Khái niệm
Ở bất kỳ một quốc gia nào giáo dục-đào tạo luôn là con đường cơ bản để có một nguồn nhân lực đáp ứng được các yêu cầu của sự phát triển kinh tế xã hội. Giáo dục và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế cũng vậy, nó không chỉ bao gồm sự nghiệp giáo dục đào tạo nói chung vì đào tạo ở đây không chỉ đơn thuần đào tạo về chuyên môn mà còn giáo dục về chính trị, đạo đức, ý thức trách nhiệm, tác phong công tác, vai trò và vị trí của người cán bộ quản lý kinh tế trong bộ máy nhà nước.
Đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế phản ánh cùng một mục đích là trang bị kiến thức cho họ. Nhưng đào tạo là quá trình truyền thụ kiến thức mới để người cán bộ quản lý kinh tế có một trình độ cao hơn. Còn bồi dưỡng là quá trình hoạt động làm tăng thêm những kiến thức đòi hỏi với những người mà họ đang giữ một chức vụ nhất định. Tóm lại, đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế là các hoạt động nhằm nâng cao năng lực cho cán bộ quản lý kinh tế trong việc đóng góp vào hoạt động của các cơ quan quản lý Nhà nước.
Trong công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế thì việc làm sao để đào tạo và bồi dưỡng có chất lượng cao lại là một vấn đề nan giải. Chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế thể hiện ở trình độ, khả năng thực hiện các công việc tương ứng với thời gian và bằng cấp mà các cán bộ quản lý kinh tế nhận được.
Vai trò chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế
Chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế có vai trò rất quan trọng trong sự nghiệp phát triển kinh tế của mọi quốc gia:
Đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế nhằm phục vụ cho sự nghiệp đổi mới của đất nước vì đây là một bộ phận đặc biệt quan trọng trong lực lượng cán bộ công chức. Mọi đường lối, chủ trương, chính sách... phát triển kinh tế của Đảng và Nhà nước đều được các cơ quan quản lý Nhà nước về kinh tế thực hiện với lực lượng cơ bản là đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế. Trước đây nước ta đã tồn tại khá lâu theo cơ chế quản lý tập trung, quan liêu, bao cấp; nhưng ngày nay cơ chế đó không còn phù hợp nữa nên việc chuyển đổi cơ chế quản lý kinh tế là một yêu cầu cấp thiết có tính sống còn nhằm tạo ra bước phát triểm mới cho đất nước. Trước sự đổi mới như vậy, nếu chúng ta có một đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế được đào tạo và bồi dưỡng có chất lượng cao thì sẽ không bị lúng túng khi vận hành cơ chế kinh tế mới, sẽ giải quyết được rất nhiều vấn đề nảy sinh khi chuyển sang cơ chế kinh tế mới.
Trước xu hướng toàn cầu hoá, khu vực hoá và hội nhập kinh tế thì chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế cao sẽ tạo ra một đội ngũ cán bộ cán bộ quản lý kinh tế giỏi. Họ sẽ giúp đất nước nắm bắt được các cơ hội do toàn cầu hoá, khu vực hoá và hội nhập kinh tế mang tới một cách nhanh chóng; đồng thời cúng giúp hạn chế được những rủi ro thách thức. Trong quá trình hội nhập kinh tế, mọi quốc gia đều phải mở cửa nền kinh tế, đa dạng hoá, đa phương hoá các quan hệ kinh tế đối ngoại trên nguyên tắc giữ vững độc lập chủ quyền, bình đẳng, cùng có lợi, thu hút các nguồn lực bên ngoài để phát huy lợi thế và nguồn lực bên trong. Không chỉ thế, khi tiến hành hợp tác kinh tế quốc tế, do mới tiếp cận với nền kinh tế thế giới trong một thời gian chưa phải là dài nên chúng ta không thể hiểu hết “luật chơi” của nền kinh tế thị trường cũng như các thông lệ quốc tế khi tham gia hợp tác với nước ngoài, vì vậy chúng ta sẽ mắc phải không ít những va vấp, hạn chế và sẽ phải chịu không ít những thua thiệt nếu như chúng ta không có một đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế giỏi, chất lượng cao. Điều đó nói lên rằng việc nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế có vai trò rất quan trọng trong bối cảnh toàn cầu hoá, khu vực hoá và hội nhập kinh tế của nước ta hiện nay.
Ngày nay, các cuộc cách mạng khoa học và công nghệ đang diễn ra hết sức mạnh mẽ, vì vậy sự phát triển của tất cả các nước trên thế giới nói chung và của nước ta nói riêng tất yếu phải gắn công nghiệp hoá với hiện đại hoá, phải gắn liền với tiến bộ của khoa học-công nghệ và trình độ tổ chức quản lý ngày càng cao. Để tiếp thu được những thành tựu của tiến bộ khoa học-công nghệ và trình độ tổ chức quản lý cao đó thì chúng ta phải có một đội ngũ cán bộ khoa học và quản lý kinh tế có chất lượng cao để cung cấp cho Đảng và Nhà nước những cơ sở khoa học cho các quyết định, các chủ trương, chính sách, chiến lược, kế hoach, dự án... để phát triển kinh tế đất nước. Lực lượng này phải biết tiếp thu một cách thông minh những tri thức của nhân loại, đồng thời tiếp thu những lợi thế của các nước đi sau, biết giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc, giữ vững định hướng xã hội chủ nghĩa trong phát triển với xu hướng phát triển ngày nay của thế giới.
Trong thời kỳ này, trên thị trường không chỉ diễn ra sự cạnh tranh khốc liệt về các hàng hoá vật chất và dịch vụ được sản xuất ra giữa các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh, mà trên thị trường lao động cũng diễn ra sự xạnh tranh về các cán bộ quản lý kinh tế. Sự cạnh tranh đó diễn ra ở cả bên cung (là những người được đào tạo và có ý muốn trở thành người cán bộ quản lý kinh tế) và bên cầu (là các cơ quan có nhu cầu tuyển cán bộ quản lý kinh tế). Giữa những người có nhu cầu, nguyện vọng làm cán bộ quản lý kinh tế thì họ cạnh tranh nhau để có được những chỗ làm việc thích hợp với khả năng của mình, những chỗ làm việc tốt để họ có thể làm việc với hiệu quả cao nhất. Còn các cơ quan thực hiện việc quản lý nhà nước về kinh tế thì cạnh tranh với nhau để tuyển được các cán bộ quản lý kinh tế giỏi, có đủ phẩm chất và năng lực về làm việc cho mình. Vì vậy việc nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế sẽ giúp cho các cơ quan tuyển được những cán bộ quản lý kinh tế như mong muốn phục vụ cho sự nghiệp phát triển kinh tế đất nước.
