Tóm tắt nội dung

Nội dung

• Tại một số nước như Canada, Newzeland, Singapo thuế GTGT còn được gọi là thuế hàng hoá và dịch vụ (GST- Goods and services tax). Sự thay thế các loại thuế doanh thu bằng thuế GTGT tại nhiều nước phải trải qua thời gian khá lâu, thường khoảng 5 năm trong đó thời gian hướng dẫn thử nghiệm cho các cá nhân, doanh nghiệp, các tổ chức phi lợi nhuận kéo dài đến 3 năm. Tài liệu hướng dẫn được in ấn cẩn thận, phân phối rộng rãi để mọi người có điều kiện học tập, mỗi đối tượng chịu thuế đều có tài liệu riêng với nhiều thí dụ cụ thể. Kinh nghiệm tại nhiều nước cho thấy việc ấn định thuế suất rất quan trọng với mục tiêu chủ yếu là tạo nguồn thu cho ngân sách. Thuế suất càng thấp và càng ít lại càng dễ cho việc hành thu như Singapo là3%, Canada là 7%, Newzeland là 12,5%. Tất cả mọi nghiệp vụ mua bán hàng hoá và dịch vụ đều phải chịu thuế và các cá nhân doanh nghiệp đều phải đăng kí khai thuế nếu doanh số trong năm cao hơn một mức tối thiểu nào đó (ví dụ là 30000 USD tại Canada). Cá thể hoặc doanh nghiệp có doanh thu duới mức tối thiểu không bắt buộc phải đăng kí nhưng có quyền xin đăng kí để làm quen với cách tính thuế. Mỗi doanh nghiệp khi đăng kí đều có thể được cấp một số thuế GTGT và chi nhánh của doanh nghiệp không được đăng kí riêng, có nghĩa là phải kê khai tổng hợp với hội sở chính. Cá thể và doanh nghiệp cũng được chọn thời kì khai thuế và thời kì này hoàn toàn lệ thuộc vào doanh số: doanh số càng lớn, thời gian càng ngắn.

Ví dụ: tại Newzeland, doanh nghiệp có doanh số trong năm cao hơn 24 triệu USD thì thời kì khai thuế là một tháng, dưới 250 nghìn USD doanh nghiệp có thể chọn 1,2 hoặc 6 tháng khai thuế một lần 250000 USD đến 24 triệu USD có thể chọn 1 hoặc 2 tháng. Thời gian dài có thể có lợi về mặt kê khai nhưng sẽ rất phức tạp cả một thời gian dài hoạt động. Tại Canada, cơ quan thuế sẽ quyết định thời kì khai thuế của các doanh nghiệp cũng dựa vào doanh số. Thời kì khai thuế có thể là một tháng đối với doanh nghiệp có số tiền trên 6 triệu USD và có thể khai hàng tháng hoặc hàng quí. Nếu doanh số từ 500000 USD đến 6 triệu USD, doanh nghiệp có thể chọn hàng tháng, hàng quí hoặc hàng năm. Mọi sự thay đổi của thời kì khai thuế đều phải xin bằng văn bản và phải có văn bản xác nhận của cơ quan thuế.

• Nói chung sau khi đã xác định thời kì tính thuế, các doanh nghiệp phải thực hiện nghiêm chỉnh. Trễ hẹn sẽ bị phạt theo một tỷ lệ luỹ tiến. Thuế được thanh toán bằng séc chuyển khoản hoặc trả bằng tiền mặt nơi thu thuế kèm bảng kê khai thuế. Trong việc áp dụng thuế GTGT, một hệ thống kế toán hoàn chỉnh, thống nhất là yếu tố quyết định. Với một hệ thống kế toán như các nước Canada, Newzeland mà họ vẫn phải loại ra một số dịch vụ như ngân hàng, tài chính và bảo hiểm vì cho rằng các loại dịch vụ này rất phức tạp, không thể hạch toán đầy đủ được.
• Mặc dù thuế GTGT có rất nhiều ưu điểm, được xem là một sắc thuế tiên tiến nhất hiện nay, nh& #432;ng cũng có nhiều nước không áp dụng, ví dụ như Mỹ, một cường quốc kinh tế trên thế giới.
• Taị sao Mỹ không áp dụng thuế GTGT? Đây là câu hỏi của rất nhiều người đặt ra và cũng là một trong những ý kiến chất vấn của các đại biểu Quốc hội khi dự thảo thông qua luật thuế này. Lý do có thể được lý giải ngắn gọn như sau: Hệ thống quản lý thuế của Mỹ có 3 cấp: Liên bang, bang , tỉnh. Ba cấp này hoàn toàn độc lập từ xây dựng chính sách thuế đến tổ chức bộ máy quản lý thuế. Mỗi bang có luật thuế doanh thu hàng bán lẻ riêng. Thuế này lhác với doanh thu là chỉ thu một lần vào hàng bán lẻ chứ không thu ở từng khâu bán. Do đó loại trừ việc thu trùng. Trường hợp doanh nghiệp vừa bán buôn vừa bán lẻ thì phân biệt thuế doanh thu phải chịu thuế chỉ bằng cách mở sổ kế toán, vì trong sổ sách kế toán nếu là bán buôn phải ghi rõ địa chỉ người mua và mã số kinh doanh, còn nếu bán lẻ thì không phải ghi. Mặt khác, Mỹ đã phát triển hệ thống máy vi tính hoàn hảo, nó cho phép đói chiếu một cách chính xác doanh số bán buôn ( chính là chi phí mua vào của đơn vị kinh doanh) và doanh số bán lẻ (ghi trong hoá đơn bán lẻ cho người tiêu dùng). Như vậy, ta kết luận mục đích cũng là ưu điểm quan trọng nhất của thuế GTGT chính là khắc phục tình trạng thuế chồng thuế của thuế doanh thu, thì thuế doanh thu hàng bán lẻ của Mỹ đã đạt được mục tiêu này.