CHỈ THỊ CỦA THỦ TƯỚNG CHÍNHPHỦ

Về việc tăng cường các biện pháp cấp bách để bảo vệ vàphát triển rừng

Trong các năm qua, Thủtướng Chính phủ đã có nhiều chủ trương và biện pháp về phát triển kinh tế xãhội miền núi, bảo vệ và phát triển rừng. Hàng năm, Chính phủ đã tập trung triểnkhai nhiều chương trình quan trọng nhằm phát triển kinh tế xã hội miền núi, thuhút mọi người dân tham gia bảo vệ và phát triển rừng, tăng độ che phủ của rừng,từng bước tạo lập sự cân bằng về môi trường sinh thái, tạo nhiều việc làm, ổnđịnh đời sống cho đồng bào các dân tộc ở các tỉnh miền núi, vùng sâu, vùng xa,

Tuy nhiên, thời giangần đây, tình trạng chặt phá rừng và săn bắt động vật hoang dã ở nước ta ngàycàng lan rộng, đặc biệt nghiêm trọng là các vùng rừng nguyên sinh, rừng đặcdụng, rừng phòng hộ đầu nguồn. Bọn lâm tặc đã ngang nhiên tổ chức chặt phárừng, săn bắn giết hại các loài động vật hoang dã, quý hiếm, phá hoại tàinguyên rừng của quốc gia; nhiều cửa hàng kinh doanh lâm sản, đặc sản rừng bấthợp pháp, tiếp tay cho bọn lâm tặc và thu lợi bất chính.

Nguyên nhân của tìnhtrạng trên là:

Các ngành, các cấpchính quyền từ xã, huyện, tỉnh chưa thực hiện nghiêm túc Quyết định số245/1998/QĐ-TTg ngày 21 tháng 12 năm 1998 của Thủ tướng Chính phủ về thực hiệntrách nhiệm quản lý nhà nước của các cấp về rừng và đất lâm nghiệp; chưa tổchức tốt công tác kiểm tra, ngăn chặn; khi lâm tặc phá rừng thì cấp chính quyềntại chỗ không kịp thời huy động các lực lượng trấn áp, có nơi còn làm ngơ, phómặc cho các chủ rừng và lực lượng kiểm lâm đối mặt với lâm tặc.

Các Lâm trường quốcdoanh được giao làm chủ rừng nhưng chưa làm tròn trách nhiệm, thậm chí có nơicòn thông đồng với những phần tử xấu để khai thác bất hợp pháp các loại gỗ vàcác lâm sản quý hiếm. Một số trường hợp vì lợi ích cục bộ đã khai thác gỗ khôngtheo kế hoạch. Việc tổ chức quản lý dân đi, dân đến ở một số địa phương thiếuchặt chẽ, không theo quy hoạch và kế hoạch, dẫn đến việc dân di cư tự do phárừng nghiêm trọng.

Lực lượng kiểm lâm chưađược kiện toàn, chưa làm đầy đủ chức năng được giao, chưa thường xuyên kiểmtra, tham mưu giúp các cấp chính quyền chỉ đạo, tuyên truyền, tổ chức phối hợpcác lực lượng bảo vệ các khu rừng; trang bị phương tiện cho lực lượng kiểm lâmđể thực thi nhiệm vụ còn thiếu, không đủ sức trấn áp bọn phá rừng; do đó chưatạo được lực lượng đủ mạnh để bảo vệ có hiệu quả tài nguyên rừng, có nơi lùi bước,làm ngơ trước những kẻ hung hãn phá rừng, thậm chí một bộ phận cán bộ kiểm lâmthoái hóa biến chất, dung túng và đồng lõa với kẻ xấu khai thác gỗ và các lâmsản quý hiếm trái phép.

