Công trình Lịch sử Việt Nam bằng tranh ra đời nhằm mục đích giới thiệu lịch sử nước nhà một cách ngắn gọn, sinh động, có hệ thống, qua nhiều truyện kể súc tích và bằng những tranh vẽ minh họa.
Bộ sách tranh nhiều tập này cố gắng phản ánh con người và đất nước Việt Nam theo đúng tiến trình lịch sử với không gian, văn hóa, y phục, tính cách phù hợp với từng thời kỳ, từng triều đại cụ thể.
Bộ sách được chia làm nhiều tập, mỗi tập viết về một thời kỳ hay một nhân vật, một vấn đề tiêu biểu của thời kỳ đó. Mỗi tập có cấu túc độc lập riêng nhưng hài hòa trong một tổng thể chung là Lịch sử Việt Nam. Trong quá trình biên soạn, các tác giả còn chú ý thể hiện các đặc điểm văn hóa, lễ hội, phong tục tập quán tiêu biểu của từng thời kỳ lịch sử.
Sau thất bại năm 1258, nhà Nguyên luôn luôn sách nhiễu, chờ cơ hội để xâm chiếm Đại Việt. Chú Nguyên là Hốt Tất Liệt liên tiếp cho đòi vua Trần Nhân Tông phải thân hành sang chầu, đồng thời bắt cống nộp hết thứ này đến thứ khác. Trong những đòi hỏi ngang ngược ấy, vua tôi nhà Trân vừa tỏ ra kiên quyết nhưng cũng cố nhẫn nhịn để tránh cảnh chiến tranh. Năm 1280, nhà Nguyên lại sai Sài Thung sang Đại Việt để kiếm cớ gây hấn.