉ cần là một phương pháp đơn giản là được thế mà hoa cũng dựa vào sắc đẹp và hương thơm của mình. Hoa hồng là một ngoại lệ, hoa đẹp và buồn, thế nên được con người chọn làm sứ giả các loài hoa.
Trong cuộc sống con người thỉnh thoảng cũng cần sự xa hoa và lãng mạn, đây cũng là lý do để cuộc sống có hương vị và lý do để yêu. Tôi cảm thấy những người trong tình yêu có tư cách để lãng phí một chút, bởi vì khoảng thời gian này không nhiều.
Tiểu Canh nghĩ một hồi rồi nói đã hiểu. Hóa ra Kiều Ngọc gửi gắm sự tôn nghiêm của bản thân mình ở trong đó, còn tôi thì lại mua những đóa hoa thanh lý cho nên cô ấy nghĩ tôi động chạm vào lòng tự tôn của cô ấy. Thế nhưng, không phải tôi đã quyết tâm thay đổi rồi sao? Tôi đã đặt nhà hàng sang trọng, thể hiện tôi không phải là một tên keo kiệt. Tôi đã chuyển phát nhanh chìa khóa và vé máy bay cho cô ấy để thể hiện lời xin lỗi, dùng hành động thực tế để đáp ứng chủ trương lãng mạn của cô ấy. Đây không phải là đã hối hận rồi sao?
Tôi trả lời thẳng cậu ấy luôn: “Chiêu này e rằng không được. Lý do là: Kiều Ngọc cảm thấy trên đóa hoa hồng đã mất đi cảm giác tôn nghiêm, cho nên cô ấy đã muốn tuyệt giao với cậu rồi. Bây giờ cô ấy vẫn chưa hoàn toàn tha thứ cho cậu, cậu lại trực tiếp gửi chìa khóa với vé máy bay đến cho cô ấy càng chứng tỏ cậu không hề tôn trọng sự lựa chọn của cô ấy. Vì thế, đừng nghĩ đến chuyện cậu đã tốn bao nhiêu tiền, mà có thể sự việc còn tồi tệ hơn đấy. Còn nữa, cậu nói cô ấy là một cô gái biết cách sống và không lãng phí, cậu lại đặt phòng như tổng thống cho cô ấy vì muốn lấy lòng cô ấy làm như thế cô ấy càng nghĩ cậu cho cô ấy là một cô gái chỉ ham vinh hoa phú quý. Tôi nghĩ cô ấy sẽ không vui vẻ gì đâu. Vì thế, đây rất có thể là một cách làm hoàn toàn sai lầm”.
Nghe tôi nói thế Tiểu Canh có vẻ lo lắng, làm thế này cũng không được, thế kia cũng không xong vậy thì phải làm thế nào?
Tôi nói: “Tiểu Canh cậu không nên quá lo lắng. Cách chính ở trong tay cậu đấy, cậu cứ nghĩ kĩ lại xem. Tôi không tin rằng người đang yêu lại không thể nghĩ ra cách gì để hòa giải cả. Cậu từng nói cô ấy là một người thấu tình đạt lý vậy thì việc này có hy vọng rồi”.
Tiểu Canh nghĩ một hồi rồi nói: “Tôi muốn trịnh trọng xin lỗi cô ấy, nói từ hôm nay trở đi tôi sẽ tôn trọng quyết định và ý kiến của cô ấy. Nếu tôi đã hứa việc gì thì nhất định tôi sẽ làm được. Nếu như tôi có ý kiến gì khác thì nhất định sẽ nói trước mặt cô ấy. Sẽ không có kiểu tiền trảm hậu tấu nữa”.
Tôi nói, vậy cậu thử đi. Chúc cậu may mắn.
Tiểu Canh đi rồi. Sau đó một thời gian tôi nhận được một túi kẹo cưới được gửi chuyển phát nhanh. Trong túi còn có một bông hoa hồng màu hồng được bọc trong giấy bóng trong suốt nữa. Tôi nghĩ, đây chắc là cái kết của câu chuyện.
Có rất nhiều ông chồng
có suy nghĩ lấy nhiều vợ
Chế độ một vợ một chồng không nhất thiết là chế độ cuối cùng thế nhưng đó đang là chế độ hiện hành. Không chắc chắn đã là chế độ cuối cùng, thế nhưng nó là chế độ ổn định nhất. Nếu bạn là một người chờ đợi sự an bình và hòa thuận thì bạn nên cổ vũ chế độ này và bảo vệ nó.
Tôi đã từng tiếp một người đàn ông thành đạt ở trung tâm tư vấn, anh ấy nói với tôi, anh ấy có rất nhiều tiền, con số cụ thể anh ấy không muốn nói cho tôi vì sợ làm tôi giật mình. Tôi nói, tôi không nhát gan như anh ấy nghĩ. Đối với tôi mà nói cho dù là bao nhiêu tiền thì xét về nhân cách đều như nhau cả. Hơn nữa, tôi đoán tiền của anh không chắc đã giải quyết được vấn đề của anh, nếu không thì anh không vượt đường xa đến trung tâm của tôi làm gì.
Anh ấy là một khách đến từ nơi khác, bởi vì công việc bận rộn quá cho nên anh ấy đã hẹn từ sớm và là người khách đầu tiên đến, sau khi tư vấn xong anh ấy vội lên máy bay bay về để tham gia họp hội đồng quản trị ngay.
Anh ấy nói: “Cô nói cũng có lý của cô. Thế nhưng vấn đề người có tiền gặp phải khác với vấn đề người không có tiền gặp phải”.
Tôi nói: “Nếu như tôi và anh nói chuyện tiền nong ở đây thì tôi không có kinh nghiệm bằng anh. Có điều hôm nay anh bỏ thời gian vàng ngọc của anh để đến chỗ tôi thì nhất định anh muốn nói chuyện tương đối nghiêm túc?”
Anh ấy nói, chuyện là thế này, tôi nghĩ chế độ một vợ một chồng không phải là chế độ tốt nhất.
Tôi nói, xem ra chắc chắn anh có chuyện gì đó trong quan hệ vợ chồng rồi. Bây giờ chúng ta đối diện với hai vấn đề: Hoặc là nói chuyện chế độ một vợ một chồng có hợp lý hay không, hai là trong chuyện đó sẽ nói thêm về chuyện của anh.
Mấy chị em chúng tôi liền gọi người đàn ông thành đạt này là anh Tụ Quý.
Tụ Quý suy nghĩ một hồi rồi nói, tôi vẫn muốn nói chuyện công việc chung với cô.
Tôi nói, được. Anh có ý kiến gì về chuyện một vợ một chồng?
Anh nói, một người đàn ông thành công nên có nhiều người bên cạnh, làm như vậy người đàn ông ấy (tạm gọi là anh ấy) mới có nhiều con cháu, gen thông minh của anh ấy mới được di truyền rộng rãi. Người nghèo nên sinh ít con, ngay cả bản thân họ còn không nuôi được thì sinh con ra chỉ là gánh nặng cho xã hội, điều này có hợp lý không?
Tôi nói, ý của anh là anh cảm thấy mình nên có nhiều người bên cạnh, còn một số người thì không nên có, làm như vậy càng có lợi cho quá trình tiến hóa. Ý anh là như vậy phải không?
Tụ Quý nói, cơ bản là như thế.
Tôi nói, thực ra điều này không phải là ý kiến mới. Tôi cảm thấy quy tắc này đã thực hành được một trăm triệu năm rồi.
Tụ Quý nói, cô đang nói đùa à? Nhân loại mới có bao nhiêu năm mà?
Tôi nói, anh hỏi như vậy rất đúng. Nhân loại đích thực là chưa có lịch sử lâu dài đến thế, thế nhưng trong giới động vật thì đã có. Động vật cơ bản là quy tắc thực tế nhất của quy tắc này, những con đực khỏe mạnh hơn chiến thắng thì có thể được ăn, được quyền kết bạn với con cái. Trong thời kỳ đầu của xã hội loài người về cơ bản là cũng như thế. Ở Trung Quốc cho đến trước cách mạng Tân Hợi, chế độ ba thê bốn thiếp vẫn là hợp pháp. Vì thế quan điểm của anh không được coi là mới.
Tụ Quý nói, nếu mà như thế thì tốt quá.
Tôi nói: “Con người sở dĩ từ bỏ cách làm đó có thể là có nhiều nguyên nhân. Trong đó có một nguyên nhân lớn đó là, tôi nghĩ chế độ một vợ một chồng hòa thuận và yên bình hơn. Nếu không thì giữa người cùng giới vì tranh giành bạn đời mà đánh nhau toác đầu, chảy máu, dẫn đến nhiều cuộc chiến tranh chém giết, phá hoại sự thống nhất, hòa hợp dẫn đến sự thụt lùi của văn minh. Hơn nữa nhìn từ góc độ của phụ nữ thì một vợ một chồng càng có lợi cho sự ổn định lâu dài về tình cảm, cũng như càng có lợi cho việc chăm sóc con cái. Còn một nguyên nhân nữa đó chính là bảo vệ sự đa dạng của vật chủng. Không nhất định là gen tốt là không có khuyết điểm gì, và cũng không chắc chắn là gen thất bại trong cuộc cạnh tranh không có tác dụng gì. Hơn nữa, sự sinh sản của đời sau là sự phân liệt giảm quân số của các loại gen, sau đó mới dung hợp lại với nhau tạo thành một sinh mệnh mới, đó là một quá trình rất kì diệu. Vì thế rất có thể sẽ có nhiều cục diện đúng đúng sai sai.
Đương nhiên rồi, nhân loại đang không ngừng mò mẫm và tiến bộ, bao gồm việc tìm kiếm hình thức tổ hợp của xã hội loài người. Anh có thể tìm ra nhiều điều không tốt từ chế độ một vợ một chồng thế nhưng tôi thấy chế độ này trong thời đại hiện nay tương đối tốt. Pháp luật hiện hành đều vận hành theo quy tắc này, một mình anh muốn thay đổi e rằng rất khó khăn.
Tụ Quý nghe xong cảm thấy có chút chán nản: “Thế tôi phải làm thế nào bây giờ?”
Tôi nói, anh có thể tiếp tục duy trì chế độ một vợ một chồng như nhiều quốc gia khác, hoặc là quay về đời Thanh. Một cách khác là anh có thể từ bỏ chế độ một vợ một chồng này rồi đứng ở trên mảnh đất ở Trung Quốc, để xem anh sẽ thoát khỏi hoàn cảnh ấy như thế nào.
Tụ Quý nói, tôi không có cách nào duy trì chế độ một chồng nhiều vợ ở thời nay, tôi cũng không có cách nào quay về thời Thanh. Tôi chỉ còn cách thay đổi.
Về khó khăn của Tụ Quý và việc anh ấy thoát khỏi khó khăn như thế nào tôi không nói ở đây nữa. Nói chung đàn ông có tư tưởng một chồng nhiều vợ ngày nay không hề ít. Có người hoặc là không cảm thấy, họ cho rằng mình có sự quản lý về đạo đức sẽ không bao giờ phạm lỗi như thế. ở đây cần chú ý một chút đó là nam giới có nhu cầu có nhiều bạn đời, đây là một bản năng sinh vật. Điều này không phải là điều cấm kị, cũng không có gì đáng xấu hổ. Trong lịch sử tiến hóa của loài người quy tắc này của giới động vật cũng kéo dài đến tận ngày nay. Chế độ một vợ một chồng hiện hành là một chế độ tiến bộ, cũng chính là cách để rằng buộc bản năng của con người. Sự ràng buộc này là vì sự phát triển hòa bình của con người và xã hội. ít nhất trong giai đoạn này nó là khả thi nhất.
Nhận thức được điểm này chúng ta có thể chờ đợi sự thay đổi của xã hội, hòa bình và yên ấm hơn.
Nguyên nhân căn bản nhất làm cho phụ nữ xấu
Đối với nữ giới, điều đáng sợ nhất chính là oán hận và hối hận. Oán hận khiến chúng ta dùng năng lượng ác độc nhằm vào người khác. Hối hận thì là xoay ngược lại mũi súng, mang thứ tình cảm, trách nhiệm nhằm vào chính mình. Bạn có thể tức giận, sau đó áp dụng hành động, bạn có thể hối hận, sau đó thay đổi bản thân. Thế nhưng mong bạn hãy từ bỏ oán hận và hối hận, điều đó ngoài việc làm cho phụ nữ xấu xí ra còn mang đến rất nhiều bệnh khác.
Tôi có một cô bạn gái rất xinh đẹp, nhiều năm không gặp, đến lúc gặp lại nhau khiến tôi giật mình. Ngay lúc đó không biết nói gì chỉ biết lắp ba lắp bắp. Cô ấy ngược lại rất bình tĩnh, nói bản thân mình già rồi, có đúng không? Tôi ậm ừ nói tôi cũng già rồi. Chúng ta đều già rồi, thời gian không tha một ai mà. Cô ấy cười đau đớn rồi nói, bản thân mình không chỉ già mà còn xấu nữa, đúng không?
Điều này trước mặt một người phụ nữ bạn không thể nào che giấu được. Tôi nói, hình như không phải cô ấy xấu đi. Mà chỉ là cô ấy không giống cô ấy của ngày xưa nữa. Dường như giống như biến thành một người khác, cả diện mạo gương mặt cũng không giống nữa.
Cô ấy nói: “Cậu không biết hôn nhân của tôi rất bất hạnh sao?”
Tôi nói: “Biết một chút”.
Cô ấy nói: “Để tôi nói cho cậu một việc, một người phụ nữ bất hạnh giống như tượng vậy. Chúng ta vẫn thường nói mỗi một người phụ nữ đều giống như một pho tượng đau khổ. Thực ra, cậu đến chỗ cô gái kia xem đi, không phải có nhiều cô gái có tướng mạo như thế đâu. Phụ nữ khi còn trẻ về cơ bản đều lãng mạn, ngây thơ như thế. Thế nhưng nếu cậu nhìn những người phụ nữ trung niên thì cậu có thể nhìn thấy ngay hạnh phúc và bất hạnh rất rõ ràng”.
Tôi nói: “Cuộc sống có thể tạo ra gương mặt của con người, điều này tôi biết. Thế nhưng, dường như không tuyệt đối như cậu nói đâu”.
Cô ấy kiên quyết nói: “Là như thế đấy, nếu không tin thì sau này cậu cứ quan sát nhiều đi. Đến chỗ những người già ấy, cậu sẽ thấy sự khác biệt rất lớn. Về cơ bản chia làm hai loại: Một loại là hiền từ, một loại là hung ác, tôi thuộc loại hung ác đấy”.
Tôi không biết phải tiếp tục chuyện này như thế nào cho nên tôi nói: “Có điều, trong những bức ảnh chúng ta đều thấy người già rất hiền từ”.
Cô ấy nói: “Đúng thế. Những người không hiền từ vốn không sống quá lâu được. Giống như tôi, sớm sớm cũng cáo từ trần gian thôi”.
Nói đến đây tôi không còn cách nào trốn tránh chủ đề này nữa, tôi nói: “Vậy chúng ta nên xem xét thế nào sự thay đổi tướng mạo của mình đây?”
Cô ấy nói: “Sở dĩ tôi nói điều khẳng định này với cậu bởi vì tôi đã rút ra được kết luận từ bản thân tôi. Bởi vì hôn nhân của tôi không hạnh phúc, tôi lại không có cách nào ly hôn vì thế tôi luôn sống trong cuộc sống đầy oán giận và hối hận. Soi gương, mỗi ngày tôi lại thấy bản thân mình già đi và trở nên hốc hác hơn. Đương nhiên không phải xảy ra một ngày được, người khác không thể nhìn thấy thế nhưng bản thân tôi thì có thể thấy được, tôi dùng kinh nghiệm có được từ bản thân mình để nhìn người khác, chắc chắn phải đúng 100%...”
Tôi nhìn cô ấy mà không nói được điều gì. Trước một trí tuệ lạnh lùng, không cảm xúc thế này bạn chỉ có thể im lặng.
Mỗi lần tôi nhớ lại cô ấy trong lòng đều cảm thấy trái tim như có nghìn mũi gai đâm vào, đau buốt. Trí tuệ mà cô ấy có giống như một sợi dây thừng màu đỏ giữa dòng sông băng, tươi tắn khi đông cứng lại ở đó, thế nhưng lại chẳng giữ buộc được bất cứ thứ gì cả.
Tôi đồng ý nói lời trái tim của cô ấy ở đây. Phụ nữ có phải vì tâm lý không khỏe mạnh mà trở nên xấu xí hay không tôi không dám đảm bảo. Bởi vì tâm lý không khỏe mà dẫn đến bệnh tật trong người thì điều đó loại hoàn toàn chính xác.
Để không bị bệnh, để không xấu xí, con người chỉ có cách là để trái tim mình tràn đầy yêu thương mà thôi.
Phát ra âm thanh luôn luôn có tác dụng
Nếu như bạn là nữ giới thì mong đừng giận dữ. Thế giới này vốn không bình đẳng mà. Trước bạn rất lâu đã như thế rồi. Sau bạn rất lâu nó vẫn như thế. Vì thế nó chờ đợi bạn đến và chiến đấu. Bạn đến và chiến đấu có thể cũng chẳng thay đổi được gì, có thể bạn sẽ làm cho nó đẹp hơn một chút, thế nhưng ít nhất thế giới này vì có bạn nên có hy vọng.
Có một năm tôi đến một ngôi trường cấp hai để phát biểu. Vùng nông thôn ở phía Bắc Trung Quốc, một sân trường ở ngoài trời, xung quanh là mấy nghìn học sinh. Các em mặc đồng phục áo xanh của trường, gương mặt các em như đóa hoa hồng nở. Mùa đông trời rất lạnh. Trước đó tôi đã từng hỏi hiệu trưởng là không thể tìm được một nơi ấm áp hơn một chút sao? Hiệu trường khó khăn nói, trường học ở nông thôn đều như thế này, ngay cả đại hội của trường đều diễn ra ngay trên sân trường. Thực ra tôi nói thế không vì muốn nói cho mình mà vì sợ mấy nghìn học sinh không chịu được. Hiệu trưởng nói, cô cứ yên tâm đi, không sao đâu. Trẻ em nông thôn đều có khả năng chịu lạnh.
Tôi chưa bao giờ diễn thuyết nhiều ở một nơi lạnh như thế này. Tuy nhiên, trước đây khi ở Tây Tạng tôi đã phải chịu cái lạnh âm hơn bốn mươi độ, thế nhưng lúc đó quân nhân như con rối cứ vội vàng lên đường, ngậm miệng không nói câu nào, nếu nói chuyện thì sẽ nhanh chóng khiến cho nhiệt lượng xung quanh tan biến. Lần này do hít phải gió lạnh, thở khí nóng ra, ở cái lạnh của tháng mười hai, đối mặt với ánh mắt háo hức của hàng nghìn học sinh để nói về lý tưởng và cuộc sống, trong miệng tôi thở ra hàng hơi khói trắng, giống như ống khói của xe lửa cũ.
