Đòi lại mảnh đất đã giao cho người khác sử dụng từ năm 1989 nhưng không có giấy tờ chứng minh
Câu hỏi
Năm 1980 ông A khai hoang đất để trồng cây hàng năm. Năm 1989 ông A cho bà B mượn đất canh tác nhưng không có hợp đồng cho mượn và ông A chuyển đi nơi khác sinh sống. Năm 2012 ông A đến đòi bà B trả đất. Vậy ông A có đòi được đất bà B hay không? Xin cảm ơn!
Việc ông A có đòi được đất hay không trước hết phụ thuộc vào sự thỏa thuận với bà B, nếu không tự thỏa thuận được sẽ dựa vào các quy định của pháp luật có liên quan để giải quyết. Nếu khi được ông A yêu cầu, bà B tự nguyện đồng ý trả lại ông A miếng đất thì cho dù pháp luật quy định như thế nào hay hồ sơ địa chính ghi nhận ra sao thì ông A vẫn có thể lấy lại mảnh đất mình đã khai hoang. Tuy nhiên, nếu bà B không chấp nhận, có tranh chấp xảy ra, các bên sẽ phải nhờ cơ quan có thẩm quyền can thiệp giải quyết theo quy định của pháp luật.
Để xác định quyền của ông A cũng như quyền của bà B đối với mảnh đất đó thì trước hết cần xem xét các giấy tờ liên quan đến mảnh đất đó. Tại mỗi địa phương thì cơ quan địa chính sẽ lập và quản ký hồ sơ địa chính để quản lý tình hình sử dụng đất tại địa phương mình. Khi giải quyết tranh chấp giữa ông A, bà B và để xác định quyền của các bên liên quan thì các bên có thể dựa vào các loại hồ sơ địa chính như: bản đồ địa chính, sổ địa chính, sổ mục kê đất đai, sổ theo dõi biến động đất đai ….
Ngoài ra, phải xét đến trường hợp: hiện nay, mảnh đất đó đã được cơ quan có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hay chưa? giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mang tên ai? Theo quy định tại Điều 50 Luật Đất đai về các trường hợp cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì: Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất ổn định, được Uỷ ban nhân dân xã, phường, thị trấn xác nhận không có tranh chấp thì được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và không phải nộp tiền sử dụng đất khi có một trong các loại giấy tờ quy định tại Khoản 1 Điều này. Bên cạnh đó còn có trường hợp: Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất không có các loại giấy tờ quy định tại khoản 1 Điều này nhưng đất đã được sử dụng ổn định từ trước ngày 15 tháng 10 năm 1993, nay được Uỷ ban nhân dân xã, phường, thị trấn xác nhận là đất không có tranh chấp, phù hợp với quy hoạch sử dụng đất đã được xét duyệt đối với nơi đã có quy hoạch sử dụng đất thì được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và không phải nộp tiền sử dụng đất. Theo quy định này thì bà B hoàn toàn có khả năng làm thủ tục xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất để trở thành chủ sử dụng của mảnh đất. Trong trường hợp này, việc ông A đòi lại mảnh đất đó là rất khó. Hơn nữa, việc ông A giao cho bà B sử dụng mảnh đất đã khai hoang không có giấy tờ chứng minh nên càng ít có khả năng để đòi lại.