Lốc là gì?
Gió lốc hay còn gọi là vòi rồng, có lẽ là do ngoại hình tròn dài của nó trên trời thông xuống hút nước lên. Thực chất nó là một cái xoáy không khí có trục thẳng đứng (thường thì không thẳng mà cong queo) có kích thước nằm ngang nhỏ, có tốc độ gió khủng khiếp, đầu trên của nó nối liền với mây, còn đầu dưới thì buông thõng lơ lửng giữa trời không khi thì tiếp xúc xuống tới mặt đất hoặc mặt nước. Có trường hợp từ mây xuất hiện đông thời hai cái vòi rồng vừa xoáy, vừa di chuyển.
Vòi rồng hầu như bao giờ cũng kéo theo dông và mưa rào mạnh. Tốc độc gió trong vời rồng có thể đạt tới 100m/s là lớn hơn, trong khi gió bão khủng khiếp cấp 12 cũng chỉ đạt tới tốc độ 33m/s. Đường kính của vòi rồng trên mặt nước từ 25 – 100m. Trên đất liền có thể từ 100 đến 1000m, đôi khi đạt tới 1,5 - 2km. Còn chiêu cao thấy được của vòi rồng đạt tới 800 - 1500m.
Sức mạnh của vòi rồng thật là lớn. Nhiều vật nặng hàng tạ cũng bị nhấc lên khỏi mặt đất, ném đi xa vài trăm mét. Nó có thể nhổ bật gốc cây cổ thụ, thổi bay nhà, cứa, nhấc bổng cột điện,... Trên biển, vòi rồng có thể lật chìm tàu thuyền, hút lên trời cả cột nước khổng lồ. Sự xuất hiện của nó khá đột ngột từ khi xuất hiện đến lúc biến mất thường chỉ vài phút, lâu nhất cũng không quá vài giờ. Hành trình di động của nó ngắn nhất là 30m, dài nhất có thể tới vài trăm kilômét.
Vòi rồng thường xảy ra ở vùng nhiệt đới, là một vùng gió xoáy có sức mạnh phá hoại mãnh liệt được sinh ra ở phần trung tâm đám mây dông phát triển mạnh cách mặt đất 3 - 4km, có những biến đổi đột ngột về hướng lẫn cường độ.
Nơi sinh ra vòi rồng là ở dưới những đám mây vũ tích đang phát triển mạnh mẽ. Trong đám mây vũ tích đang phát triển nhanh chóng, không khí bị nhiễu động do sự chênh lệch rất lớn về nhiệt độ, độ ẩm, hướng gió và tốc độ gió gây ra.
Như tốc độ dòng khí lưu đi xuống luôn luôn đạt tới cấp 8, thì dòng khí đi lên ở cấp 3 cấp 4. Sự nhiễu động không khí trong lòng đám mây vũ tích làm sinh ra tác dụng xoáy ốc. Và khi tác dụng này đạt tới mức độ nhất định thì sẽ xuất hiện vòi rồng. Sự chênh lệch về nhiệt độ, trong khi ở mặt đất là 20oC thì ở gần đám mây vũ tích nhiệt độ độ sụt xuống và khoảng 10oC và ở tầng cao 4.000m nhiệt độ là 0oC, ở 8000m lạnh tới - 30oC. Do vậy không khí lạnh ào ạt chìm xuống dưới, còn không khí nóng ùn ùn bốc lên cao. Sự dao động lên xuống của không khí các tầng trên dưới như thế hình thành nhiều đám xoáy ốc những xoáy ốc đó bành trướng dần, dao động lên xuống kịch liệt cuối cùng tạo ra vòng xoáy lớn. Đó là vòi rồng.
Vòi rồng luôn xuất hiện vào thời kì giao thời giữa hai mùa xuân hè, hoặc thu và thường đi kèm với đám mây vũ tích đang phát triển.
Năm 2006, lốc lớn kèm theo mưa, mưa đá đã xuất hiện ở nhiều nơi trên đất nước ta.
+ Chiều tối 6.4.2006, một cơn lốc lớn kèm theo mưa đá đầu mùa kéo dài 20 phút xảy ra trên các xã Thanh Quân, Thanh Lâm, Thanh Sơn, Thanh Hòa, Thanh Phong và Thanh Xuân của huyện miền núi Như Xuân, tỉnh Thanh Hoá làm 418 ngôi nhà dân bị sập, tốc mái, xiêu vẹo, tổng thiệt hại gần 115 tỉ đồng.
+ Hồi 17 giờ ngày 27.7.2006, một cơn lốc xoáy kèm mưa lớn, tràn qua địa bàn hai xã Vĩnh Phúc và Vĩnh Hưng của huyện Vĩnh Lộc, Thanh Hoá, gây thiệt hại lớn cho nhân dân, địa phương làm 95 ngôi nhà bị sập, tốc mái, xiêu vẹo, thiệt hại gần 1 tỉ đổng.
+ Đầu tháng 8.2006, gió xoáy mạnh kèm theo mưa đã làm ngã đổ và ảnh hưởng khoảng 21 ha rừng tràm 10 tuổi, thuộc vườn quốc gia U Minh Hạ, trong đó có ít nhất 3 ha rừng bị thiệt hại nặng.
+ Ngày 25.9.2006, một cơn lốc xoáy kèm theo mưa lớn đã tràn qua khu vực thị trấn Sa Rai và ấp 3 xã Tân Thành B, huyện Tân Hồng, làm thiệt mạng một em bé 4 tuổi và làm 4 học sinh trường THPT Trần Phú bị trọng thương, còn làm sập, tốc mái 90 căn nhà và nhiều trụ sở, trường học, thiệt hại 2,5 tỉ đồng.
