Trường đại học
Các trường đại học ở Canada phần lớn là do nhà nước tài trợ, do đó đều có chất lượng giáo dục cao đồng nhất và có mức học phí thấp dành cho các sinh viên quốc tế so với các nước khác. Những trường này có một dải rộng các chương trình học và các loại bằng cấp từ đại học cho đến tiến sĩ, cũng như các loại chứng chỉ và bằng chuyên nghiệp.
Trường Cao đẳng Đại học
Là một thành phần của hệ thống đại học ở Canada, các trường cao đẳng đại học cung ứng cho sinh viên khả năng chọn lựa giữa các chương trình thiên về học thuật và các chương trình thiên về thực hành. Những chương trình này đều cấp chứng chỉ tốt nghiệp cho sinh viên. Là một phần của hệ thống cao đẳng ở Canada, các trường cao đẳng đại học này có đặc điểm nổi bật là các dịch vụ hỗ trợ sinh viên rất mạnh, lớp học ít sinh viên và môi trường hoạt động rộng rãi của nhà trường. Những trường này cũng có những chương trình kết hợp cấp bằng/ cấp chứng chỉ và các chương trình chuyển trường từ đại học sang.
Trường Cao đẳng Cộng đồng và Học viện Kỹ thuật
Các trường dạng này có chương trình học liên quan đến hướng nghiệp, với lớp học ít sinh viên, có những bài giảng ngoại khóa, tỉ lệ diện tích phòng thí nghiệm cao so với diện tích lớp học, và lối giảng dạy theo kiểu tương tác. Điểm độc đáo của các trường cao đẳng ở Canada là chương trình học lấy nhà tuyển dụng làm trung tâm. Những học viện này có chức năng chủ yếu là đáp ứng cho nhu cầu đào tạo của các doanh nghiệp, các cơ sở công nghiệp và bộ phận nhà nước. Hầu hết các trường cao đẳng và học viện kỹ thuật đều cấp chứng chỉ hơn là bằng cấp, tuy nhiên ngày càng có nhiều trường cấp phát các loại văn bằng và văn bằng ứng dụng.
Trường Cao đẳng Kỹ thuật/ Chuyên nghiệp
Các trường này do tư nhân sở hữu và điều hành, với mục tiêu chính là cung ứng sinh viên cho thị trường lao động sau một thời gian giảng dạy tương đối ngắn. Trọng tâm của các trường cao đẳng chuyên nghiệp là các kỹ năng thực hành đối với một dải rộng các chương trình khác nhau. Những trường này thường chuyên về các lĩnh vực như kinh doanh, máy tính và kỹ năng thư ký. Mặc dù là sở hữu tư nhân, những cơ sở này đều do tỉnh duyệt và qui định nhằm đảm bảo cho việc duy trì các chuẩn mực của chương trình và chất lượng giảng dạy.
Năm học ở Canada thường bắt đầu vào tháng 9 và chấm dứt vào tháng 5, và thường được chia thành hai học kỳ. Một số cơ sở tổ chức một học kỳ hoặc bả học kỳ trong năm, và tiếp nhận sinh viên vào tháng Giêng, hoặc tháng 5 hoặc tháng 9. Nhiều cơ sở tổ chức một số môn học giới hạn và các chương trình đặc biệt trong kỳ hè.
Các loại Chứng chỉ/ Bằng cấp
- Cerilficate (Chứng chỉ) là một giấy xác nhận đã hoàn tất thành công một chương trình với thời gian thường là 1 năm, ở các trường cao đẳng.
- Diploma (Chứng chỉ) là giấy xác nhận cho quá trình học 1 hoặc 2 năm, ở các trường cao đẳng.
- Undergraduate/ bachelors degrees (Bằng đại học/ bằng cử nhân) được cấp bởi một trường đại học sau thời gian 4 năm học tập, và sinh viên có thể học tiếp lên cấp sau đại học.
- Graduate/ post graduate degrees (Bằng sau đại học) dẫn tới các loại bằng cấp, chứng chỉ cấp cao.
Điều kiện để tham dự các lớp sau đại học là bằng đại học/ cử nhân (học 4 năm).
- M.B.A. là chương trình đòi hỏi tối thiểu 2 đến 3 năm kinh nghiệm làm việc phù hợp, điểm GMAT từ 580 đến 600, điểm TOEFL từ 560 đến 600, cùng với một bằng cấp dạng 4 năm; thời gian học thường kéo dài trong 2 năm, mặc dù một số cơ sở có loại hình cấp tốc học nhanh hơn.
- Master (Cao học) là loại bằng đòi hỏi người học có bằng cử nhân 4 năm với điểm số cao tương đương với hạng trung bình-B của Canada, tối thiểu 2 thư giới thiệu, cùng với một số chứng chỉ khác tùy theo từng ngành, chẳng hạn như TOEFL, GRE hay phải qua một kỳ kiểm tra. Chương trình cao học thường kéo dài 2 năm, thường kết hợp cả việc lên lớp lẫn luận văn.
