Chuyên môn hóa (CMH) sản xuất là kết quả tất yếu của quá trình phân công lao động. Các hình thức phân công lao động xã hội và tổ chức hợp lí lao động, phản ánh quá trình tập trung sản xuất những loại sản phẩm riêng biệt hay những chi tiết của sản phẩm thành những ngành độc lập và những xí nghiệp chuyên môn hoá, nhằm tăng năng suất lao động, nâng cao chất lượng sản phẩm. Bởi tính đồng nhất của sản phẩm, quá trình công nghệ, thiết bị và cán bộ chuyên môn, nên CMH sản xuất được coi là một đặc trưng của nền kinh tế hiện đại. Xét trên góc độ doanh nghiệp, thì CMH sản xuất là việc tập trung hoạt động của doanh nghiệp vào thực hiện những công việc cùng loại nhất định. Những công việc cùng loại mà doanh nghiệp thường thực hiện như: chế tạo những sản phẩm có giá trị sử dụng khác nhau; thực hiện một số giai đoạn công nghệ của quá trình công nghệ sản phẩm; hoàn chỉnh hoặc tập trung chế tạo một số bộ phận, chi tiết của sản phẩm hoàn chỉnh… Phân công lao động xã hội càng phát triển, trình độ CMH sản xuất của các doanh nghiệp càng cao. Trong điều kiện cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước, sự phân công lao động giữa các doanh nghiệp để hình thành và phát triển mỗi hình thức CMH có thể được thực hiện bằng những cách khác nhau như: các doanh nghiệp thoả thuận một cách có tổ chức sự phân công sản xuất và các thị trường sản phẩm; các doanh nghiệp chịu sự điều tiết tự phát của thị trường, qua các quan cạnh tranh, chúng tự tìm ra được những lĩnh vực sản phẩm thị trường của riêng mình. Sự phát triển CMH sản xuất của mỗi doanh nghiệp là việc doanh nghiệp tập trung thực hiện những công việc cùng loại nhất định, nhưng không loại trừ việc doanh nghiệp cũng thực hiện những công việc khác loại. Một doanh nghiệp có trình độ CMH cao khi những công việc cùng loại ấy tạo thành nhiệm vụ kinh doanh chủ yếu của doanh nghiệp và chiếm tỷ trọng lớn trong doanh số mà doanh nghiệp thu được.