Phát biểu xong, tôi nói, nếu có câu hỏi gì thì có thể viết ra giấy. Đây là thói quen thuyết trình, nếu như tôi có vấn đề gì nói không thỏa đáng thì mọi người cứ nói ra. Tụi trẻ liền lấy giấy bút ra viết những điều thắc mắc trong lòng. Các thầy cô rất tận tâm đi từng hàng một để thu giấy.
Tôi mở một tờ giấy ra, trong đó viết: Tôi rất tức giận, thế giới này không bình đẳng. Ví dụ như tại sao cháu lại là một đứa con gái? Tại sao cha cháu lại là nông dân, còn cha của bạn cùng bàn với cháu lại là huyện trưởng? Tại sao chúng cháu đi học lại phải đi xa thế, còn bạn cùng bàn của cháu lại được ngồi ô tô? Tại sao cháu chỉ có một cái bút mà bạn ấy lại có một hộp bút…
Tôi nhìn một hàng câu hỏi ấy trong lòng có thể tưởng tượng ra một bé gái tràn đầy oán giận, nếu như cô bé ấy nói liền một mạch thì có lẽ không khí sẽ như bị đốt cháy thành những đốm lửa màu xanh trắng mất.
Tôi đọc to tờ giấy của cô bé ấy lên, lúc ấy cả sân trường đều rất yên tĩnh, tôi có thể nghe thấy tiếng một chú chim hót vang trên cành cao ở phía chân trời. Tôi đứng từ trên bục nhìn xuống, từng đôi mắt sáng, tròn, từng đóa hoa hồng trên gương mặt. Còn có em đang ngó đông ngó tây, dường như đang muốn tìm chủ nhân của mảnh giấy.
Nghe nói trẻ con khi ở trong bụng mẹ có thể cảm nhận được tình cảm của người mẹ. Rất nhiều bé gái trong bụng mẹ đã có thể cảm nhận được thế giới không công bằng, bởi vì bé ấy không phải là một bé trai, không đúng như nguyện vọng của mọi người.
Còn có cách nào khác không? Không có. ít nhất trong giai đoạn này không có cách nào thay đổi giới tính của bạn. Bạn chỉ có cách chấp nhận mà thôi. Tôi nói chấp nhận là muốn nói có một số thứ cùng bạn sinh ra không thể thay đổi được. Ví dụ như giới tính của bạn, tướng mạo của bạn, cha mẹ của bạn, nơi bạn sinh ra… Nói chung những thứ này đã được chuẩn bị sẵn trước khi bạn sinh ra rồi, không phải bạn có thể thay đổi được. Bạn chỉ có cách chấp nhận nó mà thôi.
Đừng bao giờ tin những lời nói như “thế giới bình đẳng”. Trong thời hiện nay điều ấy vẫn chỉ là một ước nguyện mà thôi. Có điều bạn không cần phải đau lòng, buồn bã đâu. Thực ra thế giới đã dần dần bước trên con thuyền bình đẳng rồi. Ví dụ một trăm năm trước, bạn có thể đến trường để học không? Rất có thể bạn đang cặm cụi học nữ công gia chánh. Con trai của huyện trưởng lúc đó đã là công tử của huyện thái gia, làm sao mà bạn có thể ngồi học cùng bàn với cậu ấy được chứ? Trên con đường tranh giành bình đẳng chúng ta đã xuất phát rồi.
Không có ai có thể đảm bảo và hứa hẹn bạn sinh ra sẽ được hưởng ánh mặt trời hòa bình chói lọi. Bạn xem giới động vật đi, bạn sẽ thấy bình đẳng hiếm thấy thế nào. Bình đẳng là sản vật trí tuệ của con người, là sách lược duy trì an ninh của đại đa số con người. Bạn hiểu được điều này sẽ giảm đi được rất nhiều phẫn nộ, và cảm thấy muốn cảm ơn thế nào. Bạn đã hưởng thụ được nhiều thành quả phấn đấu của nhiều người, sự báo đáp của bạn chính là tiếp tục cố gắng, chứ không phải than phiền.
Là nữ giới bạn không nên im lặng trước sự không bình đẳng ấy, bạn có thể lên tiếng. Nói với không nói ra trong khoảnh khắc có thể kết quả giống nhau, thế nhưng nếu như cảm nhận và ảnh hưởng lâu dài là không giống nhau. Hơn nữa chỉ cần bạn nói ra không ngừng thì mọi chuyện có thể có sự thay đổi. Nên nhớ, nói ra mọi chuyện luôn luôn có tác dụng, bởi vì có thể tiếng nói ấy được nghe thấy và có thể được thay đổi.
Nói thật, để một cô bé bị coi thường nói ra chuyện không bình đẳng này hầu như không thể. Thế nhưng suy đi nghĩ lại tôi quyết định duy trì kỳ vọng này. Bởi vì con gái ngày nay cũng có thể trở thành người mẹ trong ngày mai. Nếu như họ cứ giữ những điều cũ kỹ như thế thì không thể cất cao ti 10000 ng nói không bình đẳng được. Nếu như con cái của họ có thể chạm vào ký ức của họ thì sự việc rất có thể được thay đổi. Đương nhiên, nếu con gái lớn, đến nơi công cộng thì càng phải nhớ điều này và thực hiện nó. Nhớ, hét lên luôn cần thiết, cho dù cả đời này không ai nghe thấy thì lời hồi âm cũng mãi kéo dài.
Món quà tốt đẹp làm phiền thế giới
Nếu như bạn bị bệnh thì hãy đi đến bệnh viện ngay thời gian đầu. Không nên cứ nghĩ rằng đó là sự rèn luyện của bản thân. Thế nhưng bạn có thể suy nghĩ xem tại sao mình lại bị bệnh? Tất cả mọi bệnh tật đều có nguyên nhân của nó cả, đáp án chỉ có mình bạn biết. Biết đáp án rồi bạn có thể không nói cho ai bởi vì đó là bí mật của bạn. Nếu như bạn không ngừng nói bệnh tật của mình cho người khác, vậy đó không phải là động vật luôn tự coi bị bệnh là đẹp sao.
Tôi rất thích một cuốn sách, tên là Sự hồi phục của sinh mệnh. Đây là cuốn sách do nữ bác sĩ tâm lý người Mỹ tên là Louise Sea viết, nghe nói cuốn sách bán ra với hơn hai mươi triệu bản. Đây là số lượng tiêu thụ của năm 2003, đến bây giờ chắc còn cao hơn nữa. Tôi thích cuốn sách này đến mức độ nào? Tôi sẽ kể cho mọi người một câu chuyện cười có thật.
Có một tờ báo, trên đó có một chuyên mục không định kỳ, tên là “Danh gia tiến thư”, chính là mời một số người nói xem gần đây thích đọc sách gì, sau đó cùng chia sẻ với độc giả. Thực ra đây chính là viết một bài phát biểu cảm nghĩ nói xem quyển sách này hay ở chỗ nào, tại sao lại muốn chia sẻ với mọi người. Có một chút giống như bạn ăn cơm ở một quán ăn hoặc một khách sạn, ăn được một món ăn ngon sau đó nói cho bạn bè, người thân biết và nói mọi người đến đó thử. Tôi rất hay chú ý đến một số chuyên mục loại như thế này, bởi vì bây giờ sách phê bình nhiều quá, đều là những bài văn dài dòng nói quyển sách này hay chỗ này, chỗ kia hay, có điều tôi nghi ngờ tác giả ăn tiền của nhà xuất bản nên nói tốt cho họ, không biết đâu mà tin được. Nếu là những bài văn chương còn chán hơn cả đậu phụ khô, đến lượt tôi phải biên tập, giới thiệu cuốn sách, tôi cảm thấy rất vinh hạnh, tôi vội vàng viết về cuốn sách mà tôi cảm thấy hay, biên tập của báo và tôi cùng thích chuyên mục ấy. Biên tập nói, nếu như tôi quá bận, không có thời gian để viết bài này thì tôi có thể nói cách nghĩ của tôi cho biên tập rồi cô ấy viết giúp tôi. Lúc đó tôi thực sự rất bận cho nên tôi nói hết cảm nghĩ của mình về cuốn sách trên điện thoại cho cô ấy, sau đó biên tập sẽ chỉnh sửa lại và đăng báo. Bởi vì tôi không có tờ báo ấy cho nên biên tập gửi nó cho tôi, tôi lại không nhận được cho nên ấn tượng về nó cũng nhạt nhòa. Hơn một năm sau biên tập lại hẹn bài ở mục ấy với tôi, tôi nghĩ nếu lại nhờ người ta viết thì không đành, cho nên lần này tự tay tôi sẽ viết và gửi mail cho cô ấy. Mấy hôm sau biên tập mail lại cho tôi, nói, xem ra cô Mẫn rất bận, năm ngoái cô đã giới thiệu cuốn sách đó rồi.
Tôi thực sự cảm thấy ngại ngùng, cảm thấy mình như không tôn trọng cô biên tập này thế nhưng trong lòng thực sự cảm thấy thích cuốn sách này. Tôi sẽ giới thiệu bài phát biểu ấy ở đây trước sau đó chúng ta sẽ nói chuyện về quan hệ giữa bệnh tật và cơ thể.
Louise Sea là chuyên gia trị liệu tâm lý nổi tiếng nhất nước Mỹ, cô ấy đã tìm ra mô hình tâm lý ẩn tàng đằng sau bệnh tật, cô ấy cho rằng mỗi người đều có khả năng để áp dụng phương thức tư duy tích cực, thực hiện chỉnh thể sức khỏe tâm lý, cơ thể.
Có thể, có người cho rằng Louise Sea là một người vô cùng khỏe mạnh, nếu không thì làm sao cô ấy có tư cách để viết cuốn sách dạy mọi người như thế này? Nên biết rằng cuốn sách này xuất bản từ sau năm 1984, cho đến năm 2002, bản tiếng Anh đã tái bản 71 lần, lượng tiêu thụ đạt hai mươi triệu bản.
Thực ra cô ấy là một người phụ nữ bất hạnh, hồng nhan bạc mệnh, dãi gió dầm sương. Thời thơ ấu của cô ấy cũng phải trôi dạt sương gió, gia cảnh khốn khổ, bố mẹ ly thân từ khi cô còn học mẫu giáo, lên năm tuổi thì gặp phải cường bạo, thời niên thiếu thì liên tục phải chịu sự ngược đãi, sau đó cô ấy chạy trốn đến New York, trải qua nhiều khó khăn cô mới trở thành một người mẫu thời trang, và lấy chồng. Mười bốn năm sau, cô bị chồng bỏ rơi, sau đó cô lại bị chẩn đoán ung thư…
Thế nhưng Louise Sea không bị số phận giày xéo tan nát thành bụi mà cô dùng những mảnh vỡ tàn khốc ấy để xây lên con đường tư duy của mình, và giới thiệu quan niệm “chỉnh thể sức khỏe”. ở trong cuốn sách của cô luôn tuôn chảy dòng trí tuệ ấm áp, truyền thụ những phương pháp thực hiện có hiệu quả. Đặc biệt nên nhắc đến một điều đó là trong cuốn sách có một danh sách câu hỏi, liệt kê những loại bệnh hiện nay bạn có và những bệnh sẽ có thể có sau này. Và đặc biệt hơn là nói đến những nguyên nhân nội tại của bệnh.
Tâm lý không phù hợp có thể dẫn đến những bệnh về mặt tâm lý. Ví dụ như công việc có áp lực quá lớn khiến bạn cảm thấy vô cùng mệt mỏi. Giám đốc yêu cầu bạn tăng ca, bạn không thể không tăng, những lúc thế này bạn rất dễ bị cảm. Bạn có thể danh chính ngôn thuận nằm trên giường để nghỉ ngơi, dưỡng bệnh. Bệnh cảm trở thành người bạn tốt của bạn, được vinh hạnh đứng tên trong hàng ngũ các bệnh tâm lý, cơ thể. Louise Sea đều xếp hàng cho các loại bệnh, chia thành bảng rõ ràng để chúng ta dễ tra cứu, điều này thật thông minh. Tôi không dám chắc cách viết theo quy luật khởi - thừa - chuyển - hợp là hoàn toàn chính xác, thế nhưng ít nhất phần lớn đều vô cùng hữu ích và thực dụng.
Ví dụ “đau đớn”, có thể là do khát vọng đạt được tình yêu, khát vọng được sở hữu thế nhưng lại không thực hiện được. Ví dụ dẫn tới “thiếu máu” nguyên nhân tâm lý có thể là do thái độ tiêu cực, thiếu vui vẻ, và sợ hãi cuộc sống. Ví dụ nữa là “áp xe” là do bạn không muốn bỏ đi một ý niệm nào đó dẫn đến cảm thấy phẫn nộ. Còn nữa là “phần lưng không hợp” là vì cảm thấy cuộc sống này khó mà cố gắng được…
Bảng biểu này chiếm 44 trang mỗi một lần đọc đến đây tôi đều tràn đầy sự hiếu kỳ và kính phục. Trong cơ thể chúng ta cất giữ tâm lý của chúng ta, bọn chúng giao lưu, hòa hợp với nhau, chúng điểu khiển cuộc sống của chúng ta trong bóng tối, còn chúng ta thường không biết điều gì cả. Sách của Louise Sea không chắc chắn là hoàn toàn chuẩn xác với cả thế giới nhưng ít nhất nó cung cấp cho chúng ta biết nhiều tin tức, để chúng ta không còn mù quáng với bệnh tật, tâm lý của chính mình nữa, để chúng ta tiếp tục xây dựng sức khỏe.
Chắc bạn đã từng nghe hiểu tiếng kêu của bản thân mình
Bảng biểu mà Louise Sea lập ra tôi cũng không biết là có hoàn toàn phù hợp với thể chất của người Trung Quốc hay không. Ví dụ như cô ấy nói bệnh áp xe là do “cảm thấy bị tổn thương, bị coi thường, muốn báo thù nên mới sinh ra những xung động tư tưởng”. Ví dụ như cô ấy nói bệnh viêm Amidan là do “gia đình xảy ra xung đột, cãi nhau, trẻ con phát hiện thấy mình không được chào đón, là một gánh nặng”. Nói đến vấn đề mà phụ nữ hay gặp là liên quan đến tuyến sữa, Louise Sea nói là do “bầu vú đại diện cho mẫu tính, dưỡng dục và dinh dưỡng, nếu như bầu vú có vấn đề phần lớn là do họ từ chối bồi dưỡng cho mình mà coi người khác còn quan trọng hơn mình. Quá mức yêu quý người khác, quá mức bảo vệ người khác, quá mức nhẫn chịu”…
Còn có rất nhiều vấn đề khác nữa, bạn xem rồi sẽ phải toát mồ hôi. Chúng tôi cứ nghĩ rằng những điều ở trong tim cứ lóe lên rồi qua, rất nhiều thứ chỉ như một trò chơi, thì lại bị một người bạn chân thành – chính là cơ thể ghi nhớ lại từng chút một. Chúng nghĩ rằng những lời chúng ta nói đều là những mệnh lệnh sâu sắc, chúng sẵn sàng chịu khổ, chịu tội, sẵn sàng dùng trăm phương nghìn kế để chấp hành mệnh lệnh của bạn.
Nói đến đây tôi bỗng nhớ lại một câu chuyện đã qua của mình.
Cuối năm 80 của thế kỷ trước, tôi làm cục trưởng cục y tế ở một công xưởng ở Bắc Kinh. Đó là một xưởng công nghiệp nặng. Có hàng nghìn công nhân, các lò luyện đồng ngày đêm đỏ lửa, một dây chuyền ba dãy nên cũng yêu cầu các bác sĩ cũng đứng theo ba dãy. Phòng khám lúc nào cũng sáng đèn. Phòng khám có mười mấy bác sĩ, hóa nghiệm, X quang, khoa nội ngoại, phòng thuốc, phòng trị liệu đều có đầy đủ, thật là khổng tước tuy nhỏ nhưng bộ phận nào cũng phải đầy đủ. Lúc đó còn chữa bệnh miễn phí, công nhân bệnh lớn bệnh nhỏ đều được chẩn trị ở phòng khám, mỗi ngày đơn thuốc bay khắp trời, còn có họp định kỳ hàng tuần, kiểm tra các công việc trên, cuối năm làm báo cáo tổng kết. Nếu như có người bị bệnh nặng thì phải liên hệ với bệnh viện. Nếu như có người chết thì phải chịu trách nhiệm hỏa táng… Tôi không cảm thấy chán khi viết nhiều như thế này mà tôi chỉ muốn nói rằng chức mà tôi làm làm chắc là chức vụ nhỏ nhất trong cả Trung Quốc, thế nhưng vô cùng phức tạp. Đúng lúc đó, tôi thi đỗ vào lớp nghiên cứu sinh văn học của trường Đại học Bắc Kinh và Học viện văn học Lỗ Tấn cùng tổ chức, bạn cùng lớp của tôi có Mạc Ngôn, Lưu Chấn Vân, Dư Hoa, Trì Tử Kiện… Đây đúng là một cơ hội học tập tốt thế nhưng nếu như mặc áo trắng của cục trưởng cục y tế đi học lớp nghiên cứu sinh văn học dường như không phù hợp lắm.
Ngày đăng ký cũng đến, tôi đến cổng Học viện văn học Lỗ Tấn nhưng cuối cùng lại không vào, tôi nói với một người bạn gặp ở đó và nhờ bạn ấy chuyển lời đến hiệu trưởng là, tôi không có cách nào cân bằng mâu thuẫn giữa việc đi học và công việc đang làm, nên chỉ có cách không học, mong thầy tha lỗi cho tôi không chào mà đã đi. Sau khi nói xong mấy lời này tôi thực sự phải kiềm chế dòng nước mắt để rời khỏi đó. Đến hôm nay tôi vẫn muốn cảm ơn thư ký đảng ủy và giám đốc, sau khi biết chuyện này họ đã tổ chức một cuộc họp nhỏ, tập thể đều quyết định cổ vũ cho tôi đi học, vẫn phát cho tôi lương bổng, điều kiện duy nhất đó là tôi vẫn phải làm công việc ở phòng khám. Khi nào có buổi thì đi học, sau khi tan học lại về công xưởng làm việc, tôi vô cùng cảm ơn bọn họ.
Cứ như thế, sau khi tôi và các bạn hoàn thành khóa học ôn chúng tôi trực tiếp tham gia kì thi nhập học, bắt đầu chính thức đi học. Lúc đó, mỗi tuần bốn buổi học ở trường trong đó có hai ngày là phải học cả ngày, còn hai ngày học nửa buổi. Mỗi buổi sau khi học xong tôi lại vội vàng quay về công xưởng thực hiện công việc của mình. Lúc đó điện lực Bắc Kinh rất hạn hẹp, công xưởng của chúng tôi lại là hộ tiêu thụ lớn, chủ nhật là ngày dùng điện thấp, chúng tôi thì vẫn phải đi làm như thường. Ngày nghỉ của công xưởng là thứ ba, đúng lúc hôm đó là ngày tôi phải đi học cả ngày. Kết quả là hơn một năm như thế tôi hầu như không được nghỉ ngơi ngày nào. Mỗi tuần bảy ngày, bốn ngày ở trường, trong đó có hai buổi chiều phải về công xưởng làm việc. ở công xưởng là làm chẵn ba ngày và lẻ hai buổi chiều.
