Truyện Và Kí Chương 31

Bọn thực dõn Phỏp luụn luụn khoe miệng rằng:

Chỳng chỉ cú một mục đớch cao thượng là khai húa văn minh cho dõn Việt Nam. Song những hành động tối dó man của chỳng đó khiến cho những người cũn cú chỳt lương tõm trong đỏm chỳng cũng phải than phiền.

Viờn y tỏ Florantin viết cho cha mẹ:

"Thưa thầy mẹ, con khụng ngờ người ta mà nỡ lũng phạm đến việc tàn sỏt đàn bà trẻ con, đốt phỏ cướp búc, như mắt con đó trụng thấy... Con thỳ thật rằng con xấu hổ cho loài người, con xấu hổ cho người Phỏp".

Tờn lớnh nhảy dự Mayette viết:

"Bọn Việt Minh khụng phải là người, và người ta giết chỳng như giết lợn".

Vài thớ dụ:

Theo tờ bỏo cỏo tỉnh Phỳc Yờn, thỡ trong vựng đó cú 117 phụ nữ bị hiếp, trong số đú cú hai bà cụ ngoài 70 tuổi, 26 em bộ chưa đầy 10 tuổi.

Sau khi quõn Phỏp rỳt khỏi Chợ Chu, người ta tỡm thấy gần trường bay 5 cỏi xỏc trẻ em gỏi, ở phớa dưới bị xộ rỏch một cỏch thờ thảm.

Bọn Phỏp chẳng những hóm hiếp phụ nữ, mà cũn hóm hiếp cả đàn ụng. Chẳng những hóm hiếp người mà cũn hóm hiếp cả sỳc vật.

Giết người, cướp của, đốt nhà, phỏ nhà thờ, đốt đền chựa, bẻ thỏnh giỏ, đập tượng Phật, đú là những hành động "văn minh" của chỳng, mà chớnh Bụla cũng phải thừa nhận. Chỳng đi đến đõu là gieo rắc thảm họa

Đõy là một bức thư "văn minh" tờn quan ba Diot ở vựng Su Uyt gửi cụ Đinh Cụng Phỳ, lónh tụ đồng bào Mường và giữ chức chủ tịch Ủy ban khỏng chiến Hũa Bỡnh:

"... ễng chống cự lại bộ đội Phỏp.

"Đương cục Phỏp khụng thể để thế mói... Nhưng theo nguyờn tắc khoan hồng của người Phỏp, đương cục Phỏp sẽ để cho ụng một dịp cuối cựng.

Thay mặt cho bộ đội chỉ huy là kẻ bảo hộ xứ này, tụi ra lệnh cho ụng một lần cuối cựng: Trước ngày 15-11-1947, ụng phải đem nộp tất cả sỳng ống và bộ hạ của ụng cho tụi. Nếu quỏ hạn đú mà ụng chưa làm theo lệnh này thỡ tụi sẽ đốt hết cỏc làng, đốt sạch cả lỳa, lấy hết cả trõu bũ, bắt hết cả dõn sự; sẽ làm cho xứ sở ụng tan nỏt, sẽ truy nó ụng đến cựng, và sẽ khụng để ụng trụng thấy quờ cha đất tổ ụng.

25-10-1947

Ký tờn: quan ba Diot.

Đú, đồng bào đó thấy "văn minh" của Phỏp chưa?

Trong những giấy mỏ, thư từ ta bắt được của Phỏp, phần nhiều là nhớ vợ, nhớ nhà, muốn về, than phiền vỡ cực khổ. Cũng cú nhiều thư hứa hẹn gửi tiền về. Cú mấy tờn, trong một thỏng trước khi tấn cụng Việt Bắc, đó gửi về nhà... lần tiền, mỗi lần hàng vạn bạc Tõy. Tiền ấy ở đõu ra, khụng núi thỡ ai cũng biết.

Song cũng cú những bức thư mà chỳng ta nờn chỳ ý. Những thư này núi cho ta biết vựng nào ta phỏ hoại đường sỏ triệt để, chỳng đi chậm trễ. Vựng nào ta phỏ hoại sơ sài, chỳng đi được mau chúng. Chỳng lại mỉa mai đồng bào ta làm vườn khụng nhà trống một cỏch sơ suất, người thỡ biết lỏnh vào rừng nhưng gà vịt, lợn bũ thỡ để lại cho chỳng ăn, cho chỳng giết, chỉ hai tỉnh vựng B mà chỳng giết hơn 2.500 con trõu bũ. Đú là kinh nghiệm đau đớn mà đồng bào ta phải nhớ luụn luụn.