- Doctorute hay Ph.D. (Tiến sĩ) là loại bằng cấp cao hơn bằng cao học, và thường đòi hỏi thời gian hoàn tất từ 4 đến 7 năm. Điều kiện để theo học chương trình này và phải có bằng cao học, mặc dù đôi khi có thể học trực tiếp từ bằng cử nhân, tùy theo từng khoa và chương trình. Sinh viên phải có điểm tối thiểu là cao-B theo cách xếp hạng của Canada, và khả năng nghiên cứu phải được xếp hạng tối thiểu ở mức B+; phải có ít nhất 2 thư giới thiệu và những loại chứng chỉ khác, chẳng hạn như TOEFL, GRE, hoặc phải qua một kỳ kiểm tra.
- Post-doctoral (Sau Tiến sĩ) là chương trình chuyên sâu, tập trung vào hướng nghiên cứu.
Đặc điểm Giáo dục ở Canada
Canada là một liên bang gồm có 10 tỉnh và 3 hạt, là một quốc gia rộng lớn trải dài qua vùng Bắc Mỹ, từ Đại Tây Dương đến Thái Bình Dương và về phía Bắc đến Bắc Băng Dương. Ở Canada, các tỉnh và các hạt chịu trách nhiệm về việc giáo dục ở tất cả các cấp từ tiểu học, trung học cho đến sau trung học. Do đó, Canada không có một bộ giáo dục chung cho cả nước hay cả liên bang. Mặc dù có nhiều điểm tương đồng giữa 13 hệ thống giáo dục của 13 địa phương trong khắp cả nước, mỗi một hệ thống đều có những nét đa dạng riêng thể hiện lịch sử, văn hóa và địa lý của địa phương đó.
Mặc dù trách nhiệm chính về giáo dục thuộc về các tỉnh và các hạt, chính phủ Canada cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ cho giáo dục - trong những lĩnh vực như ngôn ngữ giảng dạy chính thức, các quỹ dành cho cấp sau trung học, và việc phát triển nguồn nhân lực. Ngoài ra, chính quyền liên bang còn có trách nhiệm liên quan, đến giáo dục tiểu học và trung học đối với những trẻ em da đỏ ở các trường quốc gia hay trường 1iên bang ở các khu bảo tồn, hay các trường do tỉnh quản lý ngoài các khu bảo tồn, đồng thời hỗ trợ về tài chính cho những học sinh này ở cấp sau trung học.
Năm l967, Hội đồng Bộ trưởng về Giáo dục của Canada (CMEC) đã được tổ chức như một tiếng nói về giáo dục chung của cả nước. CMEC là diễn đàn trong đó các bộ trưởng của các tỉnh và các hạt gặp gỡ nhau để thảo luận về những vấn đề cùng quan tâm. CMEC cũng là một cơ quan đại điện cho ngành giáo dục của các tỉnh và các hạt để làm việc với các tổ chức giáo dục cấp quốc gia, với chính quyền liên bang, các chính quyền nước ngoài và các tổ chức quốc tế.
Canada có hai ngôn ngữ chính thức - tiếng Anh và tiếng Pháp. Tiếng Anh là ngôn ngữ chính cho khoảng ba phần tư dân số, và tiếng Pháp dành cho số còn lại. Hầu hết những người nói tiếng Pháp sống ở Quebec, nơi hình thành một cộng đồng những người dùng tiếng Pháp. Ngoài ra còn có những nhóm thiểu số người nói tiếng Pháp ở tất cả các miền trong đất nước, tập trung phần lớn ở New Brunswich, Ontario, và Manitoba. Việc giảng dạy bằng tiếng thiểu số (tiếng Anh hoặc tiếng Pháp) ở một khu vực nào đó sẽ được tiến hành khi số lượng học sinh nhiều đến mức cho phép.
Giáo dục Trường công
Nền giáo dục từ Mẫu giáo đến lớp 12 do nhà nước tài trợ và miễn phí đối với tất cả các công dân và người thường trú tại Canada, thường là đến tuổi 18. Ở Quebec, mức độ giáo dục cao đẳng tại trường Cgeps cũng miễn phí cho các công dân của Quebec, nhưng ở cấp đại học thì sinh viên phải đóng học phí. Tất cả các sinh viên Canada đều phải đóng học phí ở cấp cao đẳng và cấp đại học.
Tuổi cưỡng bách giáo dục ở Canada tùy theo từng địa phương, nhưng thường là từ 5 - 7 tuổi cho đến 16 - 18 tuổi. Năm học dành cho các lớp từ lớp 1 đến lớp 12 thường từ tháng 9 đến tháng 6; tuy nhiên có một số trường bắt đầu sớm hơn hoặc là hoạt động suốt cả năm.
Ở cấp độ địa phương, việc giáo dục ở các trường công lập nằm dưới quyền của một ban quản lý nhà trường. Những người nắm quyền ở các trường địa phương này hoạt động dưới nhiều danh xưng khác nhau: ban giám hiệu, ban quản lý địa hạt, ban quản lý phân khu, và đối trường hợp của New Brunswich thì gọi là hội đồng giáo dục địa hạt. Quyền hạn và trách nhiệm của các ban quản lý nhà trường này được qui định trong các qui chế của bang hay của hạt, và thường đồng nhất trong cả nước. Cơ quan lãnh đạo những ban quản lý này bao gồm những ủy viên quản trị được cửa trong các cuộc bầu công khai.