Mỗi ngày phải đi là gần bốn tiếng đi đường. Tôi và đồng nghiệp, bạn học nói đùa rằng, cứ một năm chạy đi chạy lại như thế tôi đã hoàn thành một vòng quanh Bắc Kinh rồi. Khi vừa bắt đầu còn đỡ, nhưng lâu dần tôi cảm thấy vô cùng mệt mỏi, đêm nằm mơ thấy ác mộng liên miên. Nếu như không phải mơ thấy đi học muộn thì lại mơ thấy mình chẩn đoán sai bệnh, làm bệnh nhân chết. Lần đầu tiên tôi cảm thấy thời gian như một chiếc khăn phơi dưới ánh mặt trời tháng ba, có cố gắng cũng không thể vắt được một giọt nước nào. Tôi sẽ kê nhầm tiền thuốc trên cương vị bác sĩ ở công xưởng, tôi cũng sẽ cảm thấy bồn chồn khi học ở trường, nghĩ đến người công nhân già sắp chết ở bệnh viện, tôi nhất định phải đi thăm ông ấy. Giống như người bệnh nhân trước, ông ấy cứ lẩm bẩm tên tôi, cứ nói tại sao bác sĩ Tất không đến thăm tôi? Nghe nói cô ấy là người tốt mà…
Con người giống như một quả bóng bay đã bị nổ thành trăm mảnh, chỗ nào cũng là những miếng vỡ không theo quy tắc. Tôi cảm thấy bản thân mình hết sức rồi, có lúc trong đầu nảy ra một suy nghĩ - tôi ốm nặng một trận cho xong. Như vậy thì không cần phải chiến đấu trên hai mặt trận nữa. Chỉ là bệnh gì mới được chứ? Tôi cười đau đớn. Nếu như là đau đầu đau bụng, bị cảm thì cho dù lúc đó bạn sốt cao đến mấy, có ho nhiều đến mấy thì mọi người ai cũng biết chỉ vài hôm là khỏi. Bệnh này nhẹ quá không đạt được mục đích. Hay là mắc bệnh tim nhỉ? Không được, bệnh tim không nhìn thấy được chỉ có dùng điện tâm đồ mới kiểm tra ra được, nói với người bình thường thì không rõ ràng được. Cho dù có in thành chữ to thì mọi người lại nói bản thân tôi là bác sĩ không chừng do tôi tự làm thế. Sau khi bệnh tim bị phủ định, tôi nghĩ hay là mắc viêm gan nhỉ? Nếu mắt cũng vàng rồi thì ai còn dám nói là giả nữa chứ. Suy nghĩ này vừa mới lóe lên thì ngay lập tức đã bị tôi bắn hạ. Không được, không được. Bệnh này nghiêm trọng quá, nếu mà chuyển thành mãn tính thì sẽ dẫn đến gan cứng lại, ung thư gan… Hơn nữa, bệnh này lại còn có thể truyền nhiễm, sẽ mang lại rất nhiều phiền phức cho mọi người và bạn học, không được không được. Như thế này cũng không được, như thế kia cũng không được. Hay là bị viêm cột sống? Bệnh này cũng là bệnh mãn tính, mọi người đều biết là phải nghỉ ngơi, dưỡng bệnh. Nghĩ đi nghĩ lại cũng không được. Nếu như mà bị bệnh thật, phải nằm cả ngày không được ngồi dậy, không phải đi làm nữa thế nhưng đi học làm sao được?
Suy nghĩ linh tinh một hồi đầu óc tôi cũng mụ mị cả đi rồi, tự nhiên ngủ dần đi. Nếu như có một loại bệnh, có vẻ nghiêm trọng thế nhưng không có tổn hại nhiều đến các cơ quan quan trọng khác, người khác cũng nhìn thấy bệnh của bạn, thế là được rồi…
Dường như mỗi ngày đều trôi qua trong khó khăn và mệt mỏi, có điều chỉ cần mặt trời lên cao là tôi lại lấy lại tinh thần lên đường đi học. Có một hôm tôi dậy sớm cùng lúc với mặt trời, khi tôi đang đánh răng thì phát hiện mình không thể nào súc miệng được, nước men theo khóe miệng chảy xuống từng giọt, rồi men theo dọc cổ rơi xuống tay áo. Tôi còn chưa hiểu chuyện gì đang xảy ra thì đứa con mười tuổi của tôi chạy vào nói: “Mẹ, mẹ đừng làm mặt quỷ dọa con”. Tôi thấy chuyện này có gì đó không đúng nên vội vàng vào soi gương, lúc này chồng tôi nói, một nửa mặt bên trái của tôi bị lệch hẳn xuống dưới…
Tôi đến trước gương nhìn, gương mặt tôi bị méo xệch, mắt bị lệch xuống dưới, mũi hếch lên, miệng rộng ngoác ra, một dòng dãi còn đang nhỏ xuống… Đây là tôi sao? Mệt mỏi thì tôi sớm đã biết, sắc mặt không tốt tôi cũng đã sớm chuẩn bị tâm lý rồi, thế nhưng dung nhan xấu xí như thế này thực sự khiến tôi phát hoảng…
Tôi là một bác sĩ được huấn luyện bài bản hẳn hoi nên ngay lập tức tự chẩn đoán cho mình, tôi bị chứng tê liệt thần kinh mặt. Tôi không lo lắng gì mà vẫn ăn cơm như bình thường. Những động tác ngày bình thường rất đơn giản bây giờ lại vô cùng khó khăn. Cháo mà tôi ăn đều bị tràn ra ngoài, làm bẩn cả quần áo. Tôi ăn một cọng rau cải, cũng không biết là tại sao mà lại không nghe theo sự chỉ huy của tôi, nó kẹp vào trong má trái, kết quả là không có cách nào nuốt được mà cũng không thể nào nhổ ra được.
Một bên cơ mặt bị tê liệt, dường như chúng đang phản binh không nghe theo lời chỉ đạo của tôi. Sau một hồi vất vả không làm thế nào được tôi chỉ còn cách rửa sạch tay rồi cho vào miệng lấy cọng rau đó ra. Một bên mặt hoàn toàn mất cảm giác, không thể nháy mắt được. Mắt mở lâu quá cho nên đều cay xè, tôi chỉ còn cách dùng tay khép nó lại, không khác gì vuốt mắt cho người chết không nhắm được mắt. Khác một điều là mắt người chết sau khi vuốt rồi không có cách nào mở ra được thế nhưng tôi vẫn có thể nhìn thế giới này. Sau khi con ngươi được nghỉ ngơi thì mí mắt vẫn không thể nào tự động mở ra được, tôi chỉ còn cách tiếp tục dùng tay nhấc mí mắt lên, có như thế tôi mới thấy đường được.
Tuy có nhiều động tác ngoài lề phải làm thế nhưng tôi vẫn kịp hoàn thành việc nhà, đưa con đi học trước khi đạp xe đạp đến công xưởng làm việc. Điều duy nhất không giống đó là lúc đó là mùa đông, một nửa mặt do tê liệt cho nên không che được. Gió lạnh thổi vào tôi phải đeo khẩu trang, các cơ bãi công không đóng mở mắt bình thường được, ánh mắt của tôi cứ phải mở to để nhìn về phía trước, cát bụi thổi đầy vào mắt. Khi đến được phòng khám thì mặt tôi đã đầy nước mắt.
Đồng nghiệp ngạc nhiên hỏi tôi có chuyện gì, đầu tiên họ chỉ chú ý đến mắt của tôi khi tôi bỏ khẩu trang ra, không nói một lời nào. Tôi muốn xem xem sự chẩn đoán của mình có đúng không, các bác sĩ sau khi xem bệnh đều nhất loạt kêu lên, cô bị trúng gió à?
Tôi cười, làm gì nghiêm trọng thế chứ?
Tất cả mọi người đều nhìn tôi. Sau này tôi mới biết, người bị tê liệt thần kinh mặt khi cười nhìn rất quái dị. Một nửa cơ mặt bình thường so với một bên hoàn toàn không có lực kia, sự thay đổi chênh lệch rất lớn. Làm cho một bên má hướng lên trên cao. Kết quả là một nửa bên má cứng như sắt, một nửa bên kia lại kéo về phía bên tai, giống như chiếc mặt nạ hình người bị vỡ.
Có người nói, cô Tất, xin cô đừng cười. Cô mau đi đến bệnh viện Thiên Đàn đi, đó là nơi có tiếng nhất trong nước về khoa não, cô cũng biết là có một số bệnh về má là biểu hiện của bệnh não mà. Tôi nói, hôm nay tôi còn có mấy việc phải làm, tôi xử lý xong sẽ đi.
Đầu tôi hơi đau, tay có cảm giác không có sức lực, tôi đeo khẩu trang và bắt đầu hoàn thành các công việc nên làm. Lúc này đồng nghiệp đã gọi xe cấp cứu cho tôi. Tôi nói, tôi có thể tự mình đến bệnh viên Thiên Đàn, tê liệt thần kinh mặt không phải là bệnh nguy cấp.
Mọi người nói: “Thế nhưng cô là trưởng phòng khám, ngay cả ưu tiên này mà chúng ta không có hay sao? Hơn nữa, còn chưa biết cô bị thế là do tê liệt thần kinh đơn thuần hay là do biến chứng của xương sọ và xương sống gây nên, đương nhiên cũng có thể coi là bệnh cấp tính rồi”.
Tôi nói: “Các đồng chí, trong công xưởng chỉ có một chiếc xe cứu thương, trong thời gian đó các lò lửa vẫn hồng. Ai biết được khi nào xảy ra chuyện. Nếu như thật sự khi tôi dùng xe cứu thương mà xảy ra chuyện gì đó, cần dùng xe để đưa bệnh nhân đi, thế nhưng lúc đó xe đã bị tôi dùng rồi, sau đó đi kiểm tra bệnh của tôi chỉ là bệnh nhỏ mà làm lỡ thời gian cứu chữa cho công nhân. Lòng tốt của các bạn biết đâu lại hủy hoại một đời “anh hùng” của tôi?”.
Các đồng nghiệp chỉ có cách không thúc ép tôi nữa. Sau khi giải quyết xong tất cả mọi chuyện tôi tự mình ngồi xe bus đến bệnh viện Thiên Đàn. Bác sĩ khoa thần kinh nói bọn họ có thể khẳng định có triệu chứng của bệnh tê liệt thần kinh mặt, thế nhưng vẫn phải kiểm tra đầy đủ nguyên nhân để loại trừ khả năng nguyên nhân là ung bướu sọ và nhiễm trùng.
Tôi bình tĩnh hoàn thành một loạt kiểm tra, não hoàn toàn bình thường, tôi biết cuối cùng tôi cũng được nghỉ ngơi rồi. Sau khi chụp xong CT của não bác sĩ dặn tôi về nhà nghỉ ngơi, nếu bệnh nặng thêm, xuất hiện tê liệt các cơ thì phải nhanh chóng đến chẩn đoán. Sau đó, bác sĩ kê cho tôi một loạt đơn thuốc và số ngày uống.
Tôi bước ra khỏi bệnh viện ngửa mặt nhìn trời xanh và thở phào nhẹ nhõm. Tôi cảm nhận được là do cơ thể tôi đã tìm cho tôi một lý do. Tôi bị bệnh, bệnh này mọi người đều có thể nhìn thấy mà không cần tôi phải nói nhiều. Đối với một người phụ nữ thì dung mạo vô cùng quan trọng, tôi đã bị bệnh làm biến dạng dung nhan, mọi người sẽ đồng cảm với tôi, không hề nghi ngờ tôi giả bệnh. Quan trọng là tôi có đơn xin nghỉ phép, có thể danh chính ngôn thuận không cần phải thực hiện công việc này nữa.
Tôi vì thế mà cũng phải trả giá, uống bao nhiêu là thuốc (vì ngăn chặn không cho các dây thần kinh ở mặt tiếp tục biến chứng, lúc đó biện pháp duy nhất để đối phó đó là uống một loạt thuốc), khiến cho thể trọng tăng nhanh. Để cho mắt miệng nhanh chóng phục hồi nên mỗi ngày tôi phải uống bao nhiêu thuốc, dùng kim châm cứu dài bốn phân để thông huyệt vị, một nửa má nổi đầy gân máu… nghĩ lại nhất định là gương mặt tôi lúc đó gớm ghiếc lắm.
Mỗi ngày tôi đều đeo khẩu trang đến lớp học, nhiều năm sau có bạn học còn nói, ấn tượng lớn nhất với Tất Thục Mẫn đó là luôn đeo khẩu trang đến lớp học, như kiểu sợ mọi người nhận ra mình là bác sĩ vậy. Bởi vì môi không khép kín được cho nên khi học tiếng Anh tôi thường phát âm không chuẩn, cô giáo thì nghĩ tôi không chuyên tâm. Sau đó tôi tìm cô giáo rồi bỏ khẩu trang ra cho cô xem tình hình mặt tôi. Cô nhắm mắt nói, được rồi, Tất Thục Mẫn, sau này trong giờ học cô sẽ không gọi tên tôi nữa.
Gương mặt tôi sau khi hoàn thành khóa học ở lớp nghiên cứu sinh mới cơ bản hồi phục. Tôi không biết đây có phải là một sự hồi báo của cơ thể với tôi không, nó khiến cho tôi có một cơ hội nghỉ ngơi để hoàn thành việc học hành của mình. Nếu không thì tôi rất có thể đã bỏ học giữa chừng rồi.
Viết linh tinh một hồi thì điều tôi muốn nói đó là: tôi tin rằng ý chí của chúng ta sẽ can thiệp nhiều đến cơ thể của chúng ta. Thực ra, cơ thể của chúng ta đáng yêu như thế, mức độ trí lực của nó hơi giống như trẻ con. Nó rất muốn thể hiện sự ngoan ngoãn của mình để ý chí và tư tưởng của chúng ta cảm thấy vừa ý. Thậm chí nó không nghe hiểu những lời phản đối, những lời tức giận, tất cả những lời đó chỉ là những lời nói nhất thời nên không cần thiết coi là thật. Nó không có khả năng phân biệt phức tạp, nó tương đối nguyên thủy, tương đương với thời kỳ đầu tiến hóa của con người. Nhiều lúc, nó nghĩ đang giúp chúng ta nhưng thực ra là nó đang tạo nên sự đau khổ và hậu di chứng rất lớn. Đương nhiên, chúng ta cũng thường thu lợi được từ trong đó.
Có điều, nếu như hôm nay tôi lại gặp phải sự mâu thuẫn giữa việc học hành và công việc thì tôi sẽ không để cơ thể trả giá nhiều như thế. Tôi sẽ trực tiếp tìm lãnh đạo để trình bày khó khăn, có thể từ bỏ học hành cũng chẳng có gì quá đáng, xét cho cùng thời gian còn dài, không cần thiết phải để cơ thể dùng cách phản ứng thê thảm này mới để cho cơ thể có cơ hội nghỉ ngơi.
Cơ thể vốn muốn lúc nào cũng nói cho chúng ta biết sự thay đổi và cảm nghĩ của nó, đáng tiếc là con người lại không lắng nghe, không coi trọng. Bởi vì cách biểu đạt của trẻ con thường bị coi nhẹ mà, thế là bọn họ cũng học được cách coi nhẹ cảm giác của bản thân mình. Nói ra thì về mặt nhạy bén của cảm xúc chúng ta sớm đã thụt lùi, còn thua với động vật. Một trong những bằng chứng đó là chúng ta chỉ có thể dựa vào thiết bị để dự đoán động đất, mà lại còn thường xuyên không chuẩn. Thế nhưng loài rắn, trăn, chuột lại sớm có dự đoán chính xác.
Các bạn yêu quý, xin bạn hãy hiểu rõ điều này, cơ thể của chúng ta lúc nào cũng sẵn sàng nghe chúng ta dặn dò, chuẩn bị mọi thứ để giúp đỡ chúng ta. Tuy không phải lúc nào cũng giúp được. Thế nhưng đó không phải là do cơ thể bỏ qua mà đó là do cả hệ thống của chúng ta đã biết thế nhưng không có cách nào tìm ra phương pháp giải quyết có hiệu quả. Cơ thể giống như một cột điện trong cơn bão tuyết, từng lớp tuyết phủ lên, cuối cùng đến một thời khắc nào đó thì đổ xuống. Nếu như sớm phá băng thì kết quả có thể đã không như thế.
Không có răng của loài động vật nào trắng cả
Nghe nói có một cách nói vui là: Răng là đóa hoa của thận.
Răng có kiên cố hay không đều phản ánh qua tình hình sức khỏe của một con người, điều này luôn luôn đúng. Có điều, liên quan đến màu sắc răng của con người còn có một câu chuyện nhỏ.
Năm đó khi tôi thực tập ở một bệnh viện, tôi sợ nhất là khoa nha. Nỗi sợ hãi này chắc là do từ nhỏ tôi đã sợ khi chữa bệnh răng. Cửa khoa nha cứ mở là tôi lại nghe thấy tiếng chuông cửa từ địa ngục. Tôi có một lỗi thế này đó chính là không muốn thấy người khác chịu khổ, dường như cảm giác sự đau khổ ấy xảy ra với mình vậy. Đó là một điều đại kỵ với bác sĩ, bác sĩ nên “đoạn tuyệt” như thế. Đau người khác đau bản thân mình không đau, thế mới có đầu óc tỉnh táo và tinh thần để chẩn đoán cho bệnh nhân. Cảm giác của tôi quá nhạy bén nên khi nhìn thấy bệnh nhân chảy máu thì huyết quản của mình cũng dâng lên, cảm giác có sự co giật nhẹ nhẹ.
Được rồi, tiếp tục nói chuyện răng.
Tôi lấy hết dũng cảm để đến khoa nha, thấy từng hàng từng hàng răng nhựa. Tôi nói những cái răng này sẽ được đưa vào miệng bệnh nhân sao?
Bác sĩ nha khoa nhìn tôi nói: “Những chiếc răng này chỉ là mô hình. Chúng tôi sẽ cho bệnh nhân đeo thử mô hình răng này, sau đó xem chiếc nào phù hợp rồi mới gia công thêm một bước nữa. Người bệnh lại phải tiếp tục đeo thử, nếu hoàn toàn phù hợp rồi thì lúc đó một chiếc răng giả mới hoàn toàn được lắp vào đó. (Hiện nay kỹ thuật trồng răng đã có sự thay đổi rõ ràng, năm đó ở biên cương quân đội dùng phương pháp trồng răng kiểu này).
