Sở Quy hoạch - Kiến trúc TP. HCM được thành lập trên cơ sở Văn phòng Kiến Trúc sư trưởng thành phố theo quyết định số 168/2002/QĐ-TTg, ngày 27/11/ 2002 của Thủ tướng chính phủ. Lịch sử của Sở là lịch sử quản lý quy hoạch kiến trúc thành phố, cần tính từ ngày 30/4/1975, đặc biệt từ khi Bộ Xây dựng tham gia tiếp quản thành phố và thực hiện công tác quản lý ngành xây dựng và phát triển đô thị thành phố. Quá trình này trải qua nhiều thời kỳ, qua nhiều năm, nhiều tổ chức, nhiều cán bộ phụ trách. Từ 1975 đến nay có thể chia thành 3 thời kỳ : - Từ 1975 đến 1993 - Ủy ban Xây dựng Cơ bản TP và Sở Xây dựng.