Đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế là một việc làm rất cấp bách hiện nay không chỉ riêng đối với nước ta mà đối với tất cả các quốc gia trên thế giới. Chính vì thế mà việc đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế không thể được tiến hành một cách cẩu thả, việc nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng đó phải đáp ứng được một số yêu cầu sau:
Có rất nhiều nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế hiện nay, trong đó có một số nhân tố cơ bản sau:
Nhờ công tác xây dựng kế hoạch đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế trong từng cơ quan, đơn vị sử dụng mà họ có thể đa đúng đối tợng cán bộ đi đào tạo và bồi dưỡng. Từ đó tránh tình trạng đào tạo một cách tràn lan gây lãng phí các nguồn lực và đảm bảo được sự chuyển tiếp hợp lý giữa các thế hệ cán bộ quản lý kinh tế. Nếu công tác này không được làm tốt thì khó có thể nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế một cách toàn d iện.
Công tác tuyên truyền nhận thức về vai trò của việc đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế của từng cơ quan đơn vị sử dụng đối với từng cán bộ của mình để từng cán bộ nhận thức được và tự giác học tập, nghiên cứu để nâng cao nhận thức của mình.
Các chính sách của các cơ quan đơn vị sử dụng đối với các cán bộ quản lý kinh tế sau khi được đào tạo và bồi dưỡng sẽ có những ảnh hưởng nhất định tới nhu cầu của họ. Nếu các chính sách đó thoả đáng và hợp lý thì sẽ tạo ra động lực thúc đẩy họ không ngừng học tập và bồi dưỡng bản thân, còn nếu nó không phù hợp thì sẽ tạo ra một sức ỳ hoặc t tởng đối phó đối với công tác đào tạo và bồi dưỡng.
Việc quản lý công tác đào tạo và bồi dưỡng đối với chính những cán bộ quản lý kinh tế của mình được cần được tiến hành nghiêm túc, toàn diện và trên mọi mặt. Hệ thống và công tác quản lý đào tạo nếu được thực hiện tốt sẽ xây dựng được đội ngũ cán bộ chất lượng cao, chống lãng phí được các nguồn lực.
Thứ nhất, nội dung đào tạo là nhân tố quan trọng quyết định chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế. Nội dung đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế bao gồm việc cung cấp những kiến thức cơ bản về kinh tế, quản lý kinh tế, về khoa học tổ chức và quản lý... mà người cán bộ quản lý kinh tế cha có hoặc cha cập nhật. Việc đào tạo và bồi dưỡng còn rèn luyện kỹ năng thực hiện công việc cho họ, đây là một nội dung đào tạo thiết thực và thông dụng nhất nhằm bổ sung những thiếu hụt cho cán bộ quản lý kinh tế. Đồng thời trong quá trình đào tạo và bồi dưỡng cũng phải tiến hành rao đổi kinh nghiệm trong công việc chuyên môn, trong công tác lãnh đạo quản lý, cho học viên học hỏi, tiếp cận những kinh nghiệm, phương pháp quản lý hiện đại của nước ngoài. Nh vậy nội dung đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế giúp các cán bộ quản lý kinh tế có những cơ hội để suy nghĩ tự do, để giải quyết vấn đề theo những phương pháp mới mà không lo ngại sự đánh giá của cấp trên hay đồng nghiệp.
Thứ hai, phương pháp đào tạo có thể là đào tạo tại chỗ hoặc đào tạo bên ngoài. Đào tạo tại chỗ là đào tạo ngay tại vị trí đang làm việc hoặc sẽ làm việc, những người học thực hiện công việc dới sự hớng dẫn của những cán bộ có kinh nghiệm, những người quản lý hoặc giảng viên; nó giúp cho các cán bộ quản lý kinh tế cần đào tạo có thể tiếp cận ngay với thực tế vì nội dung đào tạo liên quan ngay đến công việc cụ thể. Còn đào tạo ở ngoài là phương pháp đào tạo theo chương trình ở trong và ngoài cơ quan, nó không gắn với việc thực hành công việc nhưng đảm bảo tính hệ thống, khoa học, có bài bản, theo kế hoạch đào tạo.
Thứ ba, hình thức đào tạo cũng có những ảnh hưởng lớn tới chất lượng đào tạo và bồi dưỡng. Có nhiều hình thức đào tạo như:
Thứ tư, nếu các nguồn lực cho đào tạo và bồi dưỡng được đáp ứng đầy đủ và hiện đại: cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên, kinh phí đào tạo...thì chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế cũng sẽ được nâng lên đáng kể. Điều đó là do khi đó các cơ sở này sẽ có được một môi trường học tập và giảng dạy tốt nhất cho cả giảng viên và học viên, có những điều kiện thuận lợi để nâng cao chất lượng dạy và học của các cơ sở đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế.
Phân tích nhu cầu cần đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế cần thiết của nền kinh tế quốc dân để từ đó giúp xác định tổng thể nhu cầu tổng thể của bộ máy quản lý nhà nước về kinh tế và xác định được mức hỗ trợ cho công tác đào tạo và bồi dưỡng của Nhà nước. Qua đó nhà nước cũng có hớng sắp xếp lại hệ thống các cơ sở đào tạo và bồi dưỡng sao cho phù hợp với nhu cầu của đất nước. Trong quá trình phân tích thì phải xem xét tới các yếu tố nh môi trường, mục tiêu phát triển kinh tế của đất nước, cơ cấu kinh tế...để quyết định xem một chương trình đào tạo có thực sự cần thiết không. Nếu việc phân tích nhu cầu đào tạo được thực hiện tốt sẽ giúp cho chúng ta tiến hành đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế đúng hớng, tránh lãng phí các nguồn lực do đào tạo tràn lan. Đây cũng là một cơ sở vững chắc cho việc lập kế hoạch đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế.
