Trong một ngôi nhà hoang tàn, đổ nát dưới chân núi Kanchenjunga thuộc dãy Himalaya, một ông tòa chua chát đang muốn yên ổn sống nốt quãng đời hưu trí thì cô cháu ngoại mồ côi, Sai, tìm về trước ngưỡng cửa. Người đầu bếp của ông tòa canh gác cô gái điên cuồng, vì ông thường nghĩ tới con trai mình, Biju, chàng thanh niên tha hương đang phải nhảy từ quán ăn gai góc này đến quán ăn gai góc khác ở New York.
Cuốn tiểu thuyết tuyệt vời của Kiran Desai, khi ra đời được hoan nghênh nhiệt liệt, là câu chuyện về niềm hân hoan và nỗi thất vọng. Các nhân vật của cô phải đối mặt với biết bao lựa chọn minh chứng hùng hồn cho những hậu quả của chủ nghĩa thực dân khi nó va chạm với thế giớ hiện đại.
“… Gyan và Sai. Mỗi lúc ngớt mưa, họ lại ngồi đo tai, vai và bề rộng lồng ngực của nhau.
Xương đòn, lông mi, cằm.
Đầu gối, gót chân, mu bàn chân.
Sự mềm dẻo của ngón tay và ngón chân.
Xương gò má, cổ, bắp tay, những phức hợp nhỏ bé của các khớp xương.
Máu tím và xanh của những mạch máu.
Tiết mục bằng lưỡi độc đáo nhất thế giới: Sai, nhờ được cô bạn Arlene ở tu viện hướng dẫn, có thể chạm đầu lưỡi vào mũi mình và biểu diễn cho Gyan xem.
Anh biết ngọ nguậy lông mày, làm đầu mình trượt khỏi cổ và trôi qua trôi lại như một vũ công Bharat Natyam, và anh có thể trồng cây chuối bằng đầu.
Thỉnh thoảng, nàng nghĩ đến những quan sát tinh tế nàng phát hiện ra từ những lần khám phá bản thân mình trước gương mà Gyan đã bỏ sót vì sự mới mẻ trong hoàn cảnh giữa hai người họ. Nàng tự biết, thân thương một người đàn bà là chuyện cần phải học, và nàng e rằng Gyan không hoàn toàn nhận thức được mình may mắn nhường nào.
Thùy tai mịn màng lông tơ như lá yên thảo, chất liệu mượt mà của mái tóc, làn da trong veo nơi mặt trong cổ tay…
Lần sau anh đến, nàng lưu ý anh những gì ảnh bỏ sót, phô bày mái tóc mình với sự sốt sắng của một người buôn khăn trùm đầu: “Thấy chưa. Giống lụa không?”
“Y như lụa thật,” anh công nhận.
Nàng giới thiệu đôi tai mình như hai vật phẩm lấy dưới quầy ra đem đặt trước mặt một ông khách sành sỏi trong một gian hàng bán kỳ trân dị bảo của thị trấn, nhưng khi toan dùng mắt mình để kiểm nghiệm chiều sâu của mắt nàng, anh mới biết ánh mắt ấy trơn tuột khó nắm bắt quá chừng; anh nhặt lên và đánh rơi, nhặt lên lần nữa, đánh rơi lần nữa, tới khi nó trôi tuột ra và trốn mất.
Cứ như thế họ chơi trò ve vãn, xích lại, lảng ra, trêu ghẹo, trốn chạy - ngọt ngào thay khi giả vờ học hành tử tế, huyền diệu thay khi điều đó ngốn sạch thời gian. Nhưng khi đã bỏ lại sau lưng những tài sản dễ phô bày và mau cạn kiệt, phần cơ thể chưa khám phá của nhau hứa hẹn tiềm ẩn những gì tinh túy nhất, và lại một lần nữa tình thế bị đẩy lên tới đỉnh điểm của sự quẫn bách như những ngày họ ngồi ép mình vào môn hình học.
Phía trên sống lưng.
Bụng và rốn…” (Trích).
“Một trong những cuốn tiểu thuyết viết bằng tiếng Anh ấn tượng nhất của năm qua, và tôi dự đoán bạn sẽ đọc nó… với trái tim trong lồng ngực; đắm vào chuyện kể, và chuyện kể đắm vào bạn.” (Alan cheuse, Chicago Tribune).
“Mảnh tạo các công phu của nghệ thuật châm biếm hài hước nhẹ nhàng - một ngụ ngôn nhỏ, được điều âm tinh tế chứng tỏ tác giả có tai nghe sành sỏi với tính cách và tâm trạng… Tác giả đã phác họa các nhân vật với tình cảm vừa hóm hỉnh vừa sắc nét đến mức nó âm thầm xâm chiếm lòng ta.” (Michiko Kakutani, "The New York Times").
“Kỳ khôi… trong cuốn tiểu thuyết khi hài hước lúc đầy suy tư này, Desai khéo léo qua lại như thoi đưa giữa thế giới thứ nhất và thế giới thứ ba, khắc họa nỗi đau tha hương, sự nhập nhằng của khái niệm hậu thuộc địa, và khát vọng mù quáng vươn tới một “cuộc sống tốt đẹp hơn.” (Publishers Weekly).
|