Để chấn chỉnh, khắcphục những thiếu sót, yếu kém và lập lại trật tự kỷ cương trong công tác tổchức quản lý bảo vệ rừng, Thủ tướng Chính phủ chỉ thị các Bộ, ngành, Uỷ bannhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương khẩn trương thực hiện cácnhiệm vụ sau đây:

1. Chủ tịch Uỷ bannhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chủ trì, phối hợp với cácBộ, ngành liên quan chỉ đạo hiệp đồng các đơn vị thuộc lực lượng Quân đội, Côngan, Bộ đội biên phòng, Kiểm lâm trên địa bàn tỉnh; lực lượng dân quân, bảo vệlâm trường, các chủ rừng tiến hành ngay các công việc sau:

a) Tổ chức truy quétbọn lâm tặc tại những khu rừng tự nhiên, rừng già, rừng giáp ranh nhiều tỉnh,phát hiện và xử lý những phần tử cố ý không tuân thủ pháp luật về bảo vệ vàphát triển rừng, tiếp tay cho bọn lâm tặc phá rừng, hủy hoại môi trường sốngcủa cộng đồng và xã hội.

Phải huy động lực lượngđủ mạnh, kết hợp đồng bộ, kiên quyết các biện pháp: tuyên truyền, vận động,tiến hành truy quét, triệt phá những ổ, nhóm lâm tặc hung hãn chống đối ngườithi hành công vụ.

Xử lý nghiêm khắcnhững tổ chức, cá nhân vi phạm các quy định của nhà nước về bảo vệ và pháttriển rừng, những người bao che cho lâm tặc, những người cho phép khai thácrừng và cho chuyển đổi mục đích sử dụng đất lâm nghiệp không đúng thẩm quyền,sai pháp luật; xử lý trách nhiệm hành chính và bắt bồi thường những thiệt hạivề rừng do họ gây ra, nếu nghiêm trọng phải truy cứu trách nhiệm hình sự.

b) Tiến hành kiểm travà cưỡng chế tất cả những người di cư tự do ra khỏi các vùng rừng nguyên sinh,rừng đặc dụng, rừng phòng hộ đầu nguồn; tập trung, chuyển số dân này vào định cưtrong các khu đã được quy hoạch, bố trí đất đai cho họ để làm ăn sinh sống.Những trường hợp không đồng ý vào định cư trong các khu quy hoạch trên thì phốihợp với tỉnh có dân đi, tổ chức đưa họ về tái định cư ở quê cũ.

c) Chỉ đạo thực hiệnnghiêm trách nhiệm quản lý nhà nước của các cấp về rừng và đất lâm nghiệp theoquy định tại Quyết định số 245/1998/QĐ-TTg ngày 21 tháng 12 năm 1998 của Thủ tướngChính phủ; trực tiếp quản lý rừng và chịu trách nhiệm trước Thủ tướng Chính phủvề tài nguyên rừng của quốc gia thuộc địa phương quản lý.

Hỗ trợ chính quyền cấphuyện, xã kiểm tra phát hiện và ngăn chặn kịp thời các trường hợp xâm hại rừngđể khai thác gỗ và lâm sản quý hiếm trái phép, ngăn chặn hiện tượng đốt, phárừng.

Các cấp chính quyền cơsở phải chịu trách nhiệm trước cấp trên trực tiếp của mình về tài nguyên rừngcủa quốc gia thuộc địa bàn mình quản lý. Địa phương nào còn để xảy ra tìnhtrạng lâm tặc phá rừng trên địa bàn, thì Chủ tịch tỉnh, thành phố trực thuộcTrung ương và những người lãnh đạo trực tiếp của địa phương phải bị xử lý kỷluật.

d) Chỉ đạo đẩy nhanhviệc thực hiện giao đất, giao và khoán rừng cho hộ gia đình nông dân; thực hiệncơ chế hưởng lợi, quy định tại Quyết định số 178/2001/QĐ-TTg ngày 12 tháng 11năm 2001 của Thủ tướng Chính phủ về quyền lợi, nghĩa vụ của hộ gia đình, cánhân được giao, được thuê, nhận khoán rừng và đất lâm nghiệp và Quyết định số187/1999/QĐ-TTg ngày 16 tháng 9 năm 1999 của Thủ tướng Chính phủ về đổi mới tổchức và cơ chế quản lý lâm trường quốc doanh.

