LIBYA - NƠI Ở CỦA GIỐNG NGƯỜI DA TRẮNG
1. Nguồn gốc tên gọi
Libya có tên gọi đầy đủ là “Jamahiriyah Ả Rập Libya Nhân dân Xã hội Chủ nghĩa”, nằm ở miền bắc châu Phi, phía bắc giáp với Địa Trung Hải. Nguồn gốc tên nước có nhiều cách giải thích khác nhau:
· Tên gọi “Libya” bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp, mang ý nghĩa “nơi ở của giống người da trắng” để phân biệt với “Sahara” mang nghĩa “nơi ở của giống người da đen”. “Libya” là tên gọi từ rất xưa, khoảng 2000 năm tr.CN, mà các văn tự tượng hình cổ Ai Cập đã có ghi chép. Sử thi “Odysee” của Homere thời cổ Hy Lạp đã đề cập, chỉ cả vùng Bắc Phi về phía tây của Ai Cập, hay phiếm chỉ cả vùng châu Phi. Khoảng năm 300 sau CN, hoàng đế Daikeli ở phía bắc dãy Cyrenaica kiến lập tỉnh Thượng Libya và Hạ Libya. Danh từ này luôn là tên riêng của vùng địa lí Tripoli hay Babaria, chỉ cả phần Trung Phi. Đến năm 1934, Italia xâm chiếm Tripoli, hai tỉnh hợp thành thuộc địa Libya của Italia.
· Tên này là danh xưng của bộ lạc cư trú ở sa mạc phía tây lưu vựa sông Nile của Ai Cập, gọi là “người Lebu” hoặc “Rebu”, về sau người Hy Lạp gọi chung tất cả những giống dân sinh sống ở Bắc Phi (trừ người Ai Cập) là “Libya”, từ chữ tượng hình của Hy Lạp.
· Có nguồn gốc trong sách của Hy Lạp là “Liba” hay “Lips”, nghĩa là “gió tây nam”, để chỉ Libya nằm ở phía tây nam của Hy Lạp, cách biển nhìn sang nhau.
Cư dân Libya thời cổ đại chủ yếu là người Berber, thế kỷ VII tr.CN, từng kiến lập vương quốc Numidia. Thế kỷ I tr.CN, nơi đây trở thành lãnh địa của đế quốc La Mã. Thế kỷ VII, người Ả Rập chinh phục người Berber. Giữa thế kỷ XVI, Libya bị đế quốc Ottoman chiếm lĩnh. Năm 1912, trở thành thuộc địa của Italia. Trong thế chiến II, Anh, Pháp cùng thống trị Libya. Ngày 24 tháng 12 năm 1951, Libya độc lập, trở thành vương quốc Liên hiệp; ngày 15 tháng 4 năm 1963, đổi tên thành “Vương quốc Libya”; ngày 1 tháng 9 năm 1969, thành lập nước “Cộng hòa Ả Rập Libya”; ngày 2 tháng 3 năm 1977, đổi tên thành “Jamahiriyah Ả Rập Libya Nhân dân Xã hội Chủ nghĩa”.
2. Quốc kỳ - quốc huy
· Quốc kỳ
Lá cờ hình chữ nhật màu lục. Libia là quốc gia Hồi giáo, màu lục là màu mà các tín đồ đạo Hồi yêu thích. Nhân dân Libya coi màu lục là màu của cách mạng, màu của tốt lành và thắng lợi. Năm 1912, Libya là thuộc địa của Italia. Đầu năm 1943, bị Anh Pháp chiếm. Năm 1951, tuyên bố độc lập, gọi là Vương quốc liên hiệp Libya. Ngày 1 tháng 9 năm 1969, thành lập nước cộng hòa Ả Rập Libya. Tháng 3 năm 1917, đổi tên thành Nước Xã hội Chủ nghĩa Nhân dân Ả Rập Libya và phế bỏ lá quốc kỳ ba màu đỏ, trắng và đen, đổi thành lá quốc kỳ toàn màu lục. Tháng 10 năm 1985 lại đổi tên nước thành Nước Xã hội Chủ nghĩa Nhân dân đại Ả Rập Libya, vẫn sử dụng quốc kỳ toàn màu lục.
· Quốc huy
Là một con chim ưng trống. Chim ưng dang rộng đôi cánh, đầu ngoảnh sang bên trái, phần ngực chim ưng là tấm khiên màu lục giống như quốc kỳ, tượng trưng cho cách mạng. Tương truyền, loài chim ưng này là biểu tượng của bộ lạc Lech cổ, mà bộ lạc Lech cổ là vùng đất do tiên tri Mohammed thống trị. Mohammed đã đem đến cho nhân dân nơi đây văn hóa Ả Rập và đạo Hồi. Hai chân chim ưng giẫm lên trên dải trang trí, trên dải trang trí có viết dòng chữ “Liên bang nước Cộng hòa Ả Rập” bằng tiếng Ả Rập.
3. Quốc ca
· Bảo vệ Tổ quốc, dựa vào tín ngưỡng và vũ khí của chúng ta, ánh sáng chân lý sẽ lấp lánh trong tay ta. Chúng ta hãy đồng thanh: cất lên tiếng hát: Thượng đế, vĩ đại nhất! Vĩ đại, vĩ đại nhất! Thượng đế vĩ đại nhất! Vĩ đại, vĩ đại nhất.
· Hãy nhìn quân thù đã đến gần, chúng muốn diệt ta, ta phải đánh bại chúng bằng chân lý và vũ khí. Chúng ta hãy đồng thanh cất lên tiếng hát: Thượng đế, vĩ đại nhất! Vĩ đại, vĩ đại nhất! Thượng đế vĩ đại nhất! Vĩ đại, vĩ đại nhất.
· Nếu ta hy sinh vì nước, thì sẽ cùng chết với kẻ thù, ngày tàn của bọn xâm lược đã đến rồi. Chúng ta hãy đồng thanh cất lên tiếng hát: Thượng đế, vĩ đại nhất! Vĩ đại, vĩ đại nhất! Thượng đế vĩ đại nhất! Vĩ đại, vĩ đại nhất.
