Khi gửi xe, giữa người gửi xe và người giữ xe đã thiết lập Hợp đồng gửi giữ tài sản; theo quy định của Bộ luật Dân sự, đó là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên giữ nhận tài sản của bên gửi để bảo quản và trả lại chính tài sản đó cho bên gửi khi hết thời hạn hợp đồng, còn bên gửi phải trả tiền công cho bên giữ, trừ trường hợp gửi giữ không phải trả tiền công.
Các bên có quyền và nghĩa vụ theo quy định của Bộ luật Dân sự về Hợp đồng gửi giữ tài sản. Trong đó, người giữ xe có nghĩa vụ: Bảo quản tài sản như đã thỏa thuận, trả lại tài sản cho bên gửi theo đúng tình trạng như khi nhận giữ; và phải bồi thường thiệt hại, nếu làm mất mát, hư hỏng tài sản gửi giữ, trừ trường hợp bất khả kháng (Điều 562 BLDS).
Từ những quy định nêu trên, đối chiếu với trường hợp của bạn, bạn phải chứng minh được: bảo vệ đã vi phạm nghĩa vụ mà họ phải thực hiện là trông giữ xe, do đó phát sinh trách nhiệm dân sự do vi phạm nghĩa vụ đó. Việc chứng minh này trên thực tế là không dễ dàng vì cần chứng minh được đầy đủ các yếu tố sau:
(i) Chỉ ra được căn cứ phát sinh nghĩa vụ dân sự mà bảo vệ phải thực hiện: Căn cứ ở đây chính là hợp đồng gửi giữ (theo Điều 280 BLDS). Thực tế, vé gửi xe được coi là giấy tờ chứng minh giữa các bên có hợp đồng gửi giữ. Do vậy, bạn cần có vé xe để chứng minh rằng mình đã gửi xe trong trường. Vì đã làm mất nên việc chứng minh này là rất khó. Cho dù bạn chứng minh được giữa bạn và bảo vệ đã có hợp đồng gửi giữ (do đó phát sinh nghĩa vụ dân sự của bảo vệ) thì bạn cũng cần chứng minh được những vấn đề dưới đây:
(ii) Chứng minh được hậu quả thực tế đã xảy ra đồng thời chứng minh được lỗi của người bảo vệ: tức là chứng minh việc mất xe của bạn là có thực và do lỗi của người bảo vệ. Có thể chiếc xe bị người khác lấy đi trong lúc bảo vệ không để ý trông coi; nhưng cũng có thể có người đã xuất trình vé xe cho bảo vệ để lấy chiếc xe một cách hợp pháp (Người này có được vé xe có thể do nhặt được hoặc do bạn cho mượn …). Thực tế, vấn đề tưởng như dễ chứng minh nhưng có lẽ chỉ khi tìm được người đã lấy xe thì mới có câu trả lời cho những vấn đề trên.
Nếu bạn không làm rõ được những vấn đề nêu trên thì không thể chứng minh được bảo vệ đã vi phạm nghĩa vụ mà họ phải thực hiện đối với bạn. Do không có vi phạm nghĩa vụ nên đương nhiên không phát sinh trách nhiệm dân sự và cũng không có trách nhiệm bồi thường thiệt hại. Việc bồi thường thiệt hại chỉ có thể thực hiện bằng sự thỏa thuận, thương lượng.
Nếu bạn chứng minh được bảo vệ đã vi phạm nghĩa vụ với đầy đủ các yếu tố nêu ở trên thì theo quy định tại Điều 302 và Điều 307 BLDS, bảo vệ có trách nhiệm dân sự và trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho bạn. Trong trường hợp này, khi yêu cầu bồi thường thiệt hại, bạn cũng cần lưu ý vấn đề sau: Việc trông xe của bảo vệ chính là nhiệm vụ được nhà trường giao; hay việc trông xe là do bảo vệ tự làm, không liên quan đến nhiệm vụ bảo vệ trong nhà trường.
- Trường hợp thứ nhất: Nếu trong nhiệm vụ của bảo vệ tại nhà trường có nhiệm vụ trông xe cho cán bộ nhân viên thì trách nhiệm bồi thường cho bạn thuộc về nhà trường vì: Điều 618 Bộ luật Dân sự quy định về bồi thường thiệt hại do người của pháp nhân gây ra như sau: Pháp nhân phải bồi thường thiệt hại do người của mình gây ra trong khi thực hiện nhiệm vụ được pháp nhân giao; nếu pháp nhân đã bồi thường thiệt hại thì có quyền yêu cầu người có lỗi trong việc gây thiệt hại phải hoàn trả một khoản tiền theo quy định của pháp luật.
- Trường hợp thứ hai: Nếu việc trông xe là do bảo vệ tự thực hiện, không phải là nhiệm vụ nhà trường giao thì trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho bạn thuộc về bảo vệ.
Các văn bản liên quan:
Bộ luật 33/2005/QH11 Dân sự