Tôi nói, vậy tôi làm trợ lý cho bác sĩ nhé, tôi giúp bệnh nhân trồng răng.
Đó là sự giảo hoạt của nữ thực tập sinh rất trẻ vào năm đó. Đợi ở phòng trồng răng, không nghe thấy nhiều tiếng chói tai. Vượt qua được cửa đầu tiên lòng cũng yên ổn hơn một chút. Đằng nào khoa nha cũng không phải là khoa chính, khi thấy tôi như thế cô giáo cũng không nghiêm khắc yêu cầu nhiều. Bạn nghĩ xem, một bác sĩ khi ra chiến trường chiến đấu ai còn nghĩ đến việc nhổ răng với trồng răng nữa? Khoa nha là một khoa rất có triển vọng nếu ở trong thời bình, nhưng lại là một khoa hầu như im hơi lặng tiếng trong ánh sáng gươm đao.
Tôi đặt cả chiếc bàn đầy răng lên trước mặt rồi ngó nghiêng nhìn nó, giống như lão nông dân đang ngắm nhìn những hạt ngô đã chín. Sau khi các bác sĩ làm sạch miệng bệnh nhân xong sẽ gọi tôi mang một chiếc răng đến để so sánh với màu da của bệnh nhân. Bởi vì màu răng và màu da của bệnh nhân phải tương xứng với nhau, giống như kẹp tóc phải phù hợp với màu tóc. Đương nhiên nó cũng phải phù hợp với màu răng của hàng răng cũ, nếu không thì giống như giày thể thao phối với vét, tân binh gia nhập vào hàng ngũ lão binh, sẽ khiến người ta thấy buồn cười.
Có một lần, bác sĩ già muốn tôi chọn răng cho bệnh nhân. Đó là một cô văn công trẻ, bởi vì do va chạm nên một chiếc răng bị rơi nên chỉ còn cách nhờ đến răng giả. Bác sĩ đã chọn sẵn một chiếc răng cho cô ấy và để riêng ra một bên và đợi cô ấy đến thử.
Buổi tối, tôi đến phòng khám lấy đồ và nhìn thấy chiếc răng giả đó. Dưới ánh điện, chiếc răng giả như một chiếc vỏ hạt ngô màu vàng. Tôi nghĩ cô gái đó nhất định sẽ không thích chiếc răng này. Những cô gái trẻ nên có một hàm răng trắng như trân châu chứ. Tôi quyết định ngấm ngầm giúp cô ấy. Tôi lấy chiếc răng đó trả lại kho răng và chọn cho cô ấy một chiếc răng trắng khác.
Bác sĩ già không phát hiện ra điều gì bất thường, ông lấy chiếc răng tôi đã chọn, tôi im lặng đứng bên quan sát và chờ đợi giây phút cô gái trẻ ấy vui sướng.
Cuối cùng, thời gian cũng đã đến. Cô gái đến chiếc ghế nha khoa và bắt đầu ngửa cổ lên, ông bác sĩ già lấy chiếc răng và bắt đầu đưa vào trong miệng cô ấy, nói, nhai thử để xem cảm giác thế nào.
Cô gái lắc lắc đầu, há miệng, ngậm miệng để thử răng, một lát sau cô ấy nói, rất tốt, linh hoạt giống như răng của mình vậy.
Tôi nghe thấy thế cảm thấy rất vui sướng. Ông bác sĩ già đột nhiên nhíu mày, nói, không được, hôm nay cháu không thể đeo chiếc răng này được.
Cô văn công cũng cảm thấy rất ngạc nhiên và hỏi tại sao lại thế? Tối nay tôi còn phải lên sân khấu biểu diễn, tôi cuối cùng có thể cười được rồi, dạo trước tôi luôn phải ngậm miệng khi múa.
Ông bác sĩ già im lặng một hồi rồi nói chiếc răng này thật sự không phù hợp với cô.
Cô văn công nói, tại sao chứ, tôi cảm thấy rất phù hợp.
Ông bác sĩ già nói, vì nó quá trắng. Rất xin lỗi cô, có thể là do tôi bị hoa mắt, nên chọn không phù hợp. Làm lỡ công việc của cô, tôi rất xin lỗi.
Cô văn công thất vọng quay về. Tôi đứng ngây người ở đó không biết nên nói điều gì nữa. Ông bác sĩ già lấy trong kho răng ra cùng một mẫu số răng và bắt đầu mài. Ông ấy vừa mài vừa nói từ trước đến giờ tôi chưa bao giờ sai lầm như thế.
Tôi nói, xin lỗi, là do tôi đổi chiếc răng ấy cho cô ấy.
Ông bác sĩ già nói, ý tốt của cô, tôi hiểu. Thế nhưng răng của con người không bao giờ trắng như thế cả. Nói răng trắng giống như vỏ sò thực ra đó chỉ là cách hình dung thôi. Cô đừng có mà mắc lừa nhé. Răng của con người nên là bảy hạt gạo nếp và ba hạt gạo tẻ nghiền thành bột rồi trộn với nhau ra màu như thế. Loại răng trắng khiến cho con người lóa mắt ấy là do trò của quảng cáo điện ảnh thôi, cô đừng tin làm gì.
Hôm đó ông bác sĩ già không hề mắng tôi một câu nào, thế nhưng tôi nghe và nhớ từng từ một.
Trang điểm để làm gì? Tức là để làm cho đỏ thêm đỏ, ví dụ như môi; làm cho trắng thêm trắng, ví dụ như da; làm cho đen thêm đen, ví dụ như tóc; còn đối với răng tức là làm cho nó thêm sáng. Đó là sự cần thiết của thương nghiệp, là sự cần thiết của biểu diễn, bởi vì nó mượn sức hấp dẫn của ti vi để bước vào hàng ngàn hàng vạn gia đình, và nó vô tình ảnh hưởng đến sự lựa chọn của chúng ra.
Tôi hỏi ông bác sĩ già có phải là do tôi ăn quá nhiều đường, uống quá nhiều trà, thêm nữa là có người khác hút thuốc vì thế nên răng không trắng được? Những nguyên nhân đó sẽ ảnh hưởng đến độ sáng của răng. Thế nhưng răng bẩm sinh là không phải màu trắng như tuyết, nếu không tin thì cô đi nhìn răng của hổ, chó săn, cá mập… bọn chúng không ăn kẹo, không hút thuốc, cũng không uống trà, vậy tại sao răng bọn chúng không trắng như vỏ sò. Từ đó, khi tôi xem “thế giới động vật” tôi luôn đặc biệt chú ý đến răng của các loài thú. Quả nhiên không có loại động vật nào có răng là màu trắng cả.
Răng màu trắng tuyết chỉ xuất hiện trong sự tưởng tượng chế tạo của con người. Đó là âm mưu hợp tác của nhân viên trang điểm và ngành công nghiệp thuốc đánh răng. Bạn có thể chiêm ngưỡng những chiếc răng bị mài trắng, chúng là bạn của trân châu. Đừng bao giờ coi chúng là thật nhé.
Cho phép tôi nói lại lời của ông bác sĩ già một lần nữa: Răng của con người không nên trắng bóc như vậy, giống như hổ Đông Bắc trong tranh vậy. Răng của con người nên hơi vàng, giống như màu bột của bảy hạt gạo nếp trộn với ba hạt gạo tẻ.
Một bàn thức ăn cho hai mốt ngày
Có một vị bác sĩ chữa trị cho bệnh nhân ung thư giai đoạn cuối thì khách đến nhà đông như trẩy hội.
Tôi nói, bệnh ung thư giai đoạn cuối về cơ bản là chuẩn bị lên trời rồi. Bao nhiêu người tìm đến nhờ vả ông, ông có bí quyết tuyệt chiêu gì chứ? Lẽ nào là có bí quyết của tổ tông để lại?
Bác sĩ nói, không có. Tôi không có bí quyết gì cả. Phương pháp chữa trị ung thư trên toàn thế giới này nhiều như thế, đều viết thành sách hết rồi. Nếu mà tôi có cách khiến họ hồi sinh thì tôi đã đoạt giải Nobel rồi.
Tôi nói, thế thì lạ thật, tại sao mọi người lại đến tìm ông chứ?
Bác sĩ tóc bạc trắng từ tốn nói với tôi, tôi chỉ cùng với những bệnh nhân ung thư ấy đi nốt cuộc hành trình cuối cùng mà thôi.
Nên nhớ là việc đi cùng này không hề dễ dàng, phải có kinh nghiệm, phải biết nên nói gì với họ, phải biết chịu từng yêu cầu một.
Người bệnh ung thư không biết lúc này nên làm thế nào, kể cả người nhà của họ cũng rất hoang mang. Con người thường dùng hai cách, hoặc là giả vờ chuyện ấy, cô biết tôi đang nói đến chuyện gì mà, chính là cái chết - cái chết cách đây rất xa, dường như nó sẽ không xảy ra vậy, có thể nói đông nói tây thế nhưng không được liên quan đến cái chết.
Điều ấy sẽ khiến cho người bệnh sắp chết cảm thấy cô đơn tột cùng. Họ biết chuyện ấy sắp xảy ra rồi, họ đã nhận được tất cả mọi sự dự báo. Thế nhưng mọi người dường như không để ý chuyện đó. Họ cũng không biết nên làm thế nào để mở chiếc khăn đáng sợ ấy ra, không biết làm thế nào để thoát được hoàn cảnh khó khăn ấy. Sau này, họ nghĩ, nếu như mọi người không nói đến chuyện này chứng tỏ mọi người không hề thích chuyện này. Họ nói, họ sắp rời khỏi cuộc sống này rồi nếu như mọi người không thích nói đến chuyện ấy vậy thì tôi cũng không nói là được. Thế là, cái chết trở thành bí mật mà ai cũng biết.
Người nhà đều nói với những người đến thăm bệnh nhân là bệnh của họ rất nghiêm trọng, có thể rời khỏi cuộc sống này ngay lập tức, thế nhưng bản thân họ lại không hề cảm nhận được. Xin mọi người, đừng làm ra vẻ mọi chuyện không sao như thế, đừng để bệnh nhân đau lòng.
Mọi người trong lòng đều biết thế nhưng không nói và cùng nhau giữ bí mật ấy cho người bệnh. Người bệnh thì không có dũng cảm để phá hoại ý tốt của mọi người, thế nên là sai rồi thêm sai, cứ giữ lời nói dối ấy ngày một lớn thêm, cho đến khi trở thành một tấm màn dày đặc. Đây là tấm màn mà người nhà họ đã vô cùng tốn công sức xây lên giữa bọn họ. Thế là người bệnh lại muốn sớm kết thúc cục diện này, bọn họ thậm chí còn muốn nhanh chóng tìm đến cái chết…
“Vậy thì, tại sao ông lại làm như thế?” Tôi hỏi.
“Đơn giản, tôi chỉ nói với họ một câu”. Bác sĩ nói.
“Một câu gì thế?” Tôi hiếu kỳ.
“Tôi chỉ nói với bọn họ là trước khi quãng thời gian cuối cùng đến, anh chị còn tâm nguyện gì không? Tôi có thể giúp mọi người làm chuyện gì? Tôi sẽ cố gắng hết sức để làm”. Ông bác sĩ trả lời.
“Đơn giản vậy sao?” Tôi càng ngạc nhiên hơn, bởi vì điều này đơn giản quá, đơn giản đến mức khiến người ta khó mà tin được.
“Chỉ có thế thôi. Nhiều người sắp chết đều kể chuyện họ muốn làm cho tôi nghe. Họ rất tin tưởng tôi mà không ngần ngại gì. Tôi không hề an ủi gì bọn họ cả, điều ấy chẳng có ý nghĩa gì. Bọn họ đều biết hết mọi thứ, họ còn biết nhiều hơn cả những người khỏe mạnh chúng ta, rõ ràng hơn cả chúng ta”.
Người sắp chết có một thứ trí tuệ thuộc về cái chết, là thứ mà những người đang tạm thời sống như chúng ta đây không so sánh được. Đối với thứ trí tuệ này bạn chỉ có cách khâm phục mà thôi. Bạn không thể vượt qua cái chết, giống như bạn không thể đứng ở chỗ cao hơn đầu mình. Bác sĩ nói, ánh mắt luôn nhìn về phía trước với vẻ đầy tôn kính, dường như nơi đó có một chùm ánh sáng chiếu từ trên trời xuống vậy.
Tôi nói: “Thế ông đã nói với người chết về tất cả những tâm nguyện của họ à?”
“Đúng thế, hầu như tất cả mọi người đều có nhiều tâm nguyện chưa thực hiện được. Tôi thậm chí vì nói với họ những điều này mà trở nên nổi tiếng đấy, bọn họ đều truyền tụng tên tôi với người khác, nói trước khi chết nhất định phải gặp tôi, có như thế thì chết mới không có gì hối tiếc”.
Tôi nói: “Có thể nói với tôi tâm nguyện cuối cùng của người sắp chết được không?”
Bác sĩ cười nhạt rồi nói: “Cô hỏi như thế chắc là cô nghĩ rằng tâm nguyện cuối cùng của người sắp chết chắc là kinh thiên động địa lắm. Thực ra hoàn toàn không phải thế. Bởi vì họ đều là người bình thường cho nên cách nghĩ của họ cũng rất bình thường, thậm chí có chút quá đơn giản, bởi vì quá đơn giản nên bọn họ có chút ngại ngùng. Chỉ là vì họ biết tôi chuyên nghiên cứu tâm lý của bệnh nhân ung thư giai đoạn cuối cho nên họ nghĩ nếu nói ra tôi sẽ không cười chê bọn họ, thế nên họ mới đồng ý nói cho tôi biết mọi chuyện. Cứ như thế mà một đồn mười, mười đồn trăm, dần dần thành cái bia miệng. Thực ra tôi chỉ giúp họ hoàn thành tâm nguyện thôi, giúp họ bước nốt quãng đường cuối cùng mà không có gì hối tiếc”.
Tôi nói: “Thế nhưng bác sĩ vẫn chưa nói cho tôi biết tâm nguyện cuối cùng của họ, có phải là bảo mật không?”
“Không phải là bảo mật mà là tôi sợ làm cô thất vọng. Được thôi, tôi sẽ nói cho cô. Cô nhất định sẽ nghĩ đến tâm nguyện cuối cùng của họ có thể là đi tìm người tình đầu tiên, hoặc là nơi nào đó có thể có chuyện cổ quái gì đó. Chuyện này tôi không nói là chưa từng xảy ra thế nhưng thực sự là rất ít. Người bình thường trước khi chết thường muốn làm chuyện gì đó cụ thể thậm chí là việc rất nhỏ. Ví dụ như là xin lỗi ai đó, tìm một người bạn cùng chơi từ nhỏ, trả ai đó một khoản tiền nhỏ… tất cả đều không khó. Có thể một số người sống nghĩ rằng những việc này không đáng nhắc đến, người nhà họ cũng cảm thấy nó quá nhỏ nhặt cho nên không cần thiết phải bận tâm. Có điều, sau khi tôi nghe xong tôi đều vô cùng nghiêm túc giúp họ”.
Tôi nói: “Bác sĩ có thể cho tôi một ví dụ cụ thể được không?”
Vị bác sĩ nghĩ một hồi rồi nói: “Được, tôi vừa giúp một phụ nữ bị bệnh ung thư hoàn thành tâm nguyện cuối cùng”.
“Là tâm nguyện gì?”
“Người phụ nữ này là một đầu bếp, bệnh nặng không còn sống được bao lâu nữa. Cô ấy do biết tiếng tôi nên mới đến. Cô ấy nói với tôi, cô ấy có một tâm nguyện, cô ấy không dám nói cho ai cả, nghe nói tôi không bao giờ cười nhạo trước những tâm nguyện của họ nên cô ấy mới tìm đến tôi”.
Tôi nói: “Cô yên tâm. Hãy nói tâm nguyện của cô cho tôi, tôi sẽ cố gắng giúp cô hoàn thành nó”.
Cô ấy nói: “Từ nhỏ tôi đã học làm đầu bếp. Bây giờ tôi phải đi rồi. Tâm nguyện của tôi đó là được làm một bàn ăn nữa”.
Tôi gật đầu nói: “Điều này khó sao?”
Cô gái nói: “Rất khó. Bởi vì trị liệu lâu dài cho nên cơ quan vị giác ở lưỡi tôi hoàn toàn mất đi cảm giác rồi, căn bản không thể nếm được vị gì nữa. Cổ tay tôi tiêm quá nhiều nên các cơ co lại đã không cầm được muôi nữa. Tôi không đi được nên cũng không đi chợ được, không tự mình chọn thực phẩm được nữa. Tôi ở trong bệnh viện một thời gian dài nên rất nhanh nữa có thể từ giường bệnh mà lên thẳng thiên đường. Quanh đó lại không có nhà bếp nào. Ngoài ra, ai dám đến ăn thức ăn do một người bệnh ung thư nấu chứ? Vì thế tôi nghĩ tâm nguyện này không thể thực hiện được”.
Tôi nói với cô ấy: “Cảm ơn cô đã tin tưởng rồi. Tôi hiểu tâm nguyện của cô rồi. Để tôi thử xem”.
Mấy hôm sau tôi tìm đến chỗ cô ấy và nói tôi có thể thực hiện tâm nguyện ấy giúp cô. Gương mặt vừa xanh xao vừa gầy guộc của cô ấy vì thế mà quá kích động, cô ấy run rẩy đưa bàn tay gầy như que củi ra rồi lắp bắp nói: “Thật không?”.
Tôi nói: “Thật trăm phần trăm. Bây giờ cô chỉ cần chuẩn bị tốt thực đơn là chúng ta có thể bắt tay vào làm rồi”.
Cô ấy không tin nên hỏi lại: “Thế nhà bếp ở đâu?”
Tôi nói: “Tôi đã nói trước với nhà bếp của bệnh viện rồi, họ sẽ để cho cô một chỗ, thậm chí họ còn chuẩn bị sẵn cho cô một bộ quần áo đầu bếp màu trắng. Cô có thể dùng lúc nào cũng được. Từ bây giờ trở đi nó đã thuộc về cô rồi”.
Cô gái ấy rất vui sướng, giống như kiếm khách đoạt được một thanh bảo kiếm vậy. Hai mắt cô sáng lên. Cô ấy hỏi tiếp: “Vậy nguyên liệu và gia vị của tôi thì mua thế nào được? Cô cũng biết tôi đã không còn sức lực mà đi ra chợ nữa rồi, không bước ra khỏi cửa bệnh viện nữa”.
Tôi nói: “Tôi đã chuẩn bị cho cô một người trợ lý, hoàn toàn nghe theo sự sắp xếp của cô. Cô muốn mua loại rau, thịt nào, hoặc muốn có hương vị đặc biệt gì chỉ cần cô liệt kê ra thì cậu ấy sẽ làm theo yêu cầu của cô một cách chính xác. Cậu ấy sẽ mua mọi thứ giống như cô tự mình đi mua vậy, chắc chắn cô sẽ rất hài lòng. Nếu như cô chưa đồng ý thì cậu ấy sẽ đi mua lại cho cô, cho đến khi cô cảm thấy vừa lòng thì thôi”.
