Năm 1986, cùng với cả nước, Đảng bộ và nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh bước vào công cuộc Đổi mới dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam. Đời sống văn hóa ở thành phố Hồ Chí Minh từ 1986 đến nay cũng bước vào một giai đoạn thay đổi toàn diện sâu sắc.
Nhằm nghiên cứu sự thay đổi của đời sống văn hóa ở Thành phố Hồ Chí Minh trong công cuộc Đổi mới, Viện Văn hóa Nghệ thuật Việt Nam giao cho Phân viện Văn hóa Nghệ thuật Việt Nam tại Thành phố Hồ Chí Minh thực hiện đề tài nghiên cứu khoa học Những thay đổi trong đời sống văn hóa ở Thành phố Hồ Chí Minh thời gian 1986 - 2006 do Thạc sĩ Hoàng Hương, Phân viện trưởng làm Chủ nhiệm và nhà nghiên cứu Cao Tự Thanh làm Đồng Chủ nhiệm kiêm Chủ biên.
Nội dung của đề tài đề cập đến nhiều vấn đề phong phú, đa dạng thay đổi trong một thời gian kéo dài 20 năm, vì thế ngoài lực lượng nghiên cứu còn trẻ trong biên chế cơ hữu của Phân viện Văn hóa Nghệ thuật tại Thành phố Hồ Chí Minh, Ban Chủ nhiệm đề tài đã chủ trương tranh thủ đến mức cao nhất "chất xám" của các nhà nghiên cứu tại Thành phố. Vì thế có thể nói, kết quả của đề tài là trí tuệ của một đội ngũ các nhà nghiên cứu khoa học tại Thành phố Hồ Chí Minh. Bước đầu, bức tranh đời sống văn hóa tại Thành phố Hồ Chí Minh từ năm 1986 đến nay đã được các tác giả phác họa với những đường nét chân thực, rành mạch. Qua cuốn sách, bạn đọc có thể hiểu được trên những nét lớn sự biến đổi của đời sống văn hóa tại Thành phố Hồ Chí Minh từ 1986 đến 2006.
Tuy nhiên, sự thay đổi của đời sống văn hóa ở Thành phố Hồ Chí Minh từ 1986 đến nay là một vấn đề lớn, không dễ khái quát trình bày trong một chuyên luận mang tính tổng hợp đầu tiên. Vả lại đề tài còn quy tụ nhiều tác giả, nên mỗi chương, mỗi phần có sự khác nhau về phong cách và chất lượng.
Đề tài khoa học Những thay đổi trong đời sống văn hóa ở Thành phố Hồ Chí Minh thời gian 1986 - 2006 đã được nghiệm thu từ năm 2007. Tiếp thu góp ý của trong hội đồng nghiệm thu, các tác giả và Ban chủ biên đã tiếp tục sửa chữa công trình một cách nghiêm túc với mong mỏi đạt tới chất lượng cao hơn.
