Những nơron đầu tiên có từ bao giờ?
Các tế bào thần kinh sơ khai nhất có lẽ đã xuất hiện ở sứa và thuỷ tức vào kỷ tiền Cambri, cách đây hơn 540 triệu năm. Những quan sát đầu tiên về nơron có từ năm 1718. Nhà tự nhiên học người Hà Lan van Leewenhoek là người đã chế tạo ra một số kính hiển vi đầu tiên cũng như phát hiện thấy các vi khuẩn đầu tiên, và mô tả dây thần kinh là những “mạch rất nhỏ, tinh vi không thể tưởng tượng nổi”. Nhưng bộ não thì không quan sát được. Thực vậy, người ta không thể đặt chừng 1.300 cm3 của nó giữa hai bản kính của kính hiển vi. Phải lấy ra các lát rất mỏng là điều không thể làm được trước khi ra đời kỹ thuật cố định thích hợp để làm cứng mô ở thế kỷ XIX. Ngoài ra phải có một phương pháp nhuộm để phân biệt các tế bào trong đám phức tạp và có vẻ lộn xộn này. Phương pháp của Camillo Golgi đã giúp kẻ thù tệ hại nhất của ông là Santiago Ramon y Cajal vẽ được các bức tranh đẹp mà đến nay vẫn còn được tham khảo. Giải thưởng Nobel cho cả hai người năm 1906 vẫn không hòa giải được họ. Ngoài ganh đua cá nhân, sự tranh cãi đã chia rẽ họ, trên thực tế là một cuộc luận chiến đã lôi kéo cả cộng đồng khoa học trong một thời gian dài. Vấn đề muốn biết là liệu nhiều sợi xuất phát từ thân nơron có phải là một mạng liên tục giống như kiểu mạng mạch máu hay không, như Golgi và van Leewenhoek đã nghĩ, hay đúng hơn là có nhiều thành phần gián đoạn, theo quan niệm của Cajal. Cajal đã nhanh chóng được các nhà khoa học khác ủng hộ, nhưng vấn đề chỉ được giải quyết dứt khoát có lợi cho ông vào năm 1950, nhờ các hình ảnh đầu tiên thu được dưới kính hiển vi điện tử. Những hình ảnh này cho thấy rõ có những khoảng trống nhỏ, hẹp chừng vài chục nanomet (phần tỷ mét) ngăn cách các nơron. Chỗ gần như tiếp xúc với nhau này gọi là khớ thần kinh. Còn tên nơron do nhà sinh học Đức Wilhelm Waldeyer nghĩ ra năm 1890. Cajal, vốn không quen có quan hệ đồng nghiệp, đã viết thư cho Waldeyer nói rằng mọi công việc của ông chỉ là ''đăng trên một tờ báo hằng ngày tóm tắt nghiên cứu của Cajal và nghĩ ra tên nơron" mà thôi.
