Thế kỷ XX là thế kỷ đã chứng kiến nhiều biến động thăng trầm to lớn của CNXH hiện thực: từ sự ra đời, phát triển đến khủng hoảng và đổ vỡ. Trước sự sụp đổ của hàng loạt các nước XHCN ở Liên Xô và Đông Âu, CNXH trên thế giới rơi vào tình trạng thoái trào và phải đối mặt với muôn vàn những khó khăn, thách thức.