Mỗi câu chuyện là những ký ức tuổi thơ giàu cảm xúc của tác giả gửi vào đó một “triết lý sống” cho những lớp trẻ chập chững bước vào đời. Bài học vỡ lòng về nhân sinh - về tình yêu quê hương với những miền quê sông nước Nam Bộ, sống lao động trên mảnh đất rừng vàng, biển bạc với nhiều nguồn sản vật thiên nhiên phong phú hầu như vô tận: đồng lúa, cây trái, rau đồng; cá tôm, thịt rừng muôn thú… vốn từng nuôi họ lớn khôn. Rồi phong trào cách mạng tràn về miền quê như luồng gió mới ngọt ngào của hương tràm tiếp thêm cho họ sinh khí mới, làm nở rộ tình yêu quê hương đất nước để đến với cách mạng, đấu tranh cho độc lập tự do của dân tộc giành cuộc sống hạnh phúc hôm nay.
Khi ở tuổi xế chiều, con người ta thường hay sống về quá khứ nhiều hơn, nhất là những kỷ niệm mà họ đã từng trải qua, đã từng chứng kiến, từng nghe và thấy của một thời tuổi thơ, luôn có ý nghĩa theo bám họ suốt cuộc đời.
Tác giả đã tâm huyết ghi lại những quan sát, những cảm xúc, những cuộc đời cần lao, nhẫn nại giàu tình người mà hòa quyện với rạch - rừng U Minh một thời để nhớ.
