Năm 2006 thiên tai bão, lũ, lũ quét... đã liên tiếp xảy ra ở nước ta gây thiệt hại lớn về người và của. Những tháng đầu năm 2007, tình hình thời tiết, khí hậu, thủy văn có nhiều biểu hiện phức tạp, bất thường, trái quy luật. Nhiều vùng trong cả nước, đặc biệt là ở các tỉnh đồng bằng, trung du Bắc Bộ và các tỉnh Tây Nguyên, Nam Trung Bộ và nhiều địa phương khác, lượng mưa thấp hơn nhiều so với trung bình nhiều năm, thiếu nước, khô hạn kéo dài ảnh hưởng đến sản xuất.

Để chủ động phòng, chống lụt, bão và tìm kiếm cứu nạn nhằm hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại do bão, lũ, thiên tai và các sự cố, tai nạn xảy ra, góp phần quan trọng thực hiện thắng lợi nhiệm vụ kinh tế - xã hội năm 2007, Thủ tướng Chính phủ chỉ thị các Bộ, ngành, địa phương triển khai thực hiện tốt một số việc sau đây:

1. Tổ chức đánh giá rút kinh nghiệm công tác phòng, chống lụt, bão và tìm kiếm cứu nạn năm 2006 và các năm trước đây để có phương án, kế hoạch chủ động phòng, chống, xử lý kịp thời, hiệu quả trước, trong và sau khi bão, lũ, thiên tai xảy ra.

Phải xác định nhiệm vụ phòng, tránh, giảm nhẹ thiệt hại do thiên tai là nhiệm vụ thường xuyên, nhất là trong mùa mưa bão; huy động sức mạnh của toàn dân, sử dụng sức mạnh tổng hợp của hệ thống chính trị để "chủ động phòng, tránh, đối phó kịp thời, khắc phục khẩn trương và có hiệu quả" trong mọi tình huống.

2. Củng cố, kiện toàn Ban Chỉ huy phòng, chống lụt, bão và tìm kiếm cứu nạn ở các ngành, các cấp theo hướng gọn, nhẹ và bảo đảm hoạt động có hiệu lực, hiệu quả; chỉ đạo, hướng dẫn việc đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục nhằm nâng cao nhận thức của cộng đồng về bão, lũ, thiên tai và có biện pháp chủ động phòng, tránh, đặc biệt ở các tỉnh Nam Trung Bộ và đồng bằng Sông Cửu Long. Đồng thời vận động, tuyên truyền đối với ngư dân và các chủ tàu cá về sự cần thiết phải trang bị kiến thức, bảo đảm đầy đủ các thiết bị an toàn, mua bảo hiểm tai nạn thuyền viên và phải coi đây là điều kiện bắt buộc đối với người và tàu, thuyền khi ra khơi đánh bắt hải sản.

3. Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương:

a) Chỉ đạo, kiểm tra các phương án huy động và bố trí lực lượng, vật tư, phương tiện để hộ đê, hộ đập và công tác phòng, chống lụt, bão và tìm kiếm cứu nạn trên từng địa bàn huyện, xã, thôn bản; rà soát, xác định cụ thể về số lượng, chủng loại phương tiện, vật tư phục vụ cho công tác phòng, chống lụt, bão và tìm kiếm cứu nạn hiện có để có biện pháp xử lý bổ sung bảo đảm đủ cơ số cần thiết để huy động kịp thời khi thiên tai, sự cố, tai nạn xảy ra;

b) Kiểm tra, chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ, bảo đảm hoàn thành kế hoạch tu bổ đê điều trước mùa mưa bão theo quy định; tổ chức tốt lực lượng hộ đê, phòng, chống lụt bão và tìm kiếm cứu nạn ở địa phương. Đối với các tỉnh từ Quảng Ninh đến Quảng Nam chỉ đạo, đẩy nhanh tiến độ thực hiện Chương trình củng cố, bảo vệ, nâng cấp đê biển theo Quyết định số 58/2006/QĐ-TTg ngày 14/03/2006 của Thủ tướng Chính phủ;

c) Xây dựng phương án, kế hoạch, tổ chức bố trí lực lượng, phương tiện để bảo đảm sẵn sàng sơ tán dân khi cần thiết. Tăng cường công tác kiểm tra, đôn đốc công tác phòng, chống lụt, bão ở các vùng trọng điểm, xung yếu, vùng ngập sâu, vùng cửa sông, đầm phá, ven biển và các công trình hồ chứa nước trên địa bàn:

