Vườn treo Babylone- Huyền thoại về một tình yêu …
Vườn treo Babylone là một trong 7 kì quan của thế giới cổ đại(). Theo truyền thuyết kể lại thì đây là món quà đặc biệt của Nhà vua Nabuchodonosor tặng cho hoàng hậu sủng ái của ông là công chúa xứ Mèdes.
Vườn treo Babylone được xây cạnh cung điện Nhà vua, ngay bên bờ sông Euphrate. Đây là một xứ sở rất phì nhiêu nằm giữa hai con sông Tigre và Euphrate. Hai con sông này đều phát nguyên từ miền rừng núi Armenia hướng về phía nam mà chảy ra vịnh Ba Tư, đó là lưu vực Lưỡng Hà. Khu vực do hai con sông này chảy qua gọi là Mesopotamie, có nghĩa là ''miền đất đai ở giữa hai con sông''.
Do điều kiện thiên nhiên ưu đãi nên từ sớm, khu vực Lưỡng Hà đã trở thành cái nôi của một nền văn minh tối cổ của loài người, và cũng ngay từ sớm, miền đất xanh tươi ấy thường xuyên bị những bộ tộc du mục ở ven núi hay trên các sa mạc xung quanh dòm ngó một cách thèm thuồng. Lịch sử Lưỡng Hà đầy dẫy những cuộc chiến tranh tương tàn, trước sau có đến mười dân tộc tranh giành nhau cõi thiên đường ấy, nên đã có sử gia gọi nó là cái lò đúc nhiều giống người.
Hình 4: Thành Babylon sau khi phục chế
Trong khói lửa của những cuộc chiến tranh đã nổi bật lên vai trò của Nabuchodonosor (605 - 561 TCN), vị vua nổi tiếng nhất của vương quốc Chaldée(). Ông đã xây dựng vương quốc của mình trên sự bại vong của đế quốc Assyrie, và chọn Babylone làm thủ đô. Vị vua dũng mãnh này cũng không ngừng dùng vũ lực để mở rộng đất đai của mình. Vó ngựa chinh chiến của ông rong ruổi khắp Syrie, Palestine. Năm 597 và 586 trước Công nguyên, ông hai lần vây hãm Jerusalem, diệt vương quốc Do Thái, bắt tất cả quý tộc, tăng lữ, thương nhân và thợ thuyền Do Thái về quản chế ở Babylone. Năm 567 trước Công nguyên, Nabuchodonosor lại đem quân xâm nhập Ai Cập, cướp phá, vơ vét của cải đem về nước.
Cũng như mọi vị vua khác, Nabuchodonosor với khát vọng về sự phồn vinh và quyền lực, đã ra sức xây dựng Babylone thành một đô thành nguy nga, đồ sộ - một trung tâm văn hóa và công thương nghiệp sầm uất của Tây bộ châu Á thời ấy. Việc khai quật sau này cho thấy thành Babylone có chu vi 16km, tường thành xây bằng gạch cao 30m, dày 8,5m có dấu tích của 7 cửa và nhiều tháp canh. Thành được trang trí tỉ mỉ bằng các phù điêu và tượng. Đặc biệt cửa thành phía bắc làm bằng gạch lưu li màu. Hình thức trang trí độc đáo của cửa thành này gợi người ta nhớ đến những tấm thảm nổi tiếng của vùng Trung Cận Đông. Trong thành có một tòa tháp đã đi vào huyền thoại, đó là tháp Babel(). Tên Babel có nghĩa là ''cổng trời'', theo truyền thuyết thì tháp này chưa bao giờ được xây xong vì nó luoon có sự xung khắc giữa Trời và các sinh vật trên Trái Đất. Ngày nay nơi dựng tháp chỉ là một cồn cát, sa mạc đã nhấn chìm tất cả, không để lại một dấu vết gì. Người đời sau chỉ mường tượng về hình ảnh tháp theo mô tả của sử cũ mà thôi. Cao vượt lên khỏi thành phố tráng lệ này là một công trình rất độc đáo - Vườn treo Babylone - Vườn treo Babylone là quà tặng, cũng là chứng tích cho một huyền thoại về tình yêu cuồng nhiệt giữa vị vua hào hùng Nabuchodonosor với nàng công chúa xinh đẹp Amitidơ (H5).
