Một số lưu ý về sử dụng ngôn ngữ trong giao tiếp
Nếu biết cách sử dụng những từ ngữ mang tính tích cực, bạn hoàn toàn có thể tạo nên được một môi trường giao tiếp vui vẻ, lành mạnh.
- Cần cố gắng sử dụng từ ngữ chính xác khi miêu tả về những cảm xúc của mình. Ví dụ: Không nói mình “thích” cả A và B mà nên diễn đạt chính xác hơn, như “Tôi rất tôn trọng anh A và quý mến anh B”.
- Khi một người bạn của bạn nhờ sự nỗ lực hết mình nên đã giành được chiến thắng trong một cuộc thi (thể thao, hùng biện hay ca hát), bạn đừng nên nói rằng: “cậu thật là may mắn!”. Bởi nói như vậy nghĩa là bạn đang ám chỉ chiến thắng đó chỉ là hữu danh vô thực và phủ nhận hoàn toàn sự cố gắng của họ. Lúc này, điều mà bạn nên nói là: “Công sức tập luyện và sự nỗ lực của cậu đã được đền bù xứng đáng!” hoặc “Cậu rất xứng đáng với chiến thắng ngày hôm nay!”.
- Khi một người bạn của bạn đã cố gắng hoàn thành xong một công việc gì đó (như học được một kỹ năng mới, biểu diễn thành công trong một hội diễn văn nghệ,...), bạn không nên nói rằng: “Mình rất tự hào về cậu”, bởi như vậy giống như người bạn đó cần sự phê bình, nhận xét của bạn cho sự cố gắng của họ vậy. Hãy nói rằng: “cậu phải thấy tự hào về chính mình” bởi thực tế đúng là như vậy.
- Hãy lưu ý đến những câu bạn đã tự nói với chính mình. Khi phạm phải một sai lầm nào đó, bạn đừng nên tự nhủ rằng: “Mình thất bại rồi?” mà ngược lại, hãy tổng kết để rút ra bài học kinh nghiệm: “Mình đã phạm một sai lầm. Qua sai lầm này, mình học được rằng...”.
- Khi nói chuyện, bạn không nên dùng từ “thẳng thắn mà nói thì...” hoặc “thành thật mà nói thì...”, bởi như vậy thì chẳng lẽ những lúc khác bạn lại không thành thật, không thẳng thắn hay sao!
- Khi bạn nhận xét một người, một sự việc nào đó là “đúng” hoặc “sai”, thì người được nhận xét hoàn toàn có thể hỏi lại bạn “Tại sao lại như vậy?”. Điều đó có nghĩa là những lời nhận xét của bạn quá đơn giản, khiến người nghe chưa thể hiểu và nghe theo ngay được.
Nếu không diễn đạt rõ ràng, người nghe rất có thể sẽ hiểu lầm điều bạn muốn nói.
Một vấn đề khác mà các bạn gái cũng cần lưu ý trong khi giao tiếp là: Nếu bạn cứ khăng khăng khẳng định một việc gì đó là sai thì bạn đã tự tạo nên một trở ngại cho sự giao tiếp của mình với mọi người. Bạn giống như một quan tòa, đang phán xét những sự việc xảy ra xung quanh mình một cách chủ quan. Điều này khiến nhiều người không muốn nói chuyện với bạn nữa. Để có thể giao tiếp một cách thuận lợi, bạn cần linh hoạt hơn trong việc vận dụng từ ngữ, diễn đạt rõ ý mình muốn nói, tích cực sử dụng những từ như “có lợi”, “có hại”, “có ích” hoặc “không có ích lợi gì cả”.
Bạn hãy thử so sánh hai câu dưới đây:
“Hút thuốc lá là một sai lầm”.
“Hút thuốc lá rất có hại cho cơ thể”.
Theo bạn, mọi người sẽ thích và nghe theo câu nói nào nhiều hơn? Hai câu nói trên đã thể hiện hai thái độ như thế nào? Câu nào thể hiện sự quan tâm của người nói với người đối diện? Câu nào chỉ thể hiện được sự phán đoán, nhận định? Câu nào cung cấp cho người nghe nhiều thông tin hơn? Nếu là bạn, bạn thích nghe và sẽ nghe theo câu nói nào hơn?
- Hãy cố gắng sử dụng càng nhiều từ ngữ mang tính tích cực càng tốt trong khi nói chuyện. So sánh với những từ ngữ trung tính hoặc mang tính tiêu cực thì những từ ngữ mang tính tích cực luôn có hiệu quả tốt hơn. Ví dụ: Bạn hãy thử tưởng tượng: Khi bạn đang là nhân viên của một tiệm ăn, có một khách hàng hỏi rằng: “Tôi có thể gọi những món không có trong thực đơn được không?”, và bạn trả lời bằng những câu như: “Không, không thể được “ (mang tính tiêu cực);“Tôi phải hỏi lại đầu bếp đã” (trung tính) và “Tôi sẽ rất vui nếu được giúp ông hỏi đầu bếp nhà hàng về việc này” (mang tính tích cực), thì khách hàng sẽ hài lòng với câu trả lời nào hơn? Những câu trả lời trên không khác gì nhau về mặt ý nghĩa, nhưng hiệu quả mà chúng mang lại thì lại khác nhau rất nhiều.
