Thành phố Jerusalem*
Jerusalem tiếng Do Thái Yerushalayim, có nghĩa “Hoà bình sẽ xuất hiện”, tiếng Ả Rập: Al -Quds, là thủ đô của nhà nước Israel, được xây dựng ở độ cao 800 mét, gồm thành phố hiện đại và cổ. Dân số Jerusalem khoảng 613.000 người.
Nhìn từ xa Jerusalem hiện đại lẫn với Jerusalem cổ kính, nói lên hình ảnh cao quý của cộng đồng Do Thái người Cơ đốc và người Hồi giáo. Bên cạnh những toà nhà chọc trời, là những bảo tàng, nhà hát, thư viện, đền thờ và những tiệm bánh nổi tiếng có từ xa xưa, thời Hamburger McDavid với cửa tò vò màu vàng da cam. Jerusalem cổ do Suleyman xây dựng vào thế kỷ XVI nằm biệt lập tại trung tâm thành phố, đằng sau những tường cổ thiêng liêng. Bên dưới các cửa tò vò thời Trung cổ là những người bán hàng rong, rao bằng tiếng Ả Rập, tiếng Hebrew, tiếng Armenia, tiếng Ba Lan, tiếng Anh.... tại đây người ta vẫn còn dùng những hòm thư kim loại sơn đỏ mang dấu hiệu vua George V, một di sản thời uỷ trị của thực dân Anh 1917- 1948. Thành phố còn giữ lại những công trình có từ thời vua David, vị vua thứ II của Israel, khoảng 1.000 năm TCN, ông đã chiếm thành phố này từ tay người Canaen (tổ tiên người Palestin) và tuyên bố thành phố là thủ đô của vương quốc mình. Thành phố xây trên nền đá của ngọn đồi Judae và từ đó trở thành trung tâm của sự chia lẽ và hận thù giữa các dân tộc ở đây.
Trên quảng trường rộng một nửa dặm vuông của thành phố này, từ xa xưa các cộng đồng đã sinh sống trong 4 khu riêng biệt: người Armenia thờ phụng trong nhà thờ thanh James do quân Thập tự chinh xây vào thế kỷ XII. Người Do Thái thờ phụng tại bức tường phía Tây, di tích còn lại cuối cùng của đền thờ Chúa. Người Cơ đốc giáo ở đường khổ hạnh của Chúa Kitô, đường Thánh giá. Ở tận cùng con đường này là nhà thờ Mộ Chúa Jesus, nơi thờ cúng, nơi Chúa bị đóng đinh vào thánh giá và là nơi táng xác người. Còn người Hồi giáo đến đền thờ Đá, còn gọi Thánh đường Thạch vòm, nơi hội tụ của ba tín ngưỡng lớn.
Một trong niềm tự hào nhất của người Jerusalem là Thánh đường Thạch vòm, một ngôi nhà vòm được dựng lên trên một khối đá thiêng tên là Sakka, nằm ở điểm cao nhất trên núi Moriah, nên thánh đường còn có tên Kubbat al Sakka. Chính tại đây giáo trưởng Abraham đã trói con trai mình làm vật tế sinh và cũng ở đây người Hồi giáo tin rằng đấng tiên tri Muhammad đã bay về thượng giới từ khối đá này. Thạch vòm là ngôi nhà 8 cạnh, xây bằng những khối đá vuông chu vi 160m, cao,33m, mái vòm bằng gỗ ngoài phủ một lớp kim loại mạ đồng thau. Nội thất cực kỳ mỹ lệ nhờ các hình khảm thực vật rất tinh tế. Xung quanh các gò cột nằm ngoài cùng là các hàng chữ màu vàng trên nền xanh do nghệ nhân Saladin khắc năm 1187. Nhưng giá trị nhất và linh thiêng nhất là khối đá Sakka vát nhọn, chu vi 60m. Hiện nay Jerusalem đang là điểm nóng tranh chấp giữa người Palestin và Israel. Thành phố có Jerusalem và những bức tường thiêng liêng của nó được UNESCO công nhận là Di sản văn hoá thế giới năm 1981.