Từ xa đi đến, khu vườn tươi tốt như được treo lơ lửng trong không gian. Vườn treo được xây dựng trên một quả núi nhỏ rất thơ mộng. Đó là một khu vườn có dạng hình vuông, gồm 4 tầng, tầng hiên nọ đặt trên tầng hiên kia. Tầng dưới cùng có kích thước 246m x 246m, nằm trên một hệ thống cột 25 x 25 chiếc. Hệ thống cột này càng lên cao càng thu hẹp dần: tầng hai : 21 x 21 cột, tầng ba: 17 x 17 cột, tầng trên cùng : 13 x 13 cột với kích thước chỉ bằng phân nửa tầng cuối 123 x 123m. Như vậy toàn thể ngôi vườn trông giống một cái tháp - loại tháp giật cấp rất phổ biến trong kiến trúc Lưỡng Hà. Trên mỗi tầng của tháp là một vườn phẳng được xây bằng những khối đá dài 5m, rộng 1,2m đặt trên các tường dày. Trên các tấm đá này phủ một lớp lau sậy trộn nhựa đường, và một tấm chì ngăn cho nước không thấm xuống tầng dưới. Cuối cùng là một lớp đất màu mỡ để có thể trồng được các loại cây, kể cả cây cổ thụ.
Việc tưới nước chăm sóc cho khu vườn là một vấn đề lớn mà thời ấy được giải quyết khá tốt. Bằng những dấu vết tìm thấy là bộ máy thủy lực guồng nước lên cho vườn treo, các nhà cổ học đã mường tượng ra rằng: nước được đưa lên bằng một hệ thống gầu xếp thành chuỗi, quay liên tục, lấy từ ba cái giếng, do một đội quân đông đảo đảm nhiệm. Cứ như thế, suốt ngày này qua ngày khác, những người nô lệ làm công việc nặng nhọc ấy một cách mòn mỏi để cho khu vườn được xanh tốt.
Truyền thuyết kể lại rằng, để làm đẹp lòng người yêu, vua Nabuchodonosor đã không tiếc công sức và của cải cho người tìm kiếm các loại kì hoa dị thảo ở các nơi đem về trồng ở khu vườn này, có lẽ Nhà vua muốn cho nàng Amitidơ khuây khỏa giữa phong cảnh thiên nhiên tươi đẹp mà quên đi nỗi buồn nhớ quê hương chăng.
Hình 5: Cổng thành Babylone sau khi được phục chế
Cũng có một giả thiết khác cho rằng, khoảng 1000 năm sau triều đại Hammourabi() Hoàng hậu Xemiramix đã xây dựng vườn treo nổi tiếng này. Song dù lịch sử khu vườn gắn với Amitidơ hay Xemiramix thì kiệt tác này cũng xuất phát từ một người phụ nữ. Vườn treo Babylone đã ghi dấu một thời kì hồi sinh của lịch sử Lưỡng Hà, thời kì phát triển rực rỡ của vương quốc Chaldée. Nabuchodonosor trị vì được 44 năm thì chết, sau cái chết của ông mọi thứ cũng tàn lụi theo, đất nước dần dần suy yếu và cuối cùng rơi vào tay người Ba Tư, để rồi từ đó không còn cơ hội trỗi dậy được nữa.
Vườn treo Babylone ngày nay đã bị vùi sâu dưới lớp bụi thời gian, song dù nó không còn để lại dấu tích gì, nhưng dư âm hình bóng của nó, cái khoảng xanh tươi mát ấy, dường như vẫn còn ẩn hiện đâu đây, trước mắt những đoàn du hành, giữa sa mạc xa xôi, lóng bỏng, của xứ sở huyền bí ''Nghìn lẻ một đêm'' này.
