LAO ĐỘNG VÀ NĂNG LỰC LAO ĐỘNG
Con người khác với các loài động vật khác. Động vật chỉ có thể lợi dụng một cách tiêu cực các vật tự nhiên. Chẳng hạn, sư tử sống nhờ vào việc săn bắt các động vật nhỏ, một khi những động vật nhỏ đó bị bắt hết, sư tử chắc chắn cũng không tồn tại được nữa. Con người thì khác, họ có thể trồng cỏ để chăn nuôi súc vật nhằm thỏa mãn các nhu cầu của mình về da, lông, thịt. Có nghĩa là, con người có bản lĩnh lao động, có thể chế tác công cụ, sử dụng công cụ, có thể thông qua lao động để làm ra các sản phẩm đáp ứng nhu cầu của mình. Lao động làm phân biệt giữa loài người với các loài động vật khác.
Phương pháp cụ thể, thao tác kỹ thuật cũng như đối tượng tác động của lao động con người thật muôn hình muôn vẻ. Lao động để trồng cây lương thực và lao động để chế tạo ra máy vô tuyến truyền hình rất khác nhau về hình thức cụ thể, nhưng xét trên ý nghĩa làm ra của cải vật chất thì đều là sự phát huy năng lực lao động của con người. Giới tự nhiên trong đó con người sinh tồn, về nguồn của cải tự nhiên bao giờ cũng là hữu hạn, ngược lại, về năng lực lao động của con người là vô hạn. Do đó, cùng với sự phát triển năng lực lao động của con người, những thứ trước đây bị coi là vô dụng thì nay lại hữu dụng; những vật chất hữu dụng mà trước đây chỉ qua khai thác là có ngay, ngày nay con người có thể tạo ra thông qua gia công chế biến. Con người còn có thể thông qua lao động mở ra những không gian hoạt động mới, chẳng hạn việc bay lên không trung tìm cách khai thác mặt trăng hoặc lăn xuống biển để khai thác đại đương. Đó đều là những tiềm lực vô hạn của năng lực lao động.
Năng lực lao động của con người bao gồm thể lực và trí thức. Thể lực của con người có hạn độ nhất định, còn sự phát triển của trí lực là vô hạn. Một con người, dựa vào thể lực không thể nhấc nổi một vật nặng ngàn cân, nhưng tên lửa do con người vận dụng trí lực chế tạo ra lại có thể đưa vệ tỉnh nặng hàng tấn hoặc những con tàu vũ trụ bay lên không gian bao la. Đủ thấy trí lực có vai trò quyết định trong sự cấu thành năng lực lao động của con người.
Trí lực của con người hình thành do sự kết hợp hữu cơ giữa tri thức và kỹ năng. Tri thức là sự nhận thức đối với các hiện tượng tự nhiên, hiện tượng xã hội và bản thân con người. Kỹ năng là năng lực thao tác kỹ thuật, biểu hiện sự vận dụng tri thức của con người vào thực tiễn. Do sự phát triển của sản xuất ngày càng dựa vào tri lực, dựa vào sự phát triển của khoa học kỹ thuật, cho nên khoa học kỹ thuật là sức sản xuất số một. Mọi người muốn nâng cao năng lực lao động thì phải đặt việc tăng trưởng và phát triển trí lực vào vị trí quan trọng nhất. Chính vì vậy, người nào tôn trọng lao động thì phải tôn trọng tri thức, người nào yêu lao động thì phải cố gắng học tập văn hoá, nghiên cứu khoa học kỹ thuật.
s
