Theo quy định của pháp luật, tùy vào tình trạng pháp lý của ngôi nhà mà việc đòi lại nhà đã được tạo lập trước khi ra sơ tán của người Việt Nam nay hồi hương (dưới đây gọi là “người hồi hương”) được thực hiện như sau:
1. Trường hợp ngôi nhà đã được nhà nước Việt Nam có văn bản quản lý, bố trí sử dụng khi thực hiện các chính sách về quản lý nhà đất và chính sách cải tạo xã hội chủ nghĩa:
Theo Điều 1 Nghị quyết số 23/2003/QH11: “Nhà nước không xem xét lại chủ trương, chính sách và việc thực hiện các chính sách về quản lý nhà đất và chính sách cải tạo xã hội chủ nghĩa liên quan đến nhà đất đã ban hành trước ngày 01 tháng 7 năm 1991. Nhà nước không thừa nhận việc đòi lại nhà đất mà Nhà nước đã quản lý, bố trí sử dụng trong quá trình thực hiện các chính sách về quản lý nhà đất và chính sách cải tạo xã hội chủ nghĩa liên quan đến nhà đất”.
Cũng tại văn bản này, khoản 6 Điều 2 quy định: “Nhà nước hoàn thành thủ tục pháp lý về sở hữu toàn dân đối với các loại nhà đất mà Nhà nước đã quản lý, bố trí sử dụng trong quá trình thực hiện chính sách quản lý nhà đất của những người di tản, chuyển vùng hoặc ra nước ngoài”.
Như vậy, nếu ngôi nhà đã được nhà nước Việt Nam có văn bản quản lý, bố trí sử dụng khi thực hiện các chính sách về quản lý nhà đất và chính sách cải tạo xã hội chủ nghĩa thì người hồi hương không có quyền đòi lại nhà này nữa.
2. Trường hợp ngôi nhà thực hiện các chính sách quy định tại Điều 2 Nghị quyết số 23/2003/QH11 nhưng đến ngày Nghị quyết số 755/2005/NQ-UBTVQH11 có hiệu lực thi hành (ngày 01/07/2004), cơ quan nhà nước chưa có văn bản quản lý, chưa bố trí sử dụng. Nhà nước không thực hiện việc quản lý theo quy định của các chính sách trước đây thì nhà và đất sẽ được lấy lại khi có đủ các điều kiện theo quy định. Trường hợp này bạn có thể liên hệ trực tiếp với Luật sư Vũ Trường Giang, Công ty luật quốc tế Thăng Long, điện thoại 0987335309 để được làm việc và tư vấn trực tiếp. LS Vũ Trường Giang Công ty Luật quốc tế Thăng Long Địa chỉ: Số 188 Nguyễn Lương Bằng, Đống Đa, HN Email: giangvt.09@gmai.com