- Các tỉnh ven biển phải tổ chức tốt hệ thống thông tin liên lạc với các tàu, thuyền đánh bắt hải sản của địa phương mình, đặc biệt là tàu, thuyền đánh bắt xa bờ; chỉ đạo tổ chức việc phân công, phân cấp và xác định rõ trách nhiệm trong việc quản lý tàu, thuyền hoạt động trên biển khi có bão, áp thấp nhiệt đới đang hoạt động. Chỉ đạo, kiểm tra việc đăng ký tàu cá và thuyền viên ngay tại thôn, xã để nắm chắc số lượng người, tàu, thuyền và ngư trường hoạt động; đồng thời có biện pháp chấn chỉnh, xử lý, bảo đảm tàu, thuyền ra khơi phải chấp hành đúng các quy định về an toàn. Có phương án tổ chức cứu hộ, cứu nạn trên biển khi có bão, sự cố xảy ra;

- Đối với các tỉnh miền núi, trung du, vùng có nguy cơ xảy ra lũ quét, sạt lở đất phải tổ chức thực hiện tốt các biện pháp phòng, tránh theo tinh thần Chỉ thị số 32/2004/CT-TTg ngày 17/09/2004 của Thủ tướng Chính phủ; chỉ đạo thực hiện tốt công tác cảnh báo, có phương án chủ động di dời dân và tài sản đến nơi an toàn.

d) Khi lũ, bão, thiên tai xảy ra, các địa phương phải chủ động ứng phó và khắc phục hậu quả theo phương châm "bốn tại chỗ" (chỉ huy tại chỗ; lực lượng tại chỗ; vật tư, phương tiện và kinh phí tại chỗ; hậu cần tại chỗ), đồng thời chủ động sử dụng ngân sách địa phương và huy động các nguồn kinh phí khác theo quy định về phòng, chống và khắc phục hậu quả bão, lũ, thiên tai có hiệu quả, sớm ổn định sản xuất và đời sống nhân dân vùng bị thiên tai.

4. Bộ Tài nguyên và Môi trường chỉ đạo thực hiện tốt Quy chế báo áp thấp nhiệt đới, bão, lũ ban hành kèm theo Quyết định số 307/2005/QĐ-TTg ngày 25 tháng 11 năm 2005 và Quy chế báo tin động đất, cảnh báo sóng thần ban hành kèm theo Quyết định số 264/2006/QĐ-TTg ngày 16 tháng 11 năm 2006 của Thủ tướng Chính phủ; chỉ đạo Trung tâm Khí tượng thủy văn quốc gia theo dõi, cập nhật, xử lý thông tin về diễn biến lũ, bão, báo tin động đất, cảnh báo sóng thần, nhất là dự báo tin áp thấp nhiệt đới, bão cho tàu, thuyền hoạt động trên biển và việc cảnh báo lũ quét cho các địa phương; đưa tin cảnh báo bão ít nhất trước 48 giờ đối với các trường hợp bão đang di chuyển trên Biển Đông để thông tin, truyền tin cho tàu, thuyền trên biển chủ động phòng, tránh kịp thời; đồng thời nâng cao năng lực để có dự báo, cảnh báo sớm, chuẩn xác và thông báo cho các Bộ, ngành, địa phương và nhân dân biết để chủ động đối phó.

Đài Tiếng nói Việt Nam, Đài Truyền hình Việt Nam và các cơ quan thông tin đại chúng phối hợp chặt chẽ với Trung tâm Khí tượng thủy văn quốc gia, Ban Chỉ đạo phòng, chống lụt, bão Trung ương và các cơ quan liên quan, bảo đảm thông báo, truyền tin kịp thời về tình hình diễn biến lũ, bão, thiên tai và các biện pháp phòng, chống của các Bộ, ngành, địa phương để người dân biết, chủ động phòng, tránh.

