Vào tháng 7/2011, ông Phan Cước có ký một bản hợp đồng công chứng về việc mua một căn nhà có giá 1 tỷ đồng. Đây là căn nhà tọa lạc tại số 29 đường Ỷ Lan của vợ chồng ông P.C.T. (ngụ quận Tân Phú, Tp.HCM).
Sau khi ký hợp đồng, ông Cước làm thủ tục sang tên căn nhà rồi dọn về nhà mới sinh sống. Tuy nhiên, chỉ 9 tháng sau, Chi cục Thi hành án dân sự quận Tân Phú có gửi văn bản với nội dung kê biên, xử lý tài sản căn nhà này để thi hành các bản án mà ông P.C.T. - chủ cũ căn nhà là bên phải thi hành.
Theo lời kể của ông Cước, khi đi mua căn nhà, ông đã tìm hiểu thông tin rất kỹ. Ông hoàn toàn yên tâm bỏ tiền mua khi thấy ngôi nhà có sổ đỏ chính chủ, không tranh chấp.
“Tiền bỏ ra mua nhà hợp pháp vậy mà giờ có nguy cơ bị mất trắng” - ông Cước rầu rĩ cho biết.
Mua nhà hợp pháp vẫn có thể mất trắng nếu nhà đã bị kê biên để thi hành án. Ảnh minh họa
Theo một chấp hành viên, không ít trường hợp mua nhà có công chứng nhưng vẫn bị kê biên, xử lý tài sản. Rủi ro là do người mua nhà không biết được tình trạng nợ nần của người bán.
Thậm chí không ít người trong thời gian bị kiện biết có thểg sẽ thua kiện nên nhanh chóng “tẩu tán” toàn bộ tài sản bằng cách bán giấy tay với giá rẻ. Nhiều người ham mua rẻ đã “dính” bẫy. Chỉ đến khi thanh toán hết tiền hoặc vào ở một thời gian gia chủ mới biết mua phải nhà bị kê biên.
Luật sư Nguyễn Văn Phú (Đoàn luật sư Tp.HCM), cho rằng khi mua nhà dù đã được công chứng thì ngôi nhà đó vẫn chưa hoàn toàn thuộc sở hữu của mình.
Những thông tin mà người mua nhà tìm hiểu được chỉ gồm tình trạng quy hoạch, tình trạng tranh chấp, giấy chủ quyền, còn việc căn nhà có đang bị ngăn chặn hoặc kê biên để thi hành án hay không thì rất khó để tìm hiểu. Đây chính là những rủi ro cho người mua nhà hợp pháp.
“Khi chọn mua một căn nhà nhà, mọi người nên cố gắng tìm hiểu kỹ thêm thông tin về nhân thân người bán để giảm thiểu được rủi ro. Đây cũng là giải pháp tự bảo vệ quyền lợi của mình” - luật sư Phú cho biết.
Luật sư Phú cũng lưu ý đối với người được thi hành án, trường hợp có bản án mà người phải thi hành án không chịu thi hành thì cần nhanh chóng làm đơn yêu cầu cơ quan thi hành án tiến hành việc cưỡng chế, kê biên các tài sản của người thi hành án. Đây là cách giúp tránh trường hợp tài sản bị nhanh tay tẩu tán, rắc rối kiện tụng sau này.
Có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự
Theo luật sư Nguyễn Văn Phú, nếu người thi hành án vẫn cố tình bán các tài sản đã kê biên thì có thể sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về hành vi cố ý không chấp hành bản án, quyết định của tòa án đã có hiệu lực pháp luật mặc dù đã bị áp dụng biện pháp cưỡng chế cần thiết, thì sẽ bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.
Tại điều 380 BLHS năm 2015 (chưa có hiệu lực) cũng có nêu quy định người phạm tội trên sẽ bị phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm. Nếu phạm tội thuộc một trong các trường hợp: dùng thủ đoạn xảo quyệt, tẩu tán tài sản thì mức phạt tù sẽ từ 2-5 năm.
Hầu như ai cũng nghĩ hợp đồng mua bán nhà khi đã có công chứng, sổ đỏ cầm trong tay thì chắc chắn thuộc sở hữu của mình. Không ai có thể ngờ căn nhà vẫn có thể bị tịch thu, người mua có nguy cơ mất trắng...