BẾN XE NÊN XÂY DỰNG Ở ĐÂU?
Chúng ta đi học, đi làm hay mua hàng thường phải đi bằng xe buýt công cộng. Có người ở rất gần bến xe, có người lạ ở xa. Vậy nên bến xe ở đâu là tốt nhất? Nó được xây dựng dựa vào cái gì?
Một bến xe cho dù xây ở đâu cũng không thể làm cho mọi người ai cũng cảm thấy thuận tiện nhất được, nguyên tắc lựa chọn địa điểm xây dựng bến xe là phải làm cho mọi người đi xe về tổng thể đều cảm thấy thuận tiện nhất.
Trước tiên chúng ta hãy xem một ví dụ đơn giản sau: Xây dựng một đường quốc lộ mà 2 bên đường đều có một nhà máy, hàng ngày mỗi nhà máy lần lượt có 20 người và 30 người đi ô tô công cộng nào đó về nhà. Bây giờ cần phải xây dựng một bến xe trên tổng thể đều cảm thấy tiện lợi nhất thì phải làm cho trung lộ trình đi và về của họ hàng ngày (từ bến xe đến nhà máy) là ngắn nhất. Đặt khoảng cách giữa 2 nhà máy A và B là a mét, nếu bến xe xây tại điểm C, cách nhà máy Ax mét (0
x < a) cách nhà máy B là a-x mét => tổng lộ trình các công nhân phải đi là s:
s = x x 20 + (a-x) x 30 = 30a -10xo
Muốn s nhỏ nhất thì x càng lớn càng lớn, và điểm C nhất định phải giữa AB, vậy x nhiều nhất là x, tức là điểm C trùng với điểm B, bến xe đặt tại cổng nhà máy B là tốt nhất.
Từ ví dụ trên có thể thấy, bến xe phải đặt ở gần nơi có đông người (nhà máy B). Nếu các nhà máy bên cạnh đường quốc lộ hay trường học v.v..) không chỉ có 2 nhà máy, thì cách giải quyết cũng tương tự. Chúng ta xem tiếp một ví dụ phức tạp hơn.
Giả sử cạnh đường quốc lộ có tất cả 5 nhà máy A, B, C, D, E: mỗi ngày lần lượt có 25, 30, 20, 17, 20 người đi xe công cộng trên một đường nào đó để về nhà. Hỏi chọn điểm F để đặt bến xe ở chỗ nào là tốt nhất?
Cách tính toán như sau:
Trước tiên tính tổng số người đi xe là P và P/2
P=25+30+20+ 17+20=112(người); P/2=56 người
Sau đó lần lượt so sánh số người đi xe dọc đường của các nhà máy với P/2.
Số người nhà máy A là: 25<56
Số người 2 nhà máy A và B là: 25+30<56
Số người của cả 3 nhà máy A, B, C là 25+30+20=75>56
Số người đi xe của nhà máy a ít hơn 1/2 tổng số người đi xe, có nghĩa là số người đi xe của nhà máy A ít hơn tổng số người đi xe của 4 nhà máy B, C, D, E; vì vậy bến xe phải đặt gần B, C, D hoặc E. Tương tự, số người đi xe của 2 nhà máy A và B lại ít hơn 1/2 tổng số người đi xe => bến xe phải đặt gần C, D hoặc E; còn tổng số người đi xe của 3 nhà máy A, B, C lại lớn hơn 1/2 tổng số người đi xe, vì vậy bến xe phải đặt gần nhà máy A, B, hoặc C. Tổng hợp lại ta được, bến xe phải gần A, B hoặc C, lại phải gần C, D hoặc E. Vì vậy xây dựng bến xe ở điểm chung của chúng là C, tức ở cổng nhà máy C là tốt nhất.