Cô gái đầu bếp vô cùng vui sướng, thế nhưng cô vẫn chưa yên tâm, cô ấy hỏi: “Tôi còn thắc mắc một điều, sức khỏe tôi bây giờ không tốt, một bàn ăn ít nhất phải có tám món, thế nhưng một lần tôi không làm được nhiều như thế, chỉ có thể làm từng món một. Như vậy có được không?”.
Tôi nói: “Đương nhiên là được. Tất cả đều phụ thuộc vào sức khỏe của cô”.
Cô gái đầu bếp nói nhiều như thế dường như đã dồn hết sức lực của mình. Cô ấy nhắm nghiền mắt lại, lâu lâu không thấy mở ra. Tôi còn nghĩ cô ấy sẽ không bao giờ mở mắt ra nữa. Tuy nhiên, tôi biết điều này sẽ không bao giờ xảy ra, tâm nguyện của cô ấy vẫn chưa hoàn thành, cô ấy không thể đến trước mặt tử thần một cách dễ dàng như thế này được.
Quả nhiên sau một lúc nhắm mắt, cô ấy dần dần mở mắt ra. Tốc độ mở mắt rất chậm chạp giống như đang kéo một tấm màn lên vậy. Cô ấy nói: “Bác sĩ, tôi biết bác sĩ chỉ đang an ủi tôi mà thôi”.
Tôi nói: “Đây không phải là an ủi, cô sắp hoàn thành một bữa tiệc đúng nghĩa”.
Cô ấy cười: “Được, cho dù tôi hoàn thành một bàn tiệc đi nữa thì ai là thực khách? Ai đến tham dự bữa tiệc? Ai muốn ăn một ngày một món, ai muốn ngóng chờ một buổi tiệc mà không có thời gian kết thúc cụ thể?”.
Tôi nói: “Tôi đã tìm được thực khách, cậu ấy sẽ ăn mỗi món ăn mà cô nấu”.
Vị bác sĩ nói đến đây rồi dừng lại, dường như câu chuyện của ông đã hết.
Tôi hỏi: “Sau đó thì sao?”.
Bác sĩ nói: “Bắt đầu”.
Tôi hỏi: “Có ăn được không?”.
Bác sĩ nói: “Có người ăn thật sự”.
Tôi nói: “Có ngon không?”.
Bác sĩ trầm ngâm một hồi rồi nói: “Người đó nói với tôi cảm giác thật sự đó là khi mới đầu món ăn cô ấy làm thực sự rất ngon. Tuy vị giác của cô ấy hoàn toàn bị hủy hoại rồi, tuy cô ấy vốn không thể có bất cứ khẩu vị nào nữa, thế nhưng cô ấy dựa vào kinh nghiệm của mình, còn giữ lửa rất chính xác, gia vị đều do cô ấy chọn hàng hiệu tốt, cô ấy cũng nắm rõ chính xác liều lượng. Cho dù cô ấy không tự mình nếm được các món thế nhưng sự kết hợp các vị tương đối tốt. Có điều thể lực của cô ấy thực sự rất kém, cánh tay cô ấy gầy như que củi, vốn không thể cầm nổi các dụng cụ, thế nhưng cô ấy lại kiên trì không cần ai giúp đỡ, kết quả là thức ăn không chín đều, chỗ sống, chỗ nát. Sau này sức khỏe của cô ấy quá kém, thị lực cũng giảm sút, khả năng nấu nướng của cô ấy cũng hạn chế, nhiều vị chỉ cho vào một cách đại khái cho nên hương vị rất kỳ quái. Đặc biệt có một món chính cần nguyên liệu rất phức tạp, khi cô ấy liệt kê nguyên liệu ra dài đúng một trang giấy. Trợ lý tôi cho đi mua giúp cô ấy về than thở, cậu ấy đi mua theo lời của đầu bếp, cậu ấy đến những tiệm cô ấy chỉ, mua hàng hiệu cô ấy yêu cầu thế nhưng khi về cô ấy nói không đúng rồi bắt cậu ấy đi mua lại hết. Trợ lý nói, không hiểu chuyện này là như thế nào, không biết có phải bệnh ung thư của cô ấy đã di căn lên não rồi không nữa?”
Tôi an ủi trợ lý: “Cậu đang giúp một người hoàn thành tâm nguyện cuối cùng của họ. Cậu phải dùng sự nhẫn nại lớn nhất để làm chuyện này”.
Cậu ấy nói: “Công việc này cần làm trong bao lâu? Tôi thực sự không kiên trì được nữa rồi”.
Tôi nói: “Có thể là không lâu mà cũng có thể là rất lâu. Cho dù là bao lâu chúng ta đều phải kiên trì”. Tôi nghe ông bác sĩ nói vậy liền hỏi luôn: “Vậy hai người phải kiên trì trong bao lâu?”
Bác sĩ nói: “Hai mốt ngày. Từ khi cô ấy bắt đầu nấu ăn, cho đến khi cô ấy ra đi đúng ba tuần, tôi nhớ rất rõ, bắt đầu là vào thứ bảy kết thúc cũng vào thứ bảy. Chủ nhật chồng cô ấy đến tìm tôi nói, trong giấc ngủ vào sáng sớm, cô ấy đã ra đi rất yên lành. Trước giấc ngủ cuối cùng cô ấy vô cùng cảm ơn bác sĩ và nhờ chồng cô ấy đưa cho tôi một bức thư”.
Tôi định hỏi nữa thế nhưng ông bác sĩ đã nói: “Cô muốn biết bức thư viết gì, đúng không? Tôi có thể nói cho cô, đó không phải là một bức thư mà đó là một thực đơn, đó là thực đơn chưa hoàn thành được món chính. Chồng cô ấy nói cô ấy rất xin lỗi, không phải cô ấy không thể nào hoàn thành được thực đơn ấy, sở dĩ cô ấy để trợ lý bỏ đi hết các nguyên liệu mua được là bởi vì cô ấy biết bản thân không có cách nào làm được các món ăn vô cùng ngon nữa, thực tế là có tấm lòng mà không có sức. Vì suy nghĩ đến người ăn cho nên cô ấy không làm nữa. Để bù đắp sự tiếc nuối nên cô ấy muốn gửi thực đơn này cho thực khách để hoàn chỉnh một bàn ăn”.
Tôi nói: “Những món ăn ấy ai ăn vậy?”
Bác sĩ nói: “Tôi, mỗi lần ăn tôi đều ăn vô cùng sạch sẽ, chưa bao giờ để lại một chiếc lá rau nào”.
Có dũng cảm uống giọt cam lộ cuối cùng
Tại sao tôi lại nói đến cái chết? Điều này làm tôi cảm thấy mình không may giống như con cú mèo.
Có người nói đi nói lại với tôi, nhân gian đã đủ khủng bố và sợ hãi rồi tại sao lại gãi chỗ không ngứa? Làm gì phải khổ thế? Như thế này không phải cô tự tìm phiền phức sao? Nếu như cô muốn mọi người hi vọng thì tại sao lại dùng một việc mãi mãi không đổi trong bóng tối để làm phiền cuộc sống của chúng ta? Chúng ta còn rất trẻ, tại sao không để những người sắp chết nghĩ về cái chết chứ? ít nhất cũng nên đưa vấn đề này cho người trên năm mươi tuổi chứ!
Tôi trả lời. Sinh mệnh và cái chết luôn bên nhau như hình với bóng. Nó không giống như chữ ảrập luôn có một cách sắp xếp theo thứ tự, sau 19 là 20. Nó có thể xuất hiện không theo thứ tự, không có quy luật tất nhiên gì cả. Phải nhớ rõ là, trên thế giới này không có ai có thể hứa với bạn: Bạn có thể sống một cách vô tư đến một giới hạn nào đó mới suy nghĩ đến vấn đề này. Cái chết có thể đến bất cứ ở đâu, bất cứ thời gian nào, không hề chào hỏi gì mà hiện thân đến.
Trên thế giới này có một số việc quan trọng nhất cho dù bạn thích hay không thích chúng vẫn tồn tại trong biển cuộc sống của chúng ta. Trong một số thời khắc nhất định nào đó nó sẽ dậy sóng. Thật đáng tiếc, thật chắc chắn đó là - cái chết cũng nằm trong số đó.
Đối với một nơi bản thân mình thuộc về cuối cùng, bạn không nghĩ ngợi gì cả, nếu không phải bạn yếu đuối quá thì chắc bạn đang hoảng loạn tột cùng.
Nhà triết học La Mã cổ Seneca vừa lạnh lùng vừa nhiệt tình nói: “Người chấp nhận và chuẩn bị tốt để kết thúc cuộc đời thì mới có thể hưởng thụ hương vị cuộc sống một cách chân chính”.
Chúng ta là động vật phải chết. Hơn nữa vì chúng ta là động vật cấp cao cho nên càng phải biết rõ điểm này. Phủ nhận cái chết tức là phủ nhận bạn là người có cái đầu. Bạn đánh đồng bạn với một chú gà hoặc một con côn trùng. ở điểm này tôi không hề coi thường chú gà hay con côn trùng, chỉ là không cùng chủng loại với chúng mà thôi.
Khi Thế vận hội khai mạc rồi bế mạc mọi người đều sợ thời tiết không đẹp, sợ mưa bão xuống, nếu như hạn hán lâu ngày gặp mưa thì có thể coi như giải hạn cho Bắc Kinh vậy, thế nhưng tinh thần luyện tập để chuẩn bị cũng bị giảm sút chút ít. Khi mọi người không ngừng ép hỏi chuyên gia khí tượng xem tối hôm đó có mưa không cũng chính là hy vọng khoa học kỹ thuật của chúng ta có thể làm cho mưa gió xảy ra ở một nơi khác.
Khi khai mạc tôi vẫn đang trên du thuyền ngắm biển ở Mexico. Khi tôi về đến nhà mới xem báo viết về hôm khai mạc. Quả nhiên buổi tối hôm khai mạc mây đen kéo đến đầy trời, để ngăn chặn mưa các cơ quan chức năng đã bắn hỏa tiễn thúc mưa, khiến cho lượng nước có sẵn sẽ tạo mưa ở một nơi khác. Thế nên hàng ngàn hàng vạn người mới được ngắm cảnh tuyệt đẹp ở sân vận động Tổ Chim. Có thể thấy sức hấp dẫn của chất xúc tác này, trong trường hợp một quả bom sắp nổ được kích ngòi sớm hơn thì sẽ trở nên vô hại hoặc có thể chấp nhận được thiệt hại. ở một mức độ nào đó nó được coi là thần kỳ có thể đảm bảo một giai đoạn quan trọng nào đó c 11a95 cái kết hoàn chỉnh.
Suy nghĩ về cái chết chính là một loại chất xúc tác tinh thần có thể đưa con người từ chỗ sợ hãi cái chết thăng hoa đến một trạng thái tồn tại cao hơn – đó chính là vui vẻ sống. Cảm giác đối với cái chết giống như là dùng cả chân và tay để trèo lên núi. Trên đỉnh núi, con người vô cùng nhỏ bé, khiến cho con người cảm thấy cách xa chân núi, cách xa những việc nhỏ nhặt trong cuộc sống, vì cuộc sống mà bay xa hơn, rộng hơn, mở rộng tầm mắt đến những nơi hoàn toàn khác nhau.
Nếu như sau khi bạn nghe những lời trên đây mà vẫn cảm thấy sợ hãi khi tìm hiểu về vấn đề này vậy thì, trước khi tôi bó tay hãy để tôi đưa cho bạn một tấm chi phiếu tâm hồn còn trống nhé: Suy nghĩ về cái chết có thể cứu rất nhiều khoảnh khắc trong cuộc sống của bạn. Những lo lắng về cái chết có thể khiến cho cuộc sống của bạn tươi sáng hơn. Cùng với sự gia tăng về tuổi tác, cơ thể bạn cũng không ngừng già yếu đi thế nhưng tinh thần lại có thể càng ngày càng mạnh mẽ hơn.
Chỉ là ngày tháng và số tiền cụ thể của tấm chi phiếu này đều do chính bản thân bạn viết. Không ai có thể suy nghĩ thay ai cả. Nếu như chính bạn không biết được nỗi sợ hãi trong lòng bạn thì sự sống có thể kéo dài được trong bao lâu?
Có một cô gái nói, trước đây cô ấy có một thói quen đó là từ trước đến giờ chưa bao giờ hoàn thành triệt để một việc gì cả. Vở thường viết không hết và luôn để lại mấy trang giấy. Uống nước sẽ để lại một ít dưới đáy cốc, có một câu nói là có cặn ở dưới đáy cốc nếu uống vào sẽ bị kết sỏi. Cách nói này rõ ràng là không có căn cứ thế nhưng ai cũng nói thế, lẽ nào uống nước tinh khiết đóng chai cũng không nên uống hết sao. Vì sợ ly biệt cho nên cô ấy luôn rời khỏi nơi tụ họp trước, cô ấy luôn tìm đủ mọi lý do để về trước. Thậm chí khi ăn cơm cô ấy luôn để lại một ít vì nghĩ rằng như thế là lịch sự. Khi dọn dẹp phòng cũng thế, luôn để lại một góc nói là để lần sau dọn dẹp. Từ nhỏ người lớn trong nhà đều nói cô lười, nói cô rất nhiều lần thế nhưng cô vẫn không thay đổi.
Khi mọi người đọc đến đây có thể sẽ nói điều này chẳng qua chỉ là một lỗi nhỏ của nhiều người mà thôi, thói quen này cũng không phải là tốt mà cũng không phải là không tốt. Đương nhiên nếu như sự việc đều dừng lại ở một góc nào đó thì có thể nhiều người có thể chấp nhận được, thế nhưng quy tắc làm việc của mỗi người cho dù là việc nhỏ hay việc lớn thì trong đó đều khiến mọi người ngạc nhiên.
Sau này khi cô gái ấy đi làm, cô ấy không cách nào làm việc được hơn hai năm ở bất cứ một đơn vị nào, nói chung cô ấy luôn có chuyện, có lúc là nguyên nhân rõ ràng, có lúc bản thân cô ấy cũng không biết, dường như hoàn toàn không tìm được nguyên nhân cụ thể, chỉ là đột nhiên muốn đi là đi. Khi bắt đầu làm việc có cảm giác như rất khó khống chế, dường như cô ấy đang trốn chạy điều gì đó rất đáng sợ, chỉ có nghỉ giữa chừng mới có thể thoát ra được. Sau này ngay cả hôn nhân của cô ấy cũng không thoát ra được, cô ấy sợ hãi và cảm thấy nhạt nhẽo, cuối cùng cô ấy lựa chọn từ bỏ.
Có điều đàn ông tốt trên thế giới dường như còn ít hơn công việc tốt. Hơn nữa cho dù là công việc, nếu như đơn vị nào đó đủ người rồi bạn cũng chẳng có cách nào chen vào được. Hôn nhân càng có tính loại trừ rõ ràng. Chim khách bị tu hú chiếm tổ rồi thì chim khách về làm sao được. Sự chủ động rút lui của cô ấy sẽ cho cô gái khác có cơ hội vào lấp chỗ trống. Khi cô ấy cảm nhận được sự khó chịu khi mất chồng thì đã quá muộn, nỗi đau có thể khôi phục lại nguyên hình.
Về buổi nói chuyện dài dòng này tôi không nói ở đây nữa. Tôi cảm ơn cô ấy vì sự tin tưởng của cô ấy, sau này tôi mới biết nỗi khổ trong lòng của cô ấy, đó là nỗi sợ ẩn chứa trong lòng cô ấy từ thời thơ ấu. Khi cô ấy còn rất nhỏ, cô ấy đã liên tục mất đi người thân, ánh lửa trước quan tài, xác người đầy máu đều khiến nỗi sợ hãi của cô ấy trở nên thâm căn cố đế. Nỗi sợ hãi này dần dần chuyển thành “Không được làm việc đến cùng”, giống như lời nguyền xuyên thủng cả thời gian và tuổi tác. Cô đã đặt ra một quy tắc cho mình, cũng là quy tắc ngầm - chỉ có chạy trốn kết thúc mới có thể chống đối lại cái chết.
Nói đến cùng, chúng ta có thể hóa trang cho nỗi sợ hãi cái chết, chúng ta có thể dựa vào những hành động ngoài sức tưởng tượng của chúng ta, có thể hóa trang cho nó. Nỗi sợ hãi cái chết giống như một mớ dây leo, bò ngoằn ngoèo và kết trái. Có thể là do quan hệ giữa con người với con người không hòa hợp, có thể là chủ nghĩa cực đoan hoàn mỹ khi làm việc, có thể là sự quyết đoán vào thời khắc quan trọng, cũng có thể là do sự rối bời và rạn nứt của hôn nhân, tình cảm… nếu như bạn không có cách nào đảm bảo lâu dài được trí tuệ yên bình của mình, thường xuyên xuất hiện sự lo lắng, bi thương không diễn tả được, rất có thể bạn không đủ dũng cảm đối diện với cái chết. Nói chung, nỗi sợ hãi cái chết giống như yêu ma biến trăm hình, có hàng nghìn phép thuật. Tha thứ cho tôi nói hơi võ đoán một chút, mỗi một bối cảnh đằng sau giấc mộng lo lắng và khó giải thích đều là quảng trường rộng rãi để cái chết nhảy múa.
Đối với điều đó, phương pháp tốt nhất là phải làm rõ chuyện đó từ căn bản, từ đó không sợ cái chết, coi cái chết giống như một quá trình trưởng thành, có dũng khí để uống giọt cam lộ ngọt ngào cuối cùng của cuộc đời, sau đó bình tâm, thoải mái chết, trở thành một phần tử của hư không, trở thành một thể thống nhất với vũ trụ. Trước đó, bạn đã sống một cuộc sống đủ vị.
Quá trình của cái chết đối với mỗi người mà nói đều là một quá trình thử nghiệm học tập mới mẻ. Tại sao bạn luôn suy nghĩ về vấn đề mình già rồi, già rồi? Tại sao hết lần này đến lần khác bạn lại cứ nhảy dựng lên khi nghĩ về con đường cuối cùng?
Có người bạn thường mang vẻ giận dữ hỏi tôi, cô ấy cảm thấy tôi không ngừng nhắc đến vấn đề chết chóc, khiến cho cô ấy chỉ biết câm như hến. Cô ấy nói: “Tên của cậu là an lành và ấm áp, thế nhưng nói đến vấn đề liên quan đến cái chết thì lại giống như từng mảnh vỡ của vỏ sò ấy, sẽ đâm vào tay, vào tim, khiến người ta chảy máu”.
