CHẾ ĐỘ CỘNG HÒA
Cộng hoà là một loại hình thức tổ chức chính quyền nhà nước, nó thực hiện thể chế cộng hoà. Đặc trưng cơ bản của thể chế cộng hoà là: cơ quan đại diện của nhà nước và người đứng đầu nhà nước do bầu cử, và có sự quy định về nhiệm kỳ.
Chế độ cộng hoà ra đời cùng với sự tiến bộ của văn mình nhân loại và sự phát triển của kinh tế hàng hoá. So với chế độ quân chủ, chế độ cộng hoà là một bước tiến của lịch sử? Ngày nay, trên thế giới đại đa số các nước bao gồm các nước tư bản chủ nghĩa và xã hội chủ nghĩa đều thực hiện chế độ cộng hoà.
Nhà nước theo chế độ cộng hoà cũng có rất nhiều loại hình, như chế độ tổng thống, chế độ nội các vv... Chế độ tổng thống ra đời ở nước Mỹ vào cuối thế kỷ 18, chế độ nội các bắt đầu từ nước Anh hồl đầu thế kỷ 18. Chế độ tổng thống do tổng thống đứng đầu nhà nước và chính phủ, nắm quyền hành chính; bộ trưởng các bộ trong chính phủ do tổng thống bổ nhiệm và chịu trách nhiệm trước tổng thống; tổng thống định kỳ báo cáo công việc trước quốc hội (hay còn gọi là nghị viện), có quyền phủ quyết những đạo luật đã được nghị viện thông qua, có hoặc không có quyền giải tán nghị viện. Tùy theo qui định của Hiến pháp từng nước.
Nội các (chính phủ) do chính đảng chiếm đa số trong nghị viện (quốc hội) đứng ra tổ chức hoặc do một vài chính đảng liên kết đứng ra tổ chức, Đứng đầu nội các là thủ tướng (hay còn gọi là tổng lý), nói chung do lãnh tụ của đảng đảm nhiệm, sau khi được nghị viện thông qua sẽ đo tổng thống bổ nhiệm. Nội các chịu trách nhiệm trước nghị viện và chịu sự giám sát của nghị viện. Trường hợp nghị viện bỏ phiếu không tín nhiệm nội các nữa, nội các buộc phải từ chức, một thủ tướng mới sẽ đứng ra tổ chức lại nội các; nội các cũng có thể đề nghị với người đứng đầu nhà nước giải tán nghị viện, tiến hành tổng tuyển cử, quốc hội mới sẽ quyết định số phận của nội các.
