THOMAS MORE TẠO DỰNG RA UTOPIA
Đầu thế kỷ XVI, đường hàng hải được mở, một đại lục mới xa lạ, thần bí hấp dẫn bỗng hiện ra trước mắt mọi người. Một người Anh trên ba mươi tuổi được sự gợi ý mạnh mẽ từ trong cuộc sống công xã nguyên thuỷ của người Indian: công hữu tư liệu sản xuất, phân phối bình quân, coi khinh vàng. Thế là ông dùng hình thức chuyện trò về một thuỷ thủ Bồ Đào Nha từ biển cả xa xôi trở về để viết một cuốn sách phác họa ra một xã hội lý tưởng đã hình thành trong lòng mình.
Con người đó chính là Thomas More.
Thomas More ( 1478- 1535) là nhà xã hội chủ nghĩa không tưởng Anh, Cha ông từng làm quan tòa tòa án cao cấp của hoàng gia Anh, More từ nhỏ đã được giáo dục chu đáo. Năm 13 tuổi cha ông giao ông cho tổng giám mục Canterbury là Giôn Morơđen làm thị vệ thiếu niên. Năm 1492, More vào đại học Oxford nổi tiếng để học văn học cổ điển, hai năm sau trở về London chuyển sang học pháp lí, ít lâu sau trở thành luật sư, và tài năng dần dần được bộc lộ ở London. Năm 1504, ông được bầu làm nghị viện quốc hội. Cùng năm, vua Anh Henry VII lấy cớ sắm của hồi môn cho con gái, đòi quốc hội cấp cho một khoản trợ cấp lớn. More công khai phản đối, Henry VII rất căm ghét, nên ông bị buộc phải thôi những hoạt động quốc gia.
Năm 1507, Henry VII tạ thế, con trai ông Henry VIII lên ngôi, More được cử làm đại pháp quan (tương đương với thủ tướng). Năm 1534, Henry VIII thúc ép quốc hội thông qua. “Dự thảo luật về bậc chí tôn (tức Hoàng đế)'', tuyên bố giáo hộí Anh thoát ly khỏi tiều đình Roma, Quốc vương trở thành người đứng đầu giáo hội Anh. More phản đối ách thống trị đen tối của Giáo hội, phản đối sự chuyên chế của quốc vương không thừa nhận vua Anh là người đứng đầu Giáo hội, vì thế ông bị bắt giam tại tháp London. Tháng 7 năm 1535, ông bị xử tử hình.
Năm 1516 More viết một cuốn sách tên là Utopia, sách kể lại những điều mắt thấy tai nghe của một nhà hàng hải (do ông hư cấu) khi đi du lịch ở nước Utopia kỳ lạ. Từ ''Utopia'' là từ của tiếng Hy Lạp, nguyên ý của nó là ''nơi không thể tìm ra ở đâu”. More dùng nó để biểu thị một quốc gia hạnh phúc, lý tưởng. Trong quốc gia này thực hành chế độ công hữu, công dân bầu ra quan lại của nhà nước, có quyền bình đẳng, mọi người đều tham gia lao động, hưởng theo nhu cầu. Trong lịch sử của chu nghĩa xã hội, More lần đầu tiên nêu lên tư tưởng xóa bó bỏ chế độ tư hữu, phản ánh sự chống đối mạnh mẽ của giai cấp vô sản thời kỳ đầu với sự bóc lột tàn khốc trong thời kỳ tích lũy tư bản nguyên thủy, và có ảnh hưởng sâu xa đến tư tưởng xã hội chủ nghĩa sau này.