Tôi nói: “Nếu như cái chết đã là một quy luật vậy thì tại sao lại không thể thảo luận nó? Nếu như con đường an nghỉ vốn đã tồn tại vậy thì tại sao lại không dám nhìn? Tại sao phải đảm bảo chất và lượng của cả sinh mệnh của tôi, khi tôi răng thưa tóc mỏng vẫn duy trì sự tôn nghiêm và vui vẻ như cũ, tôi chỉ còn cách buông tay trước mà thôi. Nếu như cậu không vui, vậy thì tớ rất xin lỗi. Có điều hãy tha thứ cho tớ, tớ vẫn sẽ làm như thế mà thôi”.
“tứ thập bất hoặc”, nguyên nhân từ những sợi dây thần kinh già cỗi của bạn
Giữa kích thích và hồi ứng, là sự kế tiếp của tư duy ở não của con người.
Theo nghiên cứu tốc độ tư duy của con người là 0.24 nghìn mét/giờ. Từ bộ phận này đến một bộ phận khác trong não khoảng 6cm, nói cách khác đó là một chỉ lệnh, thời gian mất khoảng 9 giây.
Chính là trong khoảng không gian này chúng ta có quyền tự do, có khả năng để lựa chọn cách hồi ứng như thế nào. Giữa cách phản ứng của chúng ta chúng ta có thể thấy được sức hấp dẫn của tuổi tác.
Tục ngữ nói: “Tứ thập bất hoặc”(1).
Tôi luôn cảm thấy tò mò, sự thấu hiểu thông suốt này đến từ đâu chứ? Đến từ sự tổng kết về thực tiễn và những sự cọ xát từ xã hội?
Vậy thì, nếu nói một người bốn mươi tuổi sẽ phải trải qua và tổng kết một trăm chuyện được mất, nếu để một người ba mươi lăm tuổi cũng thực hiện một trăm chuyện này và cũng tổng kết được mất như thế vậy thì người đó có thể đạt được mục tiêu sớm hơn người kia năm năm, sớm bước vào những năm tháng thông tỏ sự đời, không còn nghi hoặc?
Hình như không phải thế.
Tôi cảm thấy điều này chịu sự chế ước của kết cấu tâm lý con người. Khi ba mươi lăm tuổi, tốc độ phản ứng tư duy của con người vẫn rất cấp thiết, đến khi các sợi dây thần kinh già và thô kệch rồi thì có một sức mạnh được trưởng thành, sự liên tưởng và sự phân tích cũng phong phú hơn, dễ không hấp dẫn hơn.
Màu trắng vô nại
Giới hạn con người thường nhận định nhất chính là làn da. Cho dù là da thường hay da dày, cho dù là da nhạy cảm hay da phản ứng chậm chạp, thì trong làn da đó đều là tôi, bên ngoài da thì là người khác rồi, chính là “không phải tôi”. Từ ý nghĩa trên mà nói, da trắng hay không không quan trọng mà quan trọng chính là hoàn chỉnh.
(1) Một câu nói của Khổng Tử, có nghĩa là: con người ta đến tuổi bốn mươi thì thông tỏ sự đời, không có gì mà không rõ - BTV.
Tại sao người Trung Quốc lại thích màu da trắng một cách mê muội như thế? Mở ti vi hay quảng cáo ra đều thấy biến gương mặt con gái thành một bức tường để quét sơn. Có tiết mục thì dùng phương pháp hoạt hình chia gương mặt ra làm nhiều phần sau đó dùng một loạt nguyên liệu hóa học tập hợp lại với nhau, cô gái đó liền vui sướng nói, xem này, da tôi trắng lên rồi.
Là một người da vàng, chúng ta khi sinh ra đã không có màu da trắng như sữa giống như người Bắc Âu. Hình như bản thân bọn họ cũng không thích màu da trắng bệch như thế, họ thường phơi nắng, hi vọng da mình có thể biến thành màu như đại mạch hoặc màu cà phê.
Có rất nhiều cô gái thời thượng rất chắc chắn về chuyện này, họ không hề hâm mộ làn da trắng của người châu Âu, cũng không có ý định thích màu da trắng ấy.
Tại sao thế?
Làn da của người phương Đông, chỉ cần phơi nắng là biến thành màu nâu, thậm chí biến thành màu đỏ đen. Như vậy làn da màu đen là danh từ đại diện cho việc phơi nắng. Trong xã hội có lịch sử trồng trọt và chăn nuôi lâu dài, ai có thể phơi nắng cả ngày trong thời gian dài được? Câu trả lời chỉ có một, đó là tầng lớp nông dân lao động. Họ phải lao động không ngừng, làn da sẽ tự nhiên trở nên có màu đậm hơn. Da của người nào sẽ tương đối nhạt? Đó chính là làn da của tầng lớp địa chủ và gia quyến của họ - những người ít khi phải ra ngoài nắng. Quan niệm thay đổi, từ phức tạp đến đơn giản, “da trắng” tượng trưng cho tình hình kinh tế khá giả và địa vị xã hội khá được tôn trọng. Còn “vừa gầy vừa đen” là danh từ đại diện cho tầng lớp lao động.
Con gái nếu như gia cảnh không tốt thì phải dầm mưa dãi nắng bên ngoài, vì thế nên không có cách nào bảo vệ, chăm sóc được làn da của mình nên cũng không có cách nào giữ cho làn da trắng như tuyết cả.
Nếu như thế thì chúng ta đã phá vỡ ý nghĩa tượng trưng xã hội học mà làn da trắng vốn có.
Bí mật một khi được mở ra thì người câm cũng không cười được. Bởi vì da trắng là do di truyền, nếu coi làn da trắng của phụ nữ để phán đoán tình hình công việc của họ, nếu như thế mà có cảm giác tốt hoặc không thì đó là do sự hấp dẫn từ trong xương cốt rồi.
Tuy về mặt đạo lý thì nguồn gốc của quan niệm trên cũng đưa ra được một số điểm đúng đắn thế nhưng nếu muốn nó trở nên chính thống thì e rằng hơi khó. Cũng may tất cả các loại kem làm trắng da đều uổng công nếu không thì hoặc là nó có tác dụng tạm thời, hoặc là căn bản chỉ là trăng soi mặt nước mà thôi. Mọi người thất vọng quá lâu, bị lừa quá lâu cũng thấy mệt mỏi rồi, cũng trở nên hết cách rồi.
Hết cách nhiều lúc là điều hay, nếu như có hàng trăm cách mà không thực hiện được cách nào thì bạn chỉ còn cách từ bỏ mà thôi.
Món quà tặng cho người bị AIDS
Một hôm vào lúc nửa đêm, tôi bị điện thoại gọi tới làm cho thức giấc.
Đó là giọng của một người con trai lạ, cậu ấy nói: “Cô không quen tôi, thế nhưng xin cô đừng gác máy, tôi khó khăn lắm mới tìm được điện thoại của cô. Tôi là một người bệnh AIDS”.
Cậu ấy nói tên của mình, tôi hoàn toàn chưa hề nghe tới.
Cậu ấy nói tiếp: “Tôi là một người bệnh AIDS, hiện nay tôi đang sống ở bệnh viện Bảo An, Bắc Kinh. Tôi cần cô giúp đỡ”.
Cho đến lúc này tôi mới hoàn toàn tỉnh táo. Tôi biết bản thân mình cần một sự nhẫn nại nhất từ trước đến giờ cũng như một sự phản ứng thân thiện nhất, nói chuyện với một người chưa từng gặp mặt”.
Hôm đó, chúng tôi nói chuyện rất lâu.
Bởi vì không thể nói chuyện trước đây cho nên chúng tôi càng phải nói chuyện tương lai nhiều hơn.
Sau này cậu ấy nói với tôi, nói chuyện năm năm, mười năm sau với một người bị AIDS như cậu ấy, đó chính là món quà tốt nhất mà tôi đã dành cho cậu ấy.
Có thể để tôi khóc cùng bạn được không?
Khóc là một bản năng, người cổ xưa lại rất sợ nó. Bởi vì khóc là đại diện của một trạng khái cực đoan sắp xảy ra, bản năng của con người là chạy trốn.
Tôi đã từng nói, khi tôi làm việc ở khoa sản, tự tay mình đã từng đỡ đẻ rất nhiều em bé. Nếu như một đứa bé được thuận lợi ra đời thì phản ứng đầu tiên sau khi ra đời chính là khóc thật lớn. Thực ra, bản chất của âm hưởng này không nên là “khóc”, trẻ em từ một nơi ấm áp là tử cung người mẹ được sinh ra thế giới bên ngoài, cảm nhận được sự lạnh lẽo, thêm áp lực đột nhiên được giải thoát, phần phổi mở rộng, hít không khí một cách mạnh mẽ, cho nên mới phát ra âm thanh mà con người gọi đó là tiếng khóc. Thực ra tiếng khóc này không phải là tiếng khóc bi thương, mà là một loại vận động, thể thao.
Tôi nghĩ điều phân biệt chân chính nhất cho mức độ đau thương của tiếng khóc đó chính là nước mắt.
Thực ra khóc được chia làm hai loại, có nước mắt và không có nước mắt. Khóc mà không có nước mắt phần lớn là do ức chế. Chỉ có nước mắt trào ra, thì mới có tác dụng bài tiết, giải tỏa áp lực và có ý nghĩa tuyên bố điều gì đó.
Hành tây cũng có thể làm cho người ta rơi nước mắt, có điều nước mắt hành tây chỉ là một thành phần nước đơn giản. Còn nước mắt của con người do đau thương mà rơi lệ mới có chất kích thích và hooc-mon lớn.
Nước mắt bi thương hoặc phẫn nộ bao gồm chất Enkephalin, là một loại chất giảm đau trong não. Khóc sẽ chạm vào vật chất hóa học làm giải phóng và bài tiết ra hoocmon, bài tiết ra các hoocmon gây nên áp lực. Đây là một quá trình ngoại phân tiết quý báu. Chúng ta cần tìm lại khả năng của việc khóc, sử dụng tốt vũ khí này. Nước mắt có thể giải độc mà.
Thường nghe nỗi đau của người khác, thường khiến cho chúng ta cảm thấy khó mà chịu được.
Có một đợt, phòng khám của tôi liên tiếp phải đón người mất đi người thân, cần phải điều trị đau thương. Một số ít trong số họ là khóc không có tiếng, để nước mắt lăn dài trên má, còn phần lớn trong số họ là khóc to thảm thiết, cảm giác như có thể trấn động cả vũ trụ.
Nhân viên trong phòng khám nói, cô ấy ở bên ngoài mà còn nghe thấy tiếng khóc thảm thiết như thế, còn tôi ở trong này thì làm sao mà chịu được.
Tôi nói, trên thực tế không đến mức như cô ấy tưởng tượng. Thiên hạ rộng lớn như thế này thực ra rất khó khăn để có thể tìm được một nơi để khóc to. Từ góc độ này mà nói, anh ấy hoặc cô ấy có thể khóc cùng tôi, chính là mang lại cho tôi một sự tin tưởng rất lớn lao rồi.
Giữa những người bạn cũng thường xuyên có tình cảnh này.
Nếu như bạn cảm thấy không thể chịu được, phần lớn là vì nỗi đau này, cũng chính là miệng vết thương mà bạn đã che giấu đi miệng của nó. Sự nhắc lại của người khác giống như một cái xẻng xúc đất, khiến cho mạch máu của bạn cũng bắt đầu phun lên. Thời khắc này bạn không nên bỏ qua. Nếu như bạn không thể lắng nghe thì bạn có thể chạy trốn, thế nhưng bạn phải nói rõ không phải do bản thân bạn ghét bỏ điều gì mà là do bạn không có sức chịu đựng. Tôi tin người bạn thực sự sẽ hiểu cho bạn. Nếu không thể hiểu thì bạn không nên chơi lâu dài với họ.
Thế nhưng khi bạn cảm thấy đỡ hơn rồi thì không nên bỏ qua nỗi đau ấy. Tôi đoán, cơ thể đã quen với việc gói “viên đạn” ấy ở nơi sâu nhất rồi cho nên không dễ gì chạm vào. Có điều hãy cứ bới nó lên nhé, tuy một thời gian máu sẽ không ngừng chảy thế nhưng vết thương sẽ nhanh chóng lành. Nếu như bạn luôn che giấu nó thì ngược lại có thể nó sẽ biến thành bệnh nhiễm trùng tinh thần.
Đề phòng bác sĩ tâm lý của bạn
Chẳng ai là đá Nữ Oa của ai cả, rời xa ai đó, trời cũng không phải lúc nào cũng có lỗ hở.
Nữ Oa đã từng vá trời. Trời xanh vòi vọi bao chụp vạn vật thuở ban đầu còn từng bị thủng, thì còn chuyện gì mà không thể không có thiếu sót đây?
Trên đời còn chuyện gì mà đáng phải kinh ngạc đây? Trên đầu mỗi người đều có một khoảng trời, trời của chúng ta cũng có thể bị thủng, làm mưa gió rơi xuống, rơi cả mưa đá, thậm chí rơi xuống cả máu tươi, rơi xuống cả yêu ma. Thủng rồi lại vá, tự mình luyện ra đá ngũ sắc, tự mình lên đỉnh núi vá trời.
Tự mình tạo niềm vui cho mình. Đây là quy tắc an thân lập mệnh. Trân trọng trí tuệ của bạn, thế nhưng không nên phung phí một cách không giới hạn. Cho dù bạn có trí tuệ thông minh cái thế, nếu như bạn nói quá nhiều thì tài hoa cũng bị tan rã hết thôi. Bạn còn nhớ tia laze không? Phải tập trung vào một điểm nhạy bén nhất mới có thể đạt được tốc độ cao nhất.
Cho dù là khoa học hay nhân văn, thì điểm xuất phát và điểm cuối cùng của nó đều nên là tình yêu với sinh mệnh.
Tôi cảm thấy có ba môn khoa học và sinh mệnh tương đối gần nhau nhất. Thứ nhất là y học, điều này không cần nói cũng rõ. Tiếp theo là môn tâm lý học, điều này cũng không cần nói. Tâm lý học và y học là những môn khoa học có liên quan mật thiết đến mỗi con người. Có thể bạn sẽ nói liệu có môn khoa học nào không liên quan đến con người chứ? Nếu như nói trên diện rộng thì mỗi môn khoa học đều có liên quan đến chúng ta, thế nhưng xét kĩ càng, ví dụ phân tích một ngôi sao thấp nhất trên trời ở một nơi xa nhất, điều này không có liên quan nhiều đến người bình thường, ví dụ nghiên cứu thời cổ đại đã hủy diệt một loại khủng long nào thì cũng có khoảng cách với hiện nay. Tâm lý học và y học thì không giống thế, mỗi người đều chìm đắm trong đó, bạn không chạy thoát được mà cũng không trốn được.
Còn một môn nữa là văn học. Văn học chính là nhân học, dường như câu này đã được nói quá nhiều nhưng nó lại hoàn toàn đúng. Lời nói được nói quá nhiều đôi khi lại là cách nói thông tục của chân lý.
Tôi có may mắn được học mấy môn khoa học này. Môn khoa học tốt nhất nên từ đầu đến cuối tôn trọng và yêu thích với cuộc sống của mình, nên truyền đạt một cảm giác lúc nào cũng mặt mày hớn hở, vui vẻ. Có thể có chỗ ngắt, thế nhưng nhất định phải giữ gìn được nhiệt độ bình thường của cơ thể và hơi ấm, không được máu lạnh, không được khó hiểu, không được lóa mắt. Không ngờ rằng, tất cả mọi hiện tượng tâm lý đều xảy ra trên cơ thể con người sống. Tâm lý học phải kết hợp vô cùng chặt chẽ với cuộc sống thực tế. Có lợi thực sự với tâm lý khỏe mạnh của con người, nếu không thì chỉ là nói trên giấy tờ mà thôi.
Học thuyết tâm lý học sâu xa nên cúi đầu, dựa trên phương pháp mà quần chúng nghe hiểu, để tìm hiểu mọi người. Xét về bản chất thì tâm lý học và y học giống nhau, đều là nhân học, mỗi người đều có liên quan mật thiết đến môn khoa học này. Nếu như tâm lý học lâm sàng khiến cho người ta cảm thấy khó hiểu thì đó không phải là lỗi của người bình thường, mà là nỗi xấu hổ của các nhà tâm lý học. Thuật ngữ trúc trắc và lý luận vốn không phải là cùng một chuyện, lý luận là tất yếu, nó nên mang lại cho chúng ta tin tức và suy nghĩ mới mẻ, nhưng thuật ngữ trúc trắc và sự xa rời thực tế chính là “gãi không đúng chỗ ngứa”. Thuật ngữ thông thường là tượng trưng của quyền lực, có người sở dĩ không ngừng nói thuật ngữ là vì họ đang muốn cố ý nhấn mạnh quyền lực của mình. Không nên coi tâm lý học là một môn học huyền diệu ở tít trên cao.
Ngoài sự uy hiếp của kỹ thuật vật lý ra thì sự uy hiếp của tâm lý học thường bị coi nhẹ. Có thể nó còn nguy hiểm hơn bom nguyên tử, nó dẫn đến tâm lý con người trụy lạc đi.
Vì thế, có lúc phải đề phòng bác sĩ tâm lý của bạn. Bác sĩ tâm lý học không phải là vạn năng, cũng không phải tất cả đều là người tốt. Giống như trên thế giới này tất cả mọi hành động đều giống nhau, trong đó cũng có thể ẩn giấu yêu tinh hại người. Ví dụ, trước đây chúng ta luôn nói giáo viên là kỹ sư tâm hồn của nhân loại, cho rằng họ cao thượng và không ai ghét bỏ. Hiện nay câu nói này bị phản đối kịch liệt, con người không còn mê tín nữa. Từ trước nói bác sĩ là thiên thần bảo vệ con người, hiện nay không ngừng có tin những người mặc áo trắng lòng lang dạ sói, nghề bác sĩ tâm lý cũng có loại không tốt, bạn nên cẩn thận.
Có một cách nói ngang ngược liên quan đến tâm linh
Trong mỗi một sự việc luôn tồn tại những góc độ và ý nghĩa khác nhau, vấn đề mấu chốt là ở chỗ tìm kiếm.
Con người là động vật đi tìm ý nghĩa, đây không phải là vấn đề phải thảo luận nữa, mà là một định luận.
Tâm lý học rất có ý nghĩa, nó có một số vấn đề không cần thảo luận hoặc không thể thảo luận. Ví dụ như mệnh đề phía trên. Chắc như đinh đóng cột mà nói rằng con người là một loại động vật nhất định phải đi tìm ý nghĩa tiềm tàng trong nội bộ sự vật. Tìm không thấy là rơi vào hư không.
Có lúc tôi cảm thấy cách nói này không dễ để bàn cãi, có phải là hơi ngang ngược quá không?
