Cháo bông súng, củ co

Đã từ lâu người dân miệt vườn Tháp Mười, U Minh vẫn truyền miệng câu ca dao: "Muốn ăn bông súng, củ co/Thì về Đồng Tháp ăn cho đã thèm". Một chàng trai ngỏ lời với cô gái: "Đói lòng đi móc củ co/Thấy em hết gạo anh cho một nồi". Hoặc có người tự giới thiệu: "Dân lội sông bắt còng, dân lội đồng móc củ co".

Bông súng và củ co là hai loại cây hoang dã mọc nơi đồng nước và có nhiều nhất là ở vùng Tháp Mười, Cà Mau, Bạc Liêu... Bông súng, củ co có quanh năm nhưng thu hoạch vào khoảng từ tháng 10 âm lịch trở đi thì mới ngon. Cây súng có hoa đỏ, nhiều cánh mọc từng chùm; còn cây củ co lá nhỏ như đồng tiền mọc xen lẫn với súng, củ nhỏ bằng trái mù u, vỏ xù xì, không bùi như củ ấu, mà hơi chát một chút, có nhiều bột.

Món cháo bông súng, củ co thường được chế biến rất đơn giản: thân cây súng được lột vỏ, xắt khúc bằng đốt tay trần qua nước muối. Củ co rửa sạch, luộc chín, lột vỏ. Cả hai thứ cho vào nồi nấu (củ co thay cho gạo). Nếu có cá lóc, rùa, rắn, cua thì luộc chín, lọc lấy nước cho vào nấu, còn thịt gỡ ra chiên qua hành mỡ, khi cháo gần được thì cho vào khoảng 10-15 phút, rồi nêm gia vị tỏi tiêu ớt bột ngọt... Thế là đã có một nồi cháo tuyệt vời. Cháo bông súng, củ co cần ăn nóng, cho thêm rau răm hoặc tàu hủ ki, bánh đa mè nướng vào, rồi nhâm nhi với rượu đế thì ấm áp vô cùng.

Bên cạnh các món nhậu ở miệt vườn như cá lóc nướng trui, cua, rùa rang muối... lại có thêm nồi cháo bông súng, củ co thì nhậu đến đã đời. Từ thuở cha ông ta mang gươm đi mở cõi đến nay bông súng, củ co luôn là người bạn giúp ta trong những ngày thiếu thốn.

Bông súng và củ co luôn mọc cạnh nhau trong đầm lầy nước đọng, nhưng vẫn giữ được đặc tính "gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn". Bông súng, củ co còn được chế biến thành nhiều thức ăn trong các nhà hàng hiện nay như thân súng muối chua, kho cá trê vàng... Củ co vừa bùi, vừa dẻo được thay cho khoai cau (khoai sọ) hoặc cho vào lẩu "vịt nấu chao" ăn cũng rất tuyệt.

(Theo Nhân Dân)