5. Bộ Bưu chính, Viễn thông có phương án bảo đảm cho mạng thông tin phòng, chống lụt bão và tìm kiếm cứu nạn thông suốt trong mọi tình huống, đặc biệt là khi lũ, bão, thiên tai đang xảy ra; sớm trình Đề án tổ chức thông tin phục vụ công tác phòng, chống thiên tai trên biển theo tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công văn số 1346/VPCP-NN ngày 15 tháng 03 năm 2007 của Văn phòng Chính phủ; phối hợp với Bộ Giao thông Vận tải, Bộ Thủy sản và các cơ quan liên quan có biện pháp khai thác, sử dụng có hiệu quả các trạm thông tin duyên hải để thông tin, truyền tin kịp thời về bão, áp thấp nhiệt đới cho tàu, thuyền hoạt động trên biển.

6. Ban Chỉ đạo phòng, chống lụt, bão Trung ương:

a) Củng cố, hoàn thiện cơ cấu tổ chức nhằm nâng cao hiệu quả điều hành, chỉ đạo, có quy chế phối hợp với Ủy ban Quốc gia Tìm kiếm Cứu nạn và các Bộ, ngành, địa phương thực hiện nhiệm vụ phòng, chống lụt, bão và tìm kiếm cứu nạn;

b) Nâng cao vai trò, trách nhiệm của Ban Chỉ đạo và của từng thành viên Ban Chỉ đạo; theo dõi, nắm chắc tình hình diễn biến thiên tai để có các quyết định kịp thời, chủ động phòng, chống và khắc phục hậu quả;

c) Kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện nhiệm vụ phòng, chống lụt, bão của các Bộ, ngành, địa phương; đồng thời tổng hợp tình hình, đề xuất Thủ tướng Chính phủ quyết định các biện pháp cần thiết để hạn chế thiệt hại do thiên tai gây ra.

7. Ủy ban Quốc gia Tìm kiếm Cứu nạn:

a) Kiểm tra, rà soát lại các phương án, kế hoạch hoạt động và xây dựng quy chế phối hợp, hiệp đồng trong hoạt động tìm kiếm cứu nạn, bảo đảm sát thực tế để chủ động phòng ngừa và đối phó trong mọi tình huống;

b) Tổ chức triển khai thực hiện có hiệu quả Quyết định số 46/2006/QĐ-TTg ngày 28 tháng 02 năm 2006 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Đề án Quy hoạch tổng thể lĩnh vực tìm kiếm cứu nạn đến năm 2015, tầm nhìn đến năm 2020; trước mắt cần rà soát, nắm lại số lượng, chủng loại phương tiện, vật tư cấp thiết phục vụ công tác tìm kiếm cứu nạn để có biện pháp điều chỉnh, bổ sung kịp thời nhằm đáp ứng yêu cầu và nhiệm vụ được giao;

c) Phối hợp chặt chẽ với Ban Chỉ đạo phòng, chống lụt, bão Trung ương, Bộ Quốc phòng, các lực lượng của các Bộ, ngành, địa phương để thực hiện nhiệm vụ tìm kiếm cứu nạn và giải quyết hậu quả các tai nạn kịp thời, hiệu quả.

8. Bộ Thủy sản:

a) Chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc công tác bảo đảm an toàn cho hoạt động đánh bắt hải sản trên các vùng biển, đặc biệt là đánh bắt xa bờ theo tinh thần Chỉ thị số 22/2006/CT-TTg ngày 30 tháng 06 năm 2006 của Thủ tướng Chính phủ;

b) Phối hợp với Bộ Giao thông Vân tải và các cơ quan liên quan trong việc khai thác, sử dụng có hiệu quả các trạm thông tin duyên hải để bảo đảm việc thông tin, truyền tin kịp thời về bão, áp thấp nhiệt đới cho tàu, thuyền nghề cá;

c) Có quy chế phân công quản lý tàu, thuyền nghề cá, thông tin liên lạc và hỗ trợ lẫn nhau khi có bão, sự cố trên biển; hướng dẫn quy trình neo đậu tàu, thuyền tránh trú bão và bảo vệ, quản lý an toàn, hạn chế thiệt hại ở các vùng nuôi, trồng thủy sản;

d) Chỉ đạo, hướng dẫn các địa phương rà soát, chấn chỉnh công tác đăng ký, đăng kiểm tàu, thuyền và thuyền viên để theo dõi, nắm chắc số lượng tàu, thuyền hoạt động để xử lý kịp thời các tình huống cứu hộ, cứu nạn khi cần thiết;

đ) Kiểm tra, đôn đốc việc xây dựng các khu neo đậu tránh, trú bão cho tàu, thuyền đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt, nhất là những vị trí ở vùng biển có tần suất bão cao, gần ngư trường lớn.