Việc lập kế hoạch tổng thể về đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế của Nhà nước sẽ giúp việc đào tạo và bồi dưỡng được thực hiện theo đúng hớng, đúng mục tiêu và phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế của đất nước. Nó còn là một cơ sở làm cho công tác đào tạo và bồi dưỡng được thực hiên một cách đồng đều cho tất cả các vùng các lĩnh vực nhằm tạo ra một đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế đủ về số lượng nhng vẫn đảm bảo chất lượng và trải đều trên tất cả các vùng, các lĩnh vực của nền kinh tế.
Sự đầu tư của Nhà nước vào các cơ sở đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế nh giúp xây dựng cơ sở hạ tầng, hiện đạo hoá các thiết bị học tập và giảng dạy...Nếu nhà nước có sự đầu t đứng mức và hợp lý thì sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các cơ sở đó nâng cao chất lượng giảng dạy của mình.
Các cơ chế, chính sách, tiêu chuẩn của Nhà nước đối với cán bộ quản lý kinh tế và với công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế là một cơ sở quan trọng để đánh giá và kiểm tra đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế cũng nh công tác đào tạo và bồi dưỡng; tạo ra môi trường cho hoạt động đào tạo và bồi dưỡng. Các cơ chế, chính sách, tiêu chuẩn này nếu phù hợp và chặt chẽ sẽ giúp cho việc kiểm tra, kiểm soát quá trì ;nh đào tạo và bồi dưỡng của các cơ quan chức năng được thực hiện một cách nghiêm túc, chính xác và khoa học; sẽ tạo ra một ảnh hưởng thúc đẩy các cán bộ quản lý kinh tế tích cực tham gia vào các chương trình đào tạo và bồi dưỡng; đồng thời nó sẽ nâng cao ý thức của các cán bộ quản lý kinh tế trong việc không ngừng tự học tập và rèn luyện bản thân để đáp ứng được với những tiêu chuẩn mà nhà nước đã đa ra ngày càng khắt khe hơn.
Việc tổ chức hệ thống kiểm tra, kiểm soát hệ thống tổ chức đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế của Nhà nước cũng có ảnh hưởng nhất định tới việc nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng. Nếu hệ thống này được tổ chức tốt thì sẽ tránh được những tiêu cực, lãng phí trong đào tạo và bồi dưỡng, nếu không được tổ chức tốt thì công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế sẽ rất dễ bị thả nôi, nh vậy rất khó có thể nâng cao được chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế.
Đánh giá xem một khoá đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế nào đó có chất lượng hay không tức là xem xét xem khoá học đó đã giúp người cán bộ quản lý kinh tế đáp ứng được với những nhu cầu, đòi hỏi đặt ra đối với họ trong công việc cha. Để làm được điều đó thì các cơ quan thực hiện việc đánh giá chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế phải tiến hành đánh giá chất lượng đầu ra của khoá học đó về mọi mặt mà đặc biệt là kiểm tra về trình độ chuyên môn và trình độ lý luận chính trị của đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế sau khi kết thúc khoá đào tạo và bồi dưỡng. Việc đánh giá này có thể được tiến hành bằng nhiều cách khác nhau nh: thăm dò phản ứng của các học viên sau khoá học, xem xét kết quả học tập cuối cùng của các học viên, năng lực thực hiện công việc và sự tác động, ảnh hưởng tới tổ chức của các cán bộ quản lý kinh tế sau khi được đào tạo và bồi dưỡng. Dù có nhiều cách khác nhau để đánh giá chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế nhng đều tập trung vào việc làm rõ hai chỉ tiêu là trình độ chuyên môn và phẩm chất đạo đức chính trị của người cán bộ quản lý kinh tế sau khi được đào tạo và bồi dưỡng.
Sau khi được đào tạo thì chúng ta phải đánh giá xem trình độ và năng lực chuyên môn của các cán bộ quản lý kinh tế đó có được nâng cao so với trớc hay không bằng cách tổ chức kiểm tra các kiến thức kỹ năng của người cán bộ quản lý kinh tế và đối chiếu với chất lượng đầu vào và đối chiếu cả với những mục tiêu đã đề ra; kiểm tra những thay đổi đối với việc thực hiên công việc của họ xem có đáp ứng được với những yêu cầu đã đặt ra cha; họ có khả năng đống góp vào việc thực hiện mục tiêu của tổ chức là nhiều hay ít, khả năng đó là cao hơn hay thấp hơn hay không đổi so với luc trớc khi họ được đa đi đào tạo và bồi dưỡng.
Bên cạnh đó chúng ta cũng phải tiến hành đánh giá họ theo chỉ tiêu về phẩm chất đạo đức và trình độ lý luận chính trị thông qua các cuộc kiểm tra về lý luận chính trị, đánh giá thái độ của họ đối với công việc, đối với tố chức, đối với việc thực hiện kết quả mục tiêu của tổ chức sau khi trải qua quá trình đào tạo và bồi dưỡng; đánh giá ảnh hưởng và uy tín của họ trong tổ chức. Qua đó co thể thấy rõ được việc tu dưỡng đạo đức, trau dồi lý luận chính trị của họ trong quá trình đào tạo và bồi dưỡng đã thực sự có hiệu quả hay không.