Trạng Lợn là một trong những nhân vật chính trong hệ thống truyện cười dân gian đặc sắc nước ta.
Vốn xuất thân trong gia đình dòng dõi khoa bảng, nhưng Trạng Lợn không “phát” về đường văn chương mà chỉ có tài biện bác, lí luận. Từ thuở bé Trạng Lợn đã được nhiều phần may mắn, cứ nói mò mà trúng được mấy lần hạnh vận, nhớ mò thơ phú mà lấy được tiểu thư nhà khuê các, rồi nhờ cụ thánh mà được phong Trạng nguyên đi sứ cả sang Tầu... cuối đời kể cũng vinh hiển.
Thánh nhân đãi kẻ khù khờ, nhờ ông Trạng may mắn này mà người đời sau được nhiều trận cười sảng khoái. Cha ông ta xây dựng ông Trạng này thật dân dã, tếu táo nhưng cũng gửi gắm cho đời sau ý chí ham học. Những tích cổ khó nhớ như “thiên tích thong manh, thánh nằm chỏng gọng”, “thâm tinh tập lái”, “thủ chư Dự”, “hạ mã bất yên”, “bát đao phân mễ phấn, thiên lí trọng kim chung”, “thử lục súc, nhân sở tự”... âu cũng đến được gần gũi với bạn đọc hơn nhờ Trạng Lợn.