đ) Các tỉnh có đườngHồ Chí Minh và các tuyến đường đi qua các khu rừng tự nhiên phải tổ chức ngaycác trạm kiểm lâm chốt giữ và các đội Kiểm lâm cơ động để bảo vệ chặt chẽ tàinguyên rừng ở các khu vực này.

e) Chỉ đạo thu gom hếtsố gỗ rừng bị chặt phá khai thác trái phép và xử lý kịp thời theo các quy địnhcủa pháp luật, không để tồn đọng kéo dài gây hư hỏng, tổn thất tài sản nhà nước.Kiểm tra, xử lý, thu hồi giấy phép kinh doanh của các cửa hàng kinh doanh, chếbiến gỗ trái phép và các cửa hàng ăn uống đặc sản chế biến từ thịt các loạiđộng vật hoang dã, quý hiếm.

f) Các tỉnh, thành phốtrực thuộc Trung ương lập Ban chỉ đạo, do Chủ tịch Uỷ ban nhân dân tỉnh làm Trưởngban để tổ chức các lực lượng Kiểm lâm, Quân đội, Công An phối hợp triển khaithực hiện có hiệu quả chỉ thị này.

2. Bộ Nông nghiệp vàPhát triển nông thôn chủ trì phối hợp với Bộ Quốc phòng, Bộ Công an và Uỷ bannhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo triển khai nhữngcông việc sau đây.

a) Xây dựng phương án,tổ chức phối hợp các lực lượng kiểm tra, truy quét bọn lâm tặc trên địa bàntrọng điểm ở các tỉnh Tây Nguyên, các tỉnh Miền Trung, đồng thời hướng dẫn Uỷban nhân dân các tỉnh còn lại phải xác định rõ địa bàn trọng điểm ở mỗi tỉnh,tự tổ chức tiến hành truy quét và ngăn chặn bằng được nạn lâm tặc phá rừngtrong năm 2003.

b) Phối hợp với Bộ Nộivụ và các cơ quan liên quan nghiên cứu phương án đổi mới, kiện toàn hệ thốngkiểm lâm từ Trung ương đến cơ sở, tăng cường cán bộ kiểm lâm về cơ sở, để bảođảm cho lực lượng kiểm lâm thật sự là lực lượng nòng cốt của các cấp chínhquyền cơ sở về công tác bảo vệ và phát triển rừng. Trang bị các phương tiện,công cụ hỗ trợ và có quy chế hướng dẫn, quản lý sử dụng vũ khí cho lực lượngkiểm lâm để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

c) Chủ trì, phối hợpvới các Bộ, ngành liên quan tiến hành đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện các nộidung quy định tại Mục 1 của Chỉ thị này. Hàng năm, sơ kết, báo cáo kết quả thựchiện lên Thủ tướng Chính phủ.

d) Từ năm 2003, hạnchế tối đa chỉ tiêu khai thác gỗ rừng tự nhiên, chủ yếu khai thác phục vụ cácnhu cầu sản xuất hàng thủ công mỹ nghệ xuất khẩu và cho việc phòng chống thiêntai. Khuyến khích nhập khẩu gỗ, sử dụng các nguyên liệu thay thế gỗ, nhằm tiếtkiệm gỗ trong sản xuất và tiêu dùng.

3. Bộ Công an có tráchnhiệm chỉ đạo lực lượng công an các tỉnh, thành phố phối hợp và hỗ trợ lực lượngKiểm lâm địa phương tham gia công tác bảo vệ rừng và truy quét bọn lâm tặc.

4. Bộ Quốc phòng chỉđạo các quân khu, quân đoàn, ban chỉ huy quân sự địa phương, bộ đội biên phòng,kết hợp tổ chức các đợt hành quân dã ngoại để phối hợp với các lực lượng Kiểmlâm, Công an của địa phương hỗ trợ và tham gia truy quét bọn lâm tặc; chỉ đạocác đơn vị quân đội tổ chức tốt công tác quản lý bảo vệ diện tích rừng đượcgiao, đặc biệt ở các khu vực kinh tế quốc phòng, các khu rừng dọc tuyến biêngiới.

5. Các Bộ: Kế hoạch vàĐầu tư, Tài chính bảo đảm kinh phí cho các ngành và các địa phương tổ chức thựchiện Chỉ thị này.

6. Bộ trưởng các Bộ:Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Quốc phòng,Công an, Nội vụ, Lao động-Thương binh và Xã hội, Tài nguyên và Môi trường theochức năng của mình có kế hoạch triển khai, chỉ đạo Uỷ ban nhân dân các tỉnh,thành phố trực thuộc Trung ương thực hiện các nội dung Chỉ thị này./.