QUYẾT ĐỊNH
Về việc phê duyệt Chương trình hành động
phòng, chống tai nạn, thương tích tại cộng đồng đến năm 2010
_________________
BỘ TRƯỞNG BỘ Y TẾ
Căn cứ Nghị định số 188/2007/NĐ-CP ngày 27 tháng 12 năm 2007 của Chính phủ về việc Quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Y tế;
Căn cứ Quyết định số 197/2001/QĐ-TTg ngày 27 tháng 12 năm 2001 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Chính sách quốc gia phòng chống tai nạn, thương tích giai đoạn 2002 - 2010;
Căn cứ Quyết định số 255/2006/QĐ-TTg ngày 09 tháng 11 năm 2006 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Chiến lược quốc gia y tế dự phòng Việt Nam đến năm 2010 và định hướng đến năm 2020;
Xét đề nghị của Cục trưởng Cục Y tế dự phòng và Môi trường-Bộ Y tế,
QUYẾT ĐỊNH:
Điều 1. Phê duyệt Chương trình hành động phòng, chống tai nạn, thương tích tại cộng đồng đến năm 2010 với những nội dung sau:
1. Mục tiêu chung:
Nâng cao năng lực phòng, chống tai nạn, thương tích nhằm giảm tỷ lệ tai nạn, thương tích trong cộng đồng
2. Mục tiêu cụ thể:
a) Trên 80% các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương tổ chức thông tin, giáo dục, truyền thông về phòng, chống tai nạn, thương tích;
b) Trên 80% các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương có hệ thống giám sát tai nạn, thương tích;
c) 30% tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương thiết lập mạng lưới cấp cứu và vận chuyển cấp cứu tai nạn, thương tích, cơ sở y tế các tuyến được trang bị theo quy định của Bộ Y tế;
d) 30% các cán bộ làm công tác phòng chống tai nạn, thương tích tại các tuyến được đào tạo và đào tạo lại về kiến thức và kỹ năng phòng, chống tai nạn, thương tích;
đ) Trên 50% các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương tổ chức triển khai các mô hình an toàn tại cộng đồng.
3. Thời gian, phạm vi thực hiện của chương trình:
a) Thời gian thực hiện: 03 năm, từ 2008-2010.
b) Phạm vi thực hiện trên toàn quốc.
4. Nội dung hoạt động:
Chương trình hành động phòng, chống tai nạn, thương tích tại cộng đồng đến năm 2010 bao gồm 5 nội dung chính sau:
a) Tổ chức các hoạt động thông tin, giáo dục, truyền thông nhằm nâng cao nhận thức của các cấp chính quyền và cộng đồng về phòng, chống tai nạn, thương tích trên phạm vi 64 tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, bao gồm:
- Thực hiện thường xuyên, liên tục các hoạt động thông tin, giáo dục, truyền thông về phòng, chống tai nạn, thương tích thông qua các phương tiện thông tin đại chúng, áp phích, khẩu hiệu, tờ rơi; chú trọng truyền thông trực tiếp qua cộng tác viên truyền thông tại cộng đồng; tổ chức và phát động các cuộc thi tìm hiểu về phòng, chống tai nạn, thương tích;
- Lồng ghép triển khai phòng, chống tai nạn, thương tích trong các phong trào về y tế tại cộng đồng như làng văn hoá sức khoẻ, ngày Sức khỏe thế giới 7/4 và chuẩn quốc gia về y tế xã, Tháng an toàn vệ sinh thực phẩm hằng năm;
- Xây dựng các mô hình truyền thông về phòng, chống tai nạn, thương tích cho người thân và gia đình nạn nhân tại các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.
b) Xây dựng hệ thống giám sát tai nạn, thương tích bao gồm:
- Xây dựng kế hoạch tổng thể triển khai hệ thống giám sát tai nạn, thương tích ngành y tế, trong đó cần xác định ưu tiên của giai đoạn 2008 - 2010 là tập trung xây dựng và tăng cường năng lực cho đơn vị giám sát tuyến trung ương và theo các vùng sinh thái;
- Hoàn thiện các mẫu, phần mềm ghi chép tai nạn, thương tích, quy trình thu thập số liệu theo các nguồn khác nhau;
- Tiến hành thu thập số liệu tử vong do tai nạn, thương tích từ cộng đồng; số liệu tai nạn giao thông theo tuần, tháng; cung cấp số liệu mắc, tử vong đưa vào niên giám thống kê y tế; giám sát thương tích tại các bệnh viện trọng điểm;
- Cung cấp các trang thiết bị phục vụ cho việc nhập số liệu, lưu trữ và truyền số liệu, báo cáo về tai nạn, thương tích cho công tác thống kê tại địa phương và trung ương;
- Phổ biến và từng bước áp dụng kết quả giám sát tai nạn, thương tích cho các hoạt động lập kế hoạch, theo dõi và đánh giá hiệu quả các can thiệp và chương trình phòng, chống tai nạn, thương tích.
