Ai đã từng một lần tới các vùng cao Tây Bắc thì hẳn sẽ không thể nào quên được hương vị rất đặc trưng của các món ăn nơi này. Trong đó, không thể không nhắc tới món: "Lạp xưởng gác bếp".
Được chế biến cầu kỳ hơn rất nhiều so với ở vùng đồng bằng. Cũng giống như thịt lợn hun khói, sau khi chế biến, từng cặp lạp xưởng lại được treo lên gác bếp ngay để hóng khói và hơi của lửa. Người ta chế biến lạp xưởng bằng cách đem lòng lợn rửa sạch nhiều lần bằng r***. Sau khi làm vệ sinh sạch sẽ, lòng lợn được phơi khô rồi thổi hơi vào trở thành bong bóng, để làm vỏ bao bọc bên ngoài của lạp xưởng. Nhân của lạp xưởng được làm bằng thịt thăn, thịt vai hoặc thịt mông lợn. Tất cả được băm nhỏ và tẩm ướp gia vị, sau cùng là chút r*** để làm chất lên men. Rồi nhồi vào bong bóng để trở thành lạp xưởng.
Công đoạn tiếp theo là phơi khô khoảng ba nắng rồi treo lên gác bếp, khói và hơi nóng của bếp lửa làm cho miếng thịt săn hơn và ngon hơn. Lạp xưởng được chế biến theo hai cách, đó là thái lát rồi đem hấp trước khi ăn hoặc có thể đem rán. Lạp xưởng sau chế biến có thể để được quanh năm mà chất lượng không bị ảnh hưởng. Khi ăn có mùi thơm của thịt, có độ dai của lòng, độ đậm của gia vị, có thể ăn được nhiều mà không chán. Điều đặc biệt là vẫn còn hương vị của khói gác bếp và hơi lửa, những hương vị đặc trưng của vùng Tây Bắc...
- Thành phần chính là: Thịt lợn Mường (hay còn gọi là Lợn cắp nách) được lựa chọn kỹ lưỡng và chế biến kết hợp với một số gia vị đặc trưng của vùng cao Tây Bắc...
- Đặc điểm khi thưởng thức món: Lạp xưởng gác bếp, các bác sẽ cảm nhận được hương vị đậm đà, thơm ngon và hấp dẫn.
- Không dùng chất bảo quản.
* Bảo quản:
- Ở ngăn đá tủ lạnh. Để được khoảng 02 - 03 tháng. Dùng không hết lại bọc kín để tránh bị khô, lẫn mùi trong ngăn đá.
(Ở vùng cao, họ treo Lạp xưởng trên gác bếp thì ăn quanh năm luôn).
* HDSD (Đối với Lạp xưởng KHÔ): Bỏ ra ngoài rửa sạch, tiếp đó đun trần qua nước sôi để đi bớt màng hóng (khói). Sau đó, có thể cho vào chảo dầu sôi chiên vừa tới (như các loại Lạp xưởng thông thường), hấp, cho vào lò nướng hay lò vi sóng khoảng vài phút rồi thái lát mỏng.
Ăn kèm cùng dưa chuột, salat, v.v... chấm kèm tương ớt.
Rất hợp dùng trong các bữa nhậu lai zai, liên hoan,...làm quà biếu rất độc đáo, luôn đem lại sự hài lòng...