Trường Tiểu học/ Trung học
Các chương trình mẫu giáo, do các ban lãnh đạo nhà trường ở địa phương điều hành, cung ứng nền giáo dục tiền tiểu học cho những học sinh từ 4 đến 5 tuổi. Chương trình mẫu giáo có ở các trường tiểu học tại tất cả các tỉnh và hạt. Nền giáo dục tiểu học ở hầu hết các tỉnh và hạt bao trùm từ 6 đến 8 năm cưỡng bức giáo dục. Việc tính lớp tùy thuộc vào các cơ quan giáo dục ở từng địa phương. Ở một số vùng, chương trình này bao gồm cả mẫu giáo cho đến lớp 8, và từ lớp 9 đến lớp 12 (cấp trung học). Hầu hết các trường đều có chương trình trung cấp - trung học sơ cấp.
Sau cấp tiểu học hoặc cấp trung cấp, các học sinh sẽ vào trường trung học để học tiếp đến lớp 12 (lớp 11 ở Quebec). Nội dung chương trình ở cấp trung học bao gồm cả chương trình học thuật lẫn chương trình hướng nghiệp. Chương trình học thuật cung ứng cho học sinh những kiến thức để đáp ứng cho yêu cầu đầu vào của các trường đại học và cao đẳng. Chương trình hướng nghiệp chuẩn bị cho học sinh những nội dung cần thiết để tiếp tục việc học ở những trường cao đẳng sau trung học, hay để học sinh bước vào thị trường lao động. Chứng chỉ tốt nghiệp trung học sẽ được cấp cho những học sinh đậu tất cả các môn bắt buộc và các môn tùy chọn trong chương trình - cả học thuật lẫn hướng nghiệp.
Giáo dục sau Trung học (Cao đẳng & Đại học)
Giáo dục sau trung học ở Canada, cả đại học lẫn cao đẳng, đều thuộc về trách nhiệm của chính quyền tỉnh và hạt. Các chính quyền này cung ứng hầu hết nguồn tài chính cho các cơ sở sau trung học. Nguồn tài chính bổ sung thêm đến từ chính quyền liên bang, tiền trợ cấp nghiên cứu, và học phí do sinh viên nộp vào.
Tất cả các cơ sở giáo dục sau trung học ở Canada đều có ban lãnh đạo theo một hiến chương hay luật lệ địa phương để cấp các loại văn bằng, chứng chỉ về học thuật. Nói chung, các trường đại học là các cơ sở cấp phát văn bằng - các văn bằng đại học (bằng cử nhân hay bằng danh dự) và văn bằng sau đại học (bằng cao học và tiến sĩ). Các trường cao đẳng thì có các chương trình nghiêng về hướng nghiệp để cấp phát các loại chứng chỉ, mặc dù có một số trường có cấp các loại văn bằng về nhân văn, tương đương với trình độ đại học hoặc có thể sử dụng để vào học ở các trường đại học.
Các Trường Tư thục & Cao đẳng Chuyên nghiệp
Ở Canada có một số lớn những trường tư thục hay trường độc lập (một số trong đó là trường tôn giáo) và các cao đẳng chuyên nghiệp tư thục. Các trường phổ thông và cao đẳng tư thục có thể hoạt động ở bất kỳ tỉnh hay hạt nào nếu như đạt được các chuẩn mực do chính quyền sở tại đề ra. Mặc dù những trường này có thể có chương trình học và các chứng chỉ theo yêu cầu của cơ quan giáo dục địa phương, chúng vẫn có chức năng độc lập so với hệ thống giáo dục công lập và thu phí của học sinh, sinh viên. Năm tỉnh - Alberta, British Columbia, Manitoba, Quebec, và Saskatchewan - có một hình thức hỗ trợ tài chính nào đó đối với các trường loại này. Các cao đẳng tư thục không nhận được tiền quỹ của các chính quyền địa phương ngoại trừ khi có sự liên kết với một cơ sở công lập.
Việc học tại nhà
Các học sinh được phép học tại nhà ở tất cả các tỉnh và hạt, theo những sự hạn chế giống như đối với các trường độc lập. Các phụ huynh muốn tự giáo dục con em của mình trong một phần hay suốt cả thời gian cưỡng bách giáo dục phải đáp ứng được những tiêu chuẩn chung và những yêu cầu về chương trình và bằng cấp do chính quyền từng tỉnh và hạt qui định.
Những Học sinh có Nhu cầu Đặc biệt
Những học sinh có nhu cầu đặc biệt, chẳng hạn như bị thiểu năng về cơ thể hay tâm trí, hoặc ngược lại có thiên tài đặc biệt, v.v... được sắp xếp ở các trường công lập theo nhiều cách khác nhau. Trong một số trường hợp, có những chương trình riêng biệt để đáp ứng cho các nhu cầu của từng học sinh. Trong những trường hợp khác, những học sinh này được hội nhập vào những lớp bình thường, và tham dự chương trình của lớp đến một mức độ nào đó.