c) Xây dựng mạng lưới và nâng cao năng lực sơ cứu, cấp cứu của các tuyến bao gồm:
- Xây dựng và trình lãnh đạo Bộ ban hành các văn bản tiêu chuẩn sức khỏe của người điều khiển phương tiện cơ giới, tiêu chuẩn về trang thiết bị và phân tuyến kỹ thuật chăm sóc chấn thương thiết yếu; bổ sung trang thiết bị cấp cứu theo đúng phân tuyến kỹ thuật;
- Thành lập các trạm cấp cứu và bản đồ các trạm cấp cứu tai nạn giao thông trên các quốc lộ trọng điểm với khoảng cách giữa các trạm hợp lý và theo quy định; xây dựng và công bố rộng rãi danh mục các địa điểm cấp cứu tai nạn thương tích; thí điểm các hình thức vận chuyển cấp cứu khác;
- Phổ biến kiến thức và huấn luyện các kỹ năng cấp cứu ban đầu cho cán bộ y tế và các đối tượng liên quan đến cứu hộ, cứu nạn và giải quyết tai nạn giao thông và các loại tai nạn khác.
d) Nâng cao năng lực cho cán bộ làm công tác phòng, chống tai nạn, thương tích các tuyến bao gồm:
- Xây dựng nội dung đào tạo dự phòng và cấp cứu tai nạn, thương tích và lồngghép vào chương trình đào tạo của các trường đại học, cao đẳng và trung học y tế;
- Xây dựng kế hoạch đào tạo, đào tạo lại cho các cán bộ y tế làm công tác dự phòng và cấp cứu tai nạn thương tích ở tất cả các tuyến, trong đó tập trung vào việc đào tạo kỹ năng về truyền thông phòng, chống tai nạn, thương tích, giám sát, thống kê, báo cáo tai nạn, thương tích, sơ cứu, cấp cứu trước khi đến bệnh viện và chăm sóc chấn thương thiết yếu tại các cơ sở y tế;
đ)Triển khai các mô hình an toàn tại cộng đồng:
- Tiếp tục củng cố và nâng cao hiệu quả hoạt động xây dựng cộng đồng an toàn tại các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương đã triển khai công tác phòng, chống tai nạn, thương tích;
- Tổ chức triển khai các mô hình an toàn như trường học an toàn, gia đình an toàn, an toàn cho trẻ em, an toàn du lịch biển đảo, an toàn giao thông đường bộ, nơi làm việc an toàn và các mô hình an toàn khác phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của từng vùng khác nhau để từng bước tiến tới xây dựng cộng đồng an toàn tại tất cả các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương;
- Tổ chức công nhận các cộng đồng đạt tiêu chuẩn cộng đồng an toàn theo quy định của Bộ trưởng Bộ Y tế.
- Đẩy mạnh các nghiên cứu về yếu tố nguy cơ, đánh giá hiệu quả của các giải pháp và mô hình an toàn đã triển khai và đề xuất ứng dụng các giải pháp an toàn trên thế giới vào Việt Nam; tăng cường hợp tác, trao đổi với các nước đã có kinh nghiệm trong phòng chống tai nạn, thương tích.
5. Nguồn kinh phí thực hiện
Kinh phí thực hiện chương trình được bố trí từ các nguồn ngân sách của ngành y tế hàng năm theo phân cấp hiện hành và huy động từ của các tổ chức, cá nhân trong nước và nước ngoài theo quy định của pháp luật.
Tổng nguồn vốn ngân sách cấp cho Chương trình trong giai đoạn 2008-2010 là 50 tỉ đồng được kết cấu trong ngân sách thường xuyên của ngành y tế.
