Trong lịch sử lập quốc và phát triển đất nước ta, thời kỳ các vua chúa Nguyễn và vương triều Nguyễn (1558 - 1945) kéo dài gần 400 năm là thời kỳ mở rộng đất nước với quy mô lớn nhất (từ Phú Yên vào đến Hà Tiên), đồng thời cũng là thời kỳ có những đổi thay sâu sắc trong đời sống xã hội do sự hiện diện của một khối lượng đông đảo người nước ngoài, phương Đông (người Trung Quốc, Nhật Bản), cũng như người phương Tây (người Ha Lan, Bồ Đào Nha, Anh, Pháp). Họ đến Đàng Trong để giảng đạo hoặc mua bán, sinh hoạt trên một đất nước còn khá xa lạ đối với họ và không ít người đã tỉ mẩn ghi lại những đều mà mắt họ thấy tai nghe trong những năm tháng chung đụng với người bản xứ...