Theo quan niệm của người Trung Quốc, thể chế kinh tế là hành thức tổ chức cụ thể và chếđộ quản lý kinh tế của mỗi một chếđộ kinh tế xã hội hoặc một quan hệ sản xuất. Chếđộ kinh tế là tổng hoà của các mối quan hệ sản xuất chiếm địa vị thống trị trong xã hội, là tiêu chí căn bản của một hình thái xã hội, có tính ổn định. Để xây dựng nền kinh tế thị trường, Đảng Cộng sản Trung Quốc đã kết hợp lý luận của Mác với thực tiễn Trung Quốc từđóđã hình thành hệ tư tưởng chỉđạo ( lấy tư tưởng của Mao Trạch Đông làm chủđạo) lãnh đạo cuộc cách mạng dân chủ nhân dân, đem lại thắng lợi cho cho cách mạng Trung Quốc vào năm 1949. Nhưng khi bước vào công cuộc xây dựng kinh tế, chính trị, xã hội, đáp ứng bước phát triển mới thì những chính sách đó, những tư tưỏng cũ không còn phù hợp nữa. Thực tế trong nước cũng như quốc tế đã có nhiều thay đổi đòi hỏi phải có đường , lối mới, chính sách mới. Trải qua một thời gian khá dài từ năm 1978 sau Đại hội TW 3 khoá XI đến Đại hội XIV ( tháng 10/1992) tiến trình nhận thức về tư tưởng cải cách thể chế kinh tế, Đảng Cộng sản Trung Quốc dưới sự lãnh đạo của Đặng Tiểu Bình đã dẫn dắt dân tộc Trung Hoa đi tới một cuộc trường chinh mới với lí luận xây dựng chủ nghĩa xã hội mang mầu sắc Trung Quốc, trong đó tư tưởng về cải cách thể chế kinh tếđã có một bước tiến quan trọng - Xây dựng thể chế kinh tế thị trường XHCN.
