TUABIN – 1827
Từ bao thế kỷ nay, các cối xay dùng năng lượng các dòng sông, suối hoặc thác để làm quay những guồng lớn có gầu. Đầu thế kỷ XIX, sự phát minh ra tuabin giúp làm giảm tốc độ sức nước và khởi động mạnh mẽ máy móc trong các nhà máy.
Sự đổi mới ấy được ứng dụng chủ yếu trong việc sản xuất điện năng. Năm 1869 một người Pháp là Aristide Bergès khám phá ra ''than trắng''. Ông chỉ rõ lực của một thác nước cao 200m có thể biến đổi thành điện năng và chiếu sáng một thành phố như thành phố Grenoble của Pháp với 150.000 bóng đèn. Từ đỉnh đập giữ nước, qua một ống dẫn bắt buộc, nước đổ xuống làm chạy các tua bin nối với máy phát điện, sản xuất ra năng lượng rẻ và có thể chuyển vận.
Từ cuối thế kỷ XIX, nhiều nhà máy thủy điện được xây trong những vùng núi non. Những nhà máy ấy giúp cho việc phát triển công nghiệp trong những thung lũng đến thời đó vẫn chưa được khai thác mấy.
Ngày nay, những tuabin thủy lực đã thay thế các cối xay chạy bằng sức nước cũ kỹ và sản xuất trong các nhà máy thủy điện một phần tư điện lực tiêu thụ trên thế giới.
