TẠI SAO TRƯỚC KHI THIẾT KẾ CÔNG TRÌNH
NHẤT THIẾT PHẢI THĂM DÒ ĐỊA CHẤT TRƯỚC?
Thiết kế một công trình kiến trúc, bất kể nó là kiến trúc nhỏ một hai tầng hay cao ốc hàng chục tầng, đều phải tính toán tổng trọng lượng của công trình, mục đích là để thiết kế nền móng. Tổng trọng lượng công trình trong thiết kế gọi là ''Sức tải'', nó được chia thành hai bộ phận lớn, một bộ phận là trọng lượng của bản thân công trình như sân thượng, tầng gác, tường, cột trụ, cầu thang, xà... Đây là những trọng lượng cố định không đổi gọi là ''tải trọng cố định'', còn đồ đạc, người ở trong phòng luôn luôn có biến động, cho nên được gọi là ''tải trọng biến đổi''. Khi thiết kế nền móng đều phải lần lượt tính toán cả ''tải trọng cố định'' và ''tải trọng biến đổi'', như vậy thì mới có thể biết được trên chân tường của tầng hầm phía dưới mỗi mét có sức tải là bao nhiêu. Nếu mỗi phần dưới của cột chống có sức tải 150 tấn, thì nền móng phải làm lớn, sâu bao nhiêu? Điều này phải đưa vào thăm dò địa chất.
Mục đích của thăm dò địa chất là phải làm cho rõ tình trạng của tầng đất phía dưới công trình, như là đất phía dưới có bao nhiêu tầng, mỗi tầng dày bao nhiêu, đất cứng hay mềm, xốp hay chặt, mỗi m2 có thể chịu được sức tải bao nhiêu... Nếu mỗi m2 tầng đất cứng có thể chịu được sức tải 1,5 x 105 N, dùng nó để chia cho sức tải của phần dưới cột chống, thì sẽ biết nền móng cần diện tích 10m2, đương nhiên trường hợp này đã được đơn giản hoá, thực tế thì phức tạp hơn.
Thăm dò địa chất ngoài việc tìm hiểu độ cứng, mềm của các tầng đất, quan trọng hơn là phải tìm hiểu tình hình dưới đất có ''nguy hiểm'' hay không? Chẳng hạn, dưới đất có hay không “ầng cát chảy”: khi tầng đất cát rất rỗng, cát trong tầng đất đó có thể theo dòng nước dưới đất lưu động mà hình thành nên dòng đất cát, nền móng xây phía trên rất nguy hiểm. Còn có đất được hình thành từ việc lấp những chỗ trước đây là sông, do trong dòng sông có bùn lắng rất mềm, nền móng xây dựng ở phía trên sẽ không đứng vững được. Những điều này phải dựa vào thăm dò địa chất mới kiểm tra được. Thời cổ đại, do không có thăm dò địa chất, cho nên lúc xây dựng nhà ở đều có vấn đề Tháp nghiêng Pisa nổi tiếng ở Italia được xây dựng để kỉ niệm năm 1063 người Pisa đã đánh bại người Sanlashen trong cuộc chiến Palermo. Tháp được xây dựng vào năm 1174, khi xây đến tầng 3 thì tháp bắt đầu bị nghiêng, vì nền móng của tháp được xây dựng đúng trên vùng đất bồi của lòng sông. Tháp nghiêng Pisa đã phải ngừng xây dựng trong một thế kỷ. Lúc tiếp tục xây, để giảm nhẹ trọng lượng của tháp, người ta đã phải giảm bớt độ cao, song tháp vẫn tiếp tục bị nghiêng, trở thành tháp nghiêng nổi tiếng. Tháp này hiện nay một mặt nghiêng 4,6m, rất nhiều chuyên gia kiến trúc của các nước trên thế giới đang nghĩ phương án gia cố để làm cho tình trạng nghiêng của tháp ổn định.
Trước khi thiết kế nhất thiết phải thăm dò địa chất, không chỉ các công trình kiến trúc, mà các loại như đường sắt, cầu, công trình thuỷ lợi.... cũng không thể tách rời việc thăm dò địa chất.
