ĐẢNG CỘNG SẢN LIÊN XÔ
Chính đảng của giai cấp công nhân Liên Xô (cũ), lực lượng lãnh đạo xã hội xô - Viết và Nhà nước xô - viết do V.I Lênin sáng lập. Đảng Cộng sản Liên Xô chính thức thành lập tại Đại hội II Đảng công nhân xã hội dân chủ Nga (1903) và lấy tên là Đảng công nhân xã hội dân chủ Nga; đến Đại hội VI (1917), Đảng lấy tên là Đảng công nhân xã hội dân chủ (Bolchevik) Nga. Tại Đại hội VII (1918), theo đề nghị của V.I Lênin, Đảng đổi tên là Đảng Cộng sản (Bolchevik) Nga; đến Đại hội XIV (1925) có tên là Đảng Cộng sản (Bolchevik), Liên Xô và từ Đại hội XIX (1952) đổi tên là Đảng cộng sản Liên Xô.
Cương lĩnh đầu tên của Đảng được thông qua tại Đại hội (1903) đề ra nhiệm vụ giành chính quyền và thiết lập chuyên chính vô sản. Đại hội VIII (1919) của Đảng đã thông qua cương lĩnh thứ hai, trong đó đề ra nhiệm vụ xây dựng chủ nghĩa hội. Cương lĩnh thứ ba của Đảng được thông qua tại Đại hội XXII (1961) là cương lĩnh xây dựng chủ nghĩa cộng sản. Ngót một thế kỷ đấu tranh, Đảng Cộng sản Liên Xô đã lãnh đạo nhân dân Liên Xô (cũ) tiến hành thắng lợi cuộc Cách mạng XHCN tháng Mười vĩ đại, mở đầu thời đại mới trong lịch sử loài người, xây dựng nhà nước vô sản đầu tiên trên thế giới, đưa Liên Xô từ một nước lạc hậu về kinh tế trở thành một cường quốc hùng mạnh, giữ vững những thành quả của Cách mạng tháng Mười, đập tan chủ nghĩa phát xít trong chiến tranh thế giới lần thứ hai, tạo điều kiện thuận lợi cho cách mạng thắng lợi ở nhiều nước, trong đó có Cách mạng tháng Tám Việt Nam.
Sau cuộc đảo chính không thành 19 - 8 - 1991, Đảng Cộng sản Liên Xô bị đình chỉ hoạt động ở một số nước Cộng hòa trong Liên bang Xô viết trước đây, một bộ phận đảng viên cộng sản đã đứng ra tổ chức những chính đảng mới dưới tên ''Đảng của những người cộng sản'' hoặc những tên gọi khác.
