Chùa Vàng
Về quy mô kiến trúc, chùa Vàng là một trong những công trình kiến trúc lớn nhất của Myanmar.
Theo sử sách ghi chép lại, thì vào năm 1372, vua Hantavadi (tức Pegu) tên là Binya U, đã cho dựng lại tháp Svedagon cao gần 20m gần làng Dagon, nên ngôi tháp có tên là Dagon vàng vì tiếng Myanmar vàng gọi là Sve nên viết là Svedagon, mà theo truyền thuyết thì ngôi tháp này đã có cách đây 2500 năm. Cũng theo các nguồn tài liệu thì trong khoảng thời gian từ thế kỷ IX đến thế kỷ X, nơi đây xảy ra nhiều lần động đất, nhiều lần trùng tu sửa chữa. Và mỗi lần Svedagon được tu sửa thì tháp lại được xây lên cao và to hơn.
Trong khoảng thế kỷ XIV - XV, Svedagon thuộc lãnh thổ của vương triều người Môn, nên được vua chúa Pegu hết sức quan tâm. Dưới thời Nữ hoàng Sinsobu, từ 1455 - 1462, người ta xây quanh tháp một nền có tường và lan can. Tháp Svedagon trong lần trùng tu sửa chữa này cao khoảng 90m, toàn bộ ngôi chùa được dát vàng. Trong các tòa nhà của chùa đều đặt tượng rực rỡ ánh vàng. Toàn bộ ngôi chùa nằm trên một gò đất cao. Có 4 con đường dẫn đến chùa. Tuy vậy, cho đến thế kỷ XVII tổng thể chùa Svedagon vẫn chưa được xây dựng xong. Và đến năm 1774, chùa Vàng đạt đến chiều cao 99m, đồng thời tu bổ và xây dựng mới một số công trình khác đúng như chùa Vàng hôm nay.
Chùa nằm trong một khuôn viên hình chữ nhật có kích thước (214 x 275m), chạy dài theo hướng Bắc - Nam và ở trên một gò cao khoảng 20m so với xung quanh.
Từ dưới lên chùa qua 4 dãy tam cấp ở bốn mặt và cả bốn lối đều được lợp mái che mưa nắng, giống như những nhà cầu. Dài nhất là tam cấp hướng Tây khoảng 185m, ngắn nhất là tam cấp hướng Nam chỉ có 104 mét. Cách các cổng vào chùa, xây dựng nhiều nhà nghỉ cho khách thập phương. Đặc biệt ở cổng phía Nam hướng và thủ đô Rangoon, đặt pho tượng sư tử cao 9m. Về phía Nam của chùa Vàng là ngôi tháp Phật giáo Myanmar. Các bậc nền không tách thành tầng, chỉ bậc cuối cùng xây rộng ra để xây 72 tháp nhỏ vây quanh tháp lớn. Giữa các tháp nhỏ đó đặt dày đặc các tượng voi, sư tử, tượng thần, quỷ. Bốn góc của tầng cuối cùng được trấn giữ bởi các quái vật. Mỗi góc dựng 6 hình. Giữa các hướng chính đối diện với các cổng vào khu tháp là 4 công trình cao, nhiều lớp mái, người Myanmar gọi kiến trúc này là Tezaun. Các Tezaun được trang trí rực rỡ và là nơi đặt nhiều tượng Phật.
Phần đỉnh của tháp được làm vào năm 1871, cao 10 mét gồm 7 vòng vàng. Để phủ kín mặt tháp người ta dùng 9300 lá vàng, mỗi lá có diện tích (30 x 30) cm tổng trọng lượng vàng là 500 kg. Trên đỉnh ngọn tháp còn trang trí nhiều loại đá quý, trong đó có hàng trăm viên kim cương, hồng ngọc, chuông vàng, chuông bạc. Trụ tháp được làm bằng bạc, đội một quả cầu vàng đường kính 25 cm và được dính 5448 viên kim cương, 2347 viên đá quý. Trên các vòng đai quanh trụ đỉnh người ta treo 1065 quả chuông vàng và 421 quả chuông bạc.
Svedagon, chùa Vàng, một ngôi chùa dùng nhiều vàng nhất mã không một kiến trúc nào trên thế giới sánh nổi. Đó là niềm tự hào của nhân dân Myanmar.
