Xuất thân Nho học, khi đất nước bị xâm lăng, người chiến sĩ Nguyễn Minh Châu đã lên đường chiến đấu. Ngay từ những trang viết đầu tiên, tâm hồn ông đã rung lên những mối hoà cảm thời đại. Từ Cửa sông đến Dấu chân người lính, đánh dấu một bước quan trọng trong sự nghiệp sáng tác của ông. Nhưng không như hầu hết các bạn viết đương thời, Nguyễn Minh Châu là người đã dũng cảm đọc "Lời ai điếu" cho một thời "văn nghệ minh hoạ" bằng những tác phẩm xuất sắc được xuất bản ngay sau thời Đổi mới: Phiên chợ Giát, Khách ở quê ra, Mùa trái cóc ở miền nam, Người đàn bà trên chuyến tàu tốc hành... Nguyễn Minh Châu mất sau những ngày vật lộn với cơn bạo bệnh. Nhưng tài năng của ông, những trang viết của ông vẫn lấp lánh giữa cuộc đời và sự trân trọng của những người yêu văn chương.
