Người ủy quyền trong Hợp đồng ủy quyền quản lý nhà chết
Câu hỏi
Trước đây cậu tôi có ủy quyền cho tôi quản lí căn nhà của cậu ấy với thời hạn 5 năm, mới được 3 năm thì cậu tôi mất, mợ tôi muốn lấy lại nhà được không?
Hợp đồng ủy quyền là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên được ủy quyền có nghĩa vụ thực hiện công việc nhân danh bên ủy quyền, còn bên ủy quyền chỉ phải trả thù lao, nếu có thỏa thuận hoặc pháp luật có quy định. Đối tượng của hợp đồng ủy quyền là công việc.
Như vậy, đối tượng của Hợp đồng ủy quyền giữa cậu bạn và bạn không phải là căn nhà mà là công việc phải làm (việc quản lý căn nhà). Nghĩa là, bạn chỉ có quyền thay mặt và nhân danh cậu mình quản lý căn nhà trên, và đương nhiên không thể trở thành chủ sở hữu đối với căn nhà trên được. Cậu bạn vẫn là chủ sở hữu của căn nhà trên và có quyền lấy lại căn nhà bất cứ lúc nào.
Hơn nữa, Điều 589 Bộ luật Dân sự quy định, Hợp đồng ủy quyền chấm dứt trong các trường hợp sau đây:
- Hợp đồng ủy quyền hết hạn;
- Công việc được ủy quyền đã hoàn thành;
- Bên ủy quyền, bên được ủy quyền đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng theo quy định tại Ðiều 588 của Bộ luật này;
- Bên ủy quyền hoặc bên được ủy quyền chết, bị Tòa án tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự, bị hạn chế năng lực hành vi dân sự, mất tích hoặc là đã chết.
Trường hợp của bạn, Hợp đồng ủy quyền chưa hết thời hạn nhưng cậu bạn đã mất nên Hợp đồng đương nhiên chấm dứt. Do vậy, bạn không còn quyền thay mặt và nhân danh cậu bạn để đứng ra quản lý căn nhà trên nữa. Bạn phải trả lại căn nhà đó cho mợ của bạn (mợ của bạn có thể là đồng chủ sở hữu của căn nhà trên với cậu bạn, trừ trường hợp căn nhà là tài sản riêng của cậu bạn do có trước thời kỳ hôn nhân; được tặng cho riêng, thừa kế riêng trong thời kỳ hôn nhân; được chia riêng cho vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân…). Kể cả trong trường hợp căn nhà là tài sản riêng của cậu bạn thì sau khi hợp đồng ủy quyền chấm dứt (do cậu bạn mất) thì mợ bạn (và những người thừa kế theo pháp luật của cậu bạn) vẫn có quyền lấy lại căn nhà để tiến hành các thủ tục theo quy định của pháp luật để khai nhận di sản thừa kế đối với căn nhà trên.