Tôi lại nghĩ, ai muốn thảo luận thì cứ thảo luận, đằng nào nó cũng không có quan hệ mật thiết đến người khác lắm, ai thích thì chui vào chỗ bế tắc, ai cũng vì thế mà dày vò cho thoải mái đi.
Đối với người bình thường mà nói, tiếp nhận kết quả kia là xong, giống như đón nhận ánh nắng mặt trời chiếu lâu trên cơ thể thì sẽ nóng. Đương nhiên rồi, nếu như muốn bàn luận ánh nắng mặt trời tại sao lại ấm áp thế thì sẽ có rất nhiều điều để viết, đối với người bình thường mà nói biết sự ấm áp phía trên là do ánh nắng mặt trời, thế là đủ rồi.
Nhớ lấy vấn đề này nhé, tìm được những góc độ và ý nghĩa khác nhau ở cùng một sự việc thì điều đó chỉ có lợi chứ không hề có hại với chúng ta. Đừng hỏi tại sao nhé. Mệt lắm.
Cuộc sống do tổ hợp mối quan hệ không thừa không thiếu tạo thành
Cuộc sống do tổ hợp mối quan hệ không thừa không thiếu tạo thành.
Bạn nên từ trong đó mà phân tích ra mối quan hệ quan trọng nhất và mối quan hệ tương đối quan trọng. Ví dụ quan hệ của bạn và đồ ăn, có quan hệ còn thân thiết hơn là mối quan hệ của bạn với bạn học tiểu học.
Đồ ăn là thứ bạn cần mỗi ngày và một số sự việc liên quan khác cũng cần, nó cần tiến vào cơ thể của bạn. Bạn học tiểu học, ngoài những người đặc biệt ra, còn lại đều là kí ức.
Hơn 60 năm trước, nhà văn Mỹ Hemingway đã viết:
“Không người nào là một hòn đảo, không tự bản thân ai là một thể hoàn chỉnh;... cái chết của bất cứ con người nào sẽ làm chính tôi bé đi, vì tôi là một thể thống nhất với toàn nhân loại; do đó anh đừng bao giờ hỏi chuông nguyện hồn ai, chuông nguyện hồn anh đấy”.
Con người nhất định phải có cảm giác liên kết, đó chính là vận mệnh của chúng ta.
Mỗi người đều có liên quan đến người khác, thời gian đoạn tuyệt, kết thúc mối quan hệ mới mênh mông trống trải. Có điều không nên thất vọng, vì còn có những mỗi quan hệ khác xảy ra, đó chính là quy luật tự nhiên.
Chín quan hệ lớn nhất của đời người
Bài tản văn Tôi rất quan trọng của tôi được đưa vào trong giáo trình ngữ văn trung học, và nhiều lần được xuất hiện trong đề thi, về ý nghĩa tư tưởng, đại ý của đoạn, biện pháp nghệ thuật cũng trở thành nhiều đề thi có liên quan đến môn ngữ văn của các thầy cô giáo. Nói thật, đối với kỹ năng phân tích nội dung và nghệ thuật của bài văn của mình tôi hoàn toàn mù tịt. Khi viết thì có cảm xúc tuôn trào hoàn toàn không hề nghĩ đến việc sẽ phải phân tích sâu xa như thế nào, thông thường khi bị hỏi tôi sẽ nói lắp bắp, dường như bài văn đó không phải là do tôi viết vậy, không biết là sao chép ở đâu nữa.
Tôi đã từng nhận được thư của một giáo viên ngữ văn cùng thảo luận với tôi về tư tưởng chủ đề của bài tản văn này. Đại ý của anh ấy là: “Tư tưởng chủ đề của bài văn này là muốn nói mỗi cá thể đều rất quan trọng, thế nhưng phương pháp lập luận và các luận cứ lại nói rằng chúng ta trong các mối quan hệ khác quan trọng như thế nào, điều này liền trở thành một lập luận trái ngược”. Anh ấy cho rằng: một người, cho dù không trong bất kỳ mối quan hệ nào cũng vô cùng quan trọng.
Tôi hiểu quan điểm của anh ấy, thế nhưng tôi không thể tưởng tượng được con người nếu không trong bất kỳ mối quan hệ nào, giống như không thể tưởng tượng được một con cá cứ nhảy loạn xạ lên mà lại có thể sống được ngoài nước.
Tất cả mọi người chúng ta, trong cuộc đời này đều đấu tranh sinh tồn trong hàng trăm mối quan hệ. Sau khi nghe một bác sĩ tâm lý ở Mỹ giảng giải về cơ chế mắc bệnh trầm uất, anh ấy cho rằng: “Tất cả các nguyên nhân dẫn đến trở ngại tâm lý, đều là vì các mối quan hệ có vấn đề”.
Quan hệ ở đâu cũng có. Quan hệ cơ bản của con người có thể chia thành chín loại sau:
- Tự bản thân mình: Điều này tương đối dễ hiểu. Quan hệ giữa người với chính bản thân họ là quan hệ triệt để nhất, cơ bản nhất.
- Cha mẹ: Không có cha mẹ thì không có chúng ta. Quan hệ giữa cha mẹ và linh hồn của chúng ta cũng thân mật không gì sánh được.
- Anh chị em ruột: Điều này cũng không khó giải thích. Cho dù là Trung Quốc hiện nay thi hành chính sách sinh một con trai, một con gái, thì con người cũng có bạn bè tình thân như anh em. Nếu như nhìn bản thân mình và những người cùng tuổi với mình thì khẳng định rằng chúng ta không thể thoát khỏi chủ đề quan trọng này.
- Bạn khác giới: Không cần nói nhiều ai cũng biết tầm quan trọng và phức tạp của mối quan hệ này, từ trước đến nay đã nói rất nhiều đến chủ đề này rồi, tuy nhiên, có nói nhiều đến mấy cũng không so được với tính phức tạp ở thực tế của nó.
- Con cái: Sau khi kết hôn với bạn khác giới, nếu không có biện pháp gì đặc biệt và không có điều gì không may xảy ra thì chúng ta sẽ có con cái. Mối quan hệ này đối với một số người mà nói nó còn phức tạp hơn mười bài luận văn, khiến bạn phải lao tâm khổ tứ cả đời rồi.
- Bạn bè: Con người không thể không có bạn bè, làm bất cứ việc gì đều phải học cách đoàn kết, đều phải học hợp tác, đoàn kết với bạn bè của mình, nên là tiết học cần thiết của đời người, nên biết cách xử lý êm thấm mối quan hệ này.
- Thiên nhiên: Tầm quan trọng của mối quan hệ này thì không cần tôi phải nói nữa rồi. Nếu như giải quyết không tốt thì cái giá phải trả giống như khủng long là phải tuyệt chủng. (Đương nhiên, trách nhiệm tuyệt chủng của khủng long không do bản thân chúng phải chịu).
- Cái chết: Mối quan hệ với cái chết là mối quan hệ chắc chắn nhất trong tất cả các mối quan hệ, không ai chạy thoát được, cho dù là chạy đến đâu, ngụy trang thế nào, cuối cùng cái chết vẫn có thể im lặng bắt bạn về quy án. Cho dù sớm hay muộn thì cũng vẫn phải gặp mặt, xử lý tốt mối quan hệ này bạn sẽ hưởng thụ cuộc sống một cách tốt hơn. Xử lý không tốt, cái chết có thể lấy thân phận là khách thường xuyên đến viếng thăm bạn, bạn chặn cửa không cho nó vào thì nó cũng nhất định dùng phép thần thông quảng đại phá cửa mà vào. Lúc đó, người không chuẩn bị tốt sẽ kinh sợ mà không biết làm thế nào, sẽ hối hận vì có quá nhiều chuyện chưa thực hiện được, vì mục đích được ra đi một cách nhẹ nhàng thì tốt nhất nên xử lý tốt mối quan hệ này. Nên học cách sống hòa bình với cái chết, cho đến ngày cuối cùng bạn sống cùng với nó.
- Vũ trụ: Quan hệ giữa con người với vũ trụ, biểu hiện trên bề mặt dường như không rõ ràng như tám mối quan hệ trước đó, không mật thiết trong cuộc sống hàng ngày như các mối quan hệ trên. Thực ra, không hẳn thế. Mỗi tối khi bạn ngửa mặt lên nhìn sao. Đó chính là vũ trụ đang nói chuyện với bạn. Vũ trụ là một phạm trù còn rộng hơn cả thiên nhiên, nó suy xét đến sự tôn kính của một người với những thứ trong thể chế, hệ thống xa xôi, mênh mông kia. Nó làm cho cuộc đời ngắn ngủi của chúng ta có liên quan với một hệ thống hùng vĩ, tươi đẹp. Chúng ta đến từ trong đó và cũng trở về đó. Đi xem vũ trụ, xem xét lại bản thân mình, tự hào và bi thương giống như hạt đậu khi ngâm trong nước, có như thế sợi giá mới non và nhiều nước. Nhìn nó yếu ớt như thế thế nhưng thực ra nó có cái móng sắt để đối phó với những chuyện vặt vãnh hàng ngày.
Chín mối quan hệ lớn nếu chúng ta đều đạt được điểm vừa đủ thì cuộc sống này như thế là an nhàn rồi.
Trong mâu thuẫn thường xuyên ẩn chứa khả năng có thể phong phú nhất
Tôi không sợ mâu thuẫn, tôi cũng không sợ lộn xộn.
Nếu như có cách nói nhất loạt như nhau vậy thì kết luận cũng vô cùng đơn giản. Trên thế giới này sở dĩ có muôn hình vạn trạng, có hứng thú chính là vì chúng thống nhất thành một thể, có đủ loại khả năng, vì thế mà xuất quỷ nhập thần.
Ở tàu điện ngầm ở Mỹ, tôi nhìn thấy một bầy học sinh tham gia trại hè, chúng mặc áo T shirt, trên đó có dòng chữ “Đoàn kết vì khác biệt”. ý nghĩa là, chúng ta cùng đoàn kết, không phải vì hy sinh các đặc tính của mình mà là vì bảo vệ sự khác biệt của nhau. Đúng là một khẩu hiệu đặc sắc.
Kinh nghiệm về những chuyện này thường học được trong những tình huống nguy hiểm. Nếu như luôn trong an toàn thì con người cũng chỉ biết đối phó với sự im lặng. Làm người khi quá thoải mái thì chẳng có gì thay đổi cả.
Tuy nói như thế nhưng khi sự việc thực sự xảy ra còn rất đáng sợ hơn. Đặc biệt là đối với con cái của mình, bạn chỉ mong muốn nó an bình mà thôi.
Có một quảng cáo nói cha mẹ luôn muốn mang những thứ tốt đẹp nhất trên thế giới này dành cho con cái của mình. Tôi hiểu tâm lý này, có điều thứ gì mới là thứ tốt nhất? Ngoài việc giới thiệu những nhãn hiệu sữa nổi tiếng nhất ra còn phải đối mặt với thế giới rộng lớn này nữa.
Còn đã trải qua chuyện này rồi thì tiền bình thường cũng không mua được. Số tiền để mua kinh nghiệm đó chính là nguy nan.
Bạn có biết “vùng câm” trong não của bạn không?
90% hoạt động bình thường của con người thường đến từ thói quen và quán tính. Động lực để thay đổi nó thường tiềm ẩn trong tiềm thức của chúng ta. Không nên vội vàng, sự thanh tịnh của tâm lý phải từ từ hoàn thành.
Khả năng của tiềm thức càng cần có thời gian để hòa hợp, thống nhất. Bọn chúng vốn là một quần hợp thống nhất, khi bạn đang ở vào trạng thái không thể khống chế được thì chúng sẽ xuất hiện, chiếm cứ hết tầng vỏ não của bạn, sinh sống không ngừng nghỉ. Có một bộ phận tập thể vô thức, chúng tồn tại một cách bí mật trong gen của bạn, giống như tướng mạo của bạn vậy, chúng cùng sinh ra với bạn. Ngoài việc chấp nhận nó bạn không có cách lựa chọn nào khác.
Vô thức là một vương quốc đen tối, thế nhưng hơn 90% thời gian lại làm chủ chúng ta. Lẽ nào bạn không muốn bước vào vương quốc ấy, để xem biên cương và mưu đồ của nó sao? Cho dù không có ánh sáng nhưng cũng có ngọn đuốc. Thực tế là không có gì cả, có ánh sáng của đom đóm, thế nhưng trong đêm tối ấy người và ngựa đều không khác gì mù dò dẫm đi cả.
Để trừng trị vô thức của bạn, thì bạn cần luyện binh thành những dũng sĩ dũng mãnh xông pha chiến trường, đó là trách nhiệm của bạn. Nếu không thì bạn sẽ mãi mãi là nô bộc của nó, luôn phải nghe theo mệnh lệnh của nó, lúc đó bạn thảm thế nào rồi đấy.
Trong tận cùng nội tâm bạn, bạn hãy tìm kiếm và xác định sở thích và yêu cầu chân chính của nó, chỉ đạo hành vi của bạn và phải ý thức được để đạt được sự điều chỉnh và hoàn chỉnh cao nhất, khả năng của bạn sẽ được tỏa sáng.
Tôi vô cùng khâm phục lý luận về tiềm thức của Freud. Theo lý luận này thì trong cơ thể của chúng ta còn tồn tại một vương triều bóng tối, nó chính là tiềm thức của chúng ta. Nó ngồi trong bóng tối, nơi đó có những loại động vật to lớn và không gian thì mịt mù. Những năm khi tôi làm bác sĩ tôi có được nghe thầy giáo giải thích về cấu tạo tầng vỏ não. Khu vực nào là quản lý xúc giác, khu vực nào quản lý ngôn ngữ, đều vô cùng rõ ràng. Có điều, xem xét một cách kỹ càng thì vẫn còn điều thắc mắc. Sau khi tính toán tất cả các khu vực và ghép lại với nhau thì không thể che phủ hết tầng vỏ não, vẫn còn một khu vực vô cùng rộng rãi không biết để làm gì. Tôi hỏi thầy giáo, vùng đất thừa còn lại để làm gì? Thầy giáo hướng dẫn nói vùng đó được gọi là “vùng câm”. Chính là trong các nghiên cứu phổ thông chúng ta không tìm được chức năng quản lý trực thuộc của nó. Nếu như trong não của bạn có một khối u, giả sử nó mọc ở trung khu ngôn ngữ, chúng ta thường gọi nó là “vùng Broca”. Cho dù bác sĩ ngoại khoa có thành công trong việc lấy được khối u của bạn ra ngoài, thì từ đó trở đi bạn không thể nói chuyện được nữa, bạn hoàn toàn mất đi chức năng ngôn ngữ. Nếu như khối u mọc ở khu câm, sau khi cắt bỏ thì có thể thấy người đó không hề có sự khác biệt gì lớn… Đây chính là nguồn gốc tên gọi của vùng câm.
Thật sự có phải là như thế không? Tôi hơi hoài nghi. Não là một vùng đất tấc đất tấc vàng. Không. Dùng tấc đất tấc vàng sao có thể thể hiện hết sự quý giá của não cơ chứ? Phải gọi là “tấc đất tấc kim cương” mới tương xứng. Không biết ai lại cố tình nói những lời hoang đường này chứ?
Các bác sĩ lâm sàng vui mừng khi khối u mọc ở vùng câm của bệnh nhân chứ không phải ở chỗ khác mà quên mất trách nhiệm giải thích câu hỏi vùng câm dùng để làm gì.
Cho đến hôm nay tôi vẫn chưa tìm được sự diễn đạt chính xác về mối quan hệ giữa khu câm và tiềm thức. Tư liệu thường nói: “90% khu vực trong đại não của chúng ta chưa được tìm ra”. Đồng thời lại có một cách nói khác, chính là: “ý thức của chúng ta chỉ chiếm khoảng 10%, 90% còn lại đều thuộc về tiềm thức, chúng tồn tại cùng với ý thức của chúng ta”.
Giữa hai số liệu 90% này liệu có điều gì không rõ ràng vướng bận lấy nó không?
Cho phép tôi làm một phép suy đoán. Trong não không có vùng câm, tất cả các khu vực đều phát ra tiếng nói của riêng mình, chỉ có có chỗ chúng ta nghe được, có chỗ chúng ta không nghe được. Trong vùng câm có tiềm thức của chúng ta. Tuy bạn không nghe được âm thanh của nó thế nhưng nó không hề im lặng. Nó dùng cách của nó để ảnh hưởng đến hành vi, tình cảm của chúng ta, chỉ có chúng ta còn mờ mịt trong đó mà thôi.
Cũng chính là nói, nếu như bạn điều chỉnh tốt tiềm thức của bạn, bạn chỉnh đốn và lãnh đạo nó, bạn và bản ngã của bạn cùng hòa hợp ở mức cao nhất thì bạn sẽ bước đi trên con đường vô cùng hoàn mỹ, bạn sẽ dần dần nắm bắt được năng lực khác thường của mình. Uy lực lớn lao của năng lực sẽ khiến chúng ta vô cùng ngạc nhiên. Từ trước đây đã có một câu thành ngữ: “Lấy một chọi mười”, nhìn chung cũng hơi khoa trương. Cho dù thực sự có điều đó đi nữa thì e rằng so sánh một hảo hán mãnh hổ và một người yếu không sợ gió, thì xét về mặt thể lực của bọn họ thì có thể có sự khác biệt. Bây giờ khi kết quả về tiềm thức được công bố xong thì món nợ trên coi như thôi. ý thức chỉ chiếm 10%, thì thành tích chỉ trong giây lát. Nếu đem 90% năng lượng trong ý thức phát huy hết thì đương nhiên với chín lần dũng khí và trí tuệ như vậy thì bạn có thể “lấy một chọi mười” rồi. Chúng ta cùng cố gắng vì một ngày đó đi nhé.
Điểm thần bí của trị liệu tâm lý chính là ở chỗ ảnh hưởng của mô hình tâm lý tiềm thức, bao gồm sự dần biến hoặc đột biến của giá trị quan và nguyên tắc hành sự. Sự tổ hợp lại của tiềm thức mới có thể hoàn toàn có hiệu quả và giữ được lâu dài.
Có bí ẩn không?
Vạch rõ nhân cách của bạn
Tôi rất thích cách phân chia nhân cách của một vị nữ bác sĩ tâm lý người Mỹ.
Nói đến nhân cách của con người, không nhìn thấy được cũng không cầm nắm được, thế nhưng nó lại có liên quan mật thiết đến mỗi con người. Con gái nếu như thích một ai đó thông thường sẽ nói người đó có nhân cách, nếu như nói người đó là người đê tiện, hèn nhát thì chính là nói người đó không có nhân cách. Chúng ta nếu như muốn nói người đó không hề có nhân cách thì cũng chẳng khác gì nói hắn ta không bằng đống phân chó… Từ đó có thể thấy “nhân cách” là một thứ vô cùng quan trọng.
Về sự phân loại nhân cách của con người thì bắt đầu đã có từ thời Hy Lạp cổ đại. Còn về cách phân biệt nhân cách đều khiến người ta hoa mắt chóng mặt, cho đến hiện nay nghe nói đã có gần một trăm loại thể hệ. Thực ra nhân cách là chỉ loại hình tâm lý mà mỗi người có, nó khống chế tình cảm, hành vi và quyết định của mỗi người, có quy luật tuần hoàn nhất định, có hệ thống hoàn chỉnh. Do đó, sự khống chế của nó có thể phục hồi được và cũng có thể dự đoán được. Đối với một người bình thường mà nói nhân cách chỉ có một, giống như nhóm máu của chúng ta mỗi người đều cần phải có, mỗi người một nhóm. Nếu như bạn có nhiều nhân cách thì chẳng phải là chuyện gì tốt đẹp cả, vì nó đã trở thành bệnh. Bạn có hai nhân cách thì được gọi là “hai nhân cách”, nếu như có nhiều nhân cách cùng tồn tại thì gọi là “đa nhân cách”. Y học gọi loại sau cùng là “chướng ngại nhận biết thân phận”, thuộc loại bệnh về khoa tinh thần.
Được rồi, chúng ta không nói đến người bệnh nữa, chúng ta nói về người bình thường vậy. Về phương pháp phân chia nhân cách người bình thường có rất nhiều loại, loại nào cũng có lý cả. Nhân cách con người có chỗ còn phức tạp hơn cả nhóm máu, không có cách nào dùng y học để dự đoán được. Ví dụ bạn muốn biết bản thân mình thuộc nhóm máu nào, đến bệnh viện, lấy một giọt máu mấy phút sau là bạn có thể biết kết quả chính xác. Bạn đến bất cứ bệnh viện nào, kiểm tra xong thì đều có kết quả như thế, không hề thay đổi. Thế nhưng nhân cách thì không giống thế, đến nay vẫn chưa hề có phương pháp chính xác, có thể nhanh chóng, đơn giản để tìm ra nhân cách của con người.
Tôi có một phương pháp phân chia nhân cách này vô cùng đơn giản, dễ học dễ nhớ. Tôi đã thử dùng nó với những người xung quanh, rất có tác dụng. ở đây tôi giới thiệu với mọi người để tham khảo.
Nhân cách chia làm bốn loại:
Loại thứ nhất: Loại đạo đức siêu việt
Loại người này coi việc theo đuổi sự cao thượng của đạo đức là mục tiêu phấn đấu cả đời. Bọn họ có thể vì lý tưởng và hạnh phúc của quần chúng có thể mạo hiểm hy sinh bản thân mình. Trong bất cứ tình huống khó khăn, gian khổ nào họ đều có nghị lực và dũng cảm phi thường.
Tôi còn nhớ khi tôi đọc câu chuyện Trái tim Đan Kô của Gorki, Đan Kô trẻ tuổi đã dẫn mọi người đang đói rét vượt qua rừng rậm, khi mọi người mệt mỏi kêu than, Đan Kô sợ con người không vượt qua được rừng rậm, cho nên Đan Kô đã dũng cảm xé toang lồng ngực của mình lấy trái tim của mình biến thành một ngọn đuốc ấm áp, mở đường sống cho mọi người. Khi mọi người bước ra khỏi rừng rậm thấy ánh sáng mặt trời thì Đan Kô đã chết. Những người được Đan Kô cứu sống lại dẫm đạp, dày xéo lên trái tim tan nát của Đan Kô, khiến nó bắn tung tóe ra những ngôi sao lửa màu xanh… Đan Kô trong câu chuyện này chính là người có nhân cách như thế.
Loại thứ hai: Loại lãnh đạo, khống chế.
Loại người này rất dễ nhận biết. Bạn ngẩng đầu lên mà xem, lãnh đạo xung quanh đều do kiểu người này tạo thành cả. Hơn nữa tôi nghĩ nếu trong xương cốt bạn có kiểu dạng này thì dù không để cho bạn làm lãnh đạo cũng không được. Nếu như kiểu người này không làm được lãnh đạo thì bọn họ sẽ nhìn đông ngó tây, trong bụng đều là những lời oán giận vì có tài mà không gặp thời. Kiểu người này nếu như đạo đức hoàn toàn trong sạch, thanh liêm, có ý chí kiên cường, đảm đương mọi trách nhiệm thì tôi hoàn toàn đồng ý để bọn họ đứng trên cương vị lãnh đạo, không chỉ có thể đảm đương được mọi thứ, có thể chịu được những thứ mà người bình thường không chịu được, không hề trốn tránh khó khăn, trách nhiệm.
Loại thứ ba: Loại biểu diễn
Loại này tương đối dễ hiểu, cũng dễ tìm ví dụ. Ví dụ những người thuộc giới nghệ sĩ, về cơ bản đều thuộc loại hình này. Nếu như họ không thuộc loại này, mà làm diễn viên thì đó là một sai sót nhầm lẫn, bản thân cảm thấy khó chịu nhưng không nói ra, hoặc là thành một diễn viên không tốt. Trước đây khi tôi chưa biết thiên hạ có loại người này, tôi luôn cảm thấy khó hiểu với những người xung quanh đặc biệt là “người phát điên”. Tôi cảm thấy bọn họ thích thể hiện, thích thu hút sự chú ý của người khác, thích gây chuyện thị phi, thích thể hiện bản thân… Khi biết đặc điểm của loại người này tôi cũng khoan dung hơn nhiều rồi. Điều này giống như có cây mọc cao, thẳng, có cây nhiều cành nhiều lá, có cây là cây cao, có cây là cây thấp. Con người đi từ cổ đến nay, lúc đó đã có người lĩnh xướng, có người biểu diễn, hát ca, đời sau của bọn họ vẫn tiếp tục đến nay, họ theo đuổi ánh mắt của người người đam mê văn nghệ, cũng coi như là đang thi đấu ở một cuộc thi tiếp sức từ xưa đến nay.
Do sự nhạy bén của thời kỳ hiện đại ngày nay tôi cảm thấy một vận động viên giỏi cũng cần có tài năng biểu diễn. Có thể trước đây điểm này chưa thể hiện rõ bởi vì muốn bạn vùi đầu vào khổ luyện để đạt được tài năng xuất chúng, tố chất tâm lý tốt, khả năng cầm chắc chiến thắng cao hơn. Bây giờ thì không thành được nữa rồi, có hàng bao nhiêu người nhìn vào bạn, vận động viên đã trở thành diễn viên ở một mức độ nào đó, Bolt - quán quân điền kinh nội dung chạy một trăm mét thế vận hội đã biến sân thi đấu thành sân khấu. Những tuyển thủ thể dục sau này nếu như không có gen biểu biễn mà muốn trở thành một vận động viên hạng 1 thì e rằng họ phải vất vả rất nhiều.
Loại thứ 4: Loại thoải mái
Loại này coi cảm nhận của con người quan trọng hơn bất kỳ mọi thứ trên đời. Bọn họ chờ đợi sự an nhàn, ổn định, họ thường từ bỏ thứ mà mọi người thường coi là quan cao lộc dày, chỉ cần bản thân mình thanh tịnh, an nhàn. Đương nhiên, vào lúc cần thiết bọn họ cũng có thể mạo hiểm và phải trả giá, thế nhưng thông thường cần lý do rất lớn. Bọn họ rất rõ bản thân mình đang phải hy sinh, điều đó là trái với tính cách. Một khi điều kiện có thay đổi, bọn họ có cơ hội thoát khỏi tình cảnh gian khổ này, thì điều đó sẽ tiếp diễn lâu dài.
Tôi không biết bốn loại phân chia trên có bao gồm tất cả mọi người hay không nữa. Nhưng nên biết rằng mỗi một phương pháp phân chia đều không thể bao gồm hết trăm loại bệnh, đều không thể hoàn toàn được, đều có thể tìm ra ví dụ đặc biệt. Đặc biệt là tính cách con người phong phú và phức tạp càng khiến cho việc phân chia nhân cách trở thành một việc không dễ dàng gì. Có điều chúng ta vẫn cần phân chia như thế này, nó sẽ làm cho thế giới trở nên đơn giản hơn và có quy luật tuần hoàn hơn. Có thể phương pháp phân chia con người ra làm mười mấy loại nhân cách càng làm cho con người cảm thấy kì diệu và tôn kính hơn thế nhưng tôi vẫn cảm thấy chân lý luôn luôn đơn giản.
Đương nhiên, con người không phải là dòng chảy, không phân biệt rõ ràng kinh - vĩ. Cụ thể đến mỗi người thì rất có thể họ kiêm một loại, hai loại thậm chí là nhiều loại giao nhau. Nhưng tôi vẫn tin luôn có một loại hình là phương diện chủ yếu của tính cách, những thứ khác là thứ phụ.
Quay lại chủ đề của chúng ta. Nếu như bạn muốn tìm bạn đời, là người thuộc loại đạo đức cao thượng, bạn phải nên tự đánh giá xem bản thân mình có phải là kiểu người ấy không đã. Người đạo đức cao thượng, nhìn từ xa rất dễ khiến người khác khâm phục và ngưỡng mộ, thế nhưng nếu như là một người nhà thì bạn phải chấp nhận một điều là bọn họ sẽ coi lợi ích của quần chúng quan trọng hơn của bạn. Bạn không thể làm một phán đoán - họ đối xử tốt với người khác thì đối xử với bạn sẽ tốt hơn. Không, không phải điều đó. Khi bạn và họ kết thành một thể thống nhất bọn họ tất nhiên không thể coi bạn là người ngoài được, họ sẽ coi bạn là người của họ, đó là cùng họ trả giá, cùng họ cống hiến. Họ coi bản thân họ sống vì bên ngoài thì họ cũng muốn bạn như thế, điều này bạn phải chuẩn bị tư tưởng đi nhé. Nếu bạn không thể tiếp nhận được, thì sẽ xảy ra rất nhiều mâu thuẫn, bạn sẽ thấy oan ức, bạn sẽ cảm thấy tại sao trong mắt họ mình còn không bằng người ngoài? Điều này do thế giới quan và phương pháp luận của họ quyết định, không liên quan đến tầm quan trọng của bạn hay không.
Đối với những người thường hy sinh bản thân và lợi ích của người thân thì bạn phải suy nghĩ cẩn thận. Kiểu người đạo đức cao thượng, siêu việt này, trừ khi bạn cũng là một người như họ nếu không thì tuyệt đối không nên lấy. Bởi vì những người này giống như một viên kim cương hiếm thấy, nếu bạn không có nhan sắc tuyệt thế để phù hợp với họ thì thôi, nên lượng sức mình, thậm chí là lùi xa ba bước.
Kiểm tra cảm giác quy thuộc của bạn
Nhà tâm lý học Atter đã từng nói: “Yêu cầu lớn nhất của con người chính là yêu cầu quy thuộc”.
Nếu như bạn cảm thấy bản thân mình loạn thành một đám, không cái gì dùng được, vậy thì rất có khả năng đã có vấn đề gì đó xảy ra. Quy thuộc, đây là một yêu cầu nội tâm không thể coi nhẹ được. Đặc biệt là trẻ em, nếu như nó không được chăm sóc đầy đủ cảm giác quy thuộc thì cả đời nó sẽ lắc lư không biết về đâu.
Có người đi bốn phương, là vì muốn tìm một nơi ấm áp để lưu lại. Có người không ngừng tạm biệt là bởi vì không có ai có thể giữ được chân họ. Có người không ngừng vượt qua, là vì điểm đến giấc mơ của họ không cách nào dừng lại.
Quy thuộc, là sinh mệnh thứ hai của con người. Điểm này là do xã hội loài người thời kỳ đầu di truyền lại cho chúng ta trong vô thức. Bạn không thể từ chối.
Đương nhiên rồi, từ lúc đó đến nay, bao nhiêu năm qua đi, chúng ta đã không sợ bị đá ra khỏi sơn động để không biết sống như thế nào, thế nhưng nỗi sợ hãi vẫn tồn tại trong từng tế bào ngày một lớn lên, thậm chí nó còn lung lay triệt để sự tự tin của chúng ta. Ví dụ những lời nói khủng bố, chính là những ví dụ thường thấy. Rất nhiều người cho rằng đó là do nhát gan, thực ra không phải. Con người có thể không phát ngôn trong tập thể để tránh bị người khác nhìn với ánh mắt kỳ lạ chính là thiếu đi cảm giác quy thuộc. Bởi vì nếu bạn dám nói ra điều không phù hợp với quần chúng, chính là bạn đang tuyên chiến với họ.
Núi băng tâm lý
Mỗi một động tác biểu hiện ra ngoài của chúng ta thực ra là đã đi qua rất nhiều cánh cửa của tâm lý.
Từ hành động đến suy đoán tâm lý là một phương pháp thường dùng.
Nhưng tôi tin hành động nhất định ít hơn số lần tâm lý xao động, có thể ít nhiều bao nhiêu cũng không nói rõ được. Rất có thể con thuyền tâm lý đã bay qua muôn trùng núi, thì hành động mới vừa phát ra âm thanh đầu tiên.
Suy đoán này trong cuộc sống có tác dụng gì?
Đó chính là không nên chỉ dựa vào hành động mà suy đoán ra các động cơ đều như nhau. Cũng không được coi nhẹ cách nghĩ chưa được biểu hiện ra ngoài. Hành động là mặt nước lộ ra ở trên núi băng.
Khi tôi tham quan bảo tàng lịch sử và tự nhiên ở New York, tôi đã thấy tranh tiêu bản của núi băng.
Tuy theo lời của Hemingway tôi đã biết là núi băng rất ít nơi có nước, thế nhưng khi tôi thực sự nhìn thấy thể tích nước đọng lại ở dưới đáy núi băng tôi không kìm nén được sự ngạc nhiên.
Xem ra, câu nói của Hemingway không những chỉ đạo nguyên lý khi viết tiểu thuyết mà còn là một bức tranh tả thực về tình hình núi băng.
Lắng nghe nội tâm
Dựa theo nguyên tắc tâm lý học thì động cơ, hành vi của con người đa dạng và vô hạn. Có tính chất không thể suy đoán. Vì thế bạn không cần thiết phải biết người khác nghĩ gì bất cứ lúc nào, bạn chỉ cần biết rõ ràng bản thân mình nghĩ như thế nào, như vậy là đủ rồi.
Có thể bạn sẽ nói biết người biết ta trăm trận trăm thắng. Câu nói này khá hay thế nhưng câu này thực ra chỉ là một sự tưởng tượng của chủ nghĩa lãng mạn. Có ai trăm trận trăm thắng trong cả đời này? Nếu như không thể được vậy thì chỉ có cách lắng nghe nội tâm. Huống hồ đời người cũng không phải là chiến trường, có điều gì cần thiết khi giao lưu với người khác mà cần trăm trận trăm thắng? Đó là triết học chiến tranh, không phải là con đường xử thế lạc quan.
Chúng ta không thể tùy ý thay đổi đồ ăn cơ bản nhất của cuộc sống này, đây chính là tập thể vô ý thức của chúng ta. Chúng ta không thể thay đổi tình bạn, tình yêu, đây là một trong những phương pháp quý báu không thể bị hủy diệt từ cổ xưa đến nay. Chúng ta không thể không ca ngợi dũng cảm, bởi vì đó là vinh quang của tổ tiên ta, chúng ta không phải là đời sau suy yếu, không phải, mãi mãi không phải, chúng ta phải trân trọng mỗi giây phút quý giá trong cuộc đời này. Bởi vì chúng mà chúng ta mới phân khai với động vật. Chúng ta chỉ có yêu thích ánh sáng nếu không thì chúng ta sẽ biến thành những con côn trùng trong bóng tối… đơn giản như thế thôi. Nếu như bạn muốn thay đổi một vài phép tắc tinh thần nào đó thì chỉ có cách tự diệt bản thân mình để làm kết thúc, còn nhân loại thì vẫn tiếp tục đi lên.
Hãy từ bỏ ngay sự hèn nhát của bạn đối với khó khăn sinh tồn đi.
Chúng ta có lý do để sợ khổ. Sợ quá nóng, sợ quá lạnh, sợ gió cát... nói chung, đó đều là những thứ khiến cho chúng ta không thoải mái.
Có điều, trong tất cả những phát hiện mới đều có một số thừa số không quen thuộc tồn tại, đều có nguy hiểm và thất bại chờ đợi chúng ta. Phương pháp đơn giản nhất để vứt bỏ nỗi sợ hãi ấy là không sợ sự gian khổ của cuộc sống. Khi cơ thể chúng ta có thể chấp nhận được sự gian khổ của cuộc sống này thì chúng ta sẽ chấp nhận vượt qua nó để tiến về phía trước.
Dùng ngôn ngữ đơn giản nhất để nói ra điều sâu sắc nhất
Có một bí mật: Khi bạn bắt đầu tiếp nhận một quan điểm mới bạn nghĩ rằng mình đã hoàn toàn quên hết những cách khác nhau mà trước đây bạn học được, thế nhưng đó không phải là sự thực.
Từ bỏ khi chưa trải qua gian khổ thì quan điểm trước đây không dễ dàng gì rút lui, bởi vì chúng đã ăn sâu vào trong não của bạn rồi.
Dùng ngôn ngữ đơn giản nhất để nói ra điều sâu sắc nhất đây chính là một thể hiện của tài năng thực sự.
Thứ khiến người ta cảm thấy thoải mái tức là dễ dàng bước vào hệ thống tư duy của con người. Nếu như quá phức tạp, quá chính đáng thì ngay từ khi bắt đầu sẽ gặp sự từ chối và chạy trốn. Quan niệm dù có tốt hơn nữa cũng vẫn bị từ chối. Một khung sườn tốt chỉ có bước vào não của đối phương, lăn lộn trong đó, thay sự im lặng biến thành hành động, có như thế mới tính là có hiệu quả thực sự.
Tự mình nhận thức chính là bài học cả đời của mỗi người. Trong quá trình đó chứa đầy thử thách, lựa chọn, tranh đấu và thay đổi. Trong quãng thời gian đó chúng ta có thể phải nếm trải độ cao và độ rộng nhất mà chúng ta có thể đạt được, có thể cho cuộc sống của chúng ta có cơ hội thể hiện sự đa dạng của mình.
Đương nhiên rồi, bạn cũng có thể chọn cách co mình lại, không liên quan gì đến việc nào đó, nói như vậy bạn chẳng có liên quan gì đến cuộc sống phong phú này. Khi bạn rời xa thế giới này bạn sẽ cảm thấy tiếc nuối vì còn có quá nhiều điều chưa thực hiện được, thế nhưng tấm màn đã hạ xuống rồi.
Chú thích
(1) Cử án tề my: (điển tích) vợ danh nho Lương Hồng đời Hậu Hán là nàng Mạnh Quang là một người vợ hiền đức, bữa cơm thường nâng mâm cơm ngang mày mời chồng để tỏ ý kính trọng. Về sau thành ngữ “Cử án tề my” thường dùng để chỉ người vợ hiền đức - BTV.