Điều 2. Tổ chức thực hiện
1. Cục Y tế dự phòng và Môi trường là cơ quan chịu trách nhiệm trước Bộ trưởng Bộ Y tế trong việc tổ chức triển khai chương trình có trách nhiệm:
a) Xây dựng kế hoạch phòng, chống tai nạn, thương tích ngắn hạn, dài hạn của ngành; Chỉ đạo, kiểm tra, giám sát, hướng dẫn các địa phương xây dựng kế hoạch, tuyên truyền phòng, chống tai nạn, thương tích, xây dựng cộng đồng an toàn hàng năm; Rà soát để sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới các văn bản quy phạm pháp luật về phòng, chống tai nạn, thương tích;
b) Xây dựng biểu mẫu, thống kê, báo cáo tình hình tai nạn, thương tích tại các cơ sở y tế theo quy định, chỉ đạo nâng cao chất lượng ghi chép, thống kê báo cáo các trường hợp mắc và tử vong do tai nạn thương tích;
c) Xây dựng các mô hình an toàn phòng, chống tai nạn, thương tích tại cộng đồng;
đ) Hợp tác quốc tế, huy động kinh phí từ các tổ chức quốc tế, thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của Trung tâm hợp tác của Tổ chức Y tế thế giới về phòng, chống tai nạn, thương tích và xây dựng cộng đồng an toàn tại Việt Nam;
e) Phối hợp với các đơn vị của Bộ, ngành liên quan trong việc tổ chức, triển khai các hoạt động phòng, chống tai nạn, thương tích, xây dựng cộng đồng an toàn.
2. Cục Quản lý khám, chữa bệnh có trách nhiệm:
a) Xây dựng, trình ban hành quyết định tiêu chuẩn chăm sóc chấn thương thiết yếu cho các cơ sở y tế các tuyến; tiêu chuẩn sức khỏe của người điều khiển phương tiện cơ giới; cơ chế thực hiện khám, kiểm tra đột xuất, định kỳ sức khỏe của người điều khiển phương tiện cơ giới; quy định thành lập các trạm cấp cứu tai nạn giao thông trên các quốc lộ;
b) Chỉ đạo các Sở Y tế các Bệnh viện trực thuộc trung ương, bệnh viện bộ, ngành xây dựng mạng lưới các trạm cấp cứu; đảm bảo đáp ứng tiêu chuẩn chăm sóc chấn thương thiết yếu, cấp cứu kịp thời các trường hợp bị tai nạn, thương tích; ghi chép các trường hợp bị tai nạn thương tích đến khám tại các cơ sở y tế; tổ chức tuyên truyền về sơ cấp cứu, phòng, chống tai nạn, thương tích tại viện;
c) Hướng dẫn chuyên môn về xử trí, cấp cứu, vận chuyển nạn nhân bị tai nạn, thương tích tại cộng đồng;
d) Phối hợp với Cục Y tế dự phòng và Môi trường trong triển khai các hoạt động chăm sóc chấn thương trước viện.
3. Vụ Kế hoạch – Tài chính có trách nhiệm:
a) Bố trí ngân sách của Chương trình theo kế hoạch ngân sách hằng năm đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt; Tổ chức thẩm định và trình lãnh đạo Bộ phê duyệt kế hoạch thực hiện;
b) Phối hợp với Cục Y tế dự phòng và Môi trường trong việc trình ban hành biểu mẫu báo cáo tai nạn, thương tích, trao đổi, đối chiếu, cung cấp số liệu về tai nạn thương tích, tai nạn giao thông, đưa vào niên giám số liệu mắc và tử vong do tai nạn, thương tích.
4. Vụ Khoa học đào tạo có trách nhiệm:
a) Đưa nội dung phòng, chống tai nạn, thương tích, sơ cấp cứu, chăm sóc chấn thương vào chương trình đào tạo của các trường trung học, cao đẳng và đại học y;
b) Chỉ đạo các trường đại học, cao đẳng, trung cấp Y xây dựng tài liệu đào tạo cho sinh viên đại học y và kỹ thuật viên y tế các cấp về dự phòng và cấp cứu tai nạn, thương tích; tiến hành nghiên cứu nguy cơ gây thương tích, đánh giá hiệu quả các biện pháp phòng, chống để áp dụng trên toàn quốc.
5. Cục Quản lý Dược, Cục An toàn vệ sinh thực phẩm và các Vụ, Cục có liên quan theo chức năng nhiệm vụ được phân công có trách nhiệm phối hợp với Cục Y tế dự phòng và Môi trường triển khai các hoạt động phòng, chống tai nạn, thương tích tại cộng đồng.
6. Các Viện Trung ương và khu vực thuộc hệ y tế dự phòng có trách nhiệm:
a) Hướng dẫn và phối hợp với các cơ quan y tế đánh giá tình hình triển khai hoạt động phòng, chống tai nạn, thương tích, xây dựng cộng đồng an toàn.
b) Nghiên cứu các nguy cơ gây thương tích, đánh giá hiệu quả các biện pháp phòng, chống để có thể phổ biến áp dụng rộng trên toàn quốc.
c) Hướng dẫn chuyên môn, xây dựng các tài liệu tập huấn, tuyên truyền phòng, chống tai nạn, thương tích, xây dựng cộng đồng an toàn.
7. Trung tâm Truyền thông Giáo dục sức khỏe chịu trách nhiệm xây dựng chương trình lồng ghép tuyên truyền, phổ biến các hoạt động quy định của pháp luật về phòng, chống tai nạn, thương tích cho cán bộ ngành y tế và tại cộng đồng.
8. Sở Y tế các tỉnh, thành phố, y tế các Bộ, ngành có trách nhiệm thực hiện chương trình phòng, chống tai nạn, thương tích tại địa phương, đơn vị và tập trung vào các nội dung sau:
a) Thường trực của Ban chỉ đạo Phòng chống tai nạn thương tích của tỉnh, tham mưu cho Uỷ ban nhân dân tỉnh xây dựng kế hoạch hoạt động, kế hoạch ngân sách hàng năm cho công tác phòng, chống tai nạn, thương tích, xây dựng cộng đồng an toàn của địa phương;
b) Chỉ đạo các đơn vị y tế địa phương củng cố hệ thống thu thập, báo cáo, giám sát tai nạn, thương tích; triển khai thực hiện các công tác tuyên truyền, đào tạo về hoạt động phòng, chống tai nạn, thương tích, xây dựng cộng đồng an toàn;
c) Củng cố, hoàn thiện mạng lưới y tế cơ sở; tăng cường nguồn lực cho hệ thống cấp cứu tai nạn, thương tích;
d) Tiến hành khám sức khỏe định kỳ, tổ chức các lớp tập huấn kiến thức và kỹ năng phòng, chống, cấp cứu tai nạn cho các cán bộ trong cơ quan, xí nghiệp, doanh nghiệp, trường học trong đó lồng ghép tiêu chuẩn kiểm tra sức khỏe đủ điều kiện điều khiển phương tiện giao thông cơ giới;
đ) Tiến hành kiểm tra, giám sát, đánh giá các hoạt động phòng, chống tai nạn, thương tích của địa phương.
9. Trách nhiệm của Ủy ban nhân dân các cấp
a) Thành lập Ban Chỉ đạo phòng chống tai nạn, thương tích, xây dựng cộng đồng an toàn các cấp với sự tham gia của các ban ngành có liên quan.
b) Chỉ đạo xây dựng Chương trình hành động phòng, chống tai nạn, thương tích, xây dựng cộng đồng an toàn của địa phương mình; phối hợp giữa các ban ngành tại địa phương nhằm triển khai tốt các hoạt động phòng, chống tai nạn, thương tích, xây dựng cộng đồng an toàn.
d) Bố trí kinh phí cho việc thực hiện các hoạt động phòng, chống tai nạn, thương tích và xây dựng cộng đồng an toàn tại địa phương.
Điều 3. Quyết định này có hiệu lực sau 15 ngày kể từ ngày đăng Công báo.
Điều 4. Các Ông/Bà: Chánh Văn phòng Bộ, Chánh Thanh tra Bộ, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng và Môi trường, Tổng Cục trưởng Tổng Cục Dân số-Kế hoạch hoá Gia đình, Cục trưởng, Vụ trưởng các Cục/Vụthuộc Bộ Y tế, Thủ trưởng các đơn vị trực thuộc Bộ, Giám đốc Sở Y tế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Thủ trưởng Y tế ngành và các đơn vị liên quan chịu trách nhiệm thi hành Quyết định này.
