Ghi nhớ là sự phản ánh của bộ não con người đối với những sự vật đã qua. Nó được chia làm ba phần: Nhận thức, lưu trữ, nhớ lại hoặc nhận thức lại.
Đánh giá mức độ trí nhớ của một con người thường xuất phát từ bốn phương diện khảo sát, đó là ghi nhớ nhanh hay chậm, chính xác hay không, thời gian lưu giữ ngắn hay dài, và có thế "lấy ra" thuận lợi hay không.
Trí nhớ là một dạng bẩm sinh của con người. Trước khi con người khóc oe oe chào đời đã có nó rồi. Nhưng do những nguyên nhân sau này, sự tốt xấu của trí nhớ của mỗi người lại khác nhau rất lớn. Người có tuổi trí nhớ thường giảm sút.
Các chuyên gia cho rằng, tình trạng này không hẳn là do thể chất suy nhược hay tế bào não chết đi gây ra. Con người có chừng từ 12 đến 15 tỷ tế bào thần kinh, làm nhiệm vụ truyền dẫn thông tin. Mỗi tế bào thần kinh lại có từ 2.000 đến 20.000 nơron thần kinh. Những nơron thần kinh này có chức năng lưu trữ và tiếp nhận thông tin do các tế bào khác truyền đến, hình thành mạng lưới dây chuyền thông tin chặt chẽ. Nhờ vậy mà chỉ trong một thời gian ngắn, não bộ có thể thu được rất nhiều tin tức, khả năng xử lý thông tin cũng vô cùng nhanh nhậy. Theo các nhà nghiên cứu, người nào có sự kết nối giữa các tế bào thần kinh càng nhiều thì người đó càng thông minh, trí nhớ càng tốt. Người ngoài 40 tuổi, mỗi ngày mất đi không quá 1 vạn tế bào. Trí nhớ giảm sút chủ yếu là do không coi trọng bồi dưỡng ở thời kỳ đầu và thường xuyên thiếu ý thức kích thích não hoạt động.
Trí nhớ của một người phát triển tốt thì có biểu hiện là nhớ nhanh, chuẩn xác, bền vững và khi cần có thể dễ dàng nhớ lại.
Để có thể phát huy đầy đủ tiềm năng bẩm sinh của trí nhớ, các nhà sinh lý học nêu ra rằng: Trẻ em khi vừa sinh ra, cha mẹ hãy dẫn dắt và kích thích một cách hợp lý, làm cho chúng có tính hiếu kỳ đối với môi trường xung quanh. Vì môi trường thời kỳ đầu có ảnh hưởng rất lớn tới việc bồi dưỡng và tăng cường sức ghi nhớ của con người. Và cũng cần đưa ra nhiều đồ vật đa dạng phong phú để khích lệ và kích thích trẻ vận dụng cả hai bộ phận của não bộ là: Bán cầu não trái dùng vào việc ghi nhớ ngôn ngữ, trình tự...; bán cầu não phải dùng để suy nghĩ các sự vật có tính quy tắc, tưởng tượng... Người lớn cần tham gia các hoạt động mang những tính chất khác nhau để kích thích não tìm tòi, kích thích vẫn là mấu chốt để trí nhớ không bị suy giảm.
Trí nhớ của con người thật đáng kinh ngạc. Nghe nói, để lấp đầy bộ não người cần lượng thông tin lớn gấp 10 lần lượng thông tin được lưu trữ trong Thư viện Quốc gia Mỹ. Thậm chí có thể nói rằng, năng lực lưu giữ thông tin của con người là vô hạn. Nhưng sở dĩ có nhiều việc muốn nhớ nhưng không nhớ nổi, dễ quên, hoàn toàn là do ta chưa khai thác hết tiềm năng và cách ghi nhớ không tốt mà thôi.