9. Bộ Quốc phòng rà soát lại phương án, kế hoạch bố trí lực lượng, phương tiện sẵn sàng tham gia cứu hộ đê, đập, các công trình phòng, chống lụt, bão và tìm kiếm, cứu nạn; chỉ đạo các lực lượng Biên phòng, Cảnh sát biển phối hợp với chính quyền địa phương và các cơ quan liên quan tổ chức kiểm soát chặt chẽ, kiên quyết không cho người và tàu cá đi hoạt động nếu chưa có đủ trang thiết bị an toàn theo quy định; chỉ đạo thực hiện việc ứng cứu và xử lý kịp thời các tình huống khẩn cấp và khắc phục hậu quả lũ, bão, bảo đảm quân đội là lực lượng chủ lực trong công tác này.

10. Bộ Công an chỉ đạo các cơ quan, đơn vị lập kế hoạch và phương án đảm bảo an ninh, trật tự an toàn xã hội khi có bão, lũ, thiên tai; chỉ đạo các lực lượng của ngành phối hợp với lực lượng quân đội, các ngành, các địa phương tham gia cứu hộ, cứu nạn và khắc phục hậu quả.

11. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chỉ đạo, kiểm tra, đôn đốc các địa phương hoàn thành công tác tu bổ đê điều; có phương án bảo đảm an toàn cho các công trình hồ, đập; chỉ đạo các địa phương vùng thường xuyên bị lũ, bão bố trí cơ cấu sản xuất, mùa vụ thích hợp nhằm hạn chế thiệt hại trong mùa mưa bão; phối hợp, hướng dẫn các địa phương tổ chức di dời dân ra khỏi vùng sạt lở nguy hiểm, vùng bãi sông, ven biển và các khu vực có nguy cơ xảy ra lũ quét, sạt lở đất đến nơi an toàn.

12. Bộ Giao thông vận tải có phương án bảo đảm giao thông thông suốt trong mùa mưa bão; chuẩn bị lực lượng, phương tiện, vật tư để tham gia xử lý khi xảy ra các sự cố lớn về đê điều, hồ đập và phân lũ, chậm lũ; có biện pháp ứng cứu và thay thế khi cầu, đường, bến cảng... có sự cố hư hỏng, bị ngập lụt để đảm bảo thông suốt cho các tuyến giao thông chính, quan trọng; phối hợp với Bộ Thủy sản và các cơ quan liên quan tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với các phương tiện hoạt động trên sông, trên biển; kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện các quy định về quản lý, đăng kiểm, đăng ký tàu, thuyền, trang thiết bị cần thiết để đảm bảo an toàn cho người và phương tiện; chỉ đạo các Đài thông tin Duyên hải theo dõi chặt chẽ diễn biến bão, áp thấp nhiệt đới để thông tin, truyền tin kịp thời cho tàu, thuyền hoạt động trên biển chủ động phòng, tránh có hiệu quả.

13. Các Bộ, ngành khác theo chức năng, nhiệm vụ được giao có trách nhiệm chỉ đạo, thực hiện tốt công tác phòng, chống lụt, bão và tìm kiếm cứu nạn, khắc phục hậu quả do bão, lũ gây ra trong phạm vi Bộ, ngành mình. Đồng thời phải chuẩn bị sẵn sàng lực lượng, phương tiện, vật tư cần thiết để phối hợp tham gia việc phòng, chống lụt, bão và tìm kiếm cứu nạn theo sự chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Trưởng ban Ban Chỉ đạo phòng, chống lụt, bão Trung ương và Chủ tịch Ủy ban Quốc gia tìm kiếm Cứu nạn.

14. Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính ưu tiên cân đối, bố trí vốn cho các công trình đê điều, phòng, chống lụt, bão tìm kiếm cứu nạn và công tác khắc phục hậu quả lũ, bão, thiên tai năm 2007.

15. Các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, Thủ trưởng cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có trách nhiệm tổ chức, chỉ đạo thực hiện nghiêm túc Chỉ thị này./.