HỆ THỐNG ĐỊNH VỊ TOÀN CẦU LÀ GÌ?
Dù là ở nơi nào trên trái đất, chỉ cần bạn rút từ trong túi ra một thiết bị nhỏ như chiếc điện thoại di động thì có thể biết vị trí chính xác của bạn hiện nay và thời gian chính xác lúc đó. Đây không phải là thần thoại, nó chính là hệ thống định vị toàn cầu (gọi tắt là GPS).
Năm 1973, Bộ Quốc phòng Mỹ căn cứ vào nhu cầu quân sự bắt đầu lắp đặt một hệ thống gồm một loại vệ tinh vô tuyến điện định vị, dẫn đường hàng không và báo thơm gian, tức GPS, đồng thời hoàn thành toàn bộ hệ thống vào năm 1992. GPS do ba bộ phận cấu thành là chòm sao dẫn đường hàng không, trạm mặt đất và thiết bị định vị của người sử dụng. Chòm sao dẫn đường hàng không bao gồm 24 sao vệ tinh, trong đó 21 sao vệ tinh là sao làm việc, 3 sao vệ tinh là sao dự phòng, chúng phân bố đều trên 6 đường quỹ đạo, độ cao của quỹ đạo khoảng 20.000km, độ nghiêng là 550, chu kỳ vận hành là 12h. Phương thức phân bố của vệ tinh này có thể đảm bảo cho người sử dụng ở bất kỳ địa điểm nào trên trái đất, bất kỳ lúc nào cũng đều có thể thực hiện định vị chính xác tọa độ 3 chiều.
Thiết bị người sử dụng to bằng chiếc điện thoại di động, tức máy thu GPS, bao gồm anten, máy thu, thiết bị xử lý tín hiệu và màn hiển thị cấu thành, có thể đồng thời tiếp nhận tín hiệu dẫn đường hàng không do 4 vệ tinh phát xạ, qua việc đo, giải điều chế xử lý số liệu và tính toán tín hiệu đến, người sử dụng sẽ có được vị trí và tốc độ vận động nơi mà họ đang đứng, độ chính xác của vị trí có thể đạt đến 15m, độ tinh xảo của tốc độ đo là 0,1m/s, độ tinh khi nhận là 10-7s (chênh lệch độ tinh định vị của người sử dụng dân dụng khoảng 100m).
Công dụng chủ yếu và lúc đầu của GPS là vệ tinh quân dụng trên quỹ đạo địa cầu thấp để cung cấp định vị và phục vụ dẫn đường hàng không cho bộ đội ba quân và trang thiết bị vũ khí của một số nước trên thế giới. Hiện nay, ngoài việc dùng trong quân sự, GPS đã mở rộng đến rất nhiều mặt dân dụng, đâu đâu trên thế giới cũng thấy dấu tích của nó. Tàu thuyền trên biển, máy bay trên bầu trời xanh, đội thăm dò địa chất trên những vùng núi cao...thậm chí trên một số xe tải bình thường, GPS đều đang thể hiện sự thần thông của mình.
