Hoạt động cải tạo đảo trái phép của Trung Quốc tại bãi đá Chữ Thập. (Nguồn: Philippines Star)
Ngày 24/11, trong ngày mở màn phiên điều trần mới tại Tòa án Trọng tài Thường trực Liên hợp quốc (PCA) ở La Hay (Hà Lan) về việc Philippines kiện Trung Quốc đối với yêu sách chủ quyền của Bắc Kinh tại Biển Đông, các luật sư Philippines khẳng định: Các tuyên bố chủ quyền quá đáng của Trung Quốc ở các vùng biển tranh chấp trên Biển Đông là không có cơ sở pháp lý theo Công ước Liên hợp quốc về luật Biển (UNCLOS) năm 1982.
Phiên điều trần này là cơ hội để Philippines bày tỏ quan điểm trước PCA về những tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc tại Biển Đông - mà Philippines gọi là vùng biển phía Tây Philippines. Các luật sư của Philippines cho rằng, Trung Quốc không thể chỉ dựa vào các sự kiện lịch sử và bản đồ cổ để đòi hỏi chủ quyền ở Biển Đông. Tuyên bố đường lưỡi bò 9 đoạn của Bắc Kinh là bất hợp pháp và không có cơ sở.
Ông Paul Reichler, một luật sư trong Đoàn Philippines đã nói trước tòa rằng, không có điều khoản nào trong UNCLOS xác nhận tính hợp lệ của tuyên bố chủ quyền lịch sử của Trung Quốc. Trong khi đó, Bắc Kinh lại khăng khăng rằng, tuyên bố của mình dựa trên UNCLOS. Luật sư Reichler đã nhấn mạnh, Trung Quốc đã thể hiện sự độc quyền trên những vùng biển trong phạm vi đường lưỡi bò 9 đoạn và đã tước đi của Philippines quyền được hoạt động nghề cá và thăm dò tại vùng biển phía Tây Philippines.
Luật sư Andrew Loewenstein thì đưa ra giả định rằng, kể cả khi Trung Quốc có chủ quyền trên các vùng biển lịch sử theo như yêu sách của họ thì Bắc Kinh cũng vẫn không thể đáp ứng được các điều kiện về việc xác lập tuyên bố chủ quyền, như điều kiện phải có hoạt động liên tục và kiểm soát hòa bình các vùng biển tuyên bố trong một thời gian dài. Hơn nữa, trong một tuyên bố từ La Hay, Phó Phát ngôn viên của Tổng thống Philippines - bà Abigail Valte đã trích lời luật sư Loewenstein cho biết, 8 tấm bản đồ - tấm đầu tiên có từ thời nhà Minh, đã cho thấy lãnh thổ của Trung Quốc không bao gồm vùng nằm bên trong đường 9 đoạn.
Bà Valte cho hay, mục đích chính của Đoàn luật sư Philippines tại PCA là tập trung vào việc chứng minh rằng Trung Quốc thiếu cơ sở pháp lý để tuyên bố chủ quyền gần như toàn bộ Biển Đông.
Năm 2013, Philippines đã quyết định viện tới PCA, sau khi Trung Quốc bắt đầu triển khai ngày càng nhiều tàu tới vùng biển phía Tây Philippines và bắt đầu xây dựng các đảo nhân tạo. Trung Quốc cũng đã cấm người dân Philippines đánh bắt trong ngư trường truyền thống của nước mình trong một thời gian dài.
Hiện nay, Mỹ và nhiều quốc gia khác cũng có chung tiếng nói với Philippines nhằm kêu gọi đảm bảo tự do hàng hải và hàng không trên Biển Đông trong bối cảnh Trung Quốc ngày càng có những hoạt động hung hăng tại khu vực này. Trong một diễn biến liên quan, ngày 25/11, Đại sứ Mỹ tại Philippines Philip Goldberg cho biết, Washington đã nâng khoản viện trợ quân sự cho Manila trong năm nay lên mức 79 triệu USD.
Hằng Phạm(theo Philippines Star)
Ngày 24/11, trong ngày mở màn phiên điều trần mới tại Tòa án Trọng tài Thường trực Liên hợp quốc (PCA) ở La Hay (Hà Lan) về việc Philippines kiện Trung Quốc đối với yêu sách chủ quyền của Bắc Kinh tại Biển Đông, các luật sư Philippines khẳng định: Các tuyên bố chủ quyền quá đáng của Trung Quốc ở các vùng biển tranh chấp trên Biển Đông là không có cơ sở pháp lý theo Công ước Liên hợp quốc về luật Biển (UNCLOS) năm 1982.
