GUATEMALA - VÙNG ĐẤT CỦA DÂN TỘC CHIM ƯNG
1. Nguồn gốc tên gọi
Guatemala có tên đầy đủ là “Cộng hòa Guatemala”, nằm ở phần tây bắc Trung Mỹ, nam giáp Thái Bình Dương, đông kề vịnh Honduras trong biển Caribbean. Tên nước lấy từ tên thủ đô. Ngày 28 tháng 7 năm 1524, thành phố Guatemala do thực dân Tây Ban Nha xây dựng, lúc đó có tên là “Santiago”. Về tên “Guatemala” có nhiều cách giải thích khác nhau:
· Có nguồn gốc trong tiếng Aztec của bộ lạc Indian là “quauhtemellan”, có nghĩa là “vùng đất của dân tộc chim ưng”. Chim ưng vốn là vật sùng bái của các bộ lạc vùng này. Tên “Guatemala” do tiếng Tây Ban Nha chuyển hóa thành.
· Dịch âm tiếng Tây Ban Nha từ trong từ “uhatzmalha” có nghĩa là “núi có nước phun”, tức chỉ “núi lửa Agua”. Do nham thạch phun ra từ núi lửa Agua trông giống như biển động cuốn trôi tất cả (thành Guatemala từng trải qua ba lần xây dựng: lần đầu bị chôn vùi do núi lửa Agua bùng phát, lần thứ hai do động đất, thành phố hiện tại được xây lại lần thứ ba).
· Do tên gọi từ tiếng địa phương “cuah temallan”, nghĩa là “cây đã mục”, sau chuyển ý thành “nước của rừng cây”, do ngày xưa rừng núi chiếm 2/3 diện tích đất đai toàn quốc, hoặc do xung quanh thủ đô có nhiều rừng.
Guatemala là một trong những nơi người Maya sinh sống từ xa xưa, hiện vẫn còn giữ rất nhiều di tích văn hóa Maya. Năm 1524, trở thành thuộc địa của Tây Ban Nha. Ngày 15 tháng 9 năm 1821, tuyên cáo độc lập. Năm 1823, gia nhập vào Liên bang Trung Mỹ. Năm 1839, thành lập nước Cộng hòa.
2. Quốc kỳ - quốc huy
· Quốc kỳ
Hình chữ nhật. Do ba hình chữ nhật đứng bằng nhau màu lam, trắng và lam hợp thành. Chính giữa hình chữ nhật màu trắng có hình quốc huy. Màu quốc kỳ bắt nguồn từ màu của quốc kỳ Liên bang Trung Mĩ. Màu lam lần lượt tượng trưng cho Thái Bình Dương và biển Caribbean, màu trắng tượng trưng cho sự mưu cầu hòa bình. Năm 1871 bắt đầu sử dụng quốc kỳ này cho tới nay.
· Quốc huy
Hình tròn. Mặt tròn màu lam và cuộn giấy màu trắng giống với màu quốc kỳ. Trên cuộn giấy mở có dòng chữ bằng tiếng Tây Ban Nha “ngày 15 tháng 9 năm 1821, tự do”; đây là ngày kỷ niệm nhân dân Guatemala giành được độc lập và tự do, thoát khỏi ách thống trị của thực dân Tây Ban Nha. Trên cuộn giấy là một con chim “Gechar”, là quốc điểu của Guatemala có lông vũ rất đẹp, bụng đỏ lưng xanh. Loài chim này tính hình cao ngạo, yêu tự do, không thể nuôi trong lồng được, nên gọi là “chim tự do”, được coi là biểu tượng của sự tự do, yêu nước và tình hữu nghị. Sau cuộn giấy là một cây súng trường và một thanh trường kiếm để chéo nhau, biểu thị nhân dân Guatemala luôn sẵn sàng bảo vệ tự do của tổ quốc. Toàn bộ hình vẽ được bao quanh bởi cành nguyệt quế. Quốc huy này được sử dụng khi đất nước độc lập năm 1821 cho đến nay.
3. Quốc ca
(Hai bè) Nguyện cho Guatemala mãi mãi không có bàn chân tà ác giày xéo lên đất thánh của Người. Mãi mãi không làm nô lệ phải đeo gông xiềng, mãi mãi không có bạo chúa áp bức Người. Nếu ngày mai đất thiêng liêng của Người bị kẻ thù uy hiếp xâm phạm, lá quốc kỳ đẹp đẽ sẽ đón gió tung bay, kêu gọi chúng tôi liều chết giành thắng lợi.
(Hợp xướng): Lá quốc kỳ đẹp đẽ sẽ đón gió tung bay, kêu gọi chúng tôi liều chết giành thắng lợi; nhân dân dũng cảm của Người có chí khí, thà chết chứ nhất định không chịu làm